کد مطلب: 403658
پیشنهاد کتاب/ «در جستجوی شادی»؛ راس هریس؛ ترجمه مریم فاتحی زاده،شیرین عظیمی فر؛ دانژه
دمی به شادمانی
سیده زهرا حسینی*؛ 1 آبان 1395
تاریخ انتشار : شنبه ۱ آبان ۱۳۹۵ ساعت ۱۶:۴۳
«در جستجوی شادی»
نویسنده: راس هریس
مترجمین: مریم فاتحی زاده،شیرین عظیمی فر
ناشر: دانژه، چاپ اول 1394
416 صفحه، 18000 تومان
شما می‌توانید کتاب «در جستجوی شادی» را تا یک هفته پس از معرفی با ۱۰ درصد تخفیف از فروشگاه اینترنتی شهر کتاب آنلاین خرید کنید.
****
با توجه به کمبود روحیه شادی در جامعه ایرانی که معمولا از آن سخن گفته می شود خواندن کتابی با عنوان «در جستجوی شادی» برای هر علاقمند به کتابی می تواند وسوسه کننده باشد. این کتابی به قلم راس هریس نوشته شده و دکتر مریم فاتحی زاده ( دانشیار دانشگاه اصفهان) و شیرین عظیمی‌فر آن را به فارسی برگردانده اند.
به اعتقاد نویسنده عقاید رایج در مورد شادی گمراه کننده و نادرست هستند و متاسفانه افراد جامعه زندگی خود را بر این عقاید ناکارآمد بنا نهاده‌اند. برای درک بهتر این ادعا راس هریس دو معنی از واژه شادی ارائه داده است. یک معنای آن به احساس خوشی، لذت و خشنودی دلالت دارد. همه انسان‌ها از تجربه احساسات خوشایند لذت می‌برند و در زندگی خود در جستجوی آن هستند. اما باید در نظر داشت این حس پایدار و ابدی نیست و در نهایت فرد آن را از دست می‌دهد. بنابراین اگر هدف اصلی زندگی جستجو و تعقیب این احساسات خوشایند و لذت بخش باشد نتیجه خوبی نخواهد داشت چراکه هر چه بیشتر تلاش کنیم، احتمال این که به اضطراب و افسردگی دچار شویم بیشتر می‌شود.
اما شادی معنای متفاوت دیگری نیز دارد و آن داشتن زندگی پربار و پرمعناست. در واقع با در نظر گرفتن این معنی و مفهوم از شادی، فرد می‌پذیرد که زندگی با درد و رنج همراه است. بنابراین به جای فرار از ناملایمات و احساسات ناگوار زندگی، می‌توان چگونگی کنار آمدن با آنها را فرا گرفت و در مسیر ارزش‌های خود در زندگی قدم برداشت و یک زندگی پربار و پرمعنا برای خود ساخت.
دکتر راس هریس در این کتاب خودآموز، در سه مرحله به مخاطب آموزش می‌دهد که چگونه باید دام شادی را شناسایی کرد، چگونه می‌توان به جای اجتناب از افکار و احساسات دردناک و یا نابود کردن آنها رابطه خود با آنها را تغییر داد، و در نهایت نحوه ایجاد یک زندگی غنی و پربار و احساس سرزندگی و نشاط پایدار را آموزش می‌دهد. این سه مرحله در این کتاب در سه بخش تشریح شده‌اند.
این کتاب بر اساس درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) نگاشته شده است. درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش از درمان رفتاری آمده است و شاخه‌ای از روان‌شناسی بالینی تجربی است. این درمان یکی از رفتاردرمانی‌های مبتنی بر توجه آگاهی (mindfulness) است که اثربخشی آن برای درمان طیف گسترده‌ای از وضعیت‌های بالینی معلوم شده است.
