کد مطلب: 429345
پیشنهاد کتاب/ «نما با نمایش»؛ مهدی پوررضایان؛ نیستان
تمرین زندگی
بخش فرهنگی الف؛ 8 دی 1395
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۸ دی ۱۳۹۵ ساعت ۲۲:۱۵
«نما با نمایش»
(ارزیابی روان شناختی تئاتر کودک)
نویسنده: مهدی پوررضایان
ناشر: نیستان، چاپ اول 1395
276 صفحه، 16500 تومان
شما می‌توانید کتاب «نما با نمایش» را تا یک هفته پس از معرفی با ۱۰ درصد تخفیف از فروشگاه اینترنتی شهر کتاب خرید کنید.
*****
وقتی خاطرات اهل هنرِ نمایش و بازیگری را مرور کنیم، فراوانند آنها که در دوران مدرسه پای ثابت اجرای نمایشهایی بوده اند که به مناسبت های مختلف اجرا می شدند. اما چه آنها که این فعالیت ها، سنگ بنای رفتنشان به سراغ کار هنری شد و چه آنها که به این خاطرات بسنده کرده و راه دیگری را در زندگی برگزیدند، این تجربه ها رنگین ترین خاطرات آنها در دوران درس و مدرسه را تشکیل می داد. تجربه هایی که در نشاط جسمی و روحی آنها و همچنین اعتماد به نفس و توانایی انجام کارهای مختلف نقشی بسزا و سازنده داشت.
«نما با نمایش» به قلم دکتر مهدی پوررضائیان اثری ست در همین باره، کتابی که به نیت ارزیابی روانشناختی تئاتر کودک نوشته شده و همین را به عنوان نام فرعی یدک می کشد؛ اما درعین حال دعوتی است از مخاطبان برای پرسه زدن در احوالی که اگر خود آنها نیز در آن صاحب خاطراتی شیرین نباشند می توانند، فرزندانشان را از چنین تجربه های سودمندی بهره مند سازند.
مهدی پوررضائیان به عنوان نمایشنامه‌نویس و پژوهشگر عرصه نمایش که در حوزه تئاتر کودک و نوجوان فعالیت بسیار کرده از چهره های صاحب نظر در این زمینه محسوب می شود. افزون براین پوررضائیان در رشته روانشناسی بالینی تحصیل کرده و برخورداری از چنین تحصیلاتی در کنار تجربه های عملی طولانی مدت او در عرصه نمایش موجب غنی شدن هر چه بیشتر پژوهش ها و آثار او در این حوزه بوده است.
پوررضائیان در تازه‌ترین اثرش «نما با نمایش» همچون دیگر نوشته های تحلیلی‌اش کوشیده پیامدهای آموزشی، پرورشی و روانشناختی نمایشهای دبستانی و چند و چون تئاتر کودک را با استفاده از رویکردی روانشناسانه تحلیل کند.
«نما با نمایش» از دو بخش تشکیل شده است، نیمه اول کتاب طی سه فصل دربرگیرنده مباحث تئوریک نویسنده در زمینه تئاتر کودک و نوجوان بوده است. نیمه دوم کتاب نیز شامل هفت نمایشنامه از آثار رضائیان است؛ متونی نمایشی که متناسب با بحث های آغازین کتاب ارائه شده اند. در واقع سعی او بر این بوده با ارائه این هفت نمایش، نمونه هایی قابل استفاده و کار آمد را در اختیار آموزگاران، مربیان و یا مشاوران هنری و تربیتی مدارش قرار بدهد؛ چراکه پیدا کردن متون نمایشی مناسب اجرا توسط کودکان و نوجوانان در مدارس و یا موسسه های فرهنگی و هنری یکی از مشکلات همیشگی آنها بوده است. گرگ یوسف، کفتر و کفتار، سیا و سیا، پیل و پلنگ، تار تاج و نمک عناوین این نمایشهای تشکیل می دهند که جز «تار تاج» تک پرده ای هستند. حسن این نمایشها آن است که نویسنده با در نظر گرفتن مختصات نمایش هایی که قرار است توسط کودکان و نوجوانان اجرا شود به نوشتن آنها پرداخته است.
اما سه فصل آغازین کتاب که در واقع بار تئوریک آن را بردوش دارند از سه محور برخوردارند که هر یک در یک فصل مورد بررسی قرار گرفته اند. کودکی و نمایش، نوجوانی و نمایش و در آخر نیز سایکو دراما در مدرسه. نویسنده در این سه فصل به تفکیک جنبه های مختلف ارتباط با نمایش درسنین کودکی و نوجوانی، روی این نکته مهم تاکید دارد کودک نیازمند آن است که گرایش و کشش اش به آزادی ارضا شود. این مسئله امکان دارد تجربه ها و فعالیت هایش در مقاطع سنی مختلف کودکی و نوجوانی اتفاق بیفتد، تجربه هایی که در واقع تمرین زندگی برای آنها محسوب می شود. براین اساس دکتر پوررضائیان «تلاش کرده است تا سعی برای ارضا نیاز کودک به مساله آزادی را در سه ساحت فکر و بیان و عمل با استفاده از آموزش و درک و اجرای هنر نمایش به صورتی تئوریک مکتوب کند.»
