همزمان با تداوم حملات اسرائیل علیه غزه، پرسش‌هایی درباره احتمال تشدید تحولات میدانی و تبدیل عملیات هوایی به حمله زمینی، مطرح می شود که این امر در گرو اهداف اسرائیل از شروع عملیات است. تحلیلگران مرکز «استراتفور» در گزارشی پیرامون تحولات اخیر غزه، تلاش کرده اند سناریوهای جنگ جدید اسرائیل علیه غزه را مورد بررسی قرار دهند. این تحلیلگران برای بررسی سناریوهای مذکور، از تجارب جنگ اخیر علیه نوار غزه در پایان سال 2008 و آغاز سال 2009 یعنی جنگ «سرب گداخته» استفاده کرده‌اند.

شباهتهای عملیات «ستون ابر» با عملیات «سرب گداخته»

در این گزارش آمده است که نخستین هدف عملیات سرب گداخته که با حمله هوایی آغاز و با پیشروی زمینی ادامه یافت، توقف حملات موشکی مقاومت بود. هدف اعلام شده عملیات کنونی ستون ابر علیه نوار غزه، همان هدف عملیات سرب گداخته است، از این رو در گزارش مرکز استراتفور آمده است که بر اساس تحلیل تحولات میدانی عملیات نخست، می توان مسیر احتمالی عملیات کنونی را پیش بینی کرد. معروف است که اسرائیل، عملیات سرب گداخته را در دو مرحله به اجرا درآورد: عملیات هوایی و حمله زمینی. در مرحله نخست یعنی عملیات هوایی که حدود یک هفته به طول انجامید مسیرهای نقل و انتقال موشک‌ها، انبارهای موشک، سکوهای پرتاب موشک و برخی مواضع دیگر که در جریان تحولات میدانی، شناسایی شد مورد هدف قرار گرفت. این وضعیت تا حد زیادی شبیه اقدامات کنونی ارتش اسرائیل در حملات هوایی ( به عنوان روش اصلی ) و گلوله باران دریایی و زمینی است. 

جزئیات حمله زمینی اسرائیل در عملیات سرب گداخته

مرحله دوم عملیات سرب گداخته یعنی حمله زمینی در دو صحنه متفاوت صورت گرفت: در سمت جنوب نوار غزه، واحدهای نظامی اسرائیل به حرکت درآمده و با هدف قطع خطوط پشتیبانی لجستیک که توسط حماس برای تغذیه منطقه شمالی ( شهر غزه ) مورد استفاده قرار می گرفت، در منطقه رفح و بزرگراه شماره 4 موضع گرفتند. اسرائیل در این مرحله، به بمباران هوایی و دریایی نیز متوسل شد تا امنیت را در منطقه مرزی غزه با مصر یعنی محور راهبردی صلاح الدین تأمین کند. در محور شمالی، نیروهای اسرائیل از سمت جنوب شرق شهر غزه و نیز از سمت شمال به داخل نوار غزه نفوذ کردند. این پیشروی ها شهر غزه را از سایر مناطق جدا کرد و موجب پاکسازی مواضع پرتاب موشک و نیز موضع گیری دفاعی در نزدیک مناطق مسکونی شد. پس از این تحرک اولیه، نیروهای تازه نفس با هدف شناسایی و نابودی مواضع پرتاب موشک و تصرف راههای تماس لجستیک و تأسیسات زیربنایی مقاومت فلسطین، به خدمت گرفته شدند. جالب توجه اینکه نیروهای اسرائیل از بیم تلفات جانی، از پیشروی گسترده در مناطق پرجمعیت ( مانند دو شهر غزه و رفح ) خودداری کردند.

