آمریکاییها در حالی سالگرد یازدهم سپتامبر را برگزازار میکنند که بدهی دولت این کشور بهرقم بیسابقه ۲۰ تریلیون دلار رسیده و عراق و افغانستان در نتیجه حملات تلافیجویانه جرج بوش پسر در معرض بیثباتی و حتی تجزیه قرار دارند؛ به هر روی دانش اکثر مردم جهان از کلیدواژه یازدهم سپتامبر همچنان محدود به روایت رسمی دولت آمریکا از این حادثه است.
به گفته رسانههای آمریکایی سلسلهای از حملات انتحاری در صبح روز ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ (۲۰شهریورماه ۱۳۸۰) بهدست نوزده نفر از اعضای عمدتاً سعودیتبار گروه تروریستی القاعده در خاک ایالاتمتحده انجام شد. این افراد با ربودن چهار فروند هواپیمایمسافربری بویینگ ۷۶۷-۷۵۷ از فرودگاههای «لوگان اینترنشنال،» «دالاساینترنشنال» و «نیوآرک» به مقصد کالیفرنیا، دو هواپیما را به برجهای دوقلوی مرکز تجارتجهانی در شهر نیویورک زدند.
دو هواپیمای دیگر نیز مقر پنتاگون، واقع در آرلینگتون ویرجینیا و منطقه شنکسویل در ایالت پنسلیوانیا را هدف قرار دادند. در نتیجه برخورد هواپیماها با برجهای دوقلو، هر دو ساختمان کاملاً ویران شد و تمامی هواپیماربایان، خدمه پرواز و مسافران این هواپیماها کشته شدند. کشتهشدگان این حملهها در مجموع حدود ۳هزار نفر اعلام شد. پس از این حملات جورج بوش پسر در واکنش به آن، با ایجاد ائتلافی از کشورهای همپیمان خود و تحت لوای «جنگ علیه تروریسم» به افغانستان و سپس عراق حمله کرد. این حادثه بزرگترین عملیات تروریستی در خاک ایالاتمتحده بهشمار رفته و پیامدهای گوناگونی را برای نه فقط برای آمریکا بلکه جهان داشته است.
برگزاری مراسم یابود و تهدید مجدد القاعدهاما در آستانه برگزاری مراسم یابود پانزدهمین سالگرد وقوع این حملات و با وجود برنامهریزیهای صورتگرفته برای برگزاری چندین رویداد ملی ورزشی در آمریکا، تمامی نیروهای امنیتی و پلیس این کشور در حالت آمادهباش کامل به سر میبرند. این در حالی است که «ایمن الظواهری» رهبر گروه تروریستی القاعده جمعه گذشته با انتشار ویدئویی، تهدید به انجام خشونتهای بیشتر کرد. وی گفت که اگر جرائم آمریکا ادامه پیدا کند، در این صورت حوادث ۱۱ سپتامبر هزاران بار دیگر تکرار خواهد شد.
مقامات ارشد امنیتی آمریکا در روزهای اخیر حملات تروریستی علیه این کشور را امری اجتنابناپذیر توصیف و اعلام کردهاند که دامنه این تهدید در مقایسه با ۱۵ سال گذشته، به مراتب وسیعتر خواهد بود. یکی از مقامات ارشد مبارزه با تروریسم کاخ سفید نیز در یک بررسی از تهدیدات جهانی اعلام کرد که تهدیدات تروریستی پیش روی آمریکا و متحدان اروپایی آن در مقایسه با حملات ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱، از هر نظر بزرگتر، گستردهتر و عمیقتر شده است.
دخالت عربستان؛ از تکذیب تا واقعیتدر حالی که از نخستین روزهای وقوع این حادثه، شواهد روشنی درباره نقش برخی از مقامات دولتی عربستان در این حملات وجود داشت و کنگره آمریکا کمیتهای موسوم به کمیته حقیقتیاب یازدهم سپتامبر را برای بررسی ابعاد مختلف این حادثه و نقش دولتهای خارجی در آن تشکیل داده بود، طی چهارده سال پس ازآن، نه جرج بوش و نه باراک اوباما اجازه انتشار کامل این اسناد را ندادند.
