کد مطلب: 194383
تفاوت های اصلاح طلبی روحانی با موسوی در گفتگو با توكلي؛
احمدي‌نژاد ديگر تكرار نمي‌شود
بخش داخلی الف، 9 مرداد 92
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۹ مرداد ۱۳۹۲ ساعت ۱۰:۳۹
احمد توكلي، نماينده اصولگراي مجلس كه سابقه دو دوره رقابت انتخاباتي با روساي جمهوري در دوران سازندگي و اصلاحات را هم دارد، در گفت‌وگو با «اعتماد» مي‌گويد كه اصولگرايان وقتي مردم ناله ميكردند، روي اشتباهات دولت احمدي‌نژاد ماله مي‌كشيدند و پاسخ خود را هم در انتخابات از مردم گرفتند. اما درباره اينكه تفاوت كانديداي اصلاح‌طلبان درسال 88 با كانديداي مورد حمايت آنها در سال 92 چه بود كه براي پيروز نشدن گزينه مورد حمايت اصلاح‌طلبان درسال 88 اصولگرايان بسيج شدند و چشم بر خطاهاي احمدي‌نژاد بستند، اما اين‌بار پيروزي گزينه مورد حمايت اصلاح‌طلبان را به مردم تبريك گفتند، نظرات متفاوتي دارد. گفت‌وگوي ما با توكلي، بيش از آنكه به جزييات اتفاقات اين روزها معطوف شود، به بازخواني فضاي انتخابات‌هاي سال 88 و 92 گراييد، اما در پايان اين نماينده اصولگرا كه براي بركنار شدن سعيد مرتضوي از رياست تامين اجتماعي، به ديوان عدالت اداري نيز شكايت كرد، حكم صادر شده براي متهم رديف اول جنايات كهريزك را اميدوار‌كننده دانست.
ابتدا درباره اين توضيح دهيد كه بالاخره نتيجه اين انتخابات را مي‌توان شكست اصولگرايان دانست يا آن طور كه برخي اصولگرايان مي‌گويند، پيروزي آقاي روحاني هم به معناي پيروزي اصولگرايي است؟
بالاخره هيچ يك از كانديداهاي اصولگرايان نتوانستند، راي اكثريت مردم را به دست بياورند و از اين حيث مي‌توان گفت كه برنده اين انتخابات نبودند. اما حوادثي كه اتفاق افتاد معناي برد و باخت را تغيير داد و در نتيجه الان نمي‌توان گفت كه برنده نشدن اصولگرايان، به معناي برنده شدن رقيبان‌شان است. به نظر من مردم و نظام برنده بودند. چون مردم توانستند اعتراض خود را به وضع موجود نشان دهند و حرف خود را به كرسي بنشانند و نظام هم توانست يك بار ديگر ثابت كند كه از راي مردم حفاظت مي‌كند و همانطور كه زير بار حرف غيرقانوني نمي‌رود، از حرف قانوني خوب دفاع مي‌كند. نتايج سياسي و اجتماعي انتخابات هم همه را اميدوار كرد و حتي تعداد زيادي از كساني كه پاي انتخابات نيامده بودند هم با نتيجه اين انتخابات اميدوار شدند، سرمايه اجتماعي را بالا برد. در شادي و نشاطي كه روز شنبه بعد از انتخابات به وجود آمد، اكثر مردم شريك بودند و حتي بسياري از كساني كه به كانديداهاي ديگر راي داده بودند هم از اين نتيجه ابراز خشنودي ميكردند.
شما مي‌گوييد كه هيچ يك از كانديداهاي اصولگرا نتوانستند راي اكثريت را به دست آورند. اما نتايج نشان مي‌دهد كه راي همه رقباي آقاي روحاني، به فرض اينكه همه آنها را هم نامزدهاي اصولگرا بدانيم، باز هم به اندازه 50 درصد آراي راي‌دهندگان نمي‌شود. با اين حساب به نظر ميرسد كه حتي اگر اصولگرايان به گزينه واحد مي‌رسيدند هم شانسي براي پيروزي در انتخابات نداشتند. فكر نمي‌كنيد اصولگرايي نياز به يك آسيب‌شناسي و تجديدنظر دروني دارد؟
اينكه اصولگرايي نياز به آسيب‌شناسي دارد درست است و نه تنها الان بلكه حتي اگر در انتخابات پيروز هم مي‌شديم بايد همواره خودمان را آسيب‌شناسي مي‌كرديم و نواقص را بر طرف مي‌كرديم. چون صرف برنده شدن در انتخابات نشانگر اين نيست كه يك جريان سياسي درست رفتار مي‌كند. اما اينكه جمع عددي آرا را حساب كنيم و بگوييم كه اگر اصولگرايان ائتلاف ميكردند هم راي نمي‌آوردند، غلط است. چون خود نفس ائتلاف كردن يك آثاري در جامعه خواهد داشت كه تفرق عكس آن اثر را دارد. اگر اصولگرايان نشان ميدادند كه گروهي عاقل هستند و براي صندلي قدرت روبه‌روي همديگر نمي‌ايستند، بخشي از همين مردمي كه به اصولگرايان راي ندادند، به آنها راي ميدادند.
بنابراين نمي‌شود گفت كه اگر اصولگرايان تفرقه را كنار مي‌گذاشتند و به اتحاد مي‌رسيدند باز هم كمتر از نصف آرا را به دست مي‌آوردند. شما ببينيد وقتي آقاي عارف از انتخابات كنار رفت، نمي‌شود گفت كه راي عارف كم بود و تاثير نداشت. چون همين كه از انتخابات كنار رفت يك راي جديد براي اين دسته خلق شد و بخشي از مردم با ديدن اين رفتار، گفتند كه اينها انسان‌هاي عاقل‌تري هستند و به آنها راي دادند.
در شب‌هاي آخر قبل از انتخابات گفته مي‌شد كه شما براي اصولگرايان يك پيامك فرستاده‌ايد و نوشته‌ايد كه رقيب اصلي روحاني است و همه بايد روي كانديداي پيشرو يعني قاليباف ائتلاف كنند. شما چنين پيامكي براي دوستان‌تان فرستاده بوديد؟
خير.
اما در عمل اصولگرايان در انتخابات مجلس نهم و اين انتخابات نشان دادند كه اختلافات دروني شان بيش از آن است كه بتوانند روي يك كانديدا با هم اجماع كنند. بنابراين احتمالا تنها راه رسيدن به كانديداي واحد، حمايت از راي آور‌ترين گزينه بود. اين مساله را قبول داريد يا فكر مي‌كنيد مكانيزم ديگري هم براي رسيدن به كانديداي واحد در بين اصولگرايان وجود دارد؟
اختلافات كه تعجب‌آور نيست. چون هم اصلاح‌طلبان و هم اصولگرايان به طيف تبديل شده‌اند. ما قبلا به اصلاح‌طلبان ايراد مي‌گرفتيم كه اشتراكات دو سر طيف‌شان خيلي كم شده است، اما حالا چنين حالتي در بين اصولگرايان هم دارد اتفاق مي‌افتد. الان برخي از اصولگرايان هستند كه مانند برخي از اصلاح‌طلبان، ليبرال سرمايه داري غرب را اگر نگوييم قبول دارند، لااقل مي‌توانيم بگوييم كه اعتراضي نسبت به آن ندارند. چطور مي‌توان اينها را با ساير اصولگرايان كه شديدا مخالف ليبراليسم و سرمايه داري هستند تنها به اين دليل كه مثلا تفكر مذهبي و شخصي شان مثل هم است، با هم در يك گروه جمع كرد؟ اين شباهت و نزديكي تقيدات شخصي در امر حكومت كفايت نمي‌كند. لذا فكر ميكنم همانطور كه چپ و راست از يك زماني به بعد ديگر كشش نداشت، الان هم در حال يك دگرديسي هستيم و شايد ديگر اصولگرايي و اصلاح‌طلبي نمي‌توانند صحنه سياسي ايران را تعريف كند.
اما در همين فضا هم اگر به فرض آقاي احمدي‌نژاد در اين دوره هم مي‌توانست كانديدا شود، اين احتمال وجود داشت كه به دليل راي آوري او، باز هم مانند سال 88 اصولگرايان براي پيروز نشدن گزينه مورد حمايت رقيب، از او حمايت كنند؟
آقاي احمدي‌نژاد اعجوبه هزاره سوم است و ديگر تكرار نمي‌شود.
اما اگر فرض بگيريم كه مي‌توانست در اين انتخابات شركت كند، آيا اصولگرايان دوباره براي پيروز شدنش بسيج نمي‌شدند؟
گروهي كه خيلي هم جدي بودند، نظير من و دوستانم، قطعا حمايت نمي‌كرديم.
پس چرا در سال 88 اين كار را كرديد؟
من در سال 88 از احمدي‌نژاد حمايت نكردم. ولي همانطور كه قبلا گفتم از روي اضطرار به او راي دادم.
اضطراري كه گفته بوديد، احساس خطر از جانب طرفداران كانديداي رقيب بود. آيا اين نگاه كه طرفداران مطالبه‌گر يك كانديدا، تهديد محسوب شود، به جمهوريت نظام آسيب نمي‌زند؟
نه قوت طرفداران يك نامزد قانونگرا و صادق خطرآفرين است نه مطالبه‌گري آنها. من كه مطالبه‌گر هميشگي‌ام! من علت اضطرار را بعدها در مطبوعات گفتم. همان موقع هم به جمع همراهان سياسي‌ام گفته بودم. احساس خطر من از تنش اجتماعي و قانونشكني بود كه بعد معلوم شد حق داشتم كه نگران باشم. گفته بودم كه تركيب اجتماعي طرفداران آقاي موسوي جوري است كه قدرت ايجاد تحرك در برابر نظام را دارد ولو آنكه نخواهد ولي تركيب حاميان آقاي احمدي‌نژاد جوري است كه اين قدرت را ندارد ولو آنكه بخواهد! متاسفم كه خيلي زود اولي خواست و شد و دومي خواست ولي بحمدالله نشد.
با توجه به اينكه گروه‌هاي حامي آقاي روحاني تقريبا همان تركيب اجتماعي حامي كانديداهاي اصلاح‌طلب در سال 88 بودند، آيا اين اضطرار در سال 92 وجود نداشت؟
نه. براي اينكه صحنه عوض شده و احتمال اينكه تندروي‌هاي سال 88، امسال تكرار شود وجود نداشت.
در سال 88 كانديداي اصلي اصلاح‌طلبان شرايطي نظير آقاي روحاني داشت، به اين معنا كه هر دو به لحاظ تشكيلاتي از اعضاي گروه‌هاي اصلاح‌طلب نبودند ولي مورد حمايت همه گروه‌هاي اصلاح‌طلب قرار داشتند. مواضع هر دو نفر درباره اقتصاد و سياست خارجي و مساله هسته‌يي هم به هم نزديك است. چرا الان كار تا جايي پيش رفته كه برخي از اصولگرايان، همين سياست‌هاي روحاني را اصولگرايانه مي‌دانند و چهارسال قبل همين سياست‌ها را به شدت محكوم ميكردند.
اگر آقاي موسوي همان موسوي قبل كه مي‌شناختيم بوده، او يك شناسنامه اقتصادي و سياسي داشت. آنچه ما مي‌دانستيم موسوي تاكيد بر تمركز قدرت دولت در اقتصاد داشته. من نمي‌دانم ايشان در طول 20 سال سكوت خود، چقدر تغيير كرده بود چون نشانه‌يي براي آن ندارم. در سياست خارجي هم آدمي انقلابي و استكبارستيز بود. در سياست داخلي هم مقداري سختگير بود و برخلاف آنچه اصلاح‌طلبان تصور مي‌كنند، باز نبود و منتقدان خودش را زياد تحمل نمي‌كرد. اما آقاي روحاني بر اساس آنچه از او ديده‌ايم، در سياست‌هاي اقتصادي نگاه باز‌تري دارد. در سياست‌هاي خارجي كمي منعطف‌تر است، نه به اين معنا كه استكبار ستيز نيست، بلكه به ديپلماسي رسمي وزارت خارجه‌يي نزديك‌تر است. در سياست داخلي هم آقاي روحاني را تجربه نكرده‌ام، اما از منش او چنين برمي‌آيد كه باز‌تر عمل كند.
در مقطع انتخابات سال 88، مشخص بود كه نقد كانديداهاي اصلاح‌طلب به چه مسائلي است و چه برنامه‌هايي را هم پيشنهاد مي‌دهند. اين مسائل با آنچه در سال 92 از سوي آقاي روحاني مطرح شد تفاوت داشت؟ آيا اصولگرايان واقعا موسوي را قبول نداشتند يا فقط به دليل اينكه اصلاح‌طلبان پيروز نشوند، مقابل او ايستادند؟
اگر بخواهيم تقسيم‌بندي كنيم، آقاي موسوي در قسمت اصلاح‌طلبان قرار مي‌گيرد و آقاي روحاني در قسمت اصولگرايان. چون آقاي روحاني در سابقه‌اش، عضويت در جامعه روحانيت مبارز هست و به طور سنتي در مقابل اصلاح‌طلبان قرار مي‌گرفت. اما همانطور كه گفتم اين الفاظ ديگر جواب نمي‌دهد و نمي‌تواند عرصه سياسي ايران را توصيف و به درستي دسته‌بندي كند. چون الان مي‌بينيم اشتراك نظرات و مواضع آقاي روحاني رفته رفته با اصلاح‌طلبان بيشتر از جامعه روحانيت مبارز شده است.
اما به هر حال در مباني فكري، آقاي موسوي به اصلاح‌طلبان نزديك‌تر بود. مثلا آن زمان كه مساله فقه سنتي و فقه پويا مطرح بود و احتمالا سن شما اقتضا نمي‌كند كه آن زمان را به ياد داشته باشيد، آقاي روحاني طرف فقه سنتي بود و آقاي موسوي طرف فقه پويا. بنابراين فارغ از اصطلاحاتي كه در هر دوره زماني به دليل فقدان احزاب، جعل مي‌شود تا دسته‌بندي‌ها را مشخص كند، آقاي موسوي و آقاي روحاني به لحاظ بنياد‌هاي انديشه‌يي متفاوت هستند. البته باز هم تاكيد ميكنم اين الفاظي كه الان براي گرايش‌هاي سياسي به كار برده مي‌شود، براي نشان دادن دسته‌بندي‌ها كافي نيست. به همين دليل است كه من در مجلس به برخي از اعضاي طيف اقليت احساس نزديكي بيشتري ميكنم، تا كساني كه از اكثريت هستند. من قطعا از نظر عقلي، شرعي و ديني به برخي از اصلاح‌طلبان نزديك‌تر هستم. وقتي كسي به راحتي دروغ مي‌گويد و اهتمام به وضع فقرا و محرومين ندارد و در مقابل غرب وادادگي از خود نشان مي‌دهد، حالا اسمش اصولگرا باشد، اما نسبتي با من ندارد.
حالا در طرف مقابل اگر يك اصلاح‌طلب كه در اين سه شاخص به من نزديك‌تر باشد، من خودم را نبايد در يك پوسته تنگ محصور كنم و با آن اصلاح‌طلب حرف نزنم. البته اين سه شاخص را به عنوان مثال بيان كردم، نه اينكه همين سه مورد معيار سنجش باشد. لذا آقاي موسوي را در مجموع، به نسبت آقاي روحاني خيلي بيشتر نزديك به اصلاح‌طلبان مي‌دانم.
آيا اين نزديكي آقاي موسوي به اصلاح‌طلبان باعث شد كه اصولگرايان، حتي اگر نقدهاي ايشان به دولت نهم را وارد مي‌دانستند، از آقاي احمدي‌نژاد حمايت كنند؟ چون در طول دولت دهم ما شاهد بوديم كه همان نقدها، از طرف اصولگرايان بيان مي‌شد و در همين انتخابات هم شاهد تكرار و تشديد آن انتقادات بوديم.
در سال 88 آقاي احمدي‌نژاد هنوز اين طور نزد سياستمداران آشكار نشده بود. شما به مشي آقاي احمدي‌نژاد در دو دوره كه نگاه كنيد، مي‌بينيد كه فقط بحث شدت و ضعف نيست. بلكه دوره دوم آقاي احمدي‌نژاد با دوره اول ايشان، تفاوت ماهوي دارد. اين ايرادات اگر هم در آن زمان وجود داشت، آشكار نشده بود.
يعني مي‌توان گفت كه اصلاح‌طلبان زودتر متوجه ايرادات سياست‌هاي احمدي‌نژاد شدند؟
آنها مبنايشان فرق داشت. من ارديبهشت سال 88 در دانشگاه امام صادق يك سخنراني داشتم و آنجا آقاي موسوي و آقاي احمدي‌نژاد را با هم مقايسه كردم و نشان دادم كه اين دو در اكثر موارد مديريت كشور، شبيه هم هستند.
آقاي موسوي دهه 60 و آقاي احمدي‌نژاد 88 را؟
بله. چون ما افراد را با كارنامه‌هايشان مي‌شناسيم. موسوي در دوران بيست ساله سكوت كه قابل ارزيابي نيست. بنابراين من درباره آن موسوي كه مي‌شناختم حرف مي‌زنم و آن موسوي را با احمدي‌نژاد مثل هم مي‌دانم. با اين تفاوت كه احمدي‌نژاد جنمش فرق مي‌كند و ابعاد وجودي بد و خوبش بزرگ‌تر مي‌شود. بعد هم ثابت شد كه همين طور است. يعني آقاي احمدي‌نژاد ايرادش اين است كه به قانون احترام نمي‌گذارد و درست‌ترين و مهم‌ترين نقد آقاي موسوي هم اين بود كه آقاي احمدي‌نژاد به قانون تمكين نمي‌كند. اما خودش در اين آزمون سخت به‌شدت شكست خورد و نخستين كسي بود كه در انتخابات قانون شكني كرد و مردود شد.
اجازه بدهيد ابتدا درباره مقايسه انتخابات 88 و 92، تا شب قبل از انتخابات صحبت كنيم. در آنجا آمارهايي از طرف آقاي احمدي‌نژاد ارائه مي‌شد و در مقابل، اصلاح‌طلبان هم آمارهايي ميدادند كه آمارهاي دولت را نقض مي‌كرد. در اين بين رفتار اصولگرايان در راستاي تاييد احمدي‌نژاد، يا در بهترين حالت تاييد نكردن آمار رقيبانش، اثر حمايت از احمدي‌نژاد را داشت.
مي توانيم بگوييم رفتار اصولگرايان اثر حمايتي داشت. اما اين با اينكه بگوييم همه اصولگرايان از احمدي‌نژاد حمايت كردند تفاوت دارد. اما در اين حد كه با احمدي‌نژاد مخالفت نكردند و اين مخالفت نكردن اثر حمايتي داشت با شما موافقم. اما هرچه به روزهاي آخر تبليغات نزديك مي‌شديم، موضع‌گيري‌هاي مهندس موسوي نگران‌كننده‌تر مي‌شد، تا اينكه در نهايت روز آخر انتخابات كار را خراب كردند.
البته فقط مخالفت نكردن با احمدي‌نژاد نبود. بلكه احزاب، گروه‌ها و تشكل‌هاي منسوب به اصولگرايان براي جلب راي به نفع احمدي‌نژاد بسيج شدند و حتي راي سازماني برخي نهادهاي منتسب به جريان فكري اصولگرا هم به سمت احمدي‌نژاد هدايت شد.
درباره نهادها اين حرف را قبول ندارم. مثلا مي‌دانيد كه بسيج يك نهاد مردمي است كه در آن امر و نهي سياسي فرمانده تعيين‌كننده نيست. در نتيجه ممكن است خيلي از فرماندهان سپاه رايشان آقاي احمدي‌نژاد نبود ولي بدنه بسيج به دليل ذائقه خود، تمايل داشت به آقاي احمدي‌نژاد راي دهد. بنابراين من اين دعاوي كه گفته مي‌شود سپاه يا بسيج پشت قضيه بود را واقع بينانه نمي‌دانم. چون حتي در خود سپاه هم فرماندهي سياسي وجود ندارد. ولي احزاب و گروه‌هاي اصولگراي زيادي از آقاي احمدي‌نژاد حمايت كردند و اين را قبول دارم. انتخابات دو قطبي شده بود و اقتضا مي‌كرد كه نيروهاي هر جناح روي گزينه اصلي متمركز شوند.
فكر مي‌كنيد، اصولگرايان در مقابل اين حمايتي كه از احمدي‌نژاد كردند، مسووليت‌پذير بودند و نسبت به ضعف‌هاي دولت، به مردم پاسخگو بودند؟
خير و به همين دليل در انتخابات سال 92 پاسخ‌شان را از مردم گرفتند. وقتي كه مخصوصا در چهارسال دوم آقاي احمدي‌نژاد، هرچه مردم ناله كردند، اين گروه‌هاي اصولگرا ماله كشيدند و پوشاندند، طبعا مردم از آنها دلخور مي‌شوند. رفتار گروهي كه قدرت را در اختيار دارند، هر روز بيش از روز قبل، تاثير خود را در زندگي مردم نشان مي‌دهد و اصولگرايان به قدري كه وظيفه داشتند، جلوي اين رفتارهاي نادرست را نمي‌گرفتند. مردم هم كه خاطرخواه يك جريان سياسي نيستند كه بگويند هر اتفاقي بيفتد ما با شما هستيم.
مردم مي‌خواهند يك زندگي سالم حداقلي را داشته باشند و علايق ديني و سياسي و اجتماعي‌شان را هم با درجات مختلف دارند. مردم عضو حزب نيستند كه هر تصميمي شوراي مركزي حزب گرفت تبعيت كنند. بلكه به رفتارها نگاه مي‌كنند و بر اساس آن قضاوت و تصميم‌گيري مي‌كنند. همانطور كه در سال 76، آقاي خاتمي نماد تحول و تغيير تلقي شد و توانست در مقابل آقاي ناطق كه خيلي پر سر و صدا‌تر بود پيروز شود. مي‌خواهم از اين حرف، اين نتيجه را بگيرم كه اصولگرايان به دليل اينكه چهارسال نقد صحيح از رفتار دولت را كنار گذاشتند، از مردم پاسخ گرفتند كه ما اين تاييدها را قبول نداريم.
شما امسال يك نشست خبري برگزار كرديد با اين عنوان كه چرا نمي‌توان با لايحه بودجه 92 موافقت كرد. نمودارهايي كه در آن نشست ارائه كرديد، ادعاهاي رقباي احمدي‌نژاد درباره افزايش واردات، كاهش توليد، افزايش چشمگير درآمدهاي نفتي و به موازات آن افزايش تورم را در چهارسال اول كار احمدي‌نژاد تاييد مي‌كرد. درباره آمار واقعي اشتغال هم كه معلوم شد سخن اصلاح‌طلبان درباره آمارسازي دولت واقعيت داشته. اصولگراياني كه از احمدي‌نژاد حمايت كردند، اين آمارها را نمي‌دانستند و واقعا فكر ميكردند آمارهاي احمدي‌نژاد درست است يا با علم به اينكه آمارهاي او اشتباه است باز هم از او حمايت كردند؟
من نمي‌دانم تمام طيف اصولگراياني كه در صحنه بودند، دانسته حمايت كردند يا نادانسته. اين موضوع را هم نمي‌شود به همه نسبت داد و نمي‌شود نيت و ذهن همه را خواند. اما باز هم مي‌گويم ماهيت رفتار آقاي احمدي‌نژاد در دور دوم با دور اول تفاوت پيدا كرد. چهار سال اول وضع بد نبود. ولي در چهارسال دوم خراب مي‌شود.
از طرف ديگر، آقاي موسوي و دوستان‌شان در تصوير كردن وضعيت اقتصادي سال 88، هيچ نقطه مثبتي را بيان نمي‌كردند و اين حق نبود. چون يكي از كارهاي مثبت آقاي احمدي‌نژاد در چهارسال اول اين بود كه مثل مويرگي كه مواد غذايي را به دورترين نقاط بدن مي‌رساند، مسير تخصيص بودجه عمراني را به نقاط دور دست كشور گشود. با اين كار سرمايه اجتماعي خلق كرد و توده‌هاي مردم را به دولت و نظام، علاقه‌مندتر و نسبت به رييس‌جمهور دلبسته كرد. آقاي خاتمي اين كار را با نخبگان كرد و به آنها اكرام نشان داد و نخبگان را جذب حكومت كرد.
حالا اينكه تزريق منابع توسط آقاي احمدي‌نژاد به مناطق دور دست، چه تاثيري در توسعه داشت بحث ديگري است. اينكه چقدر اين كار به ايجاد اشتغال و توسعه پايدار كمك مي‌كند قابل بحث است. اما اگر آقاي موسوي مي‌خواست انصاف به خرج دهد، انصافا بايد از اين كار تعريف مي‌كرد. چون خود موسوي كسي بود كه روي توده‌هاي محروم حساس بود و به آنها توجه داشت و مي‌توانست از اين توجه احمدي‌نژاد به نيكي ياد كند. من خودم از اين دو زاويه، سفرهاي استاني را مثبت مي‌دانم هرچند از زواياي ديگر قابل نقد است.
شما در اين گفت‌وگو اشاره كرديد كه در انتخابات امسال صحنه عوض شده بود و امكان به وجود آمدن حوادث سال 88 وجود نداشت. با توجه به اينكه تقريبا به جز تيم آقاي احمدي‌نژاد، همه گروه‌هاي حاضر در انتخابات 88، در اين انتخابات هم حاضر بودند، مي‌توان گفت كه رفتارهاي تيم آقاي احمدي‌نژاد عامل ايجاد فضاي سال 88 شد؟ چنانكه ديديم در دو سال گذشته رفتار آقاي احمدي‌نژاد و تيمش در مسائلي نظير پخش فيلم در صحن مجلس و انتشار مطالبي درباره سوابق تحصيلي شما، با واكنش همراه شد. ولي اصولگرايان انتظار داشتند تا همه كساني كه در مناظرات مورد اهانت قرار گرفتند واكنش نشان ندهند.