دو تفاوت عمده عملیات سرب گداخته با عملیات ستون ابر

بنابراین سناریوهای عملیات احتمالی زمینی در غزه از نظر طراحی  و تاکتیکی، مشابه طرحها و تاکتیکهایی خواهد بود که در عملیات سرب گداخته به اجرا درآمد، زیرا طبق ادعای اسرائیلی‌ها، حمله مذکور به لحاظ عملیاتی، موفقیت آمیز بود و  اهداف هر دو عملیات، یکسان است. این در حالی است که دو تفاوت مهم میان این دو عملیات وجود دارد: تفاوت نخست را باید در محور جنوبی جستجو کرد زیرا نیروهای امنیتی مصر در جریان عملیات سرب گداخته کاملاً بر رفح تسلط داشتند و همین امر، باعث سهولت سیطره نیروهای اسرائیل بر محور صلاح الدین شد، اما اکنون حکومت کاملاً متفاوتی در مصر روی کار آمده و پرسشهایی پیرامون میزان آمادگی قاهره برای حمایت از عملیات زمینی وجود دارد. می دانیم که مصر دو روز پیش اعلام کرده که گذرگاه رفح، باز خواهد ماند و این مسأله، نیروهای اسرائیل را وادار خواهد کرد تا برای قطع خطوط پشتیبانی از جنوب نوار غزه به سمت شهر غزه، اقدامات دیگری را در دستور کار قرار دهند. این بدان معناست که اسرائیل نیازمند اشغال منطقه مرزی غزه با مصر است زیرا گلوله باران دریایی و هوایی قادر به تحقق هدف مذکور نیست. این فاکتورها اسرائیل را مجبور به گسترش محدوده تحرکات نظامی در قیاس با عملیات سرب گداخته خواهد کرد و باعث ایجاد وضعیتی ناراحت کننده برای نیروهای اسرائیل خواهد شد زیرا در این صورت خود را در وضعیت تماس مستقیم با نیروهای مصری مستقر در صحرای سینا خواهند دید.

تفاوت دوم به محور شمالی عملیات مربوط می شود زیرا استفاده از موشکهای  «فجر 5» به معنای گسترش محدوده پاکسازی مراکز پرتاب موشک است. در جریان عملیات سرب گداخته نیروهای اسرائیل برای پاکسازی این مراکز، روی شهر غزه و مناطق اطراف آن متمرکز شده بودند اما امروز باید منطقه ای گسترده تر را که تا اردوگاه نصیرات ادامه دارد پاکسازی کنند. از جنبه نظری، این امر نیازمند جدا سازی مناطق گسترده ای از غزه است و بر این اساس ارتش اسرائیل برای اجرای نقشه خود به نیروها و زمان بیشتری نیاز دارد.

تفاوت و تشابه تاکتیکی عملیات سرب گداخته و ستون ابر

علاوه بر این از نظر تاکتیکی نیز نقاط تشابه و تفاوت دیگری میان دو عملیات مذکور وجود دارد؛ در عملیات سرب گداخته و در جریان حمله زمینی، نیروهای اسرائیل شبانه وارد نوار غزه شدند و مسیرها و چهار راههایی مخصوص به خود ایجاد کردند. آنها در این کار از مهندسین نظامی، تجهیزات سنگین مانند بولدوزرهای « دی 9 » و سگ برای تأمین امنیت منطقه استفاده کردند که این امر، نیروهای اسرائیل را از تلفات احتمالی انسانی ناشی از مین و مواد منفجره، در امان نگه داشت. در صورت تکرار حمله زمینی در عملیات ستون ابر پیش بینی می شود که ارتش اسرائیل از همین تاکتیکها استفاده کند اما نیروهای مقاومت هرگز اشتباهات گذشته را تکرار نخواهند کرد، زیرا پیش بینی می‌شود که این نیروها برای وارد آوردن تلفات بیشتر به نیروهای متجاوز از تاکتیکهای تازه ای استفاده کنند. طبق برخی گزارشها، مبارزان غزه در جریان نبرد کنونی از موشکهای دوش پرتاب ضد هواپیما استفاده می کنند. اگر این اطلاعات، درست باشد باید گفت که توانایی اسرائیل برای پشتیبانی هوایی، محدود خواهد بود، ضمن اینکه نیروهای مقاومت به موشکهای ضد تانک نیز مجهز هستند.