نظر منتشر شده
۳۴
توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 437642
چرا رشد اقتصادی را نمی بینیم ولی تورم را می بینیم؟
علی سرزعیم، 03 بهمن ماه 95
تاریخ انتشار : يکشنبه ۳ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۱۰:۱۵
یکی از مسائلی که تقریبا همه دولتها با آن روبرو هستند این واقعیت است که توده مردم نسبت به آمارهایی که اعلام می‏شود بدبین هستند و نسبت به صحت آنها اطمینان ندارند. به طور مشخص هر وقت که رقم تورم اعلام می‏شود بسیاری از مردم رقم واقعی تورم را خیلی بالاتر می دانند و معتقدند که در زندگی روزمره با ارقام بالاتری مواجه هستند. در قضیه رشد اقتصادی هم مسئله بدتر است و به شرحی که خواهد آمد بسیاری از مردم آن را در حالت عادی احساس نمی کنند.

این دو امر البته در مورد همه دولتها صادق است و منحصر به دولت فعلی نیست و همواره این امر مستمسک نیروها و گروههای سیاسی مخالف قرار گرفته است. به همین دلیل معتقدم که بیان رئیس جمهور در مقابل کسانی که رشد اقتصادی بالای سال 1395 را به دلیل احساس نکردند انکار می کنند بیان درستی نبود و از ایشان انتظار می رفت که مثل همیشه با وقار و طمأنینه و احترام به تشریح این مسئله بپردازند. اما واقعیت امر چیست؟

نخست به تورم بپردازیم. تورم از رشد شاخص قیمتها محاسبه می شود. شاخص قیمتها از میانگین وزنی بیش از 300 قلم کالا و خدمت مشخص می شود. به عنوان مثال بانک مرکزی این ترکیب را در سبد مصرفی خانوار شهری مبنای محاسبه قرار می دهد:

- خوراکی ها و آشامیدنی: 27 درصد
- مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوخت ها: 32 درصد
- حمل و نقل: 10 درصد
- بهداشت و درمان: 7 درصد
- اثاث، لوازم و خدمات مورد استفاده در خانه: 5 درصد
- پوشاک و کفش: 4.5 درصد

....وقتی سخن از تورم می شود توده مردم بیشتر به تورم خوراکیها و آشامیدنی ها یعنی کالاهایی که عموما از سوپرمارکتها می خرند توجه دارند. تورم خوراکی ها و آشامیدنیها بعد از هزینه های درمانی بالاترین نرخ تورم را دارد ولی تورم برخی اقلام مثل کالاهای وارداتی در زمانی که قیمت ارز ثبات دارد تقریباً صفر است. توده مردم به لحاظ روانی به کالاها و خدماتی که قیمت آنها بالا رفته توجه می کنند اما به کالاها و خدماتی که رشد کمی دارند یا اصلا رشد ندارند توجه نمی کنند. به عنوان مثال در کل دهه هشتاد قیمت لپ تاپ تقریبا ثابت بود چرا که قیمت جهانی آن افزایش نداشت و نرخ ارز نیز ثابت بود. در کل این دوران مردم به ثبات قیمت این کالا و کثیری از کالاهای وارداتی توجه نداشتند ولی افزایش قیمت کالاهای خوراکی و هزینه های درمانی را می دیدند. به دلیل این گرایش و سوگیری روانی، توده مردم ارزیابی نادرستی از مقدار تورم دارند.