در اين دو مثالي كه زديد واكنش‌ها كاملا قانوني بود. حتي در مثال پخش فيلم در مجلس كه بسيار زشت‌تر از برخوردهاي مناظرات انتخاباتي بود، آسيب ديدگان به خاطر مصالح كشور از حقوق قانوني خود نيز استفاده نكردند. اينها كجا و لشكركشي خياباني و خيانت به امنيت ملي كجا؟ البته آن رفتارهاي زشت مناظراتي را در زمينه‌سازي حوادث بي‌تاثير نمي‌دانم ولي به نظر من عامل اصلي حوادث بعد از انتخابات اينها نبود. من معتقدم رفتار تحقيرآميز و تخريب ديگران و افشاگري به معناي بدنام كردن افراد از همه بد است، از رييس‌جمهور يك كشور بدتر.
چرا كه ايشان چهارسال رييس‌جمهور بوده و اگر آن اسناد را داشت بايد تعقيب متهم مي‌كرد. اينكه يك رييس‌جمهور از راه قانوني كاري نكند و بيايد در مناظرات انتخاباتي اين حرف‌ها را بزند قطعا سوءاستفاده از قدرت و محكوم است. من فكر ميكنم كه همان موقع ما بايد حرف مي‌زديم. من يادم نيست كه خودم آن موقع چه احساسي داشتم كه حرف نزدم. ولي فكر ميكنم «سر چشمه بايد گرفتن به بيل؛ چو پر شد نشايد گذشتن به پيل».
ولي علت موجده و فاكتور تاثيرگذار اصلي در فتنه بعد از انتخابات اينها نبود. علت اين بود كه آقاي موسوي بر يك ادعاي دروغ و بي‌اساس، به‌شدت تاكيد كرد و از مسير قانون خارج شد. هرچه رهبري و بزرگان كشور تلاش كردند كه ايشان به مسير قانون برگردد، نشد. يكي از ويژگي‌هاي بارز رهبري اين است كه به راي مردم وفادار است و اين وفاداري را اعمال مي‌كند و راي همه مردم را مي‌خواهد و حضور حداكثري مردم ايشان را نگران نمي‌كند. كما اينكه در دوران رهبري ايشان ما شاهد سه يا چهار انتخابات خيلي جدي بوده‌ايم. ايشان هميشه اصرار دارد كه همه مردم در انتخابات شركت كنند و حتي اين‌بار اعلام كردند كه هر كسي جمهوري اسلامي را هم قبول ندارد، به خاطر ايران در سرنوشت كشور دخالت كند. سال 88 هم رهبري از راي مردم دفاع كردند.
در جلسه‌يي كه فكر ميكنم روز سه شنبه بعد از انتخابات با حضور نماينده نامزدها برگزار كردند، آقا فرمودند كه شما هر خواسته قانوني داشته باشيد، يا حتي خواسته‌يي داشته باشيد كه قانون درباره آن سكوت كرده باشد، من اجازه مي‌دهم. شما اگر نسبت به صندوق خاصي شكايت داريد، بگوييد همان را بازشماري كنند. اگر فقط حدس ميزنيد تقلب شده، به صورت رندوم صندوق‌ها براي بازشماري انتخاب شود و آنقدر اين انتخاب رندوم را ادامه دهيم تا اطمينان حاصل شود. ولي ايشان گفتند ابطال انتخابات تودهني زدن به مردم است و من اين كار را نمي‌كنم. حتي خانم كروبي گفتند كه ما خودمان هم دربازشماري حضور داشته باشيم و آقا گفتند حضور داشته باشيد.
در آنجا آقاي دكتر عباس آخوندي كه نماينده آقاي موسوي بود، گفته بود كه من شهادت مي‌دهم كه در انتخابات تقلب امكان‌پذير نيست. آقاي آخوندي خودش در زمان انتخابات خرداد 76 رييس ستاد كل انتخابات بود و مي‌دانست تقلب ممكن نيست. البته ايشان تخلفاتي را ذكر كردند و آقا پاسخ‌شان را دادند. روز قبل از اين جلسه هم، آقا با آقاي موسوي جلسه داشتند و به آقاي موسوي گفته بودند كه كار خياباني را متوقف كن و از طريق قانوني وارد شو و من از تو حمايت ميكنم تا مطمئن شوي كه نتيجه درست بوده يا نه. آقا گفته بودند كه اگر كار به خيابان كشيده شود، تو مي‌تواني آن را شروع كني ولي در ادامه از دستت خارج مي‌شود و متاسفانه همين طور هم شد. منظورم اين است كه عوامل موثر متعدد هستند ولي سهم آنها مهم است. اگر آقاي موسوي اين ادعا را نمي‌كرد و از طريق قانون وارد مي‌شد، طرفداران هم اين رفتار را به عنوان كرامت و بزرگواري ايشان تلقي ميكردند و مي‌گفتند با اينكه ايشان خودش را محق مي‌داند اما به قانون تمكين مي‌كند. اين عدم تمكين به قانون مهم‌ترين و درست‌ترين نقد آقاي موسوي به آقاي احمدي‌نژاد بود ولي خودش در اين آزمون موفق نشد.
اين امكان وجود نداشت كه مردم تلقي ديگري داشته باشند؟
من براي شما يك مثال از انتخابات رياست‌جمهوري امريكا مي‌زنم. زمان رقابت الگور و جرج بوش اتفاقي افتاد كه براي همه ما مي‌تواند درس خوبي باشد. در امريكا نتيجه انتخابات را كارت‌هاي الكترال تعيين مي‌كند. به اين ترتيب كه هر ايالتي به طور سنتي تعداد مشخصي كارت الكترال دارد و در هر ايالتي، هركس بيشتر راي بياورد، آراي الكترال آن ايالت براي آن كانديدا محسوب مي‌شود. بنابراين ممكن است يك نفر در كل رايش بيشتر باشد، ولي در ايالت‌هايي راي بياورد كه كارت الكترال كمتري دارند و به اين ترتيب رييس‌جمهور نشود. در آن انتخابات، ايالت تعيين‌كننده فلوريدا بود كه جب بوش، برادر جرج بوش فرماندارش بود. در فلوريدا الگور رايش بيشتر بود، اما فرماندار 70 هزار راي را باطل كرد و بعد از ابطال اين آرا، جرج بوش 537 راي بيشتر از الگور آورد و آراي الكترال فلوريدا را به دست آورد و با يك كارت الكترال بيشتر از الگور، رييس‌جمهور شد. الگور به ديوانعالي كشور شكايت كرد. ديوانعالي در آنجا شأن شوراي نگهبان ما را دارد، با اين تفاوت كه اعضاي ديوانعالي امريكا به صورت مادام‌العمر انتخاب مي‌شوند و مثل آقاي جنتي براي آنها جك هم نمي‌سازند! در تاريخ امريكا فقط يكي دو بار اتفاق افتاده كه رييس‌جمهور يكي از اعضاي ديوانعالي كشور را عوض كرده باشد. اينها بعد از شكايت الگور، جلسه تشكيل دادند و به نفع جرج بوش راي دادند. با وجود اينكه پذيرش اين نتيجه خيلي سخت بود، الگور به سي‌ان‌ان آمد و يك نطق خيلي مهم كرد. من هر وقت آن نطق را مي‌خوانم مو به تنم سيخ مي‌شود. چون نهايت فهم، ادب و قانونگرايي كه مغز دموكراسي است را در خود دارد. الگور مانند يك دموكرات واقعي برخورد كرد و نطق خود را با بيان عبارات مذهبي به پايان برد. او در آخر نطق خود چند بار دعا كرد كه خدايا به رييس‌جمهور ما و به امريكا بركت بده.
حرف الگور در اين نطق اين بود كه من نتيجه انتخابات را قبول ندارم اما ما بايد به اعتلاي امريكا فكر كنيم و بزرگي امريكا بدون قانون حفظ نمي‌شود. الگور گفت چون نهادهاي قانوني نتيجه انتخابات را تاييد كرده‌اند، من هم به جرج بوش تبريك مي‌گويم. كينه‌هاي انتخابات تمام شده و من هم خيلي دلم براي هوادارانم سوخت، اما از اين به بعد بايد به دولت كمك كنيم. اين نطق خيلي آموزنده است و من از شما خواهش ميكنم اگر امكان دارد آن را در اعتماد منتشر كنيد تا مخاطبان‌تان بخوانند. واقعا آموزنده است و نشان مي‌دهد يك انسان آزادي خواه چطور رفتار مي‌كند. من معتقدم حتي اگر به دروغ و براي ريا هم اين حرف‌ها را زده باشد، بايد از او تشكر كرد. چون به مردم امريكا مي‌آموزد كه شما بدون قانون نمي‌توانيد زندگي كنيد.اي كاش آقاي موسوي هم همين كار را مي‌كرد. كما اينكه آقاي هاشمي بعد از رد صلاحيت از سوي شوراي نگهبان، رفتاري شبيه الگور داشت و اعلام كرد كه نظر شوراي نگهبان را قبول ندارم ولي تمكين ميكنم كه قانون را رعايت كرده باشم. من از قبل براي آقاي هاشمي احترام قائل بودم ولي بعد از اين رفتار احترام بيشتري براي ايشان قائل هستم.
شما علت اصلي حوادث بعد از انتخابات را موضع‌گيري كانديداي اصلاح‌طلبان مي‌دانيد. فكر مي‌كنيد مثلا اگر امسال آقاي روحاني به عنوان برنده انتخابات معرفي نمي‌شد و مي‌گفت در انتخابات تقلب شده، كسي آن را مي‌پذيرفت؟
به نظر من اين زمينه اصلا وجود نداشت.
بي طرف نبودن برخي اعضاي شوراي نگهبان و اختلالات مخابراتي روز انتخابات و برخي اقدامات صدا و سيما اين زمينه را تقويت كرده بود.
همه اين اتفاقات هم اگر افتاده باشد، مي‌توان نتيجه گرفت كه يازده ميليون راي جابه‌جا شده است؟ اگر آقاي موسوي نصيحت خيرخواهان ستاد خودش را قبول مي‌كرد و اين دروغ بزرگ را القا نمي‌كرد كه «تقلب شده» آن حوادث اتفاق نمي‌افتاد. همانطور كه بعدها خودشان اين ادعا را پس گرفتند و روي تخلفات تاكيد كردند و چيزهايي شبيه همين مواردي كه شما مي‌گوييد را بيان كردند. من علت موجده را اينها نمي‌دانم و در عين حال كه تاكيد ميكنم آن حوادث يك علت نداشت، ولي به هر حال اصلي‌ترين علتش كه تعيين‌كننده هم بود، ادعاي تقلب بزرگ بود. اگر آقاي موسوي مي‌گفت در اين انتخابات تخلف شده و من نتيجه آن را واقعي نمي‌دانم، ولي از راه قانوني قضيه را دنبال ميكنم و اگر به نتيجه نرسيدم هم تمكين ميكنم، اين اتفاقات نمي‌افتاد. در يك مسابقه فوتبال وقتي قبول كرديم طبق قوانين فيفا و با حضور داور پذيرفتيم كه بازي كنيم، وسط كار نمي‌توانيم قاعده بازي را عوض كنيم. حتي اگر داور منصفانه قضاوت نكرد ما حق نداريم طرفداران را به وسط زمين بياوريم. متاسفانه آقاي موسوي خيرخواهي دوستان خودش را هم نپذيرفت. برخي از هنرمنداني كه با ايشان كار ميكردند با من هم دوستي داشتند. يكي از آنها پيش من آمد و گله كرد. البته اتفاقات ناگواري افتاده بود و همه رنجيده بوديم. او گفت كه ما قبول داريم تقلب نشده و به مهندس هم گفتيم اما قبول نكرده است. ايشان گفت بعضي از مسوولان ستادهاي آقاي موسوي از تبريز و آبادان هم تماس گرفتند و گفتند كه نتيجه درست اعلام شده اما مهندس باز هم قبول نكرده است. البته اين دوست ما هم مي‌گفت تخلف شده و مثال‌هايي نظير اصلاح حكم استخدام يك شبه يك ميليون نفر در آموزش و پرورش و توزيع سهام عدالت را بيان كرد و گفت اين كارها با هدف جلب راي در انتخابات انجام شده است. من هم به ايشان گفتم كه آقاي احمدي‌نژاد چهار سال است كه دارد براي انتخابات كار مي‌كند و خيلي كارهاي ديگر هم كرده. اما در قانون نيت‌خواني نداريم و ما نمي‌توانيم بگوييم تو اين كار خوب را با نيت انتخابات كردي يا نيت خير داشتي. اينها جزو اخلاق سياسي است كه رعايت نكردن‌شان كار خوبي نيست، ولي غيرقانوني هم نيست. اصلا مي‌تواند بگويد براي راي آوردن اين كار را كردم، درست است كه اخلاقي نيست ولي خلاف قانون هم نيست. بعد ايشان به من گفت كه بيا و با موسوي صحبت كن. من گفتم حرفي ندارم ولي آقاي موسوي به من خوش‌بين نيست. اين در شرايطي بود كه هنوز اوضاع خيلي حاد نشده بود. بعد با يكي ديگر از دوستان آمد و حرف‌هايي رد و بدل شد و گفتند با موسوي صحبت كن و من قبول كردم. چون من امثال آقاي موسوي را جزو سرمايه‌هاي نظام و انقلاب مي‌دانستم و هنوز هم اين نوع نگاه را درست مي‌دانم. متاسفانه بعد از مدتي آمدند و گفتند كه خودش پذيرفت ولي منصرفش كردند. بعد از اين ماجرا يكي از بزرگان اهل هنر را كه با آقاي موسوي كار مي‌كرد، ديدم. ايشان هم متاثر بود كه چرا اين طور شد و مي‌گفت كه آقاي موسوي ابتدا خوب شروع كرد ولي به تدريج از خط اصلي فاصله گرفت. من خودم وقتي بيانيه اول آقاي موسوي منتشر شد به دوستان گفتم اگر به اين بيانيه بيست ندهم، نوزده يا حداقل هجده خواهم داد. چون نشان از همان موسوي دهه 60 داشت كه مدرن و به روز شده بود. يك سياستمدار در طراز انقلاب اسلامي آن بيانيه را داده بود.
منظور از بيانيه اول، همان بيانيه‌يي است كه بعد از اعلام نتايج انتخابات منتشر شد؟
نخير. بيانيه اولي كه بعد از اعلام كانديداتوري منتشر شد. آنجا همان موسوي بود كه در دوره اصلاح‌طلبان گفت «توطئه توهم نيست» و روزنامه‌هاي زنجيره‌يي اصلاح‌طلب به او حمله كردند و ايشان ديگر تا آخر دوره اصلاحات سكوت كرد. منظور من اين است كه خلاصه سهم عوامل فرعي را بزرگ‌تر از آنچه بود نشان ندهيد. چون اگر آقاي موسوي مي‌خواست، حتي اگر همه مردم عصباني بودند، مي‌توانست مانع آن فتنه‌ها شود. البته باعث عصبانيت مردم هم خود اينها بودند. چون به مردمي كه بعد از دو هفته پر نشاط، آن انتخابات پرشور را برگزار كرده بودند، گفتند كه حق‌تان خورده شده و مردم را عصباني كردند.
اما بعد از انتخابات اين تصور وجود داشت و حتي روز 25 خرداد، مردم بودند كه به نتيجه اعلام شده اعتراض داشتند.
اين فضا نبود و اينها فضا را به وجود آوردند. وقتي آقاي موسوي به خيابان مي‌آيد و در ميان جمعيت حاضر مي‌شود و آنها را تحريك مي‌كند، مردم عصباني‌تر مي‌شوند. آقاي موسوي مي‌توانست به مردم بگويد به خانه هايتان برويد و من از راه قانوني شكايت خود را پيگيري ميكنم. اين وظيفه يك سياستمدار وطن دوست و يك مسلمان متشرع مانند آقاي موسوي بود، اما او اين كار را نكرد و باعث شد كه اتفاقات بدي بيفتد و از همه مهمتر اينكه محيط را امنيتي كرد.
برخورد هاي امنيتي با فعالان انتخاباتي اصلاح طلب قبل از تجمعات و حتي قبل از پايان انتخابات آغاز شده بود. آيا اينها امنيتي كردن فضا محسوب نمي شد؟
اينها را مي‌گويند ولي من اخبار غيرموثق را مبناي قضاوت خود قرار نمي‌دهم. الان من اين حرف شما را تكذيب نمي‌كنم اما چون به اصل آن اطمينان ندارم، مبناي قضاوت قرار نمي‌دهم. قبل از انتخابات فضا امنيتي نبود و نسبتا اخلاقي هم بود. اما شب بعد از انتخابات، دستگاه‌هاي امنيتي بر اساس وظيفه شان بازداشت‌ها را انجام دادند. آقاي موسوي شرايط را به سمت حل مسائل از طريق قشون كشي برد و اين مهم‌ترين خطاي ايشان بود. اين خيانتي بود به خود آقاي موسوي كه به رقيبش مي‌گفت قانون را قبول نداري. اگر آقاي موسوي اين كار را نمي‌كرد، به طور طبيعي، رييس يك حزب 13 ميليوني ثبت نشده، بود. من خودم در سياست ايران آدم باسابقه‌يي هستم اما بخش اعظم نفوذ خود را مديون دو انتخاباتي هستم كه رقيب اصلي آقاي هاشمي و آقاي خاتمي بودم. نفر دوم شدن من كه چهار و نيم ميليون راي داشتم باعث نفوذ كلامم شد و معلوم است كه آقاي موسوي با سيزده ميليون راي جايگاه بالاتري داشت. آقاي موسوي مي‌توانست رييس يك حزب با بدنه اجتماعي قوي باشد و در تعديل دولت احمدي‌نژاد هم نقش داشته باشد. اگر اين كار را مي‌كرد قطعا الان به جاي آقاي روحاني، آقاي موسوي رييس‌جمهوري ايران بود. كاري كه آقاي موسوي و آقاي كروبي كردند هم با شخصيت خودشان تناقض داشت و هم باعث شد حوادث تلخ فتنه پيش بيايد و عده زيادي آسيب ببينند و فضا هم امنيتي شود. فضاي امنيتي به نفع كساني است كه روحيه استبدادي دارند و اين افراد هم در چهارسال گذشته استفاده خود را از اين فضا كردند.
و در اين چهارسال مجلس چه كار مي‌كرد؟
ببينيد در مجلس هشتم من به دوستان اصلاح‌طلب مي‌گفتم كه چرا اينقدر سكوت مي‌كنيد؟ مي‌گفتم سكوت شما باعث مي‌شود تا ما هم كه منتقد دولت هستيم تحت فشار قرار بگيريم چون نه دوستان اصولگرايمان با ما همراهي مي‌كنند و نه شما. آنها مي‌گفتند شرايط بسته است و ما امكان حركت و موضع‌گيري نداريم. من مي‌گفتم اگر مي‌خواهيد فضا برايتان باز شود، موضع خود را مشخص كنيد. بياييد و بگوييد مثلا از ده كاري كه آقاي موسوي كرد ما سه تاي آن را قبول نداريم و درست نمي‌دانيم اما در هفت مورد به آقاي موسوي ظلم شد. اين طور مي‌توانيد خط خود را از فتنه‌گري سوا كنيد و بعد حرف بزنيد. شرايطي كه آقاي موسوي و آقاي كروبي ايجاد كردند باعث شد كه در چهارسال دوم آقاي احمدي‌نژاد، نقد كردن سخت شود و همه هزينه داديم.
حالا باتوجه به اين توصيه‌يي كه به اصلاح‌طلبان مي‌كرديد، فكر نمي‌كنيد در بين اصولگرايان هم خيلي از افراد بايد موضع خودشان را روشن كنند؟ به هر حال در بين اصولگرايان كساني هستند كه به قول آقاي باهنر، معتقد بودند هركس به موسوي راي داده بايد اعدام شود. فكر نمي‌كنيد شكاف‌هاي موجود در بدنه اصولگرايي بيش از اختلاف نظر است و بايد اصولگراياني كه مي‌خواهند مورد اعتماد مردم واقع شوند، حساب خود را از تندروهاي اين طيف جدا كنند؟
البته من اينها را اختلاف‌نظر مي‌دانم ولي اين اختلاف برسر مسائل مهمي است. يك روحيه‌يي در بين برخي از متدينين هست كه در قرآن هم به آن اشاره شده. اين روحيه طوري است كه صاحبان آن فقط خود را مسلمان مي‌دانند و ديگران را مسلمان نمي‌دانند. قرآن مي‌گويد مسيحي‌ها گفتند يهودي‌ها هيچ بهره‌يي از حق ندارند و يهوديان نيز گفتند كه مسيحيان هيچ بهره‌يي از حق ندارند. قرآن هر دو دسته را تخطئه مي‌كند و مي‌گويد شما هر دو ابراهيمي هستيد، چطور نقطه اشتراكي به اين بزرگي را نمي‌بينيد. اين روحيه شبيه روحيه خوارج است كه مي‌گفتند فقط ما مسلمانيم و غير از ما حتي علي هم مسلمان نيست چه رسد به معاويه. متاسفانه اين نوع برداشت در بين برخي از نيروهاي مذهبي وجود دارد. ممكن است حتي انگيزه خير هم داشته باشند ولي يك نوع تصلب و تحجري هست كه نمي‌گذارد ببينند كه ديگران هم از حق بهره دارند. نه تنها اصلاح‌طلبان را بد مي‌دانند بلكه اصولگرايان را هم دسته‌بندي مي‌كنند و خيلي‌ها را قبول ندارند.
چرا اين عده كه به نظر ميرسد تعدادشان كمتر از بقيه اصولگراهاست، اثر و نفوذشان در پاره‌يي اوقات بر ديگر اصولگرايان غلبه پيدا مي‌كند؟
چون انگيزه‌هاي قوي دارند. يعني حاضرند براي انگيزه‌هاي خودشان مايه بگذارند و حتي هزينه بدهند. هميشه گروه‌هاي متعصب تاثيرشان بيش از تعدادشان است. به لحاظ عدد كم هستند ولي اثرشان زياد است. اين يك اختلاف جدي در بين اصولگرايان است. چون اينها خودشان را ملاك حق و باطل مي‌دانند و دسته‌بندي سياسي‌شان تابع اين است كه چه كسي مثل من است. ولي همانطور كه در انتهاي طيف اصلاح‌طلبان برخي افراد بي‌دين هم قرار دارند، در اين سر طيف اصولگرايان هم اين افراد هستند و احتمالا از اصولگرايي جدا خواهند شد.
البته اگر در اصلاحات آدم‌هاي بي‌دين هم وجود داشته باشند، تا به حال نگفته‌اند كه هركس مانند ما بي‌دين نباشد از حقوق اجتماعي بايد محروم شود.
سابقه امر نشان مي‌دهد كه متاسفانه وقتي اصلاح‌طلبان مسلط شدند، در طرد مخالفان خودشان قوي‌تر از اصولگرايان عمل كردند. وقتي كه همين مهندس موسوي از طرف روزنامه‌هاي اصلاح‌طلب تحمل نشد و او را له كردند، بقيه حساب كار خودشان را كردند. متاسفانه خيلي از رفتارهاي بدي كه از اصولگرايان امروز مي‌بينيد، توسط اصلاح‌طلبان پايه‌گذاري شده است. مثلا شعار «مرگ بر مسوولان كشور» را نخستين بار اصلاح‌طلبان در حضور آقاي خاتمي دادند. فكر ميكنم نخستين سالگرد دوم خرداد بود كه وقتي ايشان براي سخنراني به دانشگاه تهران رفته بود و آقاي ابطحي هم آنجا حضور داشت، شعار «مرگ بر يزدي» سر دادند و آقاي خاتمي فقط گفت «من از شعار مرگ خوشم نمي‌آيد.» در حالي كه بايد مي‌ايستاد و مي‌گفت ايشان مسوول رسمي كشور است و آن زمان كه شما به دنيا نيامده بوديد براي استقلال و آزادي اين كشور مبارزه كرده و شما بيخود مي‌كنيد كه اين‌طور درباره‌اش شعار بدهيد. اما اين كار را نكرد و حالا اگر مي‌بينيد اين طرف گاهي در مقابل برخي مسائل سكوت مي‌كنند، ريشه‌هاي اينچنيني دارد. يك بار هم آقاي ناطق براي سخنراني به دانشگاه تهران رفت، ولي در مسجد را بستند و ايشان را به مسجد راه ندادند. مرا انجمن اسلامي دانشگاه شهيد چمران اهواز دعوت كرد، به سالن مراجعه كرديم توي راه گفتند به دستور رييس اصلاح‌طلب دانشگاه در سالن را بسته‌اند. من در همان محوطه بدون تجهيزات صوتي سخنراني كردم. پس آنها هم بد رفتاري كردند و از اين حيث سابقه اصلاح‌طلبان بهتر از اصولگرايان نيست. اتفاقا اگر اين انتخابات اخير نتيجه‌اش اين باشد كه هر دو طرف اين رفتارهاي خودشان را تقبيح كنند و ما به هم نزديك شويم، اين خودش يكي از مهم‌ترين بركات انتخابات خواهد بود.
حالا با توجه به انتظاراتي كه از دولت جديد وجود دارد، شما به عنوان كسي كه بر مسائل اقتصادي كشور هم اشراف داريد، فكر مي‌كنيد رسيدن وضعيت اقتصادي كشور به شرايط باثبات چه مقدار زمان نياز دارد؟
من فكر ميكنم حداقل بايد دو سال صبوري كنيم تا بشود جريان اقتصادي را مهار كرد و در مسير صحيح قرار داد.