البته بخشهایی از گزارش ۲۸ صفحهای مربوط به نقش عربستان در حوادث یازدهم سپتامبر با پیگیری و فشار بازماندگان قربانیان این حملات در اواسط تیرماه امسال از حالت طبقهبندی شده خارج شد. با وجود آنکه بخش وسیعی از این اسناد سانسورشده، بخشهای منتشرشده آشکارا نشاندهنده نقش مقامات عربستانی در حملات یازدهم سپتامبر است. در این گزارش بر ارتباط نزدیک هواپیماربایان با مسوولان حاکمیت عربستان از جمله «بندر بن سلطان» سفیر وقت عربستان در آمریکا و حتی دریافت کمکهای مالی از سوی آنها تأکید شده است. چندین ماه قبل از انتشار این گزارش، مقامات عربستان تهدید کردند در صورت انتشار آن، ۷۵۰ میلیارد دلار دارایی خود را از آمریکا خارج خواهند کرد.
با این وصف و بهرغم لابی گسترده ریاض و بیمیلی دولت آمریکا، نمایندگان کنگره این کشور هفته گذشته به طرحی رأی دادند که مطابق با آن به قربانیان یازده سپتامبر و بستگان آنها اجازه داده میشود تا از عربستانسعودی به محاکم قضایی آمریکا بابت نقشاش در این حملات شکایت و از ریاض غرامت دریافت کنند. البته این مصوبه برای قانونیشدن نیازمند امضا و تأیید رییسجمهور آمریکاست. اماپیشتر اوباما هشدار داده بود در صورت تصویب این طرح موسوم به «قانون عدالت علیه حامیان تروریسم» از سوی کنگره، آن را وتو خواهد کرد.
گزارش ۲۸ صفحهای چیست؟ گزارش ۲۸ صفحهای حملات ۱۱ سپتامبر که از سال ۲۰۰۲ تا کنون قید محرمانه داشته است، به مثابه آتش زیرخاکستری است که در فواصل زمانی مختلف جنجال برانگیز میشود به ویژه اینکه اخیرا درخواست برای برملا کردن آن افزایش یافته است.
این گزارش که از سوی نمایندگان جمهوریخواه و دموکرات در مورد حملات ۱۱ سپتامبر به برج های تجاری آمریکا تهیه شده است، همچنان محرمانه باقی مانده است.
سوال آمریکایی ها در مورد عوامل حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ اغلب با گزارش محرمانه کنگره در سال ۲۰۰۲ در خصوص این حملات گره خورده است به این معنی که این گزارش همچنان محرمانه باقی مانده است و رمزگشایی از آن می تواند بسیاری از اما و اگرها و احتمالات را پاسخ داده و تکلیف نهایی آن را روشن کند.
داستان این گزارش زمانی آغاز شد که کنگره آمریکا در سال ۲۰۰۲ گزارش مفصلی از حملات ۱۱ سپتامبر تهیه کرد اما جرج بوش رئیس جمهور وقت آمریکا دستور داد ۲۸ صفحه از این گزارش مفصل محرمانه باقی بماند؛ ۲۸ صفحه ای که به احتمال ارتباط این حملات با سران سعودی اشاره دارد.
از آن زمان بحث و جدل زیادی بر سر این موضوع مطرح شده است که مضمون این ۲۸ صفحه چیست؟ چرا قید محرمانه بودن آن حذف نمی شود؟
اخیرا خانواده قربانیان حملات ۱۱ سپتامبر نیز بر لزوم حذف قید محرمانه از این گزارش تاکید کرده و توضیح روشن در خصوص این حملات و عوامل آن را خواستار شدند.
برنامه جنجال برانگیز شبکه سیبیا س در مورد گزارش ۲۸ صفحهایحرف و حدیث در مورد گزارش ۲۸ صفحه ای زمانی کلید خورد که شبکه سی. بی. اس آمریکا در برنامه «۶۰ دقیقه» با پخش یک گزارش در مورد حملات ۱۱ سپتامبر از اسناد جدیدی پرده برداشت که به نقش عربستان در حملات سپتامبر ۲۰۰۱ اشاره داشت.