یک راه ساده برای آزمون صداقت بانک مرکزی و مرکز آمار این است که یک ماه سبدی با 30 کالا و خدمت که تقریبا شبیه سبد گفته شده باشد تنظیم کنیم و قیمت اقلام مختلف را در آن یادداشت نماییم. با توجه به گزارش ماهانه شاخص قیمت می توان به طور فردی صحت و سقم ادعاهای این دو مرکز رسمی را آزمود. اینجانب مطمئن هستم که عموم مردم اگر این آزمون ساده را انجام دهند مجاب خواهند شد. البته باید توجه داشت که بانک مرکزی و مرکز آمار میانگین تورم در کل کشور را محاسبه می کنند و تورم در شهرهای مختلف می تواند اندکی با هم متفاوت باشند. همچنین ملاک محاسبه شاخص قیمت یک خانواده معمولی شهری است. اگر کسی از بخش فقیر یا ثروتمند جامعه باشد البته تورم برای او قدری متفاوت از یک شهروند معمولی خواهد بود.

در مورد رشد اقتصادی مسئله بسیار متفاوت است. نخست باید توجه داشت که رشد اقتصادی اگر بالا و مستمر باشد ملموس خواهد شد یعنی اگر نرخ رشد اقتصادی بیش از 5 درصد باشد و این نرخ رشد حداقل 5 الی 7 سال پیوسته برقرار باشد، مردم به تدریج احساس خواهند کرد که وضعیت شان بهبود یافته است. نرخ های رشد پایین یا نرخ های رشد نوسانی (یعنی یک سال بالا و یک سال پایین) و یا نرخ های رشد بالا اما موقتی نمی تواند در توده مردم احساس بهبود و رونق را ایجاد کند.

دلیل آن این است که اقتصاد ایران بر خلاف تصور بسیاری از مردم، اقتصادی بسیار بزرگ است و در رتبه بندی های اقتصادی جایگاهی نزدیک به 20 را دارد یعنی حدوداً بیستمین اقتصاد بزرگ دنیاست. طبیعی است که هیچ کس نمی تواند در مراودات روزمره خود تحولات بخش های مختلف این اقتصاد را ببیند و از آن آگاه شود. تقریبا هیچ کس با همه اقشار و همه بخشهای اقتصاد ایران در گیر نیست و به همین دلیل تحلیلهای شهودی در مورد وضعیت اقتصادی عموماً به خطا منتهی می شوند. رشد اقتصادی در یک سال بیش از آنکه حس کردنی یا دیدنی باشد محاسبه ای و خواندنی است یعنی باید مراکزی وضعیت همه بخشهای اقتصاد را گزارش گیری کنند و آنگاه میانگین موزون آنها را محاسبه کنند و در نهایت وضع کل اقتصاد را گزارش کنند. به عنوان مثال توده مردم به غلط تصور می کنند که بخش مسکن بخش عمده ای از اقتصاد است و رکود آن را نشانه ای از رکود کل اقتصاد قلمداد می کنند در حالیکه بخش مسکن بخش بسیار کوچکی از اقتصاد ایران است (کمتر از 10 درصد) و رکود و رونق این بخش نشانه خوبی از رونق و رکود کل اقتصاد نیست!

با توجه به این نکته گمان می کنم که نباید انتظار داشت که رونق اقتصادی به سادگی احساس شود و این عدم احساس نشانه ضعفی بر عملکرد دولت نیست! و دولت نباید به سرعت در برابر نقدها مبنی بر حس نشدن کاهش تورم یا افزایش رشد اقتصادی خود را وادهد و به دفاع نامناسب بپردازد. در ارزیابی رشد اقتصادی باید یک واقعیت دیگر را نیز در نظر گرفت و آن این است که وقتی یک صنعت با مشکل رکود روبروست انگیزه زیادی دارد تا وضعیت نامناسب خود را در رسانه های مختلف منعکس کند تا شاید کمکی دریافت کند ولی وقتی با رونق روبروست هیچ انگیزه ای ندارد تا رونق خود را در بوق و کرنا کند.