بخش اول این کتاب به این موضوع می‌پردازد که «اجتماع به ما می‌آموزد زندگی باید سرشار از لذت، خوشی، صلح و رضایت باشد و انسان‌ها در کنار یکدیگر با خشنودی زندگی کنند. اما آیا این نگرش واقع بینانه است؟هزاران راهکار روان‌شناختی برای رهایی از احساسات منفی همانند خشم، ترس، عصبانیت، ناامنی و غیره وجود دارد ولی بدون شک متوجه خواهید شد اگر حتی این احساسات برای مدتی ناپدید شوند مجددا باز خواهند گشت.» در عین حال از سال‌های ابتدایی زندگی به ما می‌آموزند که باید احساسات خود را کنترل کنیم که این امر پیش زمینه اصلی برای دام شادی را فراهم می‌کند. اما کنترل احساسات به میزان مناسب و سودمند مشکلی ایجاد نخواهد کرد بلکه کنترل افراطی است که مضر است. راهکار کنترل احساسات ناخوشایند از آن جهت نامناسب است که موجب صرف زمان و انرژی زیاد شده، در دراز مدت ناکارآمد خواهد بود و با بازگشت مجدد افکار، انسان خود را معیوب و سست قلمداد می‌کند. در نهایت دکتر هریس برای در امان ماندن از دام شادی، اولین قدم را افزایش خودآگاهی می‌داند. وی توصیه می‌کند روزانه به هر عملی که برای فرار از افکار و احساسات منفی انجام می‌دهید دقت کرده و به عواقب راهکار کنترل افکار خود فکر کنید.
در بخش دوم کتاب روش‌های متفاوتی برای مواجه شدن با افکار و احساسات ناخوشایند آموزش داده شده است. در واقع در این فصل دکتر راس هریس با استفاده از 6 قاعده اصلی در رویکرد پذیرش و تعهد درمانی به مخاطب می‌آموزد که چگونه می‌توان به جای کشمکش داشتن با افکار و احساسات منفی، به آنها اجازه عبور داد و با افقی جدید به آنها نگریست. شش رویکرد در درمان ACT عبارتند از: گسلش؛ که روشی جدید برای بازگو کردن افکار به گونه‌ای است که تاثیر کمتری بر فرد داشته باشد، گشودگی؛ به معنای ایجاد فضا برای احساسات ناخوشایند، هیجانات و غرایز و امتناع از سرکوبی آنها، ارتباط با زمان حال؛ به معنای زندگی کردن در لحظه کنونی، خودمشاهده‌گر؛ که یک جنبه قدرتمند از آگاهی انسان است، ارزش‌ها؛ یعنی اینکه می‌خواهیم چگونه انسانی باشیم و چه چیزهایی برایمان معنا و اهمیت دارد، و در نهایت عمل متعهدانه؛ که ایجاد یک زندگی با معنا و غنی است.
این بخش از کتاب براساس اصول مذکور و با ارائه مثال‌ها و تمرین‌های متعدد و متنوع، نحوه برخورد با احساسات ناخوشایند، بدون سرکوب و اجتناب کردن از آنها را تشریح کرده است. برای مثال در فصل پنجم از بخش دوم کتاب، نویسنده مهارتی با عنوان «تکنیک صداهای احمقانه» ارائه کرده است و آنرا برای قضاوت‌های منفی و تکرار شونده برای خویشتن بسیار مفید دانسته است. در این تکنیک فرد باید چندین بار افکار منفی خود را با صدای شخصیت های کارتونی طنز، مثلا میکی موس، برای خود بازگو کند. با این کار نه تنها به مجادله، اجتناب، یا جایگزین کردن افکار و احساسات نامطلوب نپرداخته است بلکه درمی‌یابد که آنها چیزی فراتر از یک سلسله واژه نمی باشند و این استنباط موجب می‌گردد تا افکار تاثیر کمتری بر فرد داشته باشند.
در نهایت در فصل پایانی کتاب، نویسنده آموزش‌هایی را ارائه می‌دهد که بتوان به جای جستجوی افکار و احساسات شادی‌آفرین بر ایجاد یک زندگی غنی و پربار تمرکز کرد و بدین صورت به احساسات لذت بخش و پایداری همچون سرزندگی و تکامل دست یافت. برای این منظور نویسنده ابتدا به تبیین مفاهیم ارزش و هدف می‌پردازد سپس بیان می‌کند که در رویکرد ACT به داشتن یک زندگی ارزش مدار اهتمام می‌ورزیم چراکه تا هر میزان که به اهداف خود دست یابید باز هم خواسته‌ی دیگری خواهید داشت. اما ارزش ها همواره باقی خواهند ماند و همواره در دسترس خواهند بود.