این شبکه در برنامه مزبور، اسناد محرمانه معروف به اسناد ۲۸ صفحه ای را مورد تحلیل قرار داد به این ترتیب که مصاحبه ای را با فرادی ترتیب داد که به نحوی از اطلاعات موجود در گزارش ۲۸ صفحه ای با خبر بودندد. یکی از این افراد، سناتور سابق « باب گراهام » است.
باب گراهام کیست؟باب گراهام سناتور سابق آمریکایی ریاست کمیته تحقیقات در مورد حوادث ۱۱ سپتامبر را برعهده داشت و عضو کمیته تحقیقات مشترک با مجلس سنا درباره شکست جاسوسی آمریکا در جریان حوادث یازدهم سپتامبر بود.
وی در این برنامه درباره مجموعه افرادی صحبت کرد که احتمال دارد در زمان اقامت عوامل حادثه ۱۱ سپتامبر در آمریکا، از آنان حمایت کرده باشند.
گراهام همچنین در این برنامه گفت: « باور کردنی نیست کسانی که با زبان انگلیسی هیچ آشنایی نداشته و و قبلا به آمریکا سفر نکرده اند و حتی تحصیلات دبیرستانی هم نداشتند، بتوانند بدون پشتیبانی از داخل آمریکا، چنین کار پیچیده ای را انجام دهند».
وی در پاسخ به این سوال که آیا به نظر شما عربستان، این پشتیبانی را انجام داده است، بدون درنگ گفت: « البته، و این پشتیبانی کاملا اساسی بوده است و عوامل مختلفی در این کار دست داشته اند.
گراهام توضیح داد که دولت عربستان در کنار برخی طرف ها و جمعیت هایی که تحت پوشش جمعیت های خیریه فعالیت دارند، درحملات ۱۱ سپتامبر دست داشتد اما به منظور حفظ روابط حساسی که بین آمریکا و عربستان وجود دارد و نیز با توجه به پول های سرشار سعودی از سال ۲۰۰۲ سعی شد تا نقش عربستان در این حادثه برملا نشود.
در همین ارتباط «تیم رومر » ، سناتور سابق آمریکایی از حزب دموکرات و سفیر آمریکا در هند هم اولین بار به عنوان عضو کمیته تحقیقات مشترک و سپس به عنوان عضو کمیته ۱۱ سپتامبر، این اسناد را خوانده است.
به گفته وی در این اسناد به احتمال حمایت رسمی و دولتی عربستان از دو نفر از عوامل این حوادث که در کالیفرنیای جنوبی اقامت داشتند، اشاره شده است و این اطلاعات به منظور بررسی در اختیار کمیته ی حقیقت یاب یازدهم سپتامبر قرار گرفت.
رومرادامه داد، اطلاعات موجود در گزارش ۲۸ صفحه ای، همه را شگفت زده خواهد کرد.
روابط عربستان با حملات ۱۱ سپتامبر واقعیت یا فقط یک احتمال؟عربستان در حمایت از جنبش های اسلامگرای افراطی سابقه طولانی دارد که نمونه آن دخالت در افغانستان در دهه هشتاد و در جریان جنگ با شوروی سابق بود به این معنی که عربستان با پشتیبانی آمریکا از گروههای اسلامگرای عربی که برای جنگ عازم افغانستان شده بودند، حمایت کرد.
در آن زمان بن لادن یکی از معروف ترین رهبران یکی از این گروهها یا همان القاعده بود که در دهه نود اختلاف با عربستان موجب شد تابعیت سعودی او سلب شود.
به گفته سیمور هرش روزنامه نگار و خبرنگار معروف آمریکایی پرونده عربستان در حمایت از اسلامگرایان افراطی این علامت سوال را برای آمریکایی ها ایجاد کرد که آیا بین حملات ۱۱ سپتامبر با عربستان ارتباط است؟
این شک و تردید و سوال های حاصل از آن موجب تحقیق و بررسی در این زمینه شد اما خلاصه گزارش هایی که در این خصوص منتشر شد این بود که دلیلی که نشان دهد عربستان در این حملات دست داشت، یافت نشد.
در یکی از این گزارش ها آمده است، با وجود اینکه این باور وجود دارد که عربستان سال های طولانی پشتیبان مالی القاعده بود، اما دلیلی مبنی بر دست داشتن دولت سعودی و یا گروههای وابسته به آن و حتی مسئولان سرشناس این کشور در تامین مالی این القاعده وجود ندارد.