به همین دلیل یک نوع سوگیری در اظهارنظر مدیران صنایع نسبت به وضعیت شان وجود دارد. بماند که به لحاظ فرهنگی اگر کسی از وضع موجودش اظهار رضایت کند توده مردم به او به چشمی عجیب نگاه می کنند و گمان می کنند که گماشته حکومت است و یا پول گرفته تا دروغ بگوید. لذا مدیران صنایع در شرایط رونق نیز ترجیح می دهند سکوت کنند تا خبر از رونق دهند. گاه آنها ترجیح می دهند بازهم از فاصله داشتن شرایط موجودشان با شرایط مطلوب سخن گویند تا شاید کمک های بیشتری دریافت کنند.

به همه این نکات باید یک نکته دیگر را نیز افزود. شیوه تبلیغی دولتها در سالهای بعد از انقلاب شیوه ای به شدت ناکارآمد است و بیشتر اعتماد مردم را زایل کرده تا این اعتماد را افزایش دهد. تمرکز افراطی بر اقدامات مثبت و پرده پوشی شکست ها و معایب موجب شده تا اعتماد عمومی نسبت به دستاوردهایی که مسئولان اظهار می کنند کم شود. تا چند روز دیگر دهه فجر شروع خواهد شد و اخبار پر از افتتاح طرحها خواهد شد. این نوع خبر رسانی واقعاً مشمئزکننده است و دیگر رغبتی بر نمی انگیزد. به جاست تا دستگاهها به طور عام و مسئولان دولتی به طور خاص در اطلاع رسانی خود شیوه ای در پیش گیرند که به تدریج به احیا و تقویت این اعتماد عمومی منجر شود. قطعا در این فرآیند آمار و ارقام گزارش شده مسولان نیز توسط مردم مثبت تر ارزیابی می گردد و وقتی نویسندگان و روشنفکران از آن ارقام و دستاوردها دفاع می کنند دیگر انگ مزدوری و یا جانبداری بی منطق از دولت نخواهند خورد و انگیزه بیشتری برای دفاع از دستاوردهای ایجاد شده خواهند داشت.
 
 
کلمات کلیدی : رشد اقتصادی +تورم
 
علي
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۰:۲۴:۰۴
چرا رشد اقتصادی را نمی بینیم ولی تورم را می بینیم؟ جواب: بايد از مدل عينك رئيس جمهور استفاده كني تا كه بتواني ببيني. چون رشد با شيب ملايم است (4130559) (alef-3)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۱:۳۹:۴۱
چهارسال مدام گفتن رشد اقتصادی داریم ،از رکود خارج شدیم،تورم تک رقمی،افزایش صادرات
اما در عمل و واقعیت اقتصاد جامعه 93بدتر از 92
94بدتر از 93
95بدتر از همه
خدا رحم کنه 96 !!!! (4130671) (alef-13)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۱:۵۸:۱۱
برای من جالبه که چرا به سال 91 که به رشد منفی 6.8 رسیده بودیم و سالهای 89 تا 91 جنابعالی اشاره نمیکنی؟
رکود که یک شبه نمیاد ببم جان رکود ماحصل تصمیمات اشتباهه یک دولت میتونه باشه که در دولت بعد هم ادامه پیدا میکنه وقتی یک دولت ترمز رو کشیده باشه و وسیله نقلیه ایستاده باشه تا بخاد راه بیفته کلی زمان میبره ما در سال 84 با رشد بالا دولت رو تحویل دولت احمدی نژاد دادیم دو سه سال هم به خاطر شتابی که دولت قبل ایجاد کرده بود رشد مثبت بود بعد اواخر کار ایشون رو با نفت 140 دلاری مشاهده بفرمایید!!
بیش از 5 نامه هم اقتصاد دانها زدن که این رویه به رکود تورمی منتهی میشه گوش دوستان بدهکار نبود که نبود نامه ها هم در اینترنت موجوده
الان هم خیالتون رو راحت کنیم با این قیمت نفت و وضعیتی که ما داریم که هیچکس ریسک نمیکنه با ما تجارت کنه وضعیت همین خواهد بود و محاله که از این بهتر بشه (4130696) (alef-3)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۵:۵۵:۵۷
اگر رشد اقتصادی داریم باید ارزش دلار کمتر شود نه بیشتر (4131093) (alef-11)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۸:۴۷:۱۴
هر موقع ارزش رشدشان از آمریکا بیشتر شد می توانید این انتظار را داشته باشید! (4131318) (alef-11)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۲۱:۲۳:۳۴
رشد اقتصادی ایران را که دو برابر آمریکا اعلام می کنند! (4131515) (alef-3)
 