آيا مجلس به اندازه‌يي كه با دولت آقاي احمدي‌نژاد مدارا كرد با اين دولت هم تعامل خواهد داشت يا چون رييس‌جمهور جديد با راي اردوگاه رقيب به پيروزي رسيده، بخشي از اصولگرايان منتظر فرصتي براي به چالش كشيدن دولت هستند؟
اينكه مجلس چه مي‌كند، مقدار زيادي به اين بستگي دارد كه آقاي روحاني چگونه عمل خواهد كرد. كابينه نخستين آزمايش ايشان است كه الحمدلله ايشان اعلام كرده كه در روز تحليف، كابينه خود را اعلام خواهد كرد. اين كار بسيار زيبايي است و معنايش اين است كه ايشان از روز اول اهتمام به انجام كار دارد. چون اين يك ماه خيلي روزهاي تعيين‌كننده‌يي است. برداشت من هم اين است كه گروهي در مجلس وجود ندارد كه عزم مخالفت با آقاي روحاني را داشته باشد.
حتي همان اقليتي كه حاميان اصلي آقاي احمدي‌نژاد هستند و جزو همان كساني هستند كه به گفته شما خودشان را معيار حق مي‌دانند؟
آنها كه تعدادشان خيلي اندك است.
ولي همانطور كه شما هم گفتيد گاهي اوقات با وجود تعداد كم، تاثيرگذاري زيادي دارند. در جريان همين انتخابات هم وقتي عليه آقاي هاشمي امضا جمع كردند يا قبلتر وقتي در مقابل سوال از رييس‌جمهور موضع مخالف گرفتند، تعداد زيادي را با خود همراه كردند.
اينها نماينده‌هاي محترمي هستند و عقيده‌شان هم محترم است. اما موارد و موضوعات مختلف با هم تفاوت دارد و افراد هميشه يك جور برخورد نمي‌كنند. خود اين انتخابات و شخصيت آقاي روحاني براي مجلس هم پيام داشت. مردم به همه پيام دادند كه اگر شما رفتار «الف» را انجام دهيد انتظار نداشته باشيد نتيجه «ب» حاصل شود. اين پيام روي مجلس هم تاثير دارد. ضمن اينكه مجلسي كه از قانونشكني و دهن‌كجي و بي‌اعتنايي به قانون خسته شده، حتما از كسي كه در اين زمينه‌ها رفتار مطلوب داشته باشد، رضايت خاطر پيدا خواهد كرد.
آقاي روحاني هم علي‌الاصول به همين دسته مربوط است و ريشه تاريخي و شخصيت او را برخاسته از اصولگرايان نشان مي‌دهد. اما حالا در اين انتخابات مورد حمايت اصلاح‌طلبان قرار گرفته چون آنها فكر كرده‌اند كه او مي‌تواند تغييرات مورد نظرشان را ايجاد كند. ولي اين دليلي براي مخالفت اصولگرايان با آقاي روحاني نيست. در مجموع من فكر نمي‌كنم كه مجلس بد برخورد كند و البته به شرايط خود دولت هم بستگي دارد. من خودم آرزو ميكنم كه ايشان موفق شود و در اين راه هر كمكي هم بتوانم انجام مي‌دهم. بعد از انتخابات هم به ديدن ايشان رفتم و مسائلي را كه به نظرم مي‌رسيد لازم است، بيان كردم. اما در عين حال به عنوان نماينده مردم موضع استقلال خودم را حفظ ميكنم و به دليل اينكه مي‌خواهم آقاي روحاني موفق شود، ممكن است با او مخالفت هم بكنم. چون پيامبر اكرم فرمودند ياور برادرت باش، چه وقتي كه مظلوم است و چه وقتي كه ظالم است. سوال كردند كه وقت مظلوميت مي‌دانيم چگونه ياورش باشيم اما وقتي ظالم است چطور بايد او را ياري دهيم؟ پيامبر فرمودند جلوي ظلمش را بگيريد. بنابراين ما اين را برادري مي‌دانيم كه اگر آقاي روحاني تصميم اشتباهي گرفت، زبان به نقد باز كنيم. ولي به قول آقا نقد دلسوزانه و طبيبانه. البته هم ما و هم خود آقاي روحاني مي‌دانيم كه نمي‌شود انتظار داشت همه طبيب باشند. بالاخره برخي‌ها هم ممكن است زخم زبان بزنند و اين هم از هزينه‌هاي آزادي است. وقتي رييس‌جمهور مي‌گويد من از آزادي دفاع ميكنم، همه آزادي اين نيست كه از آدم تعريف كنند. بلكه برخي‌ها هم در فضاي آزاد، آدم را تكذيب مي‌كنند و بعضي از اين تكذيب‌ها منصفانه هم نيست اما بايد همديگر را تحمل كنيم. شما رسانه‌يي هستيد و من هم رسانه‌يي هستم و هر دو در عالم سياست كار ميكنيم. الان فرصتي فراهم شده كه كشور نفسي بكشد و اميدوارم نتايج كار در مسير خوب باشد و ما خوب حكومت كنيم.
يك سوال هم خارج از موضوع اين گفت‌وگو دارم. شما گفتيد به عنوان نماينده مردم استقلال خود را حفظ مي‌كنيد. مي‌خواستم بدانم به عنوان كسي كه پيگير بركناري آقاي مرتضوي از رياست تامين اجتماعي بوديد و در اين مسير بارها بر تخلف و ظلمي كه در كهريزك نسبت به مردم و نظام شد سخن گفتيد، آيا از جايگاه نماينده مردم تهران كه طبيعتا نماينده خانواده‌هاي آسيب ديده هم محسوب مي‌شويد، راي صادر شده براي ايشان و معاونانش را منصفانه مي‌دانيد؟
محكوم شدن دادستان قدرتمند تهران به بي‌صلاحيتي مادام‌العمر از قضاوت كم مجازاتي نيست. به اين قاضي پايتخت كشور كه گاهي يكه‌تازي هم مي‌كرد و تا مقام معاونت رييس‌جمهور هم رفته، بگويند يك كارپرداز هم نمي‌تواني باشي كم چيزي است؟ مي‌ماند اتهام معاونت در قتل كه اين اتهام مي‌تواند اگر اثبات شود متهم را بالاي دار ببرد و اگر قاضي دلايل را كافي نداند آزاد مي‌شود و مي‌رود خانه‌اش. بايد به قاضي اعتماد كرد و از راه قانوني تخطي نكرد.
ابتدا درباره اين توضيح دهيد كه بالاخره نتيجه اين انتخابات را مي‌توان شكست اصولگرايان دانست يا آن طور كه برخي اصولگرايان مي‌گويند، پيروزي آقاي روحاني هم به معناي پيروزي اصولگرايي است؟
بالاخره هيچ يك از كانديداهاي اصولگرايان نتوانستند، راي اكثريت مردم را به دست بياورند و از اين حيث مي‌توان گفت كه برنده اين انتخابات نبودند. اما حوادثي كه اتفاق افتاد معناي برد و باخت را تغيير داد و در نتيجه الان نمي‌توان گفت كه برنده نشدن اصولگرايان، به معناي برنده شدن رقيبان‌شان است. به نظر من مردم و نظام برنده بودند. چون مردم توانستند اعتراض خود را به وضع موجود نشان دهند و حرف خود را به كرسي بنشانند و نظام هم توانست يك بار ديگر ثابت كند كه از راي مردم حفاظت مي‌كند و همانطور كه زير بار حرف غيرقانوني نمي‌رود، از حرف قانوني خوب دفاع مي‌كند. نتايج سياسي و اجتماعي انتخابات هم همه را اميدوار كرد و حتي تعداد زيادي از كساني كه پاي انتخابات نيامده بودند هم با نتيجه اين انتخابات اميدوار شدند، سرمايه اجتماعي را بالا برد. در شادي و نشاطي كه روز شنبه بعد از انتخابات به وجود آمد، اكثر مردم شريك بودند و حتي بسياري از كساني كه به كانديداهاي ديگر راي داده بودند هم از اين نتيجه ابراز خشنودي ميكردند.
شما مي‌گوييد كه هيچ يك از كانديداهاي اصولگرا نتوانستند راي اكثريت را به دست آورند. اما نتايج نشان مي‌دهد كه راي همه رقباي آقاي روحاني، به فرض اينكه همه آنها را هم نامزدهاي اصولگرا بدانيم، باز هم به اندازه 50 درصد آراي راي‌دهندگان نمي‌شود. با اين حساب به نظر ميرسد كه حتي اگر اصولگرايان به گزينه واحد مي‌رسيدند هم شانسي براي پيروزي در انتخابات نداشتند. فكر نمي‌كنيد اصولگرايي نياز به يك آسيب‌شناسي و تجديدنظر دروني دارد؟
اينكه اصولگرايي نياز به آسيب‌شناسي دارد درست است و نه تنها الان بلكه حتي اگر در انتخابات پيروز هم مي‌شديم بايد همواره خودمان را آسيب‌شناسي مي‌كرديم و نواقص را بر طرف مي‌كرديم. چون صرف برنده شدن در انتخابات نشانگر اين نيست كه يك جريان سياسي درست رفتار مي‌كند. اما اينكه جمع عددي آرا را حساب كنيم و بگوييم كه اگر اصولگرايان ائتلاف ميكردند هم راي نمي‌آوردند، غلط است. چون خود نفس ائتلاف كردن يك آثاري در جامعه خواهد داشت كه تفرق عكس آن اثر را دارد. اگر اصولگرايان نشان ميدادند كه گروهي عاقل هستند و براي صندلي قدرت روبه‌روي همديگر نمي‌ايستند، بخشي از همين مردمي كه به اصولگرايان راي ندادند، به آنها راي ميدادند.
بنابراين نمي‌شود گفت كه اگر اصولگرايان تفرقه را كنار مي‌گذاشتند و به اتحاد مي‌رسيدند باز هم كمتر از نصف آرا را به دست مي‌آوردند. شما ببينيد وقتي آقاي عارف از انتخابات كنار رفت، نمي‌شود گفت كه راي عارف كم بود و تاثير نداشت. چون همين كه از انتخابات كنار رفت يك راي جديد براي اين دسته خلق شد و بخشي از مردم با ديدن اين رفتار، گفتند كه اينها انسان‌هاي عاقل‌تري هستند و به آنها راي دادند.
در شب‌هاي آخر قبل از انتخابات گفته مي‌شد كه شما براي اصولگرايان يك پيامك فرستاده‌ايد و نوشته‌ايد كه رقيب اصلي روحاني است و همه بايد روي كانديداي پيشرو يعني قاليباف ائتلاف كنند. شما چنين پيامكي براي دوستان‌تان فرستاده بوديد؟
خير.
اما در عمل اصولگرايان در انتخابات مجلس نهم و اين انتخابات نشان دادند كه اختلافات دروني شان بيش از آن است كه بتوانند روي يك كانديدا با هم اجماع كنند. بنابراين احتمالا تنها راه رسيدن به كانديداي واحد، حمايت از راي آور‌ترين گزينه بود. اين مساله را قبول داريد يا فكر مي‌كنيد مكانيزم ديگري هم براي رسيدن به كانديداي واحد در بين اصولگرايان وجود دارد؟
اختلافات كه تعجب‌آور نيست. چون هم اصلاح‌طلبان و هم اصولگرايان به طيف تبديل شده‌اند. ما قبلا به اصلاح‌طلبان ايراد مي‌گرفتيم كه اشتراكات دو سر طيف‌شان خيلي كم شده است، اما حالا چنين حالتي در بين اصولگرايان هم دارد اتفاق مي‌افتد. الان برخي از اصولگرايان هستند كه مانند برخي از اصلاح‌طلبان، ليبرال سرمايه داري غرب را اگر نگوييم قبول دارند، لااقل مي‌توانيم بگوييم كه اعتراضي نسبت به آن ندارند. چطور مي‌توان اينها را با ساير اصولگرايان كه شديدا مخالف ليبراليسم و سرمايه داري هستند تنها به اين دليل كه مثلا تفكر مذهبي و شخصي شان مثل هم است، با هم در يك گروه جمع كرد؟ اين شباهت و نزديكي تقيدات شخصي در امر حكومت كفايت نمي‌كند. لذا فكر ميكنم همانطور كه چپ و راست از يك زماني به بعد ديگر كشش نداشت، الان هم در حال يك دگرديسي هستيم و شايد ديگر اصولگرايي و اصلاح‌طلبي نمي‌توانند صحنه سياسي ايران را تعريف كند.
اما در همين فضا هم اگر به فرض آقاي احمدي‌نژاد در اين دوره هم مي‌توانست كانديدا شود، اين احتمال وجود داشت كه به دليل راي آوري او، باز هم مانند سال 88 اصولگرايان براي پيروز نشدن گزينه مورد حمايت رقيب، از او حمايت كنند؟
آقاي احمدي‌نژاد اعجوبه هزاره سوم است و ديگر تكرار نمي‌شود.
اما اگر فرض بگيريم كه مي‌توانست در اين انتخابات شركت كند، آيا اصولگرايان دوباره براي پيروز شدنش بسيج نمي‌شدند؟
گروهي كه خيلي هم جدي بودند، نظير من و دوستانم، قطعا حمايت نمي‌كرديم.
پس چرا در سال 88 اين كار را كرديد؟
من در سال 88 از احمدي‌نژاد حمايت نكردم. ولي همانطور كه قبلا گفتم از روي اضطرار به او راي دادم.
اضطراري كه گفته بوديد، احساس خطر از جانب طرفداران كانديداي رقيب بود. آيا اين نگاه كه طرفداران مطالبه‌گر يك كانديدا، تهديد محسوب شود، به جمهوريت نظام آسيب نمي‌زند؟
نه قوت طرفداران يك نامزد قانونگرا و صادق خطرآفرين است نه مطالبه‌گري آنها. من كه مطالبه‌گر هميشگي‌ام! من علت اضطرار را بعدها در مطبوعات گفتم. همان موقع هم به جمع همراهان سياسي‌ام گفته بودم. احساس خطر من از تنش اجتماعي و قانونشكني بود كه بعد معلوم شد حق داشتم كه نگران باشم. گفته بودم كه تركيب اجتماعي طرفداران آقاي موسوي جوري است كه قدرت ايجاد تحرك در برابر نظام را دارد ولو آنكه نخواهد ولي تركيب حاميان آقاي احمدي‌نژاد جوري است كه اين قدرت را ندارد ولو آنكه بخواهد! متاسفم كه خيلي زود اولي خواست و شد و دومي خواست ولي بحمدالله نشد.
با توجه به اينكه گروه‌هاي حامي آقاي روحاني تقريبا همان تركيب اجتماعي حامي كانديداهاي اصلاح‌طلب در سال 88 بودند، آيا اين اضطرار در سال 92 وجود نداشت؟
نه. براي اينكه صحنه عوض شده و احتمال اينكه تندروي‌هاي سال 88، امسال تكرار شود وجود نداشت.
در سال 88 كانديداي اصلي اصلاح‌طلبان شرايطي نظير آقاي روحاني داشت، به اين معنا كه هر دو به لحاظ تشكيلاتي از اعضاي گروه‌هاي اصلاح‌طلب نبودند ولي مورد حمايت همه گروه‌هاي اصلاح‌طلب قرار داشتند. مواضع هر دو نفر درباره اقتصاد و سياست خارجي و مساله هسته‌يي هم به هم نزديك است. چرا الان كار تا جايي پيش رفته كه برخي از اصولگرايان، همين سياست‌هاي روحاني را اصولگرايانه مي‌دانند و چهارسال قبل همين سياست‌ها را به شدت محكوم ميكردند.
اگر آقاي موسوي همان موسوي قبل كه مي‌شناختيم بوده، او يك شناسنامه اقتصادي و سياسي داشت. آنچه ما مي‌دانستيم موسوي تاكيد بر تمركز قدرت دولت در اقتصاد داشته. من نمي‌دانم ايشان در طول 20 سال سكوت خود، چقدر تغيير كرده بود چون نشانه‌يي براي آن ندارم. در سياست خارجي هم آدمي انقلابي و استكبارستيز بود. در سياست داخلي هم مقداري سختگير بود و برخلاف آنچه اصلاح‌طلبان تصور مي‌كنند، باز نبود و منتقدان خودش را زياد تحمل نمي‌كرد. اما آقاي روحاني بر اساس آنچه از او ديده‌ايم، در سياست‌هاي اقتصادي نگاه باز‌تري دارد. در سياست‌هاي خارجي كمي منعطف‌تر است، نه به اين معنا كه استكبار ستيز نيست، بلكه به ديپلماسي رسمي وزارت خارجه‌يي نزديك‌تر است. در سياست داخلي هم آقاي روحاني را تجربه نكرده‌ام، اما از منش او چنين برمي‌آيد كه باز‌تر عمل كند.
در مقطع انتخابات سال 88، مشخص بود كه نقد كانديداهاي اصلاح‌طلب به چه مسائلي است و چه برنامه‌هايي را هم پيشنهاد مي‌دهند. اين مسائل با آنچه در سال 92 از سوي آقاي روحاني مطرح شد تفاوت داشت؟ آيا اصولگرايان واقعا موسوي را قبول نداشتند يا فقط به دليل اينكه اصلاح‌طلبان پيروز نشوند، مقابل او ايستادند؟
اگر بخواهيم تقسيم‌بندي كنيم، آقاي موسوي در قسمت اصلاح‌طلبان قرار مي‌گيرد و آقاي روحاني در قسمت اصولگرايان. چون آقاي روحاني در سابقه‌اش، عضويت در جامعه روحانيت مبارز هست و به طور سنتي در مقابل اصلاح‌طلبان قرار مي‌گرفت. اما همانطور كه گفتم اين الفاظ ديگر جواب نمي‌دهد و نمي‌تواند عرصه سياسي ايران را توصيف و به درستي دسته‌بندي كند. چون الان مي‌بينيم اشتراك نظرات و مواضع آقاي روحاني رفته رفته با اصلاح‌طلبان بيشتر از جامعه روحانيت مبارز شده است.
اما به هر حال در مباني فكري، آقاي موسوي به اصلاح‌طلبان نزديك‌تر بود. مثلا آن زمان كه مساله فقه سنتي و فقه پويا مطرح بود و احتمالا سن شما اقتضا نمي‌كند كه آن زمان را به ياد داشته باشيد، آقاي روحاني طرف فقه سنتي بود و آقاي موسوي طرف فقه پويا. بنابراين فارغ از اصطلاحاتي كه در هر دوره زماني به دليل فقدان احزاب، جعل مي‌شود تا دسته‌بندي‌ها را مشخص كند، آقاي موسوي و آقاي روحاني به لحاظ بنياد‌هاي انديشه‌يي متفاوت هستند. البته باز هم تاكيد ميكنم اين الفاظي كه الان براي گرايش‌هاي سياسي به كار برده مي‌شود، براي نشان دادن دسته‌بندي‌ها كافي نيست. به همين دليل است كه من در مجلس به برخي از اعضاي طيف اقليت احساس نزديكي بيشتري ميكنم، تا كساني كه از اكثريت هستند. من قطعا از نظر عقلي، شرعي و ديني به برخي از اصلاح‌طلبان نزديك‌تر هستم. وقتي كسي به راحتي دروغ مي‌گويد و اهتمام به وضع فقرا و محرومين ندارد و در مقابل غرب وادادگي از خود نشان مي‌دهد، حالا اسمش اصولگرا باشد، اما نسبتي با من ندارد.
حالا در طرف مقابل اگر يك اصلاح‌طلب كه در اين سه شاخص به من نزديك‌تر باشد، من خودم را نبايد در يك پوسته تنگ محصور كنم و با آن اصلاح‌طلب حرف نزنم. البته اين سه شاخص را به عنوان مثال بيان كردم، نه اينكه همين سه مورد معيار سنجش باشد. لذا آقاي موسوي را در مجموع، به نسبت آقاي روحاني خيلي بيشتر نزديك به اصلاح‌طلبان مي‌دانم.
آيا اين نزديكي آقاي موسوي به اصلاح‌طلبان باعث شد كه اصولگرايان، حتي اگر نقدهاي ايشان به دولت نهم را وارد مي‌دانستند، از آقاي احمدي‌نژاد حمايت كنند؟ چون در طول دولت دهم ما شاهد بوديم كه همان نقدها، از طرف اصولگرايان بيان مي‌شد و در همين انتخابات هم شاهد تكرار و تشديد آن انتقادات بوديم.
در سال 88 آقاي احمدي‌نژاد هنوز اين طور نزد سياستمداران آشكار نشده بود. شما به مشي آقاي احمدي‌نژاد در دو دوره كه نگاه كنيد، مي‌بينيد كه فقط بحث شدت و ضعف نيست. بلكه دوره دوم آقاي احمدي‌نژاد با دوره اول ايشان، تفاوت ماهوي دارد. اين ايرادات اگر هم در آن زمان وجود داشت، آشكار نشده بود.
يعني مي‌توان گفت كه اصلاح‌طلبان زودتر متوجه ايرادات سياست‌هاي احمدي‌نژاد شدند؟
آنها مبنايشان فرق داشت. من ارديبهشت سال 88 در دانشگاه امام صادق يك سخنراني داشتم و آنجا آقاي موسوي و آقاي احمدي‌نژاد را با هم مقايسه كردم و نشان دادم كه اين دو در اكثر موارد مديريت كشور، شبيه هم هستند.
آقاي موسوي دهه 60 و آقاي احمدي‌نژاد 88 را؟
بله. چون ما افراد را با كارنامه‌هايشان مي‌شناسيم. موسوي در دوران بيست ساله سكوت كه قابل ارزيابي نيست. بنابراين من درباره آن موسوي كه مي‌شناختم حرف مي‌زنم و آن موسوي را با احمدي‌نژاد مثل هم مي‌دانم. با اين تفاوت كه احمدي‌نژاد جنمش فرق مي‌كند و ابعاد وجودي بد و خوبش بزرگ‌تر مي‌شود. بعد هم ثابت شد كه همين طور است. يعني آقاي احمدي‌نژاد ايرادش اين است كه به قانون احترام نمي‌گذارد و درست‌ترين و مهم‌ترين نقد آقاي موسوي هم اين بود كه آقاي احمدي‌نژاد به قانون تمكين نمي‌كند. اما خودش در اين آزمون سخت به‌شدت شكست خورد و نخستين كسي بود كه در انتخابات قانون شكني كرد و مردود شد.
اجازه بدهيد ابتدا درباره مقايسه انتخابات 88 و 92، تا شب قبل از انتخابات صحبت كنيم. در آنجا آمارهايي از طرف آقاي احمدي‌نژاد ارائه مي‌شد و در مقابل، اصلاح‌طلبان هم آمارهايي ميدادند كه آمارهاي دولت را نقض مي‌كرد. در اين بين رفتار اصولگرايان در راستاي تاييد احمدي‌نژاد، يا در بهترين حالت تاييد نكردن آمار رقيبانش، اثر حمايت از احمدي‌نژاد را داشت.
مي توانيم بگوييم رفتار اصولگرايان اثر حمايتي داشت. اما اين با اينكه بگوييم همه اصولگرايان از احمدي‌نژاد حمايت كردند تفاوت دارد. اما در اين حد كه با احمدي‌نژاد مخالفت نكردند و اين مخالفت نكردن اثر حمايتي داشت با شما موافقم. اما هرچه به روزهاي آخر تبليغات نزديك مي‌شديم، موضع‌گيري‌هاي مهندس موسوي نگران‌كننده‌تر مي‌شد، تا اينكه در نهايت روز آخر انتخابات كار را خراب كردند.
البته فقط مخالفت نكردن با احمدي‌نژاد نبود. بلكه احزاب، گروه‌ها و تشكل‌هاي منسوب به اصولگرايان براي جلب راي به نفع احمدي‌نژاد بسيج شدند و حتي راي سازماني برخي نهادهاي منتسب به جريان فكري اصولگرا هم به سمت احمدي‌نژاد هدايت شد.
درباره نهادها اين حرف را قبول ندارم. مثلا مي‌دانيد كه بسيج يك نهاد مردمي است كه در آن امر و نهي سياسي فرمانده تعيين‌كننده نيست. در نتيجه ممكن است خيلي از فرماندهان سپاه رايشان آقاي احمدي‌نژاد نبود ولي بدنه بسيج به دليل ذائقه خود، تمايل داشت به آقاي احمدي‌نژاد راي دهد. بنابراين من اين دعاوي كه گفته مي‌شود سپاه يا بسيج پشت قضيه بود را واقع بينانه نمي‌دانم. چون حتي در خود سپاه هم فرماندهي سياسي وجود ندارد. ولي احزاب و گروه‌هاي اصولگراي زيادي از آقاي احمدي‌نژاد حمايت كردند و اين را قبول دارم. انتخابات دو قطبي شده بود و اقتضا مي‌كرد كه نيروهاي هر جناح روي گزينه اصلي متمركز شوند.
فكر مي‌كنيد، اصولگرايان در مقابل اين حمايتي كه از احمدي‌نژاد كردند، مسووليت‌پذير بودند و نسبت به ضعف‌هاي دولت، به مردم پاسخگو بودند؟
خير و به همين دليل در انتخابات سال 92 پاسخ‌شان را از مردم گرفتند. وقتي كه مخصوصا در چهارسال دوم آقاي احمدي‌نژاد، هرچه مردم ناله كردند، اين گروه‌هاي اصولگرا ماله كشيدند و پوشاندند، طبعا مردم از آنها دلخور مي‌شوند. رفتار گروهي كه قدرت را در اختيار دارند، هر روز بيش از روز قبل، تاثير خود را در زندگي مردم نشان مي‌دهد و اصولگرايان به قدري كه وظيفه داشتند، جلوي اين رفتارهاي نادرست را نمي‌گرفتند. مردم هم كه خاطرخواه يك جريان سياسي نيستند كه بگويند هر اتفاقي بيفتد ما با شما هستيم.