ترجمه سلیس و روان مترجمان موجب درک بهتر کتاب شده است. این کتاب با هدف استفاده عموم نوشته شده است اما برای مشاوران، معلمان و روان‌درمانگران بسیار مفید است.
* کارشناس ارشد روان شناسی عمومی
نویسنده: راس هریس
مترجمین: مریم فاتحی زاده،شیرین عظیمی فر
ناشر: دانژه، چاپ اول 1394
416 صفحه، 18000 تومان
شما می‌توانید کتاب «در جستجوی شادی» را تا یک هفته پس از معرفی با ۱۰ درصد تخفیف از فروشگاه اینترنتی شهر کتاب آنلاین خرید کنید.
****
با توجه به کمبود روحیه شادی در جامعه ایرانی که معمولا از آن سخن گفته می شود خواندن کتابی با عنوان «در جستجوی شادی» برای هر علاقمند به کتابی می تواند وسوسه کننده باشد. این کتابی به قلم راس هریس نوشته شده و دکتر مریم فاتحی زاده ( دانشیار دانشگاه اصفهان) و شیرین عظیمی‌فر آن را به فارسی برگردانده اند.
به اعتقاد نویسنده عقاید رایج در مورد شادی گمراه کننده و نادرست هستند و متاسفانه افراد جامعه زندگی خود را بر این عقاید ناکارآمد بنا نهاده‌اند. برای درک بهتر این ادعا راس هریس دو معنی از واژه شادی ارائه داده است. یک معنای آن به احساس خوشی، لذت و خشنودی دلالت دارد. همه انسان‌ها از تجربه احساسات خوشایند لذت می‌برند و در زندگی خود در جستجوی آن هستند. اما باید در نظر داشت این حس پایدار و ابدی نیست و در نهایت فرد آن را از دست می‌دهد. بنابراین اگر هدف اصلی زندگی جستجو و تعقیب این احساسات خوشایند و لذت بخش باشد نتیجه خوبی نخواهد داشت چراکه هر چه بیشتر تلاش کنیم، احتمال این که به اضطراب و افسردگی دچار شویم بیشتر می‌شود.
اما شادی معنای متفاوت دیگری نیز دارد و آن داشتن زندگی پربار و پرمعناست. در واقع با در نظر گرفتن این معنی و مفهوم از شادی، فرد می‌پذیرد که زندگی با درد و رنج همراه است. بنابراین به جای فرار از ناملایمات و احساسات ناگوار زندگی، می‌توان چگونگی کنار آمدن با آنها را فرا گرفت و در مسیر ارزش‌های خود در زندگی قدم برداشت و یک زندگی پربار و پرمعنا برای خود ساخت.
دکتر راس هریس در این کتاب خودآموز، در سه مرحله به مخاطب آموزش می‌دهد که چگونه باید دام شادی را شناسایی کرد، چگونه می‌توان به جای اجتناب از افکار و احساسات دردناک و یا نابود کردن آنها رابطه خود با آنها را تغییر داد، و در نهایت نحوه ایجاد یک زندگی غنی و پربار و احساس سرزندگی و نشاط پایدار را آموزش می‌دهد. این سه مرحله در این کتاب در سه بخش تشریح شده‌اند.
این کتاب بر اساس درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) نگاشته شده است. درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش از درمان رفتاری آمده است و شاخه‌ای از روان‌شناسی بالینی تجربی است. این درمان یکی از رفتاردرمانی‌های مبتنی بر توجه آگاهی (mindfulness) است که اثربخشی آن برای درمان طیف گسترده‌ای از وضعیت‌های بالینی معلوم شده است.