احتمال دخالت عربستان در حملات ۱۱ سپتامبر از کجا کلید خورد؟در سال ۱۹۹۰ هنگامی که عراق کویت را هدف حمله قرار داد، ریاض از ارتش آمریکا خواست چند هزار نیروی خود را در خاک عربستان مستقر کند اما این درخواست خشم نهادهای مذهبی محافظه کار سعودی را به دنبال داشت زیرا از نظر آنان این اقدام به مثاب توهین به این نهادها و بی حرمتی به اماکن مقدس این کشور بود تا جایی که مسئولان این نهادها آشکارا اعلام کردند که از انتفاضه خشونت آمیز علیه حضور آمریکایی ها حمایت خواهند کرد.
در این شرایط بود که خاندان حاکم عربستان در تلاش برای جلب رضایت نهادهای مذهبی محافظه کار وزارتی را تحت عنوان وزارت امور اسلامی تشکیل داده و برخی از مسئولان این نهادها را به ریاست آن تعیین کردند حال آنکه این وزارت در قالب اقدمات بشردوستانه از انجمن های به ظاهر خیریه اسلامی حمایت می کردند اما واقعیت این بود که از برخی افراط گرایان اسلامی حمایت مالی بعمل می آوردند.
این درحالی بود که وزارت امور اسلامی عملا تحت نظارت دولت سعودی قرار نداشت بلکه به میزان زیادی یک نهاد مستقل بوده و دولت سعودی نیز به منظور جلوگیری از بروز هرگونه مشکل دست آن را کاملا باز گذاشته بود.
و اینجاست که باید پرسید آیا این امکان وجود دارد که برخی از مسئولان وزارت امور اسلامی سعودی که مستقل عمل می کنند، منابع مالی خود را برای حمایت از هواپیماربایان حملات ۱۱ سپتامبر به کار برده باشند؟
در پاسخ باید گفت که در سال های اخیر برخی اخباری که هنوز تایید نشده است، منتشر شد که از ارتباط احتمالی این وزارتخانه و هواپیما ربایان حکایت دارد.
به عنوان مثال یک سعودی که در آمریکا زندگی می کند و با وزارت امور اسلامی ارتباط دارد هزینه آپارتمانی را که دو تن از هواپیماربایان حملات ۱۱ سپتامبر در آن اقامت داشتند، تامین کرد.
این جزییات به اضافه مستقل بودن وزارت امور اسلامی تئوری حمایت برخی مسئولان سعودی از عوامل حملات ۱۱ سپتامبر را قوت می بخشد در نتیجه هرچند این احتمال تایید نشده است اما بعید نیست.
حفظ روابط با عربستان به چه قیمتی؟در شرایطی که با گذشت ۱۵ سال هنوز ۲۸ صفحه از گزارش مربوط به تحقیقات در مورد حوادث ۱۱ سپتامبر محرمانه باقی مانده است، برخی در آمریکا این سوال را مطرح می کنند که در شرایطی که این گزارش اطلاعات بسیار خطرناکی را در دل خود جا داده است آیا حفظ روابط با عربستان ارزش پنهان نگاه داشتن این ۲۸ صفحه را دارد؟
افشای واقعیتها؛ خبر اصلی فیسبوکهمچنین به گزارش روزنامه واشنگتنپست، فیسبوک روز جمعه خبر وبگاه «دیلیاستار» درباره احتمال نابودی برجهای دوقلو مرکز تجارت جهانی بر اثر «تخریبکنترلشده» و به واسطه وجود بمبهای تخریبکننده در آن را بهعنوان ترند نشان داد؛ خبری که بلافاصله با اعتراض مسوولان آمریکایی از صفحه فیسبوک حذف و به جای آن تصاویری از این حادثه قرار داده شد. با اینحال، هنوز و با گذشت ۱۵ سال از این حادثه، سؤالاتی مانند اینکه چرا برخی طبقات برجهای دوقلو از قبل تخلیهشده بود و چرا با وجود برخورد هواپیماها به طبقات بالای این ساختمانها، تمامی آنها فرو ریخت، از جمله سؤالهای بیشماری است که همچنان جواب قانعکنندهای به آنها داده نشده است.