مردم مي‌خواهند يك زندگي سالم حداقلي را داشته باشند و علايق ديني و سياسي و اجتماعي‌شان را هم با درجات مختلف دارند. مردم عضو حزب نيستند كه هر تصميمي شوراي مركزي حزب گرفت تبعيت كنند. بلكه به رفتارها نگاه مي‌كنند و بر اساس آن قضاوت و تصميم‌گيري مي‌كنند. همانطور كه در سال 76، آقاي خاتمي نماد تحول و تغيير تلقي شد و توانست در مقابل آقاي ناطق كه خيلي پر سر و صدا‌تر بود پيروز شود. مي‌خواهم از اين حرف، اين نتيجه را بگيرم كه اصولگرايان به دليل اينكه چهارسال نقد صحيح از رفتار دولت را كنار گذاشتند، از مردم پاسخ گرفتند كه ما اين تاييدها را قبول نداريم.
شما امسال يك نشست خبري برگزار كرديد با اين عنوان كه چرا نمي‌توان با لايحه بودجه 92 موافقت كرد. نمودارهايي كه در آن نشست ارائه كرديد، ادعاهاي رقباي احمدي‌نژاد درباره افزايش واردات، كاهش توليد، افزايش چشمگير درآمدهاي نفتي و به موازات آن افزايش تورم را در چهارسال اول كار احمدي‌نژاد تاييد مي‌كرد. درباره آمار واقعي اشتغال هم كه معلوم شد سخن اصلاح‌طلبان درباره آمارسازي دولت واقعيت داشته. اصولگراياني كه از احمدي‌نژاد حمايت كردند، اين آمارها را نمي‌دانستند و واقعا فكر ميكردند آمارهاي احمدي‌نژاد درست است يا با علم به اينكه آمارهاي او اشتباه است باز هم از او حمايت كردند؟
من نمي‌دانم تمام طيف اصولگراياني كه در صحنه بودند، دانسته حمايت كردند يا نادانسته. اين موضوع را هم نمي‌شود به همه نسبت داد و نمي‌شود نيت و ذهن همه را خواند. اما باز هم مي‌گويم ماهيت رفتار آقاي احمدي‌نژاد در دور دوم با دور اول تفاوت پيدا كرد. چهار سال اول وضع بد نبود. ولي در چهارسال دوم خراب مي‌شود.
از طرف ديگر، آقاي موسوي و دوستان‌شان در تصوير كردن وضعيت اقتصادي سال 88، هيچ نقطه مثبتي را بيان نمي‌كردند و اين حق نبود. چون يكي از كارهاي مثبت آقاي احمدي‌نژاد در چهارسال اول اين بود كه مثل مويرگي كه مواد غذايي را به دورترين نقاط بدن مي‌رساند، مسير تخصيص بودجه عمراني را به نقاط دور دست كشور گشود. با اين كار سرمايه اجتماعي خلق كرد و توده‌هاي مردم را به دولت و نظام، علاقه‌مندتر و نسبت به رييس‌جمهور دلبسته كرد. آقاي خاتمي اين كار را با نخبگان كرد و به آنها اكرام نشان داد و نخبگان را جذب حكومت كرد.
حالا اينكه تزريق منابع توسط آقاي احمدي‌نژاد به مناطق دور دست، چه تاثيري در توسعه داشت بحث ديگري است. اينكه چقدر اين كار به ايجاد اشتغال و توسعه پايدار كمك مي‌كند قابل بحث است. اما اگر آقاي موسوي مي‌خواست انصاف به خرج دهد، انصافا بايد از اين كار تعريف مي‌كرد. چون خود موسوي كسي بود كه روي توده‌هاي محروم حساس بود و به آنها توجه داشت و مي‌توانست از اين توجه احمدي‌نژاد به نيكي ياد كند. من خودم از اين دو زاويه، سفرهاي استاني را مثبت مي‌دانم هرچند از زواياي ديگر قابل نقد است.
شما در اين گفت‌وگو اشاره كرديد كه در انتخابات امسال صحنه عوض شده بود و امكان به وجود آمدن حوادث سال 88 وجود نداشت. با توجه به اينكه تقريبا به جز تيم آقاي احمدي‌نژاد، همه گروه‌هاي حاضر در انتخابات 88، در اين انتخابات هم حاضر بودند، مي‌توان گفت كه رفتارهاي تيم آقاي احمدي‌نژاد عامل ايجاد فضاي سال 88 شد؟ چنانكه ديديم در دو سال گذشته رفتار آقاي احمدي‌نژاد و تيمش در مسائلي نظير پخش فيلم در صحن مجلس و انتشار مطالبي درباره سوابق تحصيلي شما، با واكنش همراه شد. ولي اصولگرايان انتظار داشتند تا همه كساني كه در مناظرات مورد اهانت قرار گرفتند واكنش نشان ندهند.
در اين دو مثالي كه زديد واكنش‌ها كاملا قانوني بود. حتي در مثال پخش فيلم در مجلس كه بسيار زشت‌تر از برخوردهاي مناظرات انتخاباتي بود، آسيب ديدگان به خاطر مصالح كشور از حقوق قانوني خود نيز استفاده نكردند. اينها كجا و لشكركشي خياباني و خيانت به امنيت ملي كجا؟ البته آن رفتارهاي زشت مناظراتي را در زمينه‌سازي حوادث بي‌تاثير نمي‌دانم ولي به نظر من عامل اصلي حوادث بعد از انتخابات اينها نبود. من معتقدم رفتار تحقيرآميز و تخريب ديگران و افشاگري به معناي بدنام كردن افراد از همه بد است، از رييس‌جمهور يك كشور بدتر.
چرا كه ايشان چهارسال رييس‌جمهور بوده و اگر آن اسناد را داشت بايد تعقيب متهم مي‌كرد. اينكه يك رييس‌جمهور از راه قانوني كاري نكند و بيايد در مناظرات انتخاباتي اين حرف‌ها را بزند قطعا سوءاستفاده از قدرت و محكوم است. من فكر ميكنم كه همان موقع ما بايد حرف مي‌زديم. من يادم نيست كه خودم آن موقع چه احساسي داشتم كه حرف نزدم. ولي فكر ميكنم «سر چشمه بايد گرفتن به بيل؛ چو پر شد نشايد گذشتن به پيل».
ولي علت موجده و فاكتور تاثيرگذار اصلي در فتنه بعد از انتخابات اينها نبود. علت اين بود كه آقاي موسوي بر يك ادعاي دروغ و بي‌اساس، به‌شدت تاكيد كرد و از مسير قانون خارج شد. هرچه رهبري و بزرگان كشور تلاش كردند كه ايشان به مسير قانون برگردد، نشد. يكي از ويژگي‌هاي بارز رهبري اين است كه به راي مردم وفادار است و اين وفاداري را اعمال مي‌كند و راي همه مردم را مي‌خواهد و حضور حداكثري مردم ايشان را نگران نمي‌كند. كما اينكه در دوران رهبري ايشان ما شاهد سه يا چهار انتخابات خيلي جدي بوده‌ايم. ايشان هميشه اصرار دارد كه همه مردم در انتخابات شركت كنند و حتي اين‌بار اعلام كردند كه هر كسي جمهوري اسلامي را هم قبول ندارد، به خاطر ايران در سرنوشت كشور دخالت كند. سال 88 هم رهبري از راي مردم دفاع كردند.
در جلسه‌يي كه فكر ميكنم روز سه شنبه بعد از انتخابات با حضور نماينده نامزدها برگزار كردند، آقا فرمودند كه شما هر خواسته قانوني داشته باشيد، يا حتي خواسته‌يي داشته باشيد كه قانون درباره آن سكوت كرده باشد، من اجازه مي‌دهم. شما اگر نسبت به صندوق خاصي شكايت داريد، بگوييد همان را بازشماري كنند. اگر فقط حدس ميزنيد تقلب شده، به صورت رندوم صندوق‌ها براي بازشماري انتخاب شود و آنقدر اين انتخاب رندوم را ادامه دهيم تا اطمينان حاصل شود. ولي ايشان گفتند ابطال انتخابات تودهني زدن به مردم است و من اين كار را نمي‌كنم. حتي خانم كروبي گفتند كه ما خودمان هم دربازشماري حضور داشته باشيم و آقا گفتند حضور داشته باشيد.
در آنجا آقاي دكتر عباس آخوندي كه نماينده آقاي موسوي بود، گفته بود كه من شهادت مي‌دهم كه در انتخابات تقلب امكان‌پذير نيست. آقاي آخوندي خودش در زمان انتخابات خرداد 76 رييس ستاد كل انتخابات بود و مي‌دانست تقلب ممكن نيست. البته ايشان تخلفاتي را ذكر كردند و آقا پاسخ‌شان را دادند. روز قبل از اين جلسه هم، آقا با آقاي موسوي جلسه داشتند و به آقاي موسوي گفته بودند كه كار خياباني را متوقف كن و از طريق قانوني وارد شو و من از تو حمايت ميكنم تا مطمئن شوي كه نتيجه درست بوده يا نه. آقا گفته بودند كه اگر كار به خيابان كشيده شود، تو مي‌تواني آن را شروع كني ولي در ادامه از دستت خارج مي‌شود و متاسفانه همين طور هم شد. منظورم اين است كه عوامل موثر متعدد هستند ولي سهم آنها مهم است. اگر آقاي موسوي اين ادعا را نمي‌كرد و از طريق قانون وارد مي‌شد، طرفداران هم اين رفتار را به عنوان كرامت و بزرگواري ايشان تلقي ميكردند و مي‌گفتند با اينكه ايشان خودش را محق مي‌داند اما به قانون تمكين مي‌كند. اين عدم تمكين به قانون مهم‌ترين و درست‌ترين نقد آقاي موسوي به آقاي احمدي‌نژاد بود ولي خودش در اين آزمون موفق نشد.
اين امكان وجود نداشت كه مردم تلقي ديگري داشته باشند؟
من براي شما يك مثال از انتخابات رياست‌جمهوري امريكا مي‌زنم. زمان رقابت الگور و جرج بوش اتفاقي افتاد كه براي همه ما مي‌تواند درس خوبي باشد. در امريكا نتيجه انتخابات را كارت‌هاي الكترال تعيين مي‌كند. به اين ترتيب كه هر ايالتي به طور سنتي تعداد مشخصي كارت الكترال دارد و در هر ايالتي، هركس بيشتر راي بياورد، آراي الكترال آن ايالت براي آن كانديدا محسوب مي‌شود. بنابراين ممكن است يك نفر در كل رايش بيشتر باشد، ولي در ايالت‌هايي راي بياورد كه كارت الكترال كمتري دارند و به اين ترتيب رييس‌جمهور نشود. در آن انتخابات، ايالت تعيين‌كننده فلوريدا بود كه جب بوش، برادر جرج بوش فرماندارش بود. در فلوريدا الگور رايش بيشتر بود، اما فرماندار 70 هزار راي را باطل كرد و بعد از ابطال اين آرا، جرج بوش 537 راي بيشتر از الگور آورد و آراي الكترال فلوريدا را به دست آورد و با يك كارت الكترال بيشتر از الگور، رييس‌جمهور شد. الگور به ديوانعالي كشور شكايت كرد. ديوانعالي در آنجا شأن شوراي نگهبان ما را دارد، با اين تفاوت كه اعضاي ديوانعالي امريكا به صورت مادام‌العمر انتخاب مي‌شوند و مثل آقاي جنتي براي آنها جك هم نمي‌سازند! در تاريخ امريكا فقط يكي دو بار اتفاق افتاده كه رييس‌جمهور يكي از اعضاي ديوانعالي كشور را عوض كرده باشد. اينها بعد از شكايت الگور، جلسه تشكيل دادند و به نفع جرج بوش راي دادند. با وجود اينكه پذيرش اين نتيجه خيلي سخت بود، الگور به سي‌ان‌ان آمد و يك نطق خيلي مهم كرد. من هر وقت آن نطق را مي‌خوانم مو به تنم سيخ مي‌شود. چون نهايت فهم، ادب و قانونگرايي كه مغز دموكراسي است را در خود دارد. الگور مانند يك دموكرات واقعي برخورد كرد و نطق خود را با بيان عبارات مذهبي به پايان برد. او در آخر نطق خود چند بار دعا كرد كه خدايا به رييس‌جمهور ما و به امريكا بركت بده.
حرف الگور در اين نطق اين بود كه من نتيجه انتخابات را قبول ندارم اما ما بايد به اعتلاي امريكا فكر كنيم و بزرگي امريكا بدون قانون حفظ نمي‌شود. الگور گفت چون نهادهاي قانوني نتيجه انتخابات را تاييد كرده‌اند، من هم به جرج بوش تبريك مي‌گويم. كينه‌هاي انتخابات تمام شده و من هم خيلي دلم براي هوادارانم سوخت، اما از اين به بعد بايد به دولت كمك كنيم. اين نطق خيلي آموزنده است و من از شما خواهش ميكنم اگر امكان دارد آن را در اعتماد منتشر كنيد تا مخاطبان‌تان بخوانند. واقعا آموزنده است و نشان مي‌دهد يك انسان آزادي خواه چطور رفتار مي‌كند. من معتقدم حتي اگر به دروغ و براي ريا هم اين حرف‌ها را زده باشد، بايد از او تشكر كرد. چون به مردم امريكا مي‌آموزد كه شما بدون قانون نمي‌توانيد زندگي كنيد.اي كاش آقاي موسوي هم همين كار را مي‌كرد. كما اينكه آقاي هاشمي بعد از رد صلاحيت از سوي شوراي نگهبان، رفتاري شبيه الگور داشت و اعلام كرد كه نظر شوراي نگهبان را قبول ندارم ولي تمكين ميكنم كه قانون را رعايت كرده باشم. من از قبل براي آقاي هاشمي احترام قائل بودم ولي بعد از اين رفتار احترام بيشتري براي ايشان قائل هستم.
شما علت اصلي حوادث بعد از انتخابات را موضع‌گيري كانديداي اصلاح‌طلبان مي‌دانيد. فكر مي‌كنيد مثلا اگر امسال آقاي روحاني به عنوان برنده انتخابات معرفي نمي‌شد و مي‌گفت در انتخابات تقلب شده، كسي آن را مي‌پذيرفت؟
به نظر من اين زمينه اصلا وجود نداشت.
بي طرف نبودن برخي اعضاي شوراي نگهبان و اختلالات مخابراتي روز انتخابات و برخي اقدامات صدا و سيما اين زمينه را تقويت كرده بود.
همه اين اتفاقات هم اگر افتاده باشد، مي‌توان نتيجه گرفت كه يازده ميليون راي جابه‌جا شده است؟ اگر آقاي موسوي نصيحت خيرخواهان ستاد خودش را قبول مي‌كرد و اين دروغ بزرگ را القا نمي‌كرد كه «تقلب شده» آن حوادث اتفاق نمي‌افتاد. همانطور كه بعدها خودشان اين ادعا را پس گرفتند و روي تخلفات تاكيد كردند و چيزهايي شبيه همين مواردي كه شما مي‌گوييد را بيان كردند. من علت موجده را اينها نمي‌دانم و در عين حال كه تاكيد ميكنم آن حوادث يك علت نداشت، ولي به هر حال اصلي‌ترين علتش كه تعيين‌كننده هم بود، ادعاي تقلب بزرگ بود. اگر آقاي موسوي مي‌گفت در اين انتخابات تخلف شده و من نتيجه آن را واقعي نمي‌دانم، ولي از راه قانوني قضيه را دنبال ميكنم و اگر به نتيجه نرسيدم هم تمكين ميكنم، اين اتفاقات نمي‌افتاد. در يك مسابقه فوتبال وقتي قبول كرديم طبق قوانين فيفا و با حضور داور پذيرفتيم كه بازي كنيم، وسط كار نمي‌توانيم قاعده بازي را عوض كنيم. حتي اگر داور منصفانه قضاوت نكرد ما حق نداريم طرفداران را به وسط زمين بياوريم. متاسفانه آقاي موسوي خيرخواهي دوستان خودش را هم نپذيرفت. برخي از هنرمنداني كه با ايشان كار ميكردند با من هم دوستي داشتند. يكي از آنها پيش من آمد و گله كرد. البته اتفاقات ناگواري افتاده بود و همه رنجيده بوديم. او گفت كه ما قبول داريم تقلب نشده و به مهندس هم گفتيم اما قبول نكرده است. ايشان گفت بعضي از مسوولان ستادهاي آقاي موسوي از تبريز و آبادان هم تماس گرفتند و گفتند كه نتيجه درست اعلام شده اما مهندس باز هم قبول نكرده است. البته اين دوست ما هم مي‌گفت تخلف شده و مثال‌هايي نظير اصلاح حكم استخدام يك شبه يك ميليون نفر در آموزش و پرورش و توزيع سهام عدالت را بيان كرد و گفت اين كارها با هدف جلب راي در انتخابات انجام شده است. من هم به ايشان گفتم كه آقاي احمدي‌نژاد چهار سال است كه دارد براي انتخابات كار مي‌كند و خيلي كارهاي ديگر هم كرده. اما در قانون نيت‌خواني نداريم و ما نمي‌توانيم بگوييم تو اين كار خوب را با نيت انتخابات كردي يا نيت خير داشتي. اينها جزو اخلاق سياسي است كه رعايت نكردن‌شان كار خوبي نيست، ولي غيرقانوني هم نيست. اصلا مي‌تواند بگويد براي راي آوردن اين كار را كردم، درست است كه اخلاقي نيست ولي خلاف قانون هم نيست. بعد ايشان به من گفت كه بيا و با موسوي صحبت كن. من گفتم حرفي ندارم ولي آقاي موسوي به من خوش‌بين نيست. اين در شرايطي بود كه هنوز اوضاع خيلي حاد نشده بود. بعد با يكي ديگر از دوستان آمد و حرف‌هايي رد و بدل شد و گفتند با موسوي صحبت كن و من قبول كردم. چون من امثال آقاي موسوي را جزو سرمايه‌هاي نظام و انقلاب مي‌دانستم و هنوز هم اين نوع نگاه را درست مي‌دانم. متاسفانه بعد از مدتي آمدند و گفتند كه خودش پذيرفت ولي منصرفش كردند. بعد از اين ماجرا يكي از بزرگان اهل هنر را كه با آقاي موسوي كار مي‌كرد، ديدم. ايشان هم متاثر بود كه چرا اين طور شد و مي‌گفت كه آقاي موسوي ابتدا خوب شروع كرد ولي به تدريج از خط اصلي فاصله گرفت. من خودم وقتي بيانيه اول آقاي موسوي منتشر شد به دوستان گفتم اگر به اين بيانيه بيست ندهم، نوزده يا حداقل هجده خواهم داد. چون نشان از همان موسوي دهه 60 داشت كه مدرن و به روز شده بود. يك سياستمدار در طراز انقلاب اسلامي آن بيانيه را داده بود.
منظور از بيانيه اول، همان بيانيه‌يي است كه بعد از اعلام نتايج انتخابات منتشر شد؟
نخير. بيانيه اولي كه بعد از اعلام كانديداتوري منتشر شد. آنجا همان موسوي بود كه در دوره اصلاح‌طلبان گفت «توطئه توهم نيست» و روزنامه‌هاي زنجيره‌يي اصلاح‌طلب به او حمله كردند و ايشان ديگر تا آخر دوره اصلاحات سكوت كرد. منظور من اين است كه خلاصه سهم عوامل فرعي را بزرگ‌تر از آنچه بود نشان ندهيد. چون اگر آقاي موسوي مي‌خواست، حتي اگر همه مردم عصباني بودند، مي‌توانست مانع آن فتنه‌ها شود. البته باعث عصبانيت مردم هم خود اينها بودند. چون به مردمي كه بعد از دو هفته پر نشاط، آن انتخابات پرشور را برگزار كرده بودند، گفتند كه حق‌تان خورده شده و مردم را عصباني كردند.
اما بعد از انتخابات اين تصور وجود داشت و حتي روز 25 خرداد، مردم بودند كه به نتيجه اعلام شده اعتراض داشتند.
اين فضا نبود و اينها فضا را به وجود آوردند. وقتي آقاي موسوي به خيابان مي‌آيد و در ميان جمعيت حاضر مي‌شود و آنها را تحريك مي‌كند، مردم عصباني‌تر مي‌شوند. آقاي موسوي مي‌توانست به مردم بگويد به خانه هايتان برويد و من از راه قانوني شكايت خود را پيگيري ميكنم. اين وظيفه يك سياستمدار وطن دوست و يك مسلمان متشرع مانند آقاي موسوي بود، اما او اين كار را نكرد و باعث شد كه اتفاقات بدي بيفتد و از همه مهمتر اينكه محيط را امنيتي كرد.
برخورد هاي امنيتي با فعالان انتخاباتي اصلاح طلب قبل از تجمعات و حتي قبل از پايان انتخابات آغاز شده بود. آيا اينها امنيتي كردن فضا محسوب نمي شد؟
اينها را مي‌گويند ولي من اخبار غيرموثق را مبناي قضاوت خود قرار نمي‌دهم. الان من اين حرف شما را تكذيب نمي‌كنم اما چون به اصل آن اطمينان ندارم، مبناي قضاوت قرار نمي‌دهم. قبل از انتخابات فضا امنيتي نبود و نسبتا اخلاقي هم بود. اما شب بعد از انتخابات، دستگاه‌هاي امنيتي بر اساس وظيفه شان بازداشت‌ها را انجام دادند. آقاي موسوي شرايط را به سمت حل مسائل از طريق قشون كشي برد و اين مهم‌ترين خطاي ايشان بود. اين خيانتي بود به خود آقاي موسوي كه به رقيبش مي‌گفت قانون را قبول نداري. اگر آقاي موسوي اين كار را نمي‌كرد، به طور طبيعي، رييس يك حزب 13 ميليوني ثبت نشده، بود. من خودم در سياست ايران آدم باسابقه‌يي هستم اما بخش اعظم نفوذ خود را مديون دو انتخاباتي هستم كه رقيب اصلي آقاي هاشمي و آقاي خاتمي بودم. نفر دوم شدن من كه چهار و نيم ميليون راي داشتم باعث نفوذ كلامم شد و معلوم است كه آقاي موسوي با سيزده ميليون راي جايگاه بالاتري داشت. آقاي موسوي مي‌توانست رييس يك حزب با بدنه اجتماعي قوي باشد و در تعديل دولت احمدي‌نژاد هم نقش داشته باشد. اگر اين كار را مي‌كرد قطعا الان به جاي آقاي روحاني، آقاي موسوي رييس‌جمهوري ايران بود. كاري كه آقاي موسوي و آقاي كروبي كردند هم با شخصيت خودشان تناقض داشت و هم باعث شد حوادث تلخ فتنه پيش بيايد و عده زيادي آسيب ببينند و فضا هم امنيتي شود. فضاي امنيتي به نفع كساني است كه روحيه استبدادي دارند و اين افراد هم در چهارسال گذشته استفاده خود را از اين فضا كردند.
و در اين چهارسال مجلس چه كار مي‌كرد؟
ببينيد در مجلس هشتم من به دوستان اصلاح‌طلب مي‌گفتم كه چرا اينقدر سكوت مي‌كنيد؟ مي‌گفتم سكوت شما باعث مي‌شود تا ما هم كه منتقد دولت هستيم تحت فشار قرار بگيريم چون نه دوستان اصولگرايمان با ما همراهي مي‌كنند و نه شما. آنها مي‌گفتند شرايط بسته است و ما امكان حركت و موضع‌گيري نداريم. من مي‌گفتم اگر مي‌خواهيد فضا برايتان باز شود، موضع خود را مشخص كنيد. بياييد و بگوييد مثلا از ده كاري كه آقاي موسوي كرد ما سه تاي آن را قبول نداريم و درست نمي‌دانيم اما در هفت مورد به آقاي موسوي ظلم شد. اين طور مي‌توانيد خط خود را از فتنه‌گري سوا كنيد و بعد حرف بزنيد. شرايطي كه آقاي موسوي و آقاي كروبي ايجاد كردند باعث شد كه در چهارسال دوم آقاي احمدي‌نژاد، نقد كردن سخت شود و همه هزينه داديم.
حالا باتوجه به اين توصيه‌يي كه به اصلاح‌طلبان مي‌كرديد، فكر نمي‌كنيد در بين اصولگرايان هم خيلي از افراد بايد موضع خودشان را روشن كنند؟ به هر حال در بين اصولگرايان كساني هستند كه به قول آقاي باهنر، معتقد بودند هركس به موسوي راي داده بايد اعدام شود. فكر نمي‌كنيد شكاف‌هاي موجود در بدنه اصولگرايي بيش از اختلاف نظر است و بايد اصولگراياني كه مي‌خواهند مورد اعتماد مردم واقع شوند، حساب خود را از تندروهاي اين طيف جدا كنند؟
البته من اينها را اختلاف‌نظر مي‌دانم ولي اين اختلاف برسر مسائل مهمي است. يك روحيه‌يي در بين برخي از متدينين هست كه در قرآن هم به آن اشاره شده. اين روحيه طوري است كه صاحبان آن فقط خود را مسلمان مي‌دانند و ديگران را مسلمان نمي‌دانند. قرآن مي‌گويد مسيحي‌ها گفتند يهودي‌ها هيچ بهره‌يي از حق ندارند و يهوديان نيز گفتند كه مسيحيان هيچ بهره‌يي از حق ندارند. قرآن هر دو دسته را تخطئه مي‌كند و مي‌گويد شما هر دو ابراهيمي هستيد، چطور نقطه اشتراكي به اين بزرگي را نمي‌بينيد. اين روحيه شبيه روحيه خوارج است كه مي‌گفتند فقط ما مسلمانيم و غير از ما حتي علي هم مسلمان نيست چه رسد به معاويه. متاسفانه اين نوع برداشت در بين برخي از نيروهاي مذهبي وجود دارد. ممكن است حتي انگيزه خير هم داشته باشند ولي يك نوع تصلب و تحجري هست كه نمي‌گذارد ببينند كه ديگران هم از حق بهره دارند. نه تنها اصلاح‌طلبان را بد مي‌دانند بلكه اصولگرايان را هم دسته‌بندي مي‌كنند و خيلي‌ها را قبول ندارند.