بخش اول این کتاب به این موضوع می‌پردازد که «اجتماع به ما می‌آموزد زندگی باید سرشار از لذت، خوشی، صلح و رضایت باشد و انسان‌ها در کنار یکدیگر با خشنودی زندگی کنند. اما آیا این نگرش واقع بینانه است؟هزاران راهکار روان‌شناختی برای رهایی از احساسات منفی همانند خشم، ترس، عصبانیت، ناامنی و غیره وجود دارد ولی بدون شک متوجه خواهید شد اگر حتی این احساسات برای مدتی ناپدید شوند مجددا باز خواهند گشت.» در عین حال از سال‌های ابتدایی زندگی به ما می‌آموزند که باید احساسات خود را کنترل کنیم که این امر پیش زمینه اصلی برای دام شادی را فراهم می‌کند. اما کنترل احساسات به میزان مناسب و سودمند مشکلی ایجاد نخواهد کرد بلکه کنترل افراطی است که مضر است. راهکار کنترل احساسات ناخوشایند از آن جهت نامناسب است که موجب صرف زمان و انرژی زیاد شده، در دراز مدت ناکارآمد خواهد بود و با بازگشت مجدد افکار، انسان خود را معیوب و سست قلمداد می‌کند. در نهایت دکتر هریس برای در امان ماندن از دام شادی، اولین قدم را افزایش خودآگاهی می‌داند. وی توصیه می‌کند روزانه به هر عملی که برای فرار از افکار و احساسات منفی انجام می‌دهید دقت کرده و به عواقب راهکار کنترل افکار خود فکر کنید.
در بخش دوم کتاب روش‌های متفاوتی برای مواجه شدن با افکار و احساسات ناخوشایند آموزش داده شده است. در واقع در این فصل دکتر راس هریس با استفاده از 6 قاعده اصلی در رویکرد پذیرش و تعهد درمانی به مخاطب می‌آموزد که چگونه می‌توان به جای کشمکش داشتن با افکار و احساسات منفی، به آنها اجازه عبور داد و با افقی جدید به آنها نگریست. شش رویکرد در درمان ACT عبارتند از: گسلش؛ که روشی جدید برای بازگو کردن افکار به گونه‌ای است که تاثیر کمتری بر فرد داشته باشد، گشودگی؛ به معنای ایجاد فضا برای احساسات ناخوشایند، هیجانات و غرایز و امتناع از سرکوبی آنها، ارتباط با زمان حال؛ به معنای زندگی کردن در لحظه کنونی، خودمشاهده‌گر؛ که یک جنبه قدرتمند از آگاهی انسان است، ارزش‌ها؛ یعنی اینکه می‌خواهیم چگونه انسانی باشیم و چه چیزهایی برایمان معنا و اهمیت دارد، و در نهایت عمل متعهدانه؛ که ایجاد یک زندگی با معنا و غنی است.
این بخش از کتاب براساس اصول مذکور و با ارائه مثال‌ها و تمرین‌های متعدد و متنوع، نحوه برخورد با احساسات ناخوشایند، بدون سرکوب و اجتناب کردن از آنها را تشریح کرده است. برای مثال در فصل پنجم از بخش دوم کتاب، نویسنده مهارتی با عنوان «تکنیک صداهای احمقانه» ارائه کرده است و آنرا برای قضاوت‌های منفی و تکرار شونده برای خویشتن بسیار مفید دانسته است. در این تکنیک فرد باید چندین بار افکار منفی خود را با صدای شخصیت های کارتونی طنز، مثلا میکی موس، برای خود بازگو کند. با این کار نه تنها به مجادله، اجتناب، یا جایگزین کردن افکار و احساسات نامطلوب نپرداخته است بلکه درمی‌یابد که آنها چیزی فراتر از یک سلسله واژه نمی باشند و این استنباط موجب می‌گردد تا افکار تاثیر کمتری بر فرد داشته باشند.
در نهایت در فصل پایانی کتاب، نویسنده آموزش‌هایی را ارائه می‌دهد که بتوان به جای جستجوی افکار و احساسات شادی‌آفرین بر ایجاد یک زندگی غنی و پربار تمرکز کرد و بدین صورت به احساسات لذت بخش و پایداری همچون سرزندگی و تکامل دست یافت. برای این منظور نویسنده ابتدا به تبیین مفاهیم ارزش و هدف می‌پردازد سپس بیان می‌کند که در رویکرد ACT به داشتن یک زندگی ارزش مدار اهتمام می‌ورزیم چراکه تا هر میزان که به اهداف خود دست یابید باز هم خواسته‌ی دیگری خواهید داشت. اما ارزش ها همواره باقی خواهند ماند و همواره در دسترس خواهند بود.
ترجمه سلیس و روان مترجمان موجب درک بهتر کتاب شده است. این کتاب با هدف استفاده عموم نوشته شده است اما برای مشاوران، معلمان و روان‌درمانگران بسیار مفید است.
* کارشناس ارشد روان شناسی عمومی
کلمات کلیدی : انتشارات دانژه
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