United States
۱۳۹۵-۱۱-۰۷ ۱۱:۳۲:۳۰
تورم آمریکا سال گذشته نزدیک 2% بود. (4136868) (alef-11)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۱:۴۵:۳۰
اگه میخوای رشد اقتصادیو ملموس ببینی
به تعطیلی ارج ،آزمایش،نیلو و هزاران واحد تعطیل شده در همین امسال و هزاران کارگر بیکار نگاه کن
این چه رشدی است که بیکاری را به12.7%آنهم با تعریف یک ساعت کار رسانده (4130681) (alef-11)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۳:۱۹:۱۳
جناب سرزعیم تاکید داشته اند که از مهمترین موضوع چشم پوشی کنند چونکه
در نظامهای سرمایه داری که ایشان و خیلی اساتید بزرگوار دیگر طرفدار ان هستند بدلیل اختلاف طبقاتی و موارد متعددی که موجب میشود منافع اقتصادی به جیب عده ای خاص برخوردار سرازیر شود مردم رشد اقتصادی را نمیبینند
لاری سامرز این را رونق اماری و رکود انسانی نامید!!! (4130807) (alef-11)
 
سعید راد
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۴ ۰۷:۳۲:۴۸
جناب آقای روحانی ۳ تا عینک دارد یک عینک که خیلی خوب می بیند به نام عینک رشد اقتصادی، این عینک چون فوق العاده گران قیمت است مردم توان خرید آن را ندارند تا آن را بخرند و رشد اقتصادی را ببینند
عینک دوم آقای روحانی می بیند ولی معکوس می بیند، و آن عینک تورم و گرانی است، که اجناس در دولت آقای روحانی دو برابر و چند برابر شده، ولی آقای روحانی معکوس می بیند و تورم تک رقمی اعلام می کند این عینک فوق العاده ارزان است و همه دارند ولی بر عکس عینک ، آقای روحانی عینک تورم مردم خیلی دقیق می بیند.
عینک سوم آقای روحانی عینک حقوق کارگران و کارمندان و همینطور مدیران نجومی است، که این عینک آقای روحانی ، آنقدر خط و خراش خورده که اصلا نمی بیند، این عینک هم فوق العاده ارزان است و همه دارند و مثل آیینه می بیند، هم حقوق نامتعارف کارگران و کارمندان، را وهم حقوق نامتعارف، دزدان غارت گر معروف به مدیران نجومی را. (4131855) (alef-13)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۰:۲۶:۱۳
دریافت سود 25 درصدی و دیرکرد 6 درصدی بانک ملی شعبه آمل علی‌رغم درخواست دولت از بانک‌ها برای استمهال و با وجود سرمازدگی مرکبات متاسفانه کشاورزان را در فشار مضاعف قرار داده است. هیچ کجای دنیا با کشاورز چنین معامله‌ای نمی‌کنند که بانک‌های داخلی با این قشر زحمتکش می‌کنند. (4130563) (alef-3)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۱:۴۰:۴۴
این دولت چهار سال حرفهای شیک تحویل مردم داد ودر عمل خلاف آن عمل کرد (4130675) (alef-13)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۰:۵۱:۰۲
عزیز من این شاخص که از 400 تا قلم کالا تشکیل شده کارایی نداره بیشترین هزینه مردم در خوراکی ها برنج هست مرغ هست گوشت هست اینا مهم هستند نه لیف حمام این شاخص نمیتونه تورم رو درست نشون بدهد
اون چیزی که مردم بیشتر مصرف میکنن مهمه نه چیزی که 5 سال یبار هم نمیخرن (4130607) (alef-11)
 