در فصل دوم نویسنده نشان می دهد که آنچه اشاره شد تنها خاص سنین کودکی نیست و بنابراین همین بحث را در سطحی دیگر در دوره پسا دبستان نیز دنبال کرده است. پوررضائیان معتقد است که در سن نوجوانی و بلوغ نیز هنر تئاتر هواخواه بسیاری دارد؛ بنابراین از آن می توان در راستای رشد و شکوفایی توانمندی های دانش آموزان بهره برد.
پوررضائیان دربخش پایانی پژوهش خود به سراغ سایکو دراما رفته است. سایکو دراما یا روان تماشا، از جذاب ترین شیوه های های روان درمان در اولین قرن بیستم میلادی است. نویسنده معتقد است که سایکو دراما در مدرسه فرصتی را در اختیار دانش آموزان قرار می دهد تا به وسیله فرایندهای کلامی و غیر کلامی به شرح و بیان مسائل و دردهای روحی گوناگونی بپردازند که با وجود آزاردهنده بودنشان اغلب ناگفته می مانند.
در یک جمع بندی کلی در این کتاب پوررضائیان کوشیده تصویر ذهنی مخاطب را نسبت به نمایش و تاثیر آن در دوران کودکی و نوجوانی به عنوان فعالیتی جمعی و در عین حال هنری دگرگون ساخته و بر سودمندی و سازندگی آن تاکید داشته باشد و هم چنین به طرح جنبه های کارآمد سایکو درام و یا روش های نمایش بنیان برای ایجاد سهولت در بیان مسائل درونی نوجوانان از جنبه های جسمی و روحی بپردازد. چنین الگوهایی می توانند در مقاطع مختلف در مدارس مورد استفاده قرار بگیرند. پوررضائیان همان گونه که به طرح چنین بحث هایی پرداخته در انتهای کتاب با ارائه هفت نمایشنامه خود فرصتی را در اختیار علاقمندان قرار داده تا چنین تجربه هایی را بدون دشواری یافتن متون نمایشی مورد آزمایش و استفاده قرار دهند.
(ارزیابی روان شناختی تئاتر کودک)
نویسنده: مهدی پوررضایان
ناشر: نیستان، چاپ اول 1395
276 صفحه، 16500 تومان
شما می‌توانید کتاب «نما با نمایش» را تا یک هفته پس از معرفی با ۱۰ درصد تخفیف از فروشگاه اینترنتی شهر کتاب خرید کنید.
*****
وقتی خاطرات اهل هنرِ نمایش و بازیگری را مرور کنیم، فراوانند آنها که در دوران مدرسه پای ثابت اجرای نمایشهایی بوده اند که به مناسبت های مختلف اجرا می شدند. اما چه آنها که این فعالیت ها، سنگ بنای رفتنشان به سراغ کار هنری شد و چه آنها که به این خاطرات بسنده کرده و راه دیگری را در زندگی برگزیدند، این تجربه ها رنگین ترین خاطرات آنها در دوران درس و مدرسه را تشکیل می داد. تجربه هایی که در نشاط جسمی و روحی آنها و همچنین اعتماد به نفس و توانایی انجام کارهای مختلف نقشی بسزا و سازنده داشت.
«نما با نمایش» به قلم دکتر مهدی پوررضائیان اثری ست در همین باره، کتابی که به نیت ارزیابی روانشناختی تئاتر کودک نوشته شده و همین را به عنوان نام فرعی یدک می کشد؛ اما درعین حال دعوتی است از مخاطبان برای پرسه زدن در احوالی که اگر خود آنها نیز در آن صاحب خاطراتی شیرین نباشند می توانند، فرزندانشان را از چنین تجربه های سودمندی بهره مند سازند.
مهدی پوررضائیان به عنوان نمایشنامه‌نویس و پژوهشگر عرصه نمایش که در حوزه تئاتر کودک و نوجوان فعالیت بسیار کرده از چهره های صاحب نظر در این زمینه محسوب می شود. افزون براین پوررضائیان در رشته روانشناسی بالینی تحصیل کرده و برخورداری از چنین تحصیلاتی در کنار تجربه های عملی طولانی مدت او در عرصه نمایش موجب غنی شدن هر چه بیشتر پژوهش ها و آثار او در این حوزه بوده است.