چرا اين عده كه به نظر ميرسد تعدادشان كمتر از بقيه اصولگراهاست، اثر و نفوذشان در پاره‌يي اوقات بر ديگر اصولگرايان غلبه پيدا مي‌كند؟
چون انگيزه‌هاي قوي دارند. يعني حاضرند براي انگيزه‌هاي خودشان مايه بگذارند و حتي هزينه بدهند. هميشه گروه‌هاي متعصب تاثيرشان بيش از تعدادشان است. به لحاظ عدد كم هستند ولي اثرشان زياد است. اين يك اختلاف جدي در بين اصولگرايان است. چون اينها خودشان را ملاك حق و باطل مي‌دانند و دسته‌بندي سياسي‌شان تابع اين است كه چه كسي مثل من است. ولي همانطور كه در انتهاي طيف اصلاح‌طلبان برخي افراد بي‌دين هم قرار دارند، در اين سر طيف اصولگرايان هم اين افراد هستند و احتمالا از اصولگرايي جدا خواهند شد.
البته اگر در اصلاحات آدم‌هاي بي‌دين هم وجود داشته باشند، تا به حال نگفته‌اند كه هركس مانند ما بي‌دين نباشد از حقوق اجتماعي بايد محروم شود.
سابقه امر نشان مي‌دهد كه متاسفانه وقتي اصلاح‌طلبان مسلط شدند، در طرد مخالفان خودشان قوي‌تر از اصولگرايان عمل كردند. وقتي كه همين مهندس موسوي از طرف روزنامه‌هاي اصلاح‌طلب تحمل نشد و او را له كردند، بقيه حساب كار خودشان را كردند. متاسفانه خيلي از رفتارهاي بدي كه از اصولگرايان امروز مي‌بينيد، توسط اصلاح‌طلبان پايه‌گذاري شده است. مثلا شعار «مرگ بر مسوولان كشور» را نخستين بار اصلاح‌طلبان در حضور آقاي خاتمي دادند. فكر ميكنم نخستين سالگرد دوم خرداد بود كه وقتي ايشان براي سخنراني به دانشگاه تهران رفته بود و آقاي ابطحي هم آنجا حضور داشت، شعار «مرگ بر يزدي» سر دادند و آقاي خاتمي فقط گفت «من از شعار مرگ خوشم نمي‌آيد.» در حالي كه بايد مي‌ايستاد و مي‌گفت ايشان مسوول رسمي كشور است و آن زمان كه شما به دنيا نيامده بوديد براي استقلال و آزادي اين كشور مبارزه كرده و شما بيخود مي‌كنيد كه اين‌طور درباره‌اش شعار بدهيد. اما اين كار را نكرد و حالا اگر مي‌بينيد اين طرف گاهي در مقابل برخي مسائل سكوت مي‌كنند، ريشه‌هاي اينچنيني دارد. يك بار هم آقاي ناطق براي سخنراني به دانشگاه تهران رفت، ولي در مسجد را بستند و ايشان را به مسجد راه ندادند. مرا انجمن اسلامي دانشگاه شهيد چمران اهواز دعوت كرد، به سالن مراجعه كرديم توي راه گفتند به دستور رييس اصلاح‌طلب دانشگاه در سالن را بسته‌اند. من در همان محوطه بدون تجهيزات صوتي سخنراني كردم. پس آنها هم بد رفتاري كردند و از اين حيث سابقه اصلاح‌طلبان بهتر از اصولگرايان نيست. اتفاقا اگر اين انتخابات اخير نتيجه‌اش اين باشد كه هر دو طرف اين رفتارهاي خودشان را تقبيح كنند و ما به هم نزديك شويم، اين خودش يكي از مهم‌ترين بركات انتخابات خواهد بود.
حالا با توجه به انتظاراتي كه از دولت جديد وجود دارد، شما به عنوان كسي كه بر مسائل اقتصادي كشور هم اشراف داريد، فكر مي‌كنيد رسيدن وضعيت اقتصادي كشور به شرايط باثبات چه مقدار زمان نياز دارد؟
من فكر ميكنم حداقل بايد دو سال صبوري كنيم تا بشود جريان اقتصادي را مهار كرد و در مسير صحيح قرار داد.
آيا مجلس به اندازه‌يي كه با دولت آقاي احمدي‌نژاد مدارا كرد با اين دولت هم تعامل خواهد داشت يا چون رييس‌جمهور جديد با راي اردوگاه رقيب به پيروزي رسيده، بخشي از اصولگرايان منتظر فرصتي براي به چالش كشيدن دولت هستند؟
اينكه مجلس چه مي‌كند، مقدار زيادي به اين بستگي دارد كه آقاي روحاني چگونه عمل خواهد كرد. كابينه نخستين آزمايش ايشان است كه الحمدلله ايشان اعلام كرده كه در روز تحليف، كابينه خود را اعلام خواهد كرد. اين كار بسيار زيبايي است و معنايش اين است كه ايشان از روز اول اهتمام به انجام كار دارد. چون اين يك ماه خيلي روزهاي تعيين‌كننده‌يي است. برداشت من هم اين است كه گروهي در مجلس وجود ندارد كه عزم مخالفت با آقاي روحاني را داشته باشد.
حتي همان اقليتي كه حاميان اصلي آقاي احمدي‌نژاد هستند و جزو همان كساني هستند كه به گفته شما خودشان را معيار حق مي‌دانند؟
آنها كه تعدادشان خيلي اندك است.
ولي همانطور كه شما هم گفتيد گاهي اوقات با وجود تعداد كم، تاثيرگذاري زيادي دارند. در جريان همين انتخابات هم وقتي عليه آقاي هاشمي امضا جمع كردند يا قبلتر وقتي در مقابل سوال از رييس‌جمهور موضع مخالف گرفتند، تعداد زيادي را با خود همراه كردند.
اينها نماينده‌هاي محترمي هستند و عقيده‌شان هم محترم است. اما موارد و موضوعات مختلف با هم تفاوت دارد و افراد هميشه يك جور برخورد نمي‌كنند. خود اين انتخابات و شخصيت آقاي روحاني براي مجلس هم پيام داشت. مردم به همه پيام دادند كه اگر شما رفتار «الف» را انجام دهيد انتظار نداشته باشيد نتيجه «ب» حاصل شود. اين پيام روي مجلس هم تاثير دارد. ضمن اينكه مجلسي كه از قانونشكني و دهن‌كجي و بي‌اعتنايي به قانون خسته شده، حتما از كسي كه در اين زمينه‌ها رفتار مطلوب داشته باشد، رضايت خاطر پيدا خواهد كرد.
آقاي روحاني هم علي‌الاصول به همين دسته مربوط است و ريشه تاريخي و شخصيت او را برخاسته از اصولگرايان نشان مي‌دهد. اما حالا در اين انتخابات مورد حمايت اصلاح‌طلبان قرار گرفته چون آنها فكر كرده‌اند كه او مي‌تواند تغييرات مورد نظرشان را ايجاد كند. ولي اين دليلي براي مخالفت اصولگرايان با آقاي روحاني نيست. در مجموع من فكر نمي‌كنم كه مجلس بد برخورد كند و البته به شرايط خود دولت هم بستگي دارد. من خودم آرزو ميكنم كه ايشان موفق شود و در اين راه هر كمكي هم بتوانم انجام مي‌دهم. بعد از انتخابات هم به ديدن ايشان رفتم و مسائلي را كه به نظرم مي‌رسيد لازم است، بيان كردم. اما در عين حال به عنوان نماينده مردم موضع استقلال خودم را حفظ ميكنم و به دليل اينكه مي‌خواهم آقاي روحاني موفق شود، ممكن است با او مخالفت هم بكنم. چون پيامبر اكرم فرمودند ياور برادرت باش، چه وقتي كه مظلوم است و چه وقتي كه ظالم است. سوال كردند كه وقت مظلوميت مي‌دانيم چگونه ياورش باشيم اما وقتي ظالم است چطور بايد او را ياري دهيم؟ پيامبر فرمودند جلوي ظلمش را بگيريد. بنابراين ما اين را برادري مي‌دانيم كه اگر آقاي روحاني تصميم اشتباهي گرفت، زبان به نقد باز كنيم. ولي به قول آقا نقد دلسوزانه و طبيبانه. البته هم ما و هم خود آقاي روحاني مي‌دانيم كه نمي‌شود انتظار داشت همه طبيب باشند. بالاخره برخي‌ها هم ممكن است زخم زبان بزنند و اين هم از هزينه‌هاي آزادي است. وقتي رييس‌جمهور مي‌گويد من از آزادي دفاع ميكنم، همه آزادي اين نيست كه از آدم تعريف كنند. بلكه برخي‌ها هم در فضاي آزاد، آدم را تكذيب مي‌كنند و بعضي از اين تكذيب‌ها منصفانه هم نيست اما بايد همديگر را تحمل كنيم. شما رسانه‌يي هستيد و من هم رسانه‌يي هستم و هر دو در عالم سياست كار ميكنيم. الان فرصتي فراهم شده كه كشور نفسي بكشد و اميدوارم نتايج كار در مسير خوب باشد و ما خوب حكومت كنيم.
يك سوال هم خارج از موضوع اين گفت‌وگو دارم. شما گفتيد به عنوان نماينده مردم استقلال خود را حفظ مي‌كنيد. مي‌خواستم بدانم به عنوان كسي كه پيگير بركناري آقاي مرتضوي از رياست تامين اجتماعي بوديد و در اين مسير بارها بر تخلف و ظلمي كه در كهريزك نسبت به مردم و نظام شد سخن گفتيد، آيا از جايگاه نماينده مردم تهران كه طبيعتا نماينده خانواده‌هاي آسيب ديده هم محسوب مي‌شويد، راي صادر شده براي ايشان و معاونانش را منصفانه مي‌دانيد؟
محكوم شدن دادستان قدرتمند تهران به بي‌صلاحيتي مادام‌العمر از قضاوت كم مجازاتي نيست. به اين قاضي پايتخت كشور كه گاهي يكه‌تازي هم مي‌كرد و تا مقام معاونت رييس‌جمهور هم رفته، بگويند يك كارپرداز هم نمي‌تواني باشي كم چيزي است؟ مي‌ماند اتهام معاونت در قتل كه اين اتهام مي‌تواند اگر اثبات شود متهم را بالاي دار ببرد و اگر قاضي دلايل را كافي نداند آزاد مي‌شود و مي‌رود خانه‌اش. بايد به قاضي اعتماد كرد و از راه قانوني تخطي نكرد.
رضایی
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۰:۵۵:۱۶
امیدواریم آقای روحانی رئیس‌جمهور منتخب کشورمان اجازه ندهند افراد و گروه‌هایی واژه اعتدال را مصادره به مطلوب کرده و در جهت اغراض شخصی خویش استفاده بکنند. در ضمن بنده معتقدم اعتدال به معنی گفتن واقعیت و ایستادگی روی حق است اگرچه ما را متهم به افراط بکنند. (1540207) (alef-1)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۲:۰۵:۵۹
حرف حق تلخه همون که به مزاق تو وامثال تو خوش نمیاد !!! اگه حرف حقو بزنه تو و امثال تو کفن پوش میشید !!! (1540378) (alef-1)
علیپور
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۷:۲۴:۵۸
آقای توکلی عزیز اولا خیلی صحبتهای منصفانه ای دراین مصاحبه داشتید که تشکر میکنم ولی آنجا که گفته اید:((قاي موسوي و آقاي احمدي‌نژاد را با هم مقايسه كردم و نشان دادم كه اين دو در اكثر موارد مديريت كشور، شبيه هم هستند))بسیار بی انصافی کرده اید.مدیریت موسوی باآن کارنامه درخشان مدیریتی درزمان جنگ بامدیریت احمدی نژاد با 700میلیارد دلار درآمد نفتی(درآمدهای گازی وغیره به کنار)وبه اینروز انداختن کشور ومردم به هم شبیه هست؟؟؟؟!!!!جل الخالق....ثانیادرقسمت دیگرمصاحبه فرموده اید:((يكي از كارهاي مثبت آقاي احمدي‌نژاد در چهارسال اول اين بود كه مثل مويرگي كه مواد غذايي را به دورترين نقاط بدن مي‌رساند، مسير تخصيص بودجه عمراني را به نقاط دور دست كشور گشود. با اين كار سرمايه اجتماعي خلق كرد و توده‌هاي مردم را به دولت و نظام، علاقه‌مندتر و نسبت به رييس‌جمهور دلبسته كرد))..پس دلیل اینکه آقای روحانی بالاترین درصدهای رای خودرااز همان نقاط دوردست بدست آورد چه بود؟؟آیا نباید بیشتر واقع بین بود.مثل اینکه شما نذر داری درهر مصاحبه اگر حتی نوددرصدش منصفانه وبسیارخوب باشد بالاخره دوتاحرف عجیب وغریب بزنی.ولی به هرحال بخاطر همون نود درصد صحبتهای بسیارمنصفانه وموشکافانه ممنون (1541371) (alef-13)
امير حسين سلطان/تهران
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۹:۲۵:۲۰
آقاي مهندس مير حسين موسوي عليرغم وضعيت جنگي و بحراني حاكم بر كشور پاسخگوي افكار عمومي بودند.آقاي دكتر احمدي نژاد به جز آنكه سهم بسيار عمده اي از پيشرفت ها و كارها را از آن دولتهاي خودشان بدانند و ارزش كارهاي انجام شده در دولتهاي خودشان را بالاتر از 26 سال قبل از آن به جامعه القا نمايند كدام معيار اخلاقي و يا عرفي و شرعي اجازه اين نحوه قضاوت را به جناب ايشان داده است؟! حتي يك بار هم نشد كه پاسخ انتقادي را خالصا و مخلصا مطابق واقع امر بدهند.نمونه اين بي اعتنايي به افكار عمومي مرور كل نطق ها و مصاحبه هاي يكطرفه ايشان در تلويزيون ميباشد.بنده فرض كنيد از بابت وقايع 4 سال گذشته اصلا نمره قبولي براي نخست وزير دوران دفاع مقدس قائل نشوم و حتي صد در صد هم با نظرات جناب آقاي دكتر توكلي موافق باشم ولي هيچگاه وجوه تمايز آشكار نخست وزير دوران دفاع مقدس را از لحاظ تقريبا جميع جهات قابل تصور از قبيل توانايي اداره كشور و مديريت و ...گرفته تا رعايت اصول اخلاقي و موازين قانوني و... تا بالاخره احترام و پاسخگويي به افكار عمومي جامعه با وجود فضاي جنگي و بسيار حساس آن روزها و آن سالها با رئيس جمهور دوران هشت ساله اخير را نميتوانم ناديده بگيرم.باز هم تكرار ميكنم اصلا بياييم و همگي نمره مهندس موسوي را در امتحانات(انتخابات) گذشته حتي صفر در نظر بگيريم.(به هر حال در سيستم نمره اي مدرسه و دانشگاه يعني از صفر تا بيست كمترين نمره همان نمره صفر ميباشد) اماجناب آقاي دكتر توكلي با جرات عرض ميكنم اگر نمره مديريت سياسي اقتصادي اجتماعي فرهنگي براي جناب آقاي دكتر احمدي نژاد با ارفاق فراوان در حد 10 (ده تمام) قائل شوم مطمئن باشيد براي رئيس دولت دوران دفاع مقدس نمره اي كمتر از 18(هجده تمام) نميتوانم قائل شوم.والسلام. (1541655) (alef-13)
م
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۲:۳۷:۳۰
متاسفانه اکثر ما قضاوتهای صفر تا صدی داریم و هیچ نکته مثبتی در کارنامه احمدی نژاد نمی بینیم .معلومه شما در روستاهای استانهای محروم و دورافتاده مثل بوشهر زندگی نکردی . در دوره احمدی نژاد خدمات زیادی در روستاها و شهرهای دور افتاده انجام شد . در روستای ما 10 برابر دولتهای قبل کار شد . اما در دو سال آخر دولت ، سیاسیتهای غلط اقتصادی فشار شدیدی به مردم وارد کرد و مردم تشخیص دادند در بین کاندیداهای ریاست جمهوری ، روحانی بهترین فرد برای حل این مشکلات است . (1542356) (alef-13)
مهدی
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۳:۰۰:۳۷
"مدیریت موسوی باآن کارنامه درخشان مدیریتی !" کدام کارنامه درخشان ؟! خب نقد نشده و شما اطلاع ندارید فکر می کنید خیلی درخشان بوده !
ضمنا به لحاظ روحیات موسوی واقعا دیکتاتور بود ماجرای تحمیل گری هایش بر رییس جمهور وقت و آن 99 نماینده ای که به او رای ندادند را مگر نشنیده اید ؟! همان سال 88 در سفر به شیراز در مسجد قبا(معروف به آتشی ها) جلسه ای با اصلاح طلبان فارس داشت در آن جلسه یکی از طلبه ها بلند شد و گفت ببخشید آقای مهندس سوالی دارم ! همین را که گفت دیگر اجازه ندادند ادامه دهد و دوره اش کردند و بردندش بیرون و زدندش کتکی سخت و تا صبح در بیمارستان نمازی شیراز بستری بود ! و موسوی هیچ نگفت!
ضمنا عملکرد مثبت احمدی نژاد در مناطق دورافتاده و روستاها در سال 88 نمود خودش را نشان داد . در این انتخابات احمدی نژاد نماینده ای نداشت و اگر هم داشت به نظر من به خاطر جنگولک بازی های اخیرش رای نمی آورد ... ضمنا یادمان نمی رود که سفرهای استانی منتهی به انتخابات چقدر کاری بود ؟!!! و تبدیل شده بود به مراسم پرچم گردانی ! پس اینها را قیاس نگیر. (1542403) (alef-13)
ضمنا به لحاظ روحیات موسوی واقعا دیکتاتور بود ماجرای تحمیل گری هایش بر رییس جمهور وقت و آن 99 نماینده ای که به او رای ندادند را مگر نشنیده اید ؟! همان سال 88 در سفر به شیراز در مسجد قبا(معروف به آتشی ها) جلسه ای با اصلاح طلبان فارس داشت در آن جلسه یکی از طلبه ها بلند شد و گفت ببخشید آقای مهندس سوالی دارم ! همین را که گفت دیگر اجازه ندادند ادامه دهد و دوره اش کردند و بردندش بیرون و زدندش کتکی سخت و تا صبح در بیمارستان نمازی شیراز بستری بود ! و موسوی هیچ نگفت!
ضمنا عملکرد مثبت احمدی نژاد در مناطق دورافتاده و روستاها در سال 88 نمود خودش را نشان داد . در این انتخابات احمدی نژاد نماینده ای نداشت و اگر هم داشت به نظر من به خاطر جنگولک بازی های اخیرش رای نمی آورد ... ضمنا یادمان نمی رود که سفرهای استانی منتهی به انتخابات چقدر کاری بود ؟!!! و تبدیل شده بود به مراسم پرچم گردانی ! پس اینها را قیاس نگیر. (1542403) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۴:۲۹:۳۲
علت رای روستایین به روحانی این بود که در یکسال قبل تبلیغ شده بود دولت کشور رو ول کرده، و مردم فکر کردن روحانی می تواند این وضعیت رو بهبود ببخشد و نماینده وضع موجود یکسال اخر نیست. اقای توکلی شک نکنید که با کوچکترین کم کاری دولت فعلی احمدی نژاد سال 96 رئیس جمهور خواهد بود انهم با رایی خیره کننده (1542563) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۳ ۱۶:۰۳:۱۰
احمدی نژاد در دولت اول واقعا به توزیع عادلانه خدمات و رساندن آن به نقاط دورافتاده پرداخت اما در دولت دوم همه را از دورافتاده و غیر دورافتاده رها کرد و درگیر باندسازی و جنجال سازی ها شد
آقای توکلی هم به این اقدام مثبت در دولت اول تاکید کرد که موسوی به ان اعتنا نکرده بود (1549090) (alef-13)
آقای توکلی هم به این اقدام مثبت در دولت اول تاکید کرد که موسوی به ان اعتنا نکرده بود (1549090) (alef-13)
محمد
۱۳۹۲-۰۵-۱۲ ۰۲:۵۲:۵۷
توکلی جان
میگویی در سال 88 اصولگرایان روی اشتباهات احمدینژاد ماله کشیدند؟
اگر منظورت اینست که چرا اصولگرایان به خاطر اشتباهات احمدینژاد، مثل شما به موسوی رای ندادند، خب از شما بعید نیست!!!
به نظر شما باید با احمدینژاد چطور رفتار میشد؟ همین سایت شما کم تاخت؟ امثال شما کم بودند؟ کم استیضاح کردید؟
اصلا احمدینژاد دروغ گفت، میخواهید بگویید شما در تخریبش کم دروغ گفتید؟ برای من روشن کنید دقیقا دوست داشتید با او چکار کنید؟ (1544988) (alef-13)
میگویی در سال 88 اصولگرایان روی اشتباهات احمدینژاد ماله کشیدند؟
اگر منظورت اینست که چرا اصولگرایان به خاطر اشتباهات احمدینژاد، مثل شما به موسوی رای ندادند، خب از شما بعید نیست!!!
به نظر شما باید با احمدینژاد چطور رفتار میشد؟ همین سایت شما کم تاخت؟ امثال شما کم بودند؟ کم استیضاح کردید؟
اصلا احمدینژاد دروغ گفت، میخواهید بگویید شما در تخریبش کم دروغ گفتید؟ برای من روشن کنید دقیقا دوست داشتید با او چکار کنید؟ (1544988) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۷:۰۵:۳۱
جناب رضائی فرموده اید که معتقدید اعتدال به معنی گفتن واقعیت و ایستادگی روی حق است اگرچه ما را متهم به افراط بکنند.
اخوی .. در یک جمله « اعتدال یعنی انقلابی باش اما کله شق نباش .
مؤلا امیرالمؤمنین(ع) میفرمایند :
خیر الامور اوسطها (1542821) (alef-13)
اخوی .. در یک جمله « اعتدال یعنی انقلابی باش اما کله شق نباش .
مؤلا امیرالمؤمنین(ع) میفرمایند :
خیر الامور اوسطها (1542821) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۰:۵۸:۰۴
سخنگوی محترم قوه قضائیه از تحت تعقیب بودن فتنه‌گران 88 که از کشور گریخته‌اند در نشست خود با خبرنگاران سخن گفت. از این بابت متشکریم ولی پیشنهاد میکنیم از اینها که در کشورند و خیانتشان آشکار است به‌ویژه سران آنها غفلت ننمایید (1540219) (alef-1)
۱۳۹۲-۰۵-۱۲ ۱۲:۲۴:۱۵
سلام ایکاش یکبار و فقط یکبار به معترضین سال 88اجازه ارائه مدرک و دفاع داده می شد چهارسال مثل مصاحبه اقای توکلی هرانچه به نفع خودتان بوده اظهار نموده اما وقتی ابهامات و سئوالات درمورد انتخابات 88می شود یا برای مصاحبه شونده قطعی نیست و یاکله مصاحبه گر وما را به اسمان می کوبند (1545590) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۰:۵۹:۰۸
احمدی نژاد تکرار نمی شود !!
صدها میلیارد بار خدا را شکر !!!!! (1540225) (alef-1)
صدها میلیارد بار خدا را شکر !!!!! (1540225) (alef-1)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۴:۰۳:۱۵
خدوندا این ملت را ببخش و بار دیگر مورد آزمایش قرار نده (1540704) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۸:۲۱:۰۰
يعني مي خواهيد بگویید امکان داشت که تکرار بشود؟! مگر چیزی هم مانده که تکراریِ آن برای خراب کردنش بیاید؟ (1541507) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۸:۵۸:۱۷
چون درآمد های چند صد میلیاردی تکرار نمیشود. (1541601) (alef-13)
سينا صفوي
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۲۱:۰۴:۰۹
جناب توكلي
متاسفانه تا وقتي اصولگرايان فقط به منافع كوتاه مدتشون اون هم در سايع عوامفريبي دلخوش اند احمدي نژاد هميشه تكرار شدني است... كما اينكه از اين به بعد بايد اسم شريفشو روي دانشگاه بين المللي تحمل كنيم چون كسي از شما رو ياراي اون نيست كه اين رانت رو ازش بگيره! (1541736) (alef-13)
متاسفانه تا وقتي اصولگرايان فقط به منافع كوتاه مدتشون اون هم در سايع عوامفريبي دلخوش اند احمدي نژاد هميشه تكرار شدني است... كما اينكه از اين به بعد بايد اسم شريفشو روي دانشگاه بين المللي تحمل كنيم چون كسي از شما رو ياراي اون نيست كه اين رانت رو ازش بگيره! (1541736) (alef-13)
پارسا
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۲۳:۵۴:۴۷
امیدوارم خصلت های خوب آقای احمدی نژاد تکرار شوند و خصلت های بدشان نه! (1541914) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۰۰:۲۸:۲۶
احمدی نژاد تکرار نمی شود !!
یک صد گوگل بار خدا را شکر !!!!! (1541936) (alef-13)
یک صد گوگل بار خدا را شکر !!!!! (1541936) (alef-13)
لیلا
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۱:۰۱:۳۶
آقای توکلی ملت خودشون ختم روزگارند نمیخواد شما کسی رو با کس دیگه ای مقایسه کنی بعد هم ما چشمون از اصولگرایان اب نمیخوره کافیه ببینند روحانی به نفعشون عمل نمیکنه دوره بعدی بدتر از احمدی نژاد رو روی کار میارند بعد هم یکی مثله شما میشینه میگه به ناچار بهش رای دادم!!!!!!!!!!!!!! (1540235) (alef-1)
محمد باقر
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۹:۰۰:۵۷
اولا از آقای توکلی به خاطر این متن تشکر دارم که خیلی عاقلانه و هوشمندانه بود شما برای ما جوان ها نماد انقلاب هستید
ولی در جواب دوستمون این همه توکلی حرف های منطقی زد و از قانون گریزی موسوی صحبت کرد ولی شما گوش نکردی!