حسین
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۱:۰۷:۳۵
چون این رشد اقتصادی حاصل خام فروشی نفت و گاز است و ربطی به کسب و کار مردم ندارد به همین خاطر مردم این رشد را احساس نمی کنند (4130633) (alef-3)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۱:۴۲:۲۱
باور کنید اگه این آمارو دولت قبل میداد الان متهم میشد به درغگویی و آمارسازی (4130677) (alef-13)
 
بی نشان
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۱:۲۸:۱۲
ممنونم الف جان. بسیار مطلب خوبی بود. واقعا تشکر. (4130659) (alef-3)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۱:۴۹:۲۲
رشد کارانه و درامدهای پزشکان خوب دیده میشود. (4130686) (alef-13)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۱:۵۳:۴۸
اقتصاد ایران بزرگ است ؟؟؟

اگر نفت و گاز و فراورده های نفتی نظیر پتروشیمی را حذف کنیم از اقتصاد به قول شما بزرگ ایران چه می ماند !!!
بخش بزرگی از رشد اقتصادی ایران وابسته به فروش نفت خام و فراورده های آن است که هر وقت میزان تولید یا قیمت نفت بالاتر برود رشد اقتصادی هم بالا می رود و دولت ها در ایران از این آمار برای موفق نشان دادن عملکرد خود استفاده می کنند ..
رشد اقتصادی که درامد حاصلش باعث افزایش اشتغال و بهبود وضعیت معیشت مردم نشود هیچ ارزشی ندارد. (4130692) (alef-3)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۲:۰۷:۳۵
ایراد این است که مردم سواد آماری ندارند و روش تحقیق بلد نیستند اما نظر می دهند. (4130713) (alef-11)
 
Romania
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۳:۰۰:۲۲
آقای ربیعی صحبت جالبی داشتند. یک بار گفتند که این رشد و وضعیت امروز مثل یک ترافیک هست که تازه چراغ سبز شده. خب باید ردیفهای جلویی ماشینها عبور کنند تا رشد را به طور کامل مردم احساس کنند (4130793) (alef-11)
 
علی
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۴:۵۶:۰۲
مثال خیلی ابتدایی آقای دکتر همه فن حریف دولت محترم استفاده کرده اند.
چرا نباید گفت؛ مثل کلید برق ،در کسری از ثانیه می بایست همه لامپها رو با هم و یکجا روشن کند. (4130973) (alef-11)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۳:۰۴:۱۲
به این علت رشد اقتصادی دیده نمیشود ، که این رشد در قبال فروش بیشتر نفت و یا دیگر اقلام به جیب خو د دولت واریز میشود. و نه مردم .

دولت هم این افزایش درآمد ناشی از رشد را جهت پر کردن چاله چوله های خود استفاده میکند.

زمان میبرد تا سرریزی حاصل و مردم هم عایدی از آن بصورت کاهش و یا تثبیت قیمت کالاها را و یا افزایش حقوق و یا تولید کنندگان موثر در تولیدات خود حس کنند. (4130796) (alef-11)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۳:۱۹:۲۲
دولت یازدهم دربحث کاهش تورم و کاهش نرخ بیکاری با توجه به وضعیت اقتصادی که از دولت قبل تحویل گرفت و قیمت نفت خوب عمل کرده است (4130808) (alef-11)
 
مهران
Romania
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۴:۰۶:۳۲
وقتی خود شخص آقای جهانگیری معاون اول آقای روحانی میگه هدفمون رسیدن به سطح رفاه سال 90 هست یعنی در زمانی که تحریم ها سنگین تر و رشد اقتصادی کمتر (به لحاظ آمار) بود شرایط اقتصادی مردم بهتر بود توقع دارید مردم رشد اقتصادی گفته شده توسط این دولت رو باور کنند؟ (4130890) (alef-11)
 