پوررضائیان در تازه‌ترین اثرش «نما با نمایش» همچون دیگر نوشته های تحلیلی‌اش کوشیده پیامدهای آموزشی، پرورشی و روانشناختی نمایشهای دبستانی و چند و چون تئاتر کودک را با استفاده از رویکردی روانشناسانه تحلیل کند.
«نما با نمایش» از دو بخش تشکیل شده است، نیمه اول کتاب طی سه فصل دربرگیرنده مباحث تئوریک نویسنده در زمینه تئاتر کودک و نوجوان بوده است. نیمه دوم کتاب نیز شامل هفت نمایشنامه از آثار رضائیان است؛ متونی نمایشی که متناسب با بحث های آغازین کتاب ارائه شده اند. در واقع سعی او بر این بوده با ارائه این هفت نمایش، نمونه هایی قابل استفاده و کار آمد را در اختیار آموزگاران، مربیان و یا مشاوران هنری و تربیتی مدارش قرار بدهد؛ چراکه پیدا کردن متون نمایشی مناسب اجرا توسط کودکان و نوجوانان در مدارس و یا موسسه های فرهنگی و هنری یکی از مشکلات همیشگی آنها بوده است. گرگ یوسف، کفتر و کفتار، سیا و سیا، پیل و پلنگ، تار تاج و نمک عناوین این نمایشهای تشکیل می دهند که جز «تار تاج» تک پرده ای هستند. حسن این نمایشها آن است که نویسنده با در نظر گرفتن مختصات نمایش هایی که قرار است توسط کودکان و نوجوانان اجرا شود به نوشتن آنها پرداخته است.
اما سه فصل آغازین کتاب که در واقع بار تئوریک آن را بردوش دارند از سه محور برخوردارند که هر یک در یک فصل مورد بررسی قرار گرفته اند. کودکی و نمایش، نوجوانی و نمایش و در آخر نیز سایکو دراما در مدرسه. نویسنده در این سه فصل به تفکیک جنبه های مختلف ارتباط با نمایش درسنین کودکی و نوجوانی، روی این نکته مهم تاکید دارد کودک نیازمند آن است که گرایش و کشش اش به آزادی ارضا شود. این مسئله امکان دارد تجربه ها و فعالیت هایش در مقاطع سنی مختلف کودکی و نوجوانی اتفاق بیفتد، تجربه هایی که در واقع تمرین زندگی برای آنها محسوب می شود. براین اساس دکتر پوررضائیان «تلاش کرده است تا سعی برای ارضا نیاز کودک به مساله آزادی را در سه ساحت فکر و بیان و عمل با استفاده از آموزش و درک و اجرای هنر نمایش به صورتی تئوریک مکتوب کند.»
در فصل دوم نویسنده نشان می دهد که آنچه اشاره شد تنها خاص سنین کودکی نیست و بنابراین همین بحث را در سطحی دیگر در دوره پسا دبستان نیز دنبال کرده است. پوررضائیان معتقد است که در سن نوجوانی و بلوغ نیز هنر تئاتر هواخواه بسیاری دارد؛ بنابراین از آن می توان در راستای رشد و شکوفایی توانمندی های دانش آموزان بهره برد.
پوررضائیان دربخش پایانی پژوهش خود به سراغ سایکو دراما رفته است. سایکو دراما یا روان تماشا، از جذاب ترین شیوه های های روان درمان در اولین قرن بیستم میلادی است. نویسنده معتقد است که سایکو دراما در مدرسه فرصتی را در اختیار دانش آموزان قرار می دهد تا به وسیله فرایندهای کلامی و غیر کلامی به شرح و بیان مسائل و دردهای روحی گوناگونی بپردازند که با وجود آزاردهنده بودنشان اغلب ناگفته می مانند.
در یک جمع بندی کلی در این کتاب پوررضائیان کوشیده تصویر ذهنی مخاطب را نسبت به نمایش و تاثیر آن در دوران کودکی و نوجوانی به عنوان فعالیتی جمعی و در عین حال هنری دگرگون ساخته و بر سودمندی و سازندگی آن تاکید داشته باشد و هم چنین به طرح جنبه های کارآمد سایکو درام و یا روش های نمایش بنیان برای ایجاد سهولت در بیان مسائل درونی نوجوانان از جنبه های جسمی و روحی بپردازد. چنین الگوهایی می توانند در مقاطع مختلف در مدارس مورد استفاده قرار بگیرند. پوررضائیان همان گونه که به طرح چنین بحث هایی پرداخته در انتهای کتاب با ارائه هفت نمایشنامه خود فرصتی را در اختیار علاقمندان قرار داده تا چنین تجربه هایی را بدون دشواری یافتن متون نمایشی مورد آزمایش و استفاده قرار دهند.
کلمات کلیدی : نشر نیستان
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