افراط یعنی این فقط کفن پوش افراطی نیست بعضی از اونور می افتند
یا علی (1541610) (alef-13)
ولی در جواب دوستمون این همه توکلی حرف های منطقی زد و از قانون گریزی موسوی صحبت کرد ولی شما گوش نکردی!
افراط یعنی این فقط کفن پوش افراطی نیست بعضی از اونور می افتند
یا علی (1541610) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۲۳:۱۹:۲۳
یعنی چی من به اجبار رای دادم ما رو مسخره کردی آقای توکلی مرد باش وبه اعتقادی که داشتی رجوع کن بگو اشتباه کردم این سیاه بازیا چیه (1541874) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۶:۲۴:۴۸
احسنت به لیلا خانم گل . واقعا گل گفتی (1542734) (alef-13)
»حمد
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۱:۱۲:۴۴
آقای توکلی آیا می دانید قیمت یک قاضی چند است؟ اگر نمی دانید از آنهایی که گذرشان به دادگاه افتاده و نتوانسته اند حق شان را بگیرند بپرسید (1540265) (alef-1)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۷:۱۴:۳۱
من به عنوان یک قاضی که تمام سعیم اجرای عدالت بوده - و حتما در مواردی هم موفق به احقاق حق نشده ام- حتما روز حشر از شما خواهم پرسید که چرا من رو متهم کردید... (1541338) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۰۰:۵۳:۴۹
روز محشر به درد آنی که حقش پایمال گشته نمی خورد قاضی عزیز و محترم (1541950) (alef-13)
محمود
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۷:۲۴:۳۱
آیا شما میدانید با یک جمله و لایک تعداد بالا یه قشر تاثیر گذار را خراب کردن و همه را به یک چوب زدن یعنی چه؟ (1541368) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۱:۱۶:۲۷
آقای توکلی می گویند در سال 88 آقاي احمدي‌نژاد هنوز اين طور نزد سياستمداران آشكار نشده بود. آقای توکلی، نزد مردم آشکار شده بود، سیاستمداران بصیرت نداشتند (1540275) (alef-1)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۶:۴۵:۰۷
در سال 88 آقاي احمدي‌نژاد هنوز اين طور نزد سياستمداران آشكار نشده بود. (1541260) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۷:۴۸:۲۶
آقای توکلی برایتان بسیار متاسفم من سال 84 با کمال حماقت به احمدی نژاد رای دادم ولی سال 85 پشیمان شدم چون وقتی آمارهای کارکرد سالانه را دولت اعلام کرد دروغگو بودن احمدی نژاد از همان جا مشخص شد ولی چگونه امثال شما تا سال 88 هنوز این شخص را نشناخته بودید
بابا بصیرت! (1541431) (alef-13)
بابا بصیرت! (1541431) (alef-13)
محمد
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۸:۳۱:۴۳
چون ملاک های شما به عنوان مردم با ایشان تفاوت دارد. (1542968) (alef-13)
خسرو
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۸:۱۱:۴۸
درست میگوئید مردم فورا مسئولین وسیاستمداران را بااینکه مردم عادی وعوام هستند تشخیص میدهند چطور میشود بزرگان وتصمیم گیران باتمام اطلاعاتی که دردست دارند نتوانستند انسانی را که در جایگاه ریاست جمهوری قرار میگیرد درست بشناسند وبه او رای بدهند یا ندهند به هرحال گذشته گذشته ازخداوند متعال میخواهم همه مارابه راه راست هدایت کند واز قدرت طلبی وخودخواهی برحذر دارد 00000امین (1541490) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۱:۴۶:۳۹
ضمن تشکر از آقای توکلی و رد لشکر کشی های خیابانی و قبول عمده استدلال های ایشان سرانجام با ید این زخم را با تدبیر و گذشت ترمیم کرد برای این کار مشکلاتی که به بدبینی معترضین دامن زد را نیز باید در نظر گرفت از جمله جانبذاری صدا و سیما از نامزد خاص، رفتار خارج از بی طرفی برخی اعضا شورای نگهبان و برخی نهادها و خس و خاشاک خواندن معترضین (1540338) (alef-1)
1982÷
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۱:۵۴:۲۲
دکتر توکلی من شمارو در جمع اصولگرایان انسانی مثبت میبینم ولی قبول کنید اشتباه کردیداز احمدینژآد در 88 حمایت کردید این هزینه رو نباید به ما تحمیل میکردین ولی حالا دیگه کدورتها کنار گذاشته بشه و هرچه بیشتر حقوق حقه مردم را پیگیری کنید حق اشتغال حق شهروندی حق انتقاد حق انتخاب ازاد تر
امیدوارم یک برنامه بلند مدتی با همکاری تمام گروها تنظیم بشه برای پیشرفت که دیگه این گروه نگه من درش دخالتی نداشتمن عمل نمیکنم از این حرفا تا مملکت از کشورهای همسایه انقدر عقب نیوفته (1540355) (alef-1)
امیدوارم یک برنامه بلند مدتی با همکاری تمام گروها تنظیم بشه برای پیشرفت که دیگه این گروه نگه من درش دخالتی نداشتمن عمل نمیکنم از این حرفا تا مملکت از کشورهای همسایه انقدر عقب نیوفته (1540355) (alef-1)
علی
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۱:۵۵:۱۷
جناب توکلی نماینده شجاع مجلس. محکوم نمودن یک شخص قبل از دادگاه صحیح نیست. بحث سر مقصر بودن یا مقصر نبودن موسوی نیست بلکه شما به نحوی در مورد موسوی حکم صادر کرده اید و فرصتی برای دفاع به او نداده اید.
امیدوارم این نظر سانسور نشود. (1540357) (alef-1)
امیدوارم این نظر سانسور نشود. (1540357) (alef-1)
نیما
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۲:۱۱:۱۸
آقای توکلی، شاید احمدی نژاد تمام شده باشد ولی در میان مسئولین هنوز هستند کسانی که از تفکرات او حمایت می کنند و در فرار رو به جلو انتقاد از روحانی را شروع کرده اند (1540391) (alef-1)
حس
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۲:۲۱:۴۴
سلام٬
با طرفداری شماها این شخص سر کار آمد مردم که نمی خواستند تمام مسعولین باید جوابگوی تار ومار بیت المال ظرف ۸ سال باشند. (1540429) (alef-1)
با طرفداری شماها این شخص سر کار آمد مردم که نمی خواستند تمام مسعولین باید جوابگوی تار ومار بیت المال ظرف ۸ سال باشند. (1540429) (alef-1)
سربداران
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۲:۲۸:۳۸
بیاییم واقع بین و با انصاف باشیم واقعا اقای احمدی نژاد به تنهایی توانسته این همه مشکلات را بوجود بیاورد یعنی او نخواسته و دوست نداشته مشکلات جامعه حل شود و فقط وفقط به دنبال ایجاد مشکل برای کشور بوده پس اگر اینطوری بوده مطمئنا شورای نگهبان به عنوان تایید کننده صلاحیت این اقا در مشکلات سهیم است چون یک فرد ناتوان و مشکل زا را تایید صلاحیت کرده از طرف دیگر خیلی از اقدامات ایشان توسط نمایندگان مجلس به تصویب رسیده وانها میتوانستد جلوی خیلی از اقدامات وی را بگیرند که نگرفتند ومطمئنا اینها هم مقصرند!! حمایتهای بی شائبه خیلی از مسئولین وعدم انتقاد از رییس جمهوری و پشتیبانی بی حد وحصر صدا وسیما از ایشان هم پای عده ای زیاد را به گروه مشکل افرینان برای جامعه را میگشاید!!مشکل تنها از اقای احمدی نژاد نیست پیدا کردن عوامل ایجاد کننده این همه مشکل هم سخت نیست کنار زدن عده ای زیاد متخصص وافراد دانا وتوانا ومحروم کردن انها از پستها ومقام ها و انگ زدن ومنافق خواندن وفتنه گر خواندن افراد کاردان وبه هربهانه ای محروم کردن شایسته ها اینهمه مشکلات را بوجود می اورد. (1540449) (alef-1)
بابصیرت
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۶:۴۶:۰۶
از نظر من آقای احمدی نژاد در به وجود آمدن اوضاع کنونی مملکت به هیچ وجه مقصر نیست فهم و درک و شعور ایشان از مسائل مختلف همینقدر است و ایشان برمبنای درک ضعیفشان فکر میکنند که دارند خدمت میکنند مقصر اصلی افراد به اصطلاح فهیم و بصیری هستند که سینه چاکانه از این معجزه هزاره حمایت و پشتیبانی کردند و چشمشان را بر تخلفاتش بستند و منتقدینش را بایکوت کردند همه آنها باید پاسخگوی خلق در پیشگاه خداوند منان باشند (1542772) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۷:۱۸:۵۹
پیدا کردن عوامل ایجاد کننده این همه مشکل هم سخت نیست ... بله همین پایداری ها که به لطف خدا با جدا کردن خط خویش از اصولگرایان اکنون قابل رؤیت تر هستند .
الف جان ترا بجان مؤلا منتشر کن . (1542841) (alef-13)
الف جان ترا بجان مؤلا منتشر کن . (1542841) (alef-13)
حسن
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۲:۳۹:۱۸
"ديوانعالي در آنجا شأن شوراي نگهبان ما را دارد، با اين تفاوت كه اعضاي ديوانعالي امريكا به صورت مادام‌العمر انتخاب مي‌شوند و مثل آقاي جنتي براي آنها جك هم نمي‌سازند!"
آقای توکلی عزیز! حال که قدم در راه انصاف گذاشته اید از شما انتظار می رود که چشم خود را بر واقعیات نبندید. شعور سیاسی مردم ایران بالاست. همه می دانند که اعضای دیوان عالی آمریکا توسط حقوقدانان انتخاب می شوند نه حکومت. رییس جمهور آمریکا فقط حکم آنها را تنفیذ می کند و اگر این کار را نکند از نظر اجرایی توفیری نخواهد کرد. شورای نگهبان باید بی طرف باشد و مهمترین مشکل شورای نگهبان برای جلب اعتماد مردم رفتار جانبدارنه ی آن است. به نظزم اگر حقیقتا دلسوز حکومتید،( که به نظر می رسد باشید) به جای بستن چشم خود بر نقایص و توجیه انها، راه های اصلاح و بهبود نهادهایی انتصابی مثل شورای نگهبان را به مسئولان نشان دهید. ممنون. (1540478) (alef-1)
آقای توکلی عزیز! حال که قدم در راه انصاف گذاشته اید از شما انتظار می رود که چشم خود را بر واقعیات نبندید. شعور سیاسی مردم ایران بالاست. همه می دانند که اعضای دیوان عالی آمریکا توسط حقوقدانان انتخاب می شوند نه حکومت. رییس جمهور آمریکا فقط حکم آنها را تنفیذ می کند و اگر این کار را نکند از نظر اجرایی توفیری نخواهد کرد. شورای نگهبان باید بی طرف باشد و مهمترین مشکل شورای نگهبان برای جلب اعتماد مردم رفتار جانبدارنه ی آن است. به نظزم اگر حقیقتا دلسوز حکومتید،( که به نظر می رسد باشید) به جای بستن چشم خود بر نقایص و توجیه انها، راه های اصلاح و بهبود نهادهایی انتصابی مثل شورای نگهبان را به مسئولان نشان دهید. ممنون. (1540478) (alef-1)
امیر
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۸:۵۵:۱۰
و این همان چیری است که اصلاح طلبان سالهاست فریاد میزنند. کو گوش شنوا؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
اگه شورای نگهبان به معنای واقعی کلمه بیطرف بود و مورد اعتماد همه قرار داشت، وقایع 88 اتفاق نمیفتاد................... (1541592) (alef-13)
اگه شورای نگهبان به معنای واقعی کلمه بیطرف بود و مورد اعتماد همه قرار داشت، وقایع 88 اتفاق نمیفتاد................... (1541592) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۰۴:۵۸:۴۵
شوراى نگهبان با رد صلاحيت هاشمى كارى كرد كه حضور مردم در انتخابات بيشتر شود و روحانى را به عنوان يار هاشمى انتخاب كنند و هاشمى را عزيز ملت كرد . (1542057) (alef-13)
مهدی
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۱:۴۵:۵۴
توسط حقوقدانها انتخاب می شن و رییس جمهور فقط امضا می کنه ؟!
قضات دیوان عالی آمریکا، پس از انتخاب از سوی رئیس جمهوری وقت و دریافت رای اعتماد از سوی سنای ایالات متحده آمریکا، در صورت عدم بازنشستگی به صورت خودخواسته، به طور مادام‌العمر در این سمت خدمت میکنند به همین علت، ترکیب قضات دیوان عالی از نظر سیاسی و عقیدتی از اهمیت زیادی در تعیین روند اجتماعی ایالات متحده آمریکا برخوردار است. (1542271) (alef-13)
قضات دیوان عالی آمریکا، پس از انتخاب از سوی رئیس جمهوری وقت و دریافت رای اعتماد از سوی سنای ایالات متحده آمریکا، در صورت عدم بازنشستگی به صورت خودخواسته، به طور مادام‌العمر در این سمت خدمت میکنند به همین علت، ترکیب قضات دیوان عالی از نظر سیاسی و عقیدتی از اهمیت زیادی در تعیین روند اجتماعی ایالات متحده آمریکا برخوردار است. (1542271) (alef-13)
شیما
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۲:۴۱:۰۵
سایت الف راتاحدی منصف می دانم وچندباردرروزبه آن سرمی زنم زیرابه مشکلات اساسی می پردازد.امازندگی حداقلی نمی خواهم وفکرمی کنم دیگران هم حداقلی نخواهندپس بهتراست دیگرازحداقل هاحرفی زده نشود. (1540486) (alef-1)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۲:۵۹:۱۵
با نظر ایشان در مورد تندروی برخی اصلاح طلبان موافقم. در جاهایی که من بودم خیلی افرادی که ادعای اصلاح طلبی داشتند تقریبا منفور همه کارکنان آنجا بودند. در مورد اصولگریان هم چنین چیزی وجود داشته است اما شدت آن در مورد اصلاح طلبان بیشتر بوده است (1540538) (alef-1)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۳:۰۲:۲۱
احمدي‌نژاد ديگر تكرار نمي‌شود به شرطي كه مجالس هفتم تا نهم ديگر تكرار نشوند (1540545) (alef-1)
فیروزیان حاجی
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۳:۱۸:۰۵
امیدوارم رییس جمهور منتخب مو فق باشد (1540583) (alef-1)
علی
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۴:۲۷:۲۰
امید وارم به یاری خداوند رئیس جمهور منتغب موفق باشد (1542559) (alef-13)
کاوه
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۳:۱۹:۳۰
یک سوال از دکتر توکلی دارم امیدوارم صادقانه جواب دهند.اگر سال 88 شما از احمدی نژاد حمایت نمیکردید و موسوی رای میآورد به نظر شما لطماتی که در همه عرصه ها به کشور وارد شد با وجود موسوی آیا وضع کشور از وضع فعلی بدتر میشد؟ آیا اقرار میکنید که اشتباه کردید یا نه؟امیدوارم این پیام را ببینید و جواب دهید
والسلام (1540587) (alef-1)
والسلام (1540587) (alef-1)
علي دانشوركيان
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۳:۳۳:۳۳
درود بر مرد آهسته و پيوسته ي دنياي سياست و فرهنگ . "احمد" عزيز.
هرگاه به نقشه ي راه شما توجه كرديم كام يافتيم.دريغ است ذوالفقار علي(ع)در نيام و زبان توكلي در كام.
اميد كه دولت تدبير و اميد بر خلاف دولت معجزه ي "ثلث چهارم جهان" ؛ خود را از نعمت شما و هم فكرانتان بهره مند سازد. آبرومند باشيد. آمين (1540619) (alef-1)
هرگاه به نقشه ي راه شما توجه كرديم كام يافتيم.دريغ است ذوالفقار علي(ع)در نيام و زبان توكلي در كام.
اميد كه دولت تدبير و اميد بر خلاف دولت معجزه ي "ثلث چهارم جهان" ؛ خود را از نعمت شما و هم فكرانتان بهره مند سازد. آبرومند باشيد. آمين (1540619) (alef-1)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۳:۴۶:۴۱
اين نطق آموزنده الگور را خود شما خواهش ميكنم اگر امكان دارد منتشر كنيد تا مخاطبان‌تان بخوانند. (1540653) (alef-13)
مرتضی
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۳:۴۶:۴۶
مردم با هیچ حزبی اخوت ندارند، درست. با هیچ چیز ندارند. تاکید می کنم "هیچ چیز". حواستان باشد که درست عمل کنید و برای خودتان حاشیه امن فرض نکنید تا مثل 88 غافل گیر نشوید. مردم فقط مردم اند و خیلی چیز ها را بهتر از سیاستمدارن می فهمند. (1540654) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۸:۲۸:۲۷
مردم ما بسیار انسانهای ظاهر بین و ساده ای هستند اگر اینطور نبود امثال احمدی ننژاد هیچ گاه رئیس جمهور نمی شدن (1541525) (alef-13)
پیمان
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۳:۵۰:۱۱
در کل بسیار مصاحبه ی مفید، امید بخش و روشنگری بود.
ما در حال حاضر در شرایط بسیار حساسی از نظر تاریخی بسر میبریم . فرصت بسیار مغتنمی به دست آمده. هاله تقدس و حریم امن جریانهای اصلی سیاسی کشور چه اصلاح طلب چه اصولگرا که پیش از این راه هر گونه انتقادی رو میبست رنگ باخته و این جریانها خود را عریانتر از هر زمانی در مقابل افکار عمومی میبینند. امیدوارم شجاعت کافی در دوطرف برای قبول اشتباهات وجود داشته باشه و به همدلی و انسجام هرچه بیشتر ملت و حکومت منجر بشه. (1540667) (alef-13)
ما در حال حاضر در شرایط بسیار حساسی از نظر تاریخی بسر میبریم . فرصت بسیار مغتنمی به دست آمده. هاله تقدس و حریم امن جریانهای اصلی سیاسی کشور چه اصلاح طلب چه اصولگرا که پیش از این راه هر گونه انتقادی رو میبست رنگ باخته و این جریانها خود را عریانتر از هر زمانی در مقابل افکار عمومی میبینند. امیدوارم شجاعت کافی در دوطرف برای قبول اشتباهات وجود داشته باشه و به همدلی و انسجام هرچه بیشتر ملت و حکومت منجر بشه. (1540667) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۴:۰۳:۵۷
آقای توکلی یه سوال دارم شما رفتی تو خیابون بپرسی چرا مردم اعتراض می کنند؟ رفتی بپرسی چی شده؟ فقط فکر کردی مردم فقط برای انتخابات اعتراض کردند همین؟ آقای توکلی یه سوال دیگه دارم صدای مردمی که مخالف سیاست های احمدی نژاد بودند در چهار سال اول از کجا شنیده میشد؟ از تلویزیون؟ از رادیو؟ ار روزنامه ها؟ آقای توکلی یه سوال مهم دارم. اگه یک سری انسان صدایی نه در مجلس داشته باشند و نه در ریاست جمهوری و نه در تلویزیون و نه در روزنامه ها کجا باید اعتراض کنند جاش واقعا کجاست؟ وقتی کسی تمام اون چیز های که ۸ سال براش زحمت کشیدند رو در عرض ۴ سال نابود می کنه و تمام مجلس هم ازش دفاع می کنه. ۴ سال بعدش مردم تحمل کنند. شما با سیاست های اصلاح طلب ها مشکل داشتید ولی چه کاریه که به نابودیش پرداختید. آیا رفتار مناسبی بود؟ ۸ سال هر چی دولت خاتمی ایجاد کرد نابود شد. کجای دنیا ریس جمهور بعدی میاد نابود می کنه. همه ریس جمهور ها میان اصلاح می کنند. اصولگرایان دست به نابودیش زدند. اعتراضات خیابانی سر همین بود که ۴ سال هر چی درست شده بود نابودش کردید و ۴ سال هم روش.
آقای توکلی من که میدونم شما نمی خونید ولی می نویسم.
سفر های استانی روشی کاملا اشتباه بوده و هست. در کشوی که مجلس هست و نمایندگان وجود دارند این وظیفه نمایندگان کشور و همچنین استاندار هاست که نیاز های استان رو به مرکز انتقال بدند. وقتی این اتفاق توسط مجلس نمی افته و دولتی خودش به شخصه اقدام می کنه. به معنی دور زدن مجلس و حذف مجلس. عملا مجلس از کار می افته. بخش هایی ممکنه نیاز هاشون بر طرف بشه ولی کلیت یک استان درست نمیشه بلکه برنامه ریزی های کلی نشده و کلیت نظرات استان در نظر گرفته نشده بلکه اقدامات موقعیتی و لحظه ای و کلی نیست. همین موضوع باعث ضعیف شدن برنامه ریزی, مجلس و همچنین اقتصاد کشور میشه. چون دولت همیشه در همه استان ها نیست و مجلسی هم نیاز به تعامل در موردش احساس نمیشه و فقط اقدامات برای اصلاح دوره ای میشه و باید منتظر بود تا دوباره دولت بیاد و نیاز های استان رو برسی کنه. نه مجلس و نمایندگان که به صورت مداوم با مردم در ارتباط هستند. این موضوع باعث بی قانونی و کمبود کالاهای زروری هم میشه. چون ممکنه استانی به کالایی نیاز داشته باشه و در همون لحظه این نیاز برطرف بشه ولی برنامه کلی و مداوم برای نرسیدن به این موضوع از طریق قانونی ومجلس براش ریخته نشده و در عمل اقدام لحظه ای. این موضوع تا وقتی کشور پول داره مشکلی از خودش نشون نمیده ولی کم کم خرج ها بالا رفت و کشور پول نداشت مشکل ایجاد میشه. نمی دونم از چیه سفر های استانی دارید دفاع می کنید. ولی ریس جمهور یک کشور نماینده کلیت جامعه است و برای کلیت تصمیم میگره و استان ها با نمایندگانشون بحث می کنند و در حالی که نیاز کلی استان رو سعی می کنند برطرف کنند و قانون براش می گذارند و این موضوع و خرج ها برحسب بودجه براش جایگاهی در نظر گرفته میشه.
در ضمن کار نماینده مجلس تحقیق و برسی. ریس جمهور کشور کارش تحقیق نیست کارش اجرایی. وقتی بخش تحقیق حذف بشه دولت بدون تحقیق علمی و کار آمد داره اقدامی می کنه که ممکنه اصلا نفعی توش نباشه.
ا (1540708) (alef-13)
آقای توکلی من که میدونم شما نمی خونید ولی می نویسم.
سفر های استانی روشی کاملا اشتباه بوده و هست. در کشوی که مجلس هست و نمایندگان وجود دارند این وظیفه نمایندگان کشور و همچنین استاندار هاست که نیاز های استان رو به مرکز انتقال بدند. وقتی این اتفاق توسط مجلس نمی افته و دولتی خودش به شخصه اقدام می کنه. به معنی دور زدن مجلس و حذف مجلس. عملا مجلس از کار می افته. بخش هایی ممکنه نیاز هاشون بر طرف بشه ولی کلیت یک استان درست نمیشه بلکه برنامه ریزی های کلی نشده و کلیت نظرات استان در نظر گرفته نشده بلکه اقدامات موقعیتی و لحظه ای و کلی نیست. همین موضوع باعث ضعیف شدن برنامه ریزی, مجلس و همچنین اقتصاد کشور میشه. چون دولت همیشه در همه استان ها نیست و مجلسی هم نیاز به تعامل در موردش احساس نمیشه و فقط اقدامات برای اصلاح دوره ای میشه و باید منتظر بود تا دوباره دولت بیاد و نیاز های استان رو برسی کنه. نه مجلس و نمایندگان که به صورت مداوم با مردم در ارتباط هستند. این موضوع باعث بی قانونی و کمبود کالاهای زروری هم میشه. چون ممکنه استانی به کالایی نیاز داشته باشه و در همون لحظه این نیاز برطرف بشه ولی برنامه کلی و مداوم برای نرسیدن به این موضوع از طریق قانونی ومجلس براش ریخته نشده و در عمل اقدام لحظه ای. این موضوع تا وقتی کشور پول داره مشکلی از خودش نشون نمیده ولی کم کم خرج ها بالا رفت و کشور پول نداشت مشکل ایجاد میشه. نمی دونم از چیه سفر های استانی دارید دفاع می کنید. ولی ریس جمهور یک کشور نماینده کلیت جامعه است و برای کلیت تصمیم میگره و استان ها با نمایندگانشون بحث می کنند و در حالی که نیاز کلی استان رو سعی می کنند برطرف کنند و قانون براش می گذارند و این موضوع و خرج ها برحسب بودجه براش جایگاهی در نظر گرفته میشه.
در ضمن کار نماینده مجلس تحقیق و برسی. ریس جمهور کشور کارش تحقیق نیست کارش اجرایی. وقتی بخش تحقیق حذف بشه دولت بدون تحقیق علمی و کار آمد داره اقدامی می کنه که ممکنه اصلا نفعی توش نباشه.
ا (1540708) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۴:۲۱:۴۵
اضطراری مهمتر از منافعملی ؟
پس اقای موسوی هم به خاطر اضطرار و شناخت درست از احمدی نژاد تمکین نکردن تکلیف این اضطرار رو مشخص کنید لطفا (1540763) (alef-13)
پس اقای موسوی هم به خاطر اضطرار و شناخت درست از احمدی نژاد تمکین نکردن تکلیف این اضطرار رو مشخص کنید لطفا (1540763) (alef-13)
101
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۴:۴۶:۰۵
آقاى توكلى ضمن احترام به نظرات شما من فكر ميكنم چون شناخت احمدى نژاد ٨ سال پيش اصلا كار سختى نبود چه برسد به ٤ سال پيش بنا بر اين تكرار او هم غير ممكن نيست (1540856) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۴:۴۶:۲۵
اقای توکلی یک سوال دارم ایا اقای احمدی نژاد در تبلیغاتشان ،هدف وافعی خود را برای برنامه هایی که برای بدبخت کردن مردم داشتند را عنوان کردند یا به عنوان رجایی دیگر وارد عرصه شدند ،و شروع به تخریب کشور ،عقاید و مقدسات مردم کردند و حالا هم با یک بلدوزر تتمه کشور را دارند ویران میکنند،مردم و مسوولین بخصوص شورای نگهبان نباید به هر کسی اجازه دخول به مسئله ریاست جمهوری را بدهند (1540859) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۵:۳۴:۴۴
احمدی نژاد معصوم از گناه نبود مانند خیلی از انسانها اشتباهات ریز و درشت داشت ولی کارهای مثبی هم انجام داد ولی باز هم مردم ایران به صورت احساسی فقط از او بد میگویند در حالیکه فقط یکی از کارهای کوچک او تبدیل وضعیت نیروهای شرکتی به قراردادی بود که بسیار عمل پسندیده ای بود و دست شرکتهای پیمانکاری و کلاهبردار را از قضیه شرکتها کوتاه کرد که از زمان دولتهای قبلی مانند اختاپوسی حقوق کارگران را میدزدیدند و ثروتهای کلان به جیب زدند. زمانی میتوان به وجود منطق در تفکر خیلی از مردم پی برد که همانگونه که کارهای شخصی را نقد میکنند و از او بد میگویند، کارهای خوب او را هم ببینند و از آن هم تعریف کنند. متاسفانه خیلیها چون در سال هشتاد و هشت رئیس جمهور دلخواهشان رای نیاورده تبدیل به دشمنانی بدون رحم برای احمدی نژاد شده اند و هر چه هم بگویی نکات مثبتش را هم ببین، نمیبینند و فقط منفی. البته این عده مشکلشان فقط با احمدی نیست بلکه به کل با نظام جمهوری اسلامی مشکل دارند و به دنبال یک نظام سکولار هستند و در این میان خیلی از افراد که داخل نظام هستند و از این جریان حمایت میکنند، نون به نرخ روز خوریشان معلوم میشود، چون تا کمی قبلتر جزو افراطیون بودند و حالا چون قدرت افتاده دسته مخالفینه نرم، حالا از هر اصلاح طلبی، اصلاح طلبتر شدند و اینجاست که نشان میدهد خیلیها با وزیدن باد از جهتی دیگر، تغییر مسیر و تغییر رنگ میدهند و همین افرادند که کشور را سالها با مشکل مواجه کرده اند و چاره کار هم بیرون کردن آنها از بدنه نظام است. (1541025) (alef-13)
صدر
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۵:۵۲:۲۰
با تشكر از اقاى دكتر توكلى اصولگراى واقع بين و شجاع و تا حدودى منصف كه انشاالله درجه انصافشان هم بالاتر خواهد رفت ..
احمدى نژاد درس عبرتى بود براى همه و همه و همه از راس تا بدنه و سطح اين كشور و همه احاد مردم ، در طلايى ترين اوضاع اقتصادى و قيمت نفت در تاريخ ٨٠ سال اخير و بالاترين درامد نفتى كشور و تقريبا با امده شدن تقريبى تمامى زير ساخت هاى لازم براى توسعه و اصلاح شدن چهره عمومى و بين المملى كشور در نزد جهانيان توسط رييس جمهور قبل يعنى اقاى خاتمى و همينطور راى بالا و مردمى شخص احمدى نژاد و حالت مردمى بودن ايشان همه اينها يك پتانسيل بسيار قوى بود كه اگر اقاى احمدى نژاد با بكار گيرى از نيروهاى زبده و كاربلد همه جناحها حتى اصلاح طلبان معدل و اصولگرايان معتدل و كاردان و ديپلماسى اتفاقا از جنس اقاى روحانى براى حل مسائل و مناقشه هسته اى كشور را با يك جهش بزرگ بسمت روبجلو پيش ميبرد .
اما متاسفانه ايشان بصورت لجوجانه و خودرايى و در موارد بسيار زير پا گذاشتن قانون و حرافيهاى بيمورد و بيخواصيت بين المللى و كوچك دانستن و يا بى اطلاع بودن از سيستم قدرت و بازى بين المللى و ايجد هزينه هاى بسيار و ارمانى فكر كردن بيهوده بشدت اوضاع اقتصادى كشور را تخريب نمود و بنظر ميرسد سالها زمان بخواهد تا اوضاع بوضع اول باز گردد !
ارى احمدى نژاد تكرار نخوهد شد زيرا همه ازراس تا پايين فهميدند بجاى حرف و امان فقط و فقط بايد به واقعيتها و مصلحتها و تواناييها توجه كرد كارى كه رسول الله انجام ميدادند به امر خداوند .
رسول الله مشورت ميكردند و امتياز ميدادند و امتياز ميگرفتند با دشمنشان صلح ميكردند و بموقع نيز جنگ منمودند حلم و شجاعت و علم و مهر و صبر را يكجا داشتند و از همه كاربلدها
استفاده مينمودند ، ببينيد كاتبان وحى كيا هستند ! مشاورانشان كيا بودند ! سرداران نظامى ايشان چه كسانى بودند ! وقتى بتاريخ اسلام نگاه ميكنيم متوجه ميشويم رسول الله بدنبال جذب فوق العاده حداكثرى و دفع خيلى خيلى حداقلى بودند ، كارى كه بالاخره بايد روزى كاملا فهميد و انرا انجام داد .... و بنظر من افراد با بركت و با تجربه اى همچون دكتر توكلى و ديگران بايد اين. مهم را در كشور جا بيندازند براى ايشان ارزوى سلامتى دارم . (1541090) (alef-13)
احمدى نژاد درس عبرتى بود براى همه و همه و همه از راس تا بدنه و سطح اين كشور و همه احاد مردم ، در طلايى ترين اوضاع اقتصادى و قيمت نفت در تاريخ ٨٠ سال اخير و بالاترين درامد نفتى كشور و تقريبا با امده شدن تقريبى تمامى زير ساخت هاى لازم براى توسعه و اصلاح شدن چهره عمومى و بين المملى كشور در نزد جهانيان توسط رييس جمهور قبل يعنى اقاى خاتمى و همينطور راى بالا و مردمى شخص احمدى نژاد و حالت مردمى بودن ايشان همه اينها يك پتانسيل بسيار قوى بود كه اگر اقاى احمدى نژاد با بكار گيرى از نيروهاى زبده و كاربلد همه جناحها حتى اصلاح طلبان معدل و اصولگرايان معتدل و كاردان و ديپلماسى اتفاقا از جنس اقاى روحانى براى حل مسائل و مناقشه هسته اى كشور را با يك جهش بزرگ بسمت روبجلو پيش ميبرد .
اما متاسفانه ايشان بصورت لجوجانه و خودرايى و در موارد بسيار زير پا گذاشتن قانون و حرافيهاى بيمورد و بيخواصيت بين المللى و كوچك دانستن و يا بى اطلاع بودن از سيستم قدرت و بازى بين المللى و ايجد هزينه هاى بسيار و ارمانى فكر كردن بيهوده بشدت اوضاع اقتصادى كشور را تخريب نمود و بنظر ميرسد سالها زمان بخواهد تا اوضاع بوضع اول باز گردد !
ارى احمدى نژاد تكرار نخوهد شد زيرا همه ازراس تا پايين فهميدند بجاى حرف و امان فقط و فقط بايد به واقعيتها و مصلحتها و تواناييها توجه كرد كارى كه رسول الله انجام ميدادند به امر خداوند .
رسول الله مشورت ميكردند و امتياز ميدادند و امتياز ميگرفتند با دشمنشان صلح ميكردند و بموقع نيز جنگ منمودند حلم و شجاعت و علم و مهر و صبر را يكجا داشتند و از همه كاربلدها
استفاده مينمودند ، ببينيد كاتبان وحى كيا هستند ! مشاورانشان كيا بودند ! سرداران نظامى ايشان چه كسانى بودند ! وقتى بتاريخ اسلام نگاه ميكنيم متوجه ميشويم رسول الله بدنبال جذب فوق العاده حداكثرى و دفع خيلى خيلى حداقلى بودند ، كارى كه بالاخره بايد روزى كاملا فهميد و انرا انجام داد .... و بنظر من افراد با بركت و با تجربه اى همچون دكتر توكلى و ديگران بايد اين. مهم را در كشور جا بيندازند براى ايشان ارزوى سلامتى دارم . (1541090) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۵:۵۷:۱۸
از الطاف خداوند نسبت به مردم اين كشور همين اختلاف بين مثلا اصولگرايان بود. خدايا شكرت! (1541112) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۵:۵۹:۳۴
آقای احمدی نژاد عجبه هزاره سوم از نوع بد خیم بود. (1541118) (alef-13)
صادق
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۶:۰۷:۰۲
بنظر من افرادي مثل اقاي دكتر توكلي و دكتر لاريجاني و اقاي ابوترابي و وووو ميتوانند جو را تلطيف كنند و در جريان فتنه كه همه مقصر بودند را ارام سازند و با القا فكر گذشت و مهرباني و اينكه كشور نيازمند به ارامش و همدلي دارد اين ماجرا را خاتمه دهند و واقعا از ماجراي دوران احمدي نژاد عبرتها بايد گرفت و دانست كار هاي بزرگ را بايد به مردان بزرگ داد و نه حرافان بزرگ ! (1541141) (alef-13)
اصغر
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۶:۱۹:۰۱
سلام
جناب اقای توکلی چرا درقسمت نظرات بینندگان سایت امان نطر منفی وجود ندارد از خوانندگان این نوشته تقاضامندم نظرات مثبت خودرانسبت به این نوشته ابراز نمایند شاید مورد توجه متولیان سایت قرار بگیرد (1541171) (alef-13)
جناب اقای توکلی چرا درقسمت نظرات بینندگان سایت امان نطر منفی وجود ندارد از خوانندگان این نوشته تقاضامندم نظرات مثبت خودرانسبت به این نوشته ابراز نمایند شاید مورد توجه متولیان سایت قرار بگیرد (1541171) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۶:۲۵:۰۹
آقای توکلی از نظریه پردازان منصف و دوست داشتنی و چهره انقلابی هستند. خوب حرف می زنند و انصاف دارند. خداوند انصافشان را بیشتر و جراتشان که خوب است افزون تر کند. (1541189) (alef-13)
ناشناس
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۶:۲۶:۱۰
جناب اقای توکلی
بگذارید همان مثالی که در مورد امریکا زده اید در مورد فساد 3000 میلیاردی بزنیم
دولت امریکا اعلام نماید که ببینید در ایران 3000 میلیارد اختلاس شده (سه میلیارد دلاربا دلار هزار تومانی ان سال)مردم هیچگونه اعتزاضی ندارند و همه فقط جوک ساخته اند، ببینید چه مردم خوبی، که وقتی قانون اعمال نمیشود هیچکس اعتراض نمیکند پس بیائید شما هم دیگر اعتراض نکنید و از ایران الگوبرداری کنیم .اصلا بیائید بجای دمکراسی قانونی داشته باشیم که را فرار داشته باشد (1541191) (alef-13)
بگذارید همان مثالی که در مورد امریکا زده اید در مورد فساد 3000 میلیاردی بزنیم
دولت امریکا اعلام نماید که ببینید در ایران 3000 میلیارد اختلاس شده (سه میلیارد دلاربا دلار هزار تومانی ان سال)مردم هیچگونه اعتزاضی ندارند و همه فقط جوک ساخته اند، ببینید چه مردم خوبی، که وقتی قانون اعمال نمیشود هیچکس اعتراض نمیکند پس بیائید شما هم دیگر اعتراض نکنید و از ایران الگوبرداری کنیم .اصلا بیائید بجای دمکراسی قانونی داشته باشیم که را فرار داشته باشد (1541191) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۲۳:۳۶:۳۰
چنین حجم از اختلاس در تاریخ بشر بی سابقه است. (1543283) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۶:۳۷:۲۳
جناب دکتر ملت ما ملتی است که حافظه ی تاریخی بسیار ضعیفی دارد که آن هم به واسطه ی درگیری شدید مردم با نیاز های اولیه شان است بنا بر این من با این حرف شما مخالفم تا وضعیت چنین است احمدی نژاد ها بار ها و بار ها در مملکت ما تکرار خواهند گشت مگر این که فرجی شود و مردم به غیر از نیاز های اولیه به چیز های دیگری هم فکر کنند که این هم حد اقل تا 50 سال آینده امکان پذیر نیست (1541228) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۷:۱۹:۵۳
مقایسه موسوی و روحانی...
یاد طلا و مس می افته آدم (1541355) (alef-13)
یاد طلا و مس می افته آدم (1541355) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۸:۰۲:۰۴
اگر احمدی نژاد تکرار شود که دیگر هیچ چیز از ایران باقی نمی ماند!! (1541465) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۸:۰۶:۲۰
احمدی نژاد تکرار نمی شود ! تفکر احمدی نژادها چطور؟ (1541472) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۸:۰۹:۳۱
من اصولگرا نيستم ولي أقاي توكلي را بشدت منصف و وظيفه شناس مي دانم انشاالله موفق باشند (1541487) (alef-13)
علی
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۸:۱۴:۳۶
خلایق هر چه لایق
بالاخره رای دادیم و بدبختیهایش را اجبارا تحمل کردیم بعد از این بهتر انتخاب کنیم بهتر زندگی کنیم (1541495) (alef-13)
بالاخره رای دادیم و بدبختیهایش را اجبارا تحمل کردیم بعد از این بهتر انتخاب کنیم بهتر زندگی کنیم (1541495) (alef-13)
رضا رضایی
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۹:۱۶:۳۷
آقای توکلی! در مورد مهندس موسوی بی انصافی می کنید
اولین کسانی که قانون شکنی کردند اعضای شورای نگهبان بودند (1541639) (alef-13)
اولین کسانی که قانون شکنی کردند اعضای شورای نگهبان بودند (1541639) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۱۹:۴۹:۱۱
اقای توکلی هم حرفهای خوبی زدی و هم حرف های سیاسی حرفهای خوبت اونجا است که جانب حق را گرفتی حرف های سیاسی ات جای است که هنوز هم انقدر شهامت پیدا نکردی که واقعیت ها را بگوی من به شما بدلیل اینکه بارها جانب حق را گرفتی احترام زیادی می گذارم مطمئنا اگر فضای موجود بیشتر باز شود شما بعضی از حرفهای خودتان را پس می گیرید . احمدی نژاد حاصل یک اشنتباه سنگین تاریخی از سوی همه است که شما می گوید دوسال طول خواهد کشید مشکلات اقتضادی ایشان را حل کرد اما باور کنید مشکلات اخلاقی ایشان از جمله راست واستادن و توی چشم خبرنگارها و مردم به انان دروغ گفتن و روز را شب و شب را روز جلوه دادن چیزی نیست که به این زودی از بین عده ای زیادی از ادمها که این روش را برای پیش برد ن اهداف خود سر لوحه قرار دادند جمع کرد اینکه می فرماید احمدی نژاد تا اخرین نقاط کشور بودجه رابرد با من سری به خیلی از استانهای محروم بزنید وجود یک راه و امکانات اب و برق هیچکدام برای مردم شغل نشد فراردادن بودجه از طرحهای زیر بنای و شیفت دادن آن بسمت طرحهای کوچک به ظاهر رفاهی نتیجه غیر از بیکاری و بزرگ کردن فقر چیزی به همراه نداشت . حرف های شما در بسیاری از چای جای آن جای بحث دارد هم از نوع تائید و هم ازنوع تحلیل اما جمله زیبای شما اینکه اصولگرایان کارهای احمدی نزاد را در مقابله ناله مردم ماله کشیدن جمله ای بسیار پر مغز است برای همه انهای که احمدی نژاد را بزرگ کردند و برایش هورا کشیدند و دیدیم که چگونه وقتی ورق برگشت اور تنها گذاشتند به هرحال روحانی هم یک انسان منطقی است که نیمی از وجود خود را در مکتب اصالت و منطق یافته است و نیمی دیگر را در علوم رفتار ی و سیاسی غباری را که این چندسال مملکت را گرفت باعث شده است که امثال روحانی که در دامن این مملکت رشد و نمو داشته اند کمتر دیده شوند امید است راه برای همه افراد دلسوز و عالم بدون توجه به گرایشهایشان باز شود. (1541681) (alef-13)
کمال الدین
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۲۰:۳۴:۰۸
آقای احمدی نژاد کارهای خوبی انجام داد و از طرفی اشتباهات بزرگی هم کرد . او هم مثل همه انسانهای دیگر مطلق نبود . ایمان دارم جناب آقای روحانی هم مطلق نیست و ایشان هم قادر به رفع مشکلات موجود نخواهند بود . و اما انسان به امید زنده است امیدوارم اجازه بدهند ایشان به شعار های خود جامه عمل بپوشند: (1541717) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۲۱:۲۴:۴۳
همه بگویید آمین که احمدی نژاد دوباره تکرار نشود. (1541758) (alef-13)
اکبر
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۲۱:۲۷:۱۴
بسمه تعالی
برادر گرامی جناب توکلی
به دعوت نشدن خاتمی اعتراض کن تا باز در تاریخ شرمنده نباشی. (آنروز که احمدی نژاد بگم بگم راه انداخت و سکوت کردی یادت هست)
خاتمی از دعوت شدن بزرگ نمی شود. ولی مجلس و آن جلسه رونق می یابد. و نخبگان هم به آن توجه می کنند. در غیر این صورت سکوت است. مثل این چهار سال که اصلاح طلبان سکوت کردند و نتیجه را دیدید.
هزینه روحانی را زیاد نکنید . شما وارد شوید. مطمئن باشید آقا هم در دل خوشحال می شوند. بگویید در این ماه مبارک رمضان کینه ها را فراموش کنند. تلاش کنید و آشتی دهید. این از آشتی یک خانواده مهمتر است . آشتی دهها میلیون نفراست.
اگر می خواهید با مذاکره مسائل خارجی را حل کنید شما به خاتمی احتیاج دارید.
اگر می خواهید تنش داخلی و خارجی را تشدید کنید خود دانید.
خاتمی مردانگی کرد و از مردم خواست در انتخابات شرکت کنند و او سهمی مهم در این حماسه مورد نظر رهبری داشت. ناجوانمرد نباشید و فراموش نکنید. بگذارید مردم به شما اعتماد کنند. (1541762) (alef-13)
برادر گرامی جناب توکلی
به دعوت نشدن خاتمی اعتراض کن تا باز در تاریخ شرمنده نباشی. (آنروز که احمدی نژاد بگم بگم راه انداخت و سکوت کردی یادت هست)
خاتمی از دعوت شدن بزرگ نمی شود. ولی مجلس و آن جلسه رونق می یابد. و نخبگان هم به آن توجه می کنند. در غیر این صورت سکوت است. مثل این چهار سال که اصلاح طلبان سکوت کردند و نتیجه را دیدید.
هزینه روحانی را زیاد نکنید . شما وارد شوید. مطمئن باشید آقا هم در دل خوشحال می شوند. بگویید در این ماه مبارک رمضان کینه ها را فراموش کنند. تلاش کنید و آشتی دهید. این از آشتی یک خانواده مهمتر است . آشتی دهها میلیون نفراست.
اگر می خواهید با مذاکره مسائل خارجی را حل کنید شما به خاتمی احتیاج دارید.
اگر می خواهید تنش داخلی و خارجی را تشدید کنید خود دانید.
خاتمی مردانگی کرد و از مردم خواست در انتخابات شرکت کنند و او سهمی مهم در این حماسه مورد نظر رهبری داشت. ناجوانمرد نباشید و فراموش نکنید. بگذارید مردم به شما اعتماد کنند. (1541762) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۲۲:۲۰:۵۶
جناب اقای توکلی مردم همان اوایل هم اقای احمدی نژاد را شناختند و در سال 88 به او رای ندادند اما شما با همه ادعاهایتان او را نشناختید یا مصلحتتان مانع از اقرار بود؟!!!!!!!!!!!!!! شما در بدبختی که برای این مردم و مملکت بوحود اوردید شریک جرمید........... (1541818) (alef-13)
محمد
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۲۳:۰۱:۲۸
جناب آقاى توكلى
با بسيارى از فرمايشات جنابعالى موافقم، ولى بنظرم اگر در همان زمان اتفاقات سال ٨٨ صدا و سيما با بصيرت اجازه ميداد تا آقاى مهندس موسوى هم در برابر تمامى اتهاماتى كه يكسويه بسوى ايشان روانه شد، دفاعياتى داشته و صحبت خوب را بواسطه حق مسلم از طريق رسانه ملى و متعلق به تك تك ايرانيان بيان مينمود، حوادث سال ٨٨ بوجود نمى آمد. بغضى است كه در گلو مانده است.
٤ سال به بدترين وجه ممكن سران اطلاح طلبى را ميكوبند، اما صدايى از ايشان برنيامد، چرا كه هدف اصلاح طلبان سرافرازى ايران عزيز است،
به اعتقاد بنده يكى از عمده ترين دلايل پيروزى آقاى روحانى حمايت اصلاح طلبان حقيقى از ايشان و بازگشت شدن بسيارى از مسائل در مناظره ها بود.
با آرزوى ايرانى سربلند و خالى از خوارج و تفكرات نهروانى (1541859) (alef-13)
با بسيارى از فرمايشات جنابعالى موافقم، ولى بنظرم اگر در همان زمان اتفاقات سال ٨٨ صدا و سيما با بصيرت اجازه ميداد تا آقاى مهندس موسوى هم در برابر تمامى اتهاماتى كه يكسويه بسوى ايشان روانه شد، دفاعياتى داشته و صحبت خوب را بواسطه حق مسلم از طريق رسانه ملى و متعلق به تك تك ايرانيان بيان مينمود، حوادث سال ٨٨ بوجود نمى آمد. بغضى است كه در گلو مانده است.
٤ سال به بدترين وجه ممكن سران اطلاح طلبى را ميكوبند، اما صدايى از ايشان برنيامد، چرا كه هدف اصلاح طلبان سرافرازى ايران عزيز است،
به اعتقاد بنده يكى از عمده ترين دلايل پيروزى آقاى روحانى حمايت اصلاح طلبان حقيقى از ايشان و بازگشت شدن بسيارى از مسائل در مناظره ها بود.
با آرزوى ايرانى سربلند و خالى از خوارج و تفكرات نهروانى (1541859) (alef-13)
سعید
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۲۳:۰۶:۴۸
محتوی بحث ها و کامنت ها باید این احساس را نمایش بدهد که ما هموطن و هم کیش هستیم و اختلاف نظرمان در شیوه و راه ترقی و تعالی کشور وبهبود زندگی مردم است ! ما دشمن هم نیستیم فقط با هم اختلاف نظر داریم ، و خدای نکرده برای غلبه برهم کشورمان را نابود نمی کنیم !! (1541866) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۰۹ ۲۳:۰۸:۰۰
خدایا فقط تو می دانی این مردم صبور ونجیب چه فشار های اقتصادی تحمل کرده اند خدایا ازاین وضعیت بد اقتصادی نجاتمان بده . (1541868) (alef-13)
احمدی نژاد
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۰۰:۲۶:۲۰
اتفاقا تکرار می شود. چون اینجا ایران هست! (1541935) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۰۱:۵۸:۱۲
اون کسایی که گفتن بیاید و به اقای احمدی نزاد رای بدید کی میان تا پاسخگوی این گرفتاریهای اقتصادی و اختلاسها باشن؟ (1541977) (alef-13)
همکلاسی سابق
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۰۱:۵۹:۲۷
جناب دکتر توکلی، با سلام بنده که از دوره دانشجویی در دانشگاه شیراز شما را میشناسم در پیشگاه خدای سبحان شهادت میدهم که جنابعالی یک مسلمان واقعی و بسیار منصف و شجاع هستید. لذا از شما توقع دارم که مشخص فرمایید که علت رضایت دولت مردان ضد بشر اسراییلی از عملکرد و سیاست خارجی آقای احمدی نژاد چیست؟ خداوندا: ایران اسلامی عزیز را در برابر توطئه های دشمنان خارجی و بدفهمی دوستان داخلیش حفظ فرما. (1541978) (alef-13)
بهادر
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۰۲:۰۰:۰۷
سلام جناب اقای دکتر توکلی
امشب سری زدم به چند تا سایت از جمله سایت شما که بعدش برم مراسم احیا که برخورد کردم به این مصاحبه از اونجا که شما رو انسان منصفی میدونم علیرغم طولانی بودن اون و این که بخشی از مراسم احیا رو از دست میدم دیدم اگاهی کمتر از دعا خواندن نیست خوندم واستفاده کردم وخیلی سوالتی که تو ذهنم بود بر طرف شد ولی چندتا سوال هنوز بی جواب مونده خواهش میکنم به این سوالت پاسخ بدید تا شب قدر هردو پرخیر وبرکت تر بشه فکر میکنم اگر جواب رو به گونه ای بدهید که دیگران هم استفاده کنند ماجور خواهید بود
جناب اقای توکلی خدا وکیلی منم طرفدار پر وپا قرص نظامم که از حوادث پس از انتخابات خیلی ناراحتم از این که تو خانواده نظام دعوای بدی شد ودشمنهامون خوشحال شدند اما سوالات
1-فرمودید اقای موسوی باید به طرفدارانش میگفت بروید خانه من از راه قانونی شکایت میکنم سوال من این است که وقتی در زمین بازی میبینی که داوران علنا از یک تیم حمایت میکنن و حتی پا تو پای رقیب میارن ایا این مطقی بود که در پایان بازی به همان داوران شکایت ببری ایا نتیجه شکایت کاملا روشن نبود
2-در مورد دستگیری عده ای در شب قبل از اعلام نتایج فرموده اید من اخبار غیر موثق را مبنای قضاوت قرار نمیدهم ایا شما به عنوان وکیل مردم که سوگند یاد کرده اید که از حقوق مردم دفاع کنید نباید در مورد صحت وسقم این موضوع بر رسی میکردیدو اگر لازم بود دفاع می نمودید
برادرمومن متعهد و انقلابی ام دفاع از نظام واجب ولی به نظر میرسددفاع از یک شهروند بی پناه هم واجب باشد
3-فرموده ایداگر اقای موسوی ان طور عمل نمی کرد الان رییس جمهور بود سوال :اگر داوران همان داوران باشند که بودند چه امیدی به بی طرفیشان بود
4-در خصوص نفوذبیشتر پاره ای از اصولگرایان فرموده اید که چون انگیزه قوی دارند وحاضرند هزینه بدهند ........سوال این است اولا همه انها که انگیزه قوی دارند اینگونه صاحب نفوذند ثانیا بفرمایید تا کنون جه هزینه ایی متحمل شده اند
5-فرموده اید وقتی درب سالن دانشگاه اهواز را به روی شما بستند در محوطه وبدون تجهیزات صوتی سخنرانی کردید سوال:خدا وکیلی همین حد امکان برای رقبا نیز وجود داشته ودارد
6-بلایی که به سر اقتصاد کشور اوردندبه گفته خودتان حداقل دوسال زمان می برد تا به حالت عادی برگردد سوال : بینی وبین الله اگر یک دهم این کج رفتاری ها در دولتهای سازندگی یا اصلاحات صورت میگرفت عکس العمل خود شمای نسبتا با انصاف همین بود وخدا بهترین داوران است والسلام (1541979) (alef-13)
امشب سری زدم به چند تا سایت از جمله سایت شما که بعدش برم مراسم احیا که برخورد کردم به این مصاحبه از اونجا که شما رو انسان منصفی میدونم علیرغم طولانی بودن اون و این که بخشی از مراسم احیا رو از دست میدم دیدم اگاهی کمتر از دعا خواندن نیست خوندم واستفاده کردم وخیلی سوالتی که تو ذهنم بود بر طرف شد ولی چندتا سوال هنوز بی جواب مونده خواهش میکنم به این سوالت پاسخ بدید تا شب قدر هردو پرخیر وبرکت تر بشه فکر میکنم اگر جواب رو به گونه ای بدهید که دیگران هم استفاده کنند ماجور خواهید بود
جناب اقای توکلی خدا وکیلی منم طرفدار پر وپا قرص نظامم که از حوادث پس از انتخابات خیلی ناراحتم از این که تو خانواده نظام دعوای بدی شد ودشمنهامون خوشحال شدند اما سوالات
1-فرمودید اقای موسوی باید به طرفدارانش میگفت بروید خانه من از راه قانونی شکایت میکنم سوال من این است که وقتی در زمین بازی میبینی که داوران علنا از یک تیم حمایت میکنن و حتی پا تو پای رقیب میارن ایا این مطقی بود که در پایان بازی به همان داوران شکایت ببری ایا نتیجه شکایت کاملا روشن نبود
2-در مورد دستگیری عده ای در شب قبل از اعلام نتایج فرموده اید من اخبار غیر موثق را مبنای قضاوت قرار نمیدهم ایا شما به عنوان وکیل مردم که سوگند یاد کرده اید که از حقوق مردم دفاع کنید نباید در مورد صحت وسقم این موضوع بر رسی میکردیدو اگر لازم بود دفاع می نمودید
برادرمومن متعهد و انقلابی ام دفاع از نظام واجب ولی به نظر میرسددفاع از یک شهروند بی پناه هم واجب باشد
3-فرموده ایداگر اقای موسوی ان طور عمل نمی کرد الان رییس جمهور بود سوال :اگر داوران همان داوران باشند که بودند چه امیدی به بی طرفیشان بود
4-در خصوص نفوذبیشتر پاره ای از اصولگرایان فرموده اید که چون انگیزه قوی دارند وحاضرند هزینه بدهند ........سوال این است اولا همه انها که انگیزه قوی دارند اینگونه صاحب نفوذند ثانیا بفرمایید تا کنون جه هزینه ایی متحمل شده اند
5-فرموده اید وقتی درب سالن دانشگاه اهواز را به روی شما بستند در محوطه وبدون تجهیزات صوتی سخنرانی کردید سوال:خدا وکیلی همین حد امکان برای رقبا نیز وجود داشته ودارد
6-بلایی که به سر اقتصاد کشور اوردندبه گفته خودتان حداقل دوسال زمان می برد تا به حالت عادی برگردد سوال : بینی وبین الله اگر یک دهم این کج رفتاری ها در دولتهای سازندگی یا اصلاحات صورت میگرفت عکس العمل خود شمای نسبتا با انصاف همین بود وخدا بهترین داوران است والسلام (1541979) (alef-13)
ایرانی
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۰۴:۲۴:۱۱
اقای توکلی عزیز اگر بنیان تفکر اصولگرایی گفتمان شما و یت اقای علی لاریجانی و یا علی مطهری باشد ، چون منی که گرایش اصلاح طلبی و طرفدار نظام و انقلاب هستم و در دفاع از ان و ایران حاضرم جان خود و فرزندانم را اهدا کنم ، به این بنیان فکری با تمام و جود احترام می گذارم و دارندگان این بنیان فکری را هموطنان عالم و دلسوز مردم ، نظام و ایران میدانم ، و در گردش حکومتی که بر فرار می کنند با تمام وجود خدمت می کنم بدون اینکه مزایایی اعتنا داشته باشم ، اما اگر بنیان فکری اصولگرایان گفتمان امثال حسین شریعتمداری ، محمد جواد لاریجای ، شجونی ، الله کرم و اهل غوغا برای منفعت دنیوی باشند ،، در مشارکت در حکومت تنها افسردگی است که بر امثال من حاکم می شود و ضریب بهروری را در امثال من به حد اقل می رساند ، در این بنیان فکری ایجاد نفرت ، دروغ ، ریا ، استهلاک سرمایه های مالی و انسانی ، بهروری پائین و بیشتر از همه نفاق بسیار نمود دارد ، انتظار می رود برای ایران و اسلام هم که شده اصلاح طلبان در فرم نظام حول بنیان های فکری که اقای محمد خاتمی گفتمان انرا مطرح می کند جمع شده تا مردم اصلاح طلبان را با امثال
نوریزاده و مخلباف همانطور که حسین شریعتمداری دوست دارد اشتباه نگیرند ، و همینطور اصولگرایان حول گفتمان اقای دکتر توکلی جمع شده تا امثال من هر وقت بحث از اصولگرایی شد گفتمان اقایان محمد جواد لاریجانی و حسین شریعتمداری و الله کرم در نظرم نیاید . اگر چه امثال این اقایان هم حق دارند گفتمان خود را داشته باشند ، حال وقت ان رسیده که ایرانیان برای توسعه کشور خود وبهبود دنیا و اخرت خود حول در دو گفتمان سلیم و رقیب که در یک طرف ان اقای دکتر توکلی و همفکرانش و در طرف مقابل اقای سید محمد خاتمی و همفکرانش باشند . ونهادهایی مانند ارتش ، سپاه ، و نیروهای نظامی و امنیتی حامی و نور چشم همه ایرانیان هستند، همه داریم منطقه اطراف خود را می بینیم که چگونه دارند در اتش جهل و نفاق خود می سوزند . ما باید عاقل باشیم که مانند انها گرفتار نشویم . انشالله (1542047) (alef-13)
نوریزاده و مخلباف همانطور که حسین شریعتمداری دوست دارد اشتباه نگیرند ، و همینطور اصولگرایان حول گفتمان اقای دکتر توکلی جمع شده تا امثال من هر وقت بحث از اصولگرایی شد گفتمان اقایان محمد جواد لاریجانی و حسین شریعتمداری و الله کرم در نظرم نیاید . اگر چه امثال این اقایان هم حق دارند گفتمان خود را داشته باشند ، حال وقت ان رسیده که ایرانیان برای توسعه کشور خود وبهبود دنیا و اخرت خود حول در دو گفتمان سلیم و رقیب که در یک طرف ان اقای دکتر توکلی و همفکرانش و در طرف مقابل اقای سید محمد خاتمی و همفکرانش باشند . ونهادهایی مانند ارتش ، سپاه ، و نیروهای نظامی و امنیتی حامی و نور چشم همه ایرانیان هستند، همه داریم منطقه اطراف خود را می بینیم که چگونه دارند در اتش جهل و نفاق خود می سوزند . ما باید عاقل باشیم که مانند انها گرفتار نشویم . انشالله (1542047) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۰۴:۲۴:۵۶
آقای توکلی گفتید انفصال از خدمت کم چیزی نیست اما جون چندتا آدم بیگناه کم چیزی هست؟!!!! (1542048) (alef-13)
کریم
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۰۹:۵۰:۱۱
خب خدا شکر که تکرار نشدنیه اگه یه بار دیگه تکرار بشه اونوقت دیگه ... (1542120) (alef-13)
منتظر
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۱:۲۱:۱۸
خدائیش آفای توکلی راست گفتی ، چون که مثل احمدی نژاد کسی نخواهد توانست جسارت این را داشته باشد بیت المال مردم را هزینه خوذ مردم کند ! و نتیجه اش بشود حرافی عده ای رانت خوار و سهم خواه و عقب افتاده عقده ای مثل تو که از سهمشان در دوره ای 8 ساله وا مانده و در فکر انتقام باشند ! دورد بر شرف احمدی نژاد ... (1542222) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۲:۲۲:۰۲
خدا کند چنین موردی در تاریخ این کشور تکرار نشود ما بیش از هشت سال اعتبار اقتصادی سیاسی و .............را فداکردیم خدا خود به این ملت مظلوم توجه خاص فرماید انشالله (1542326) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۲:۳۲:۰۸
آقاي توكلي سلام. جناب ميشه از جايگاه نمايندگي وعضويت در حزب محترمتان خارج شويد وبه دور از بسياري تعصبات،به اين سالها واتفاقات نگاه كنيد؟ آقاي موسوي درمناظرات خودشان نگفتند ، كشاورزان وروستائيان درچه وضعي هستند توليدات كشاورزي اعم ازبرنج،گندم ..... دركشور چگونه هست؟ اشاره به واردات گسترده برنج هندي وباسماتي نكردند؟ كه بعدها حداقل شاهد بوديم كه به خطا نرفته باشم درسايت خود شما هم بامقالاتي اندر باب مسموم بودن اين محصولات وارداتي ومضرات ان براي كودكان وسالمندان اشاره گرديد؟؟؟؟؟!!!!!!!!وازاين دست بسيار است. حال بعداز اين سالها كوتاهي وبي توجهي چرا درصددتوجيه خود هستيد ودست به مقايسه اين دو رقيب ميزنيد. آقا گذشت ازآنچه مي بايست به دست شماها وبي توجهي شما نمايندگان اين مردم آوارشد بر سر اين مرز وبوم . پس لطفا كمك كنيد كه ايران آباد شوداين ويرانه به شوره زار تبديل شده به دست رئيس جمهور مهرورز (1542350) (alef-13)
مهدی
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۲:۵۲:۱۸
موسوی بزرگترین دروغ تاریخ کشور را گفت و پرشورترین و پرمشارکت ترین انتخابات کشور را که می توانست قدرت ملی بسیار زیادی را در دنیا تولید کند تبدیل به نقطه ضعف کرد . (1542389) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۳:۰۱:۵۳
مقایسه :
احمدی نژاد بعد از هشت سال : " نگذاشتند ..."
هاشمی در همین ابتدای کار : " اگر بگذارند..." (1542407) (alef-13)
احمدی نژاد بعد از هشت سال : " نگذاشتند ..."
هاشمی در همین ابتدای کار : " اگر بگذارند..." (1542407) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۳:۰۵:۰۱
یک سوال دارم از جناب توکلی :
شما که گفته اید از هاشمی به علت تمکین در برابر رد صلاحیتش خوشتان آمد و تاییدش کرده اید چرا از مشایی و احمدی نژآد نگفتید که آنها هم تمکین کردند ! تازه اینهمه خبرسازی که میخوان فتنه کنن مشایی و ... همه ش معلوم شد بی اساس بوده و احمدی نژآد هم تمکین کرد ...
اما به نظر من این تمکین ها (نه احمدی نژاد نه هاشمی) خیلی ارزشی نداشت چرا که اینها زورشون نمی رسید کاری کنن ! نمی تونستن کاری کنن . انوقتی که توان اقدام علیه قانون را داری و نمی کنی هنر است نه جایی که می دانی اقدام علیه قانون تماما به ضررت تمام می شود . (1542411) (alef-13)
شما که گفته اید از هاشمی به علت تمکین در برابر رد صلاحیتش خوشتان آمد و تاییدش کرده اید چرا از مشایی و احمدی نژآد نگفتید که آنها هم تمکین کردند ! تازه اینهمه خبرسازی که میخوان فتنه کنن مشایی و ... همه ش معلوم شد بی اساس بوده و احمدی نژآد هم تمکین کرد ...
اما به نظر من این تمکین ها (نه احمدی نژاد نه هاشمی) خیلی ارزشی نداشت چرا که اینها زورشون نمی رسید کاری کنن ! نمی تونستن کاری کنن . انوقتی که توان اقدام علیه قانون را داری و نمی کنی هنر است نه جایی که می دانی اقدام علیه قانون تماما به ضررت تمام می شود . (1542411) (alef-13)
صالح
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۵:۴۵:۱۶
خیلی بی انصاف هستید. اگه عیب های احمدی نژاد رو میگید ، خدمات و کارهای بزرگ و غیر قابل مقایسه اش رو هم با دولت های دیگه بگویید، آفتاب پت ابر نمیمونه (1542681) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۶:۰۲:۲۷
من اقدام بزرگ آقای توکلی در جلوگیری از مصوبه ۷۴ هزار میلیاردی را می‌ستایم و به دلیل مواضع مثبت وی، از اشتباه وی در رای دادن از روی اضطرار به آقای محمود احمدی نژاد می‌گذرم.
موفقیت بزرگ آقای دکتر احمدی توکلی در ابطال مصوبه مذکور نشان داد که مجلس و نمایندگان ظرفیت بالایی برای ایستادن جلوی ویرانگری‌های احمدی نژاد را دارند. از این رو باب سوال از سایر نمایندگان و پرسش از دلیل سکوت آنها در برابر اقدامات مخرب دیگر محمود احمدی نژاد باز میشود.
کاش نمایندگان مجلس از هر تیپ و فکری که بودند متوسط شان در قد و قواره آقای توکلی می‌بود. آدم اگر مخالفی هم داشت مخالفش یه آدم درست و حسابی باشه بهتر از اینه که افرادی کوچک زاده مخالف وی باشند. (1542706) (alef-13)
موفقیت بزرگ آقای دکتر احمدی توکلی در ابطال مصوبه مذکور نشان داد که مجلس و نمایندگان ظرفیت بالایی برای ایستادن جلوی ویرانگری‌های احمدی نژاد را دارند. از این رو باب سوال از سایر نمایندگان و پرسش از دلیل سکوت آنها در برابر اقدامات مخرب دیگر محمود احمدی نژاد باز میشود.
کاش نمایندگان مجلس از هر تیپ و فکری که بودند متوسط شان در قد و قواره آقای توکلی می‌بود. آدم اگر مخالفی هم داشت مخالفش یه آدم درست و حسابی باشه بهتر از اینه که افرادی کوچک زاده مخالف وی باشند. (1542706) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۶:۳۵:۵۱
با این روندی که شما عزیزان اصولگرا در پیش گرفته اید 8 سال دیگه کلا منکر حمایت از احمدی نژاد میشین و همه چی رو گردن جناح مقابل میذارید و کلا احمدی نژاد میشه اصلاح طلب دولتش هم میشه دولت عدالت اصلاحات و مهر اصلاحات (1542750) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۶:۴۵:۵۰
مردم تهران احمدی نژاد رو بعد از شهرداری شناختند چطور شما بعد از 4 سال ریاست جمهوری هم نشناختید؟ ایشون به وضوح 4 سال دروغ گفتند چطور شما نشنیدید؟ ایشان و اطرافیانشون و اکثر اصولگرایان به وضوح نظرات انحرافی داشتند مثل امثال هاله نور چطور شما ندیدید؟ ایشان به وضوح ادبیات لمپن داشتند چطور شما نشنیدید؟ چطور شما توقع دارید شخصی رو که از همه نظر در حد متوسط قرار دارد حاکم بر جمعیتی بکنید که جمع کثیرشون حداقل در یک مورد از ایشون سرتر هست؟ مثال تحصیلات، تجربه، وجاهت، وقار، ادبیات، ثروت، پیشینه خانوادگی و امثالهم... مثل این هست که بنده را امروز مربی تیم ملی بکنند به پشتوانه خوب رنگ کردن استادیوم!! احمدی نژاد معجزه هزاره نبود بزرگترین اشتباه هزاره بود و از همه بدتر 8 سال حمایت و لجاجت بر یک اشتباه ... کاش سال 84 از همان طیف اصولگرایان قالیباف، لاریجانی یا رضایی شده بودند. ما ملت با هیچ گروهی زد و بند نداریم در همان 84 اصلاح طلبان بدترین انتخاب در حضور معین، مهرعلیزاده و ... را داشتند و بی شک اگر هاشمی نمیشد که نشد اصولگرایان باید میشدند رئیس جمهور ولی چرا احمدی نژاد؟ چرا شأن ملت و مملکت حفظ نشد؟ این روشی که هر کسی سر راه نون گرفتن 4 تا فتوکپی شناسنامه بگیره بره برای ریاست جمهوری ثبت نام کنه به ولای علی غلطه و نتیجشم همینه... وقتی کاندیداها از دل مردم و جناح ها و ارکان مختلف تصفیه بشن تا به شورای نگهبان برسن شاید این شورای محترم هم از زیر هجمه لجبازی با نظرات بیشتر از 50% از ملت خارج بشن... موسوی کارنامه داشت ولی شما احمدی نژاد رو با کدوم کارنامه با ایشون مقایسه می کردین؟ بابا آقای غرضی هم برای بنده خدا این همه حرف درآوردن کارنامه داشت... کارنامه مثبت... کارنامه مثبت واقعی نه آمار سازی... ایشون چه کارنامه ای داشت جز این که خیابونای تهرون رو پر از آیه و حدیث کرد اونم با درآمد اون موقع شهرداری... بابا به خدا این کار مشکل شرعی داشت... الآن شعار و آیه و حدیث رو روی بیلبورد به زیباترین شکل میزنن به خدا کیف میکنیم ثوابشم نثارشون اما اون موقع به خدا من میدیدم نعوذبالله بینی میمالیدن به دیواری که آیه روشه... ادرار می کردن... این یعنی این که این بنده خدا درگیر ظواهر و رای جمع کردنه فکری پشت کارای خودشو تیمش نیست... ایشون که رفت و خدا به همراهشون امیدوارم سیاستمداران ما تجربه خوبی گرفته باشن و دیگه همچین اشتباهی مرتکب نشن... احمدی نژاد نه مقصر هست نه گناهکار ایشون خودش بود و احمدی نژاد بود فقط شما و امثال شما مقصرید که شرایط این اشتباه رو فراهم کردید... و من الله توفیق (1542771) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۶:۵۲:۰۱
آقای توکلی متاسفم که داری احمدی نژاد روبامیرحسین مقایسه میکنی
این کجا وآن کجا؟ (1542786) (alef-13)
این کجا وآن کجا؟ (1542786) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۶:۵۳:۳۸
خیلی تمیز و سیاسیتمدارانه اصولگرایان رو تبرئه کرد. (1542788) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۶:۵۴:۳۲
دکتر توکلی نگفت که آمدن احمدی نزاد جقدر وحشتناک تر از آمدن اصلاح طلب ها بود که ایشان را به اضطرار انداخته بود (1542789) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۶:۵۷:۱۵
شما که میفرمایی "آقاي روحاني طرف فقه سنتي بود و آقاي موسوي طرف فقه پويا" کاش میگفتی که امام موافق کدام بود؟! البته ما که سن مان قد می دهد یادمان نرفته که امام مروج و مدافع فقه پویا بود!!!!! (1542797) (alef-13)
امیر
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۷:۳۴:۳۲
سلام.من از یکی از استانهای محروم هستم.ما فرق اقایان شما که ما ندیدیمشون و احمدی نژادو همیشه دیدیم و دیدیم شهرستانهارو چیکار کرد .و شما و اقایان شمارو هم دیدیم.مردم خودشون همه چیرو میدونن.اگه میشه یکم در رابطه با امکانات جدید مجلسیها که میخوان واسه خودشون تصویب کنن بنویسین و در رابطه با دو فوریتی شدن ایثارگران.میدونم سانسور میشه این پیامم. (1542869) (alef-13)
امید
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۷:۳۷:۳۰
با دانش ديگران مي توانيم صاحب دانش شويم،
ولي با عقل ديگران نمي توانيم عاقل شويم. (1542878) (alef-13)
ولي با عقل ديگران نمي توانيم عاقل شويم. (1542878) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۱۸:۴۷:۳۳
جناب توکلی من شما را به عنوان یک اصول گرا ی معتدل میشناسم یک رجل سیاسی قرار نیست همیشه اشتباه کند رای شما به احمدی نژاد در 84 اگر اشتباه بود در 88به عنوان وکیل مردم درروز محشر باید پاسخگو باشی از روي اضطرار به او راي دادی یعنی چه ایا جیز ی فراتر از مصلحت مردم وجود دارد شما به صرف اینکه احساس خطر از تنش اجتماعي و قانونشكني کردید رای دادید ومدعی میشوید که بعد معلوم شد حق داشتم كه نگران باشم.توکلی عزیز اد ن دییگاه از پایه اساس غلط است با دلیل میگویم در انتخابات اخیر رای کل عزیزان اصول گرا حدود 14 میلیون و رای اعتدال 18 میلیون و 6 میلیون باقیمانده کسانی بودند که علیرغم تلاش بر ای اشتی با صندوق نپذیرفتند ما نظاممان را که با خون هزاران شهید ابیاری شده در مقابلش نه اینکه نمی ایستیم بلکه جانمان را فدای ان میکنیم سئوال من از شما اینست که جر فکر میکنید فقط خودتان حامی نظامید چون منادفع ورانت داری چرا نمی گویید در روز 3شنبه 18 خرداد 88 اقای الهام نماینده شورای نگهبان در مصلی ود ر گردهمایی انتخاباتی اخمدی نژاد جای ایشان شرکت وسحنرانی میکند شائبه تقلب فرایندی دارد من خودم اعتقاد به تقلب نداشته وندارم ایا همان موقه ایشان نباید رد صلاخیت میشد دلم بسیار پردرد است اما.... (1542991) (alef-13)
علی
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۲۱:۴۱:۰۴
بالاخره رای دادیم و بدبختیهایش را اجبارا تحمل کردیم بعد از این بهتر انتخاب کنیم بهتر زندگی کنیم (1543173) (alef-13)
مرتضی
۱۳۹۲-۰۵-۱۰ ۲۲:۰۲:۱۸
احمدی نژاد داره میره...آقای انتقاد امیدوارم همیشه منتقد بمانی..البته از نوع واقع بین... (1543185) (alef-13)
mmf
۱۳۹۲-۰۵-۱۱ ۰۵:۰۲:۵۶
درست اشتباه سال 88 داره تکرار می شه. بابا احمدی نژاد طرفدارهای خودش رو دارد ولی آنها اهل اینتر نت نیستند اخر آنها روستایی و از طبقه کارگر هستند. به بد یا خوب بودن ایشان کاری ندارم ولی اینرا گفتن که دوباره دچار اشتباه محاسباتی 88 نشویم. منظور اینکه این همه بد گویی معنیش این نیست که همه با احمدی نژاد مخالفند. (1543535) (alef-13)
داود
۱۳۹۲-۰۵-۱۱ ۰۷:۲۸:۴۹
البته آن رفتارهاي زشت مناظراتي را در زمينه‌سازي حوادث بي‌تاثير نمي‌دانم ولي به نظر من عامل اصلي حوادث بعد از انتخابات اينها نبود. من معتقدم رفتار تحقيرآميز و تخريب ديگران و افشاگري به معناي بدنام كردن افراد از همه بد است، از رييس‌جمهور يك كشور بدتر.
چرا كه ايشان چهارسال رييس‌جمهور بوده و اگر آن اسناد را داشت بايد تعقيب متهم مي‌كرد. اينكه يك رييس‌جمهور از راه قانوني كاري نكند و بيايد در مناظرات انتخاباتي اين حرف‌ها را بزند قطعا سوءاستفاده از قدرت و محكوم است. من فكر ميكنم كه همان موقع ما بايد حرف مي‌زديم. من يادم نيست كه خودم آن موقع چه احساسي داشتم كه حرف نزدم. ولي فكر ميكنم «سر چشمه بايد گرفتن به بيل؛ چو پر شد نشايد گذشتن به پيل».
برادر توکلی همین جملات راانشاءالله در حضور خداوند ودر روز قیامت جوابگو باشید که چرا سکوت کردید ؟ (1543554) (alef-13)
چرا كه ايشان چهارسال رييس‌جمهور بوده و اگر آن اسناد را داشت بايد تعقيب متهم مي‌كرد. اينكه يك رييس‌جمهور از راه قانوني كاري نكند و بيايد در مناظرات انتخاباتي اين حرف‌ها را بزند قطعا سوءاستفاده از قدرت و محكوم است. من فكر ميكنم كه همان موقع ما بايد حرف مي‌زديم. من يادم نيست كه خودم آن موقع چه احساسي داشتم كه حرف نزدم. ولي فكر ميكنم «سر چشمه بايد گرفتن به بيل؛ چو پر شد نشايد گذشتن به پيل».
برادر توکلی همین جملات راانشاءالله در حضور خداوند ودر روز قیامت جوابگو باشید که چرا سکوت کردید ؟ (1543554) (alef-13)
سلیمان
۱۳۹۲-۰۵-۱۱ ۱۱:۵۶:۵۰
اصول گرایانی که