ناشناس
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۴:۲۲:۰۹
سلام
خواهشمند است نظرتان را در مورد مقاله صفحه 7 روزنامه اطلاعات در روزهای 27 و 28 دی ماه اعلام فرمایید که بسیار تامل بر انگیز و ناراحت کننده است . کاربرانتان از سایت شما توقع بررسی اینچنینی را دارند . (4130914) (alef-11)
 
Sweden
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۴:۳۹:۴۴
تورم ونزویلا شده 800 درصد ، عزیزان دلواپس دقت !!! یکم آزادگی هم والله نعمته!!! (4130944) (alef-11)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۴:۴۲:۱۸
نقدر این دروغ (آمار) بزرگ هست که خودشون هم باور کردند تورم تک رقمی شده!!! (4130948) (alef-11)
 
علی
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۴:۵۴:۳۲
مشخص است عامه مردم که اکثریت مطلق را دارند رشد اقتصادی و شعارهای اینگونه را در سفره خانوار می بینند که البته حق دارند چون هروز گرانتر از دیروز در تامین سفره خانوار و از سوی دیگر اعلام دولت مبنی بر رشد اقتصاد و کم شدن تورم این مغایرت قابل فهم نیست ما که نفهمیدیم شما چطور؟؟؟؟؟ (4130968) (alef-11)
 
United States
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۱۵:۱۴:۳۲
چون توزیع ثروت بسیار معیوب است. چرا از رشد اقتصادی حرف می زنید ولی از ضریب جینی حرفی نمی زنید؟ هر چند هر چه بگویید با این امار سازی ها و دروغ های پیاپی و همیشگی دیگر کسی اهمیتی نمی دهد! (4131014) (alef-11)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۳ ۲۲:۲۷:۰۳
رشد اقتصادی را نمی بینیم چون آمار سازی و دروغی بیش نیست تورم را می بینیم چون واقعیت است (4131625) (alef-3)
 
حسین از میانه
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۴ ۰۸:۱۵:۱۲
خوب این را یک کودک شش ماهه هم میداند چیزی که وجود ندارد دیده نمیشود (4131879) (alef-13)
 
اکبر
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۴ ۱۵:۴۳:۰۷
با سلام

با ید گفت توده مردم لبتاب نمی خرند تا قیمت آن را داشته باشند ولی نوشیدنی و

خوراگی می خورند . همانگونه که توده مردم هواپیما سوار نمی شوند که نو و کهنه آن را ببینند بلکه می بینند بچهای روستا با وانت جابجا می شوند و در تصادف وانت
گشته می شوند .
توده مردم وام ازدواج می گیرند و بلا فاصله اگر یک قسط عقب افتاد پیام کوتاه به ضامن فرستاده می شود و آبروی زوج می رود و البته نمی توانند بدانند چگونه
به ضامنهای وامهای میلیاردی این پیامها نمی رسد . پناه به خدا ..... (4132382) (alef-3)
 
مهران
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۴ ۱۸:۰۷:۲۲
نظرات اقای زعیم کاملا از نظر علم اقتصاد درست است و منطقی..دوستانی که علم اقتصاد رو در دانشگاهها نخونده اند لطفا نظر ندند..اقتصاد یک علمه و کسی که این علم رو نداره لطفا اظهار نظر کوچه بازاری نکنه..نمی دونم جرا در ایران کسانی که در عمرشئن حتی یک کتاب اقتصادی مطالعه نکرده اند چرا اظهار نظر می کنند (4132540) (alef-13)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۷ ۰۷:۵۴:۰۷
وضعیت رکود کسب و کار از سال قبل هم بدتر و نگران کننده تر شده متاسفانه (4136454) (alef-11)
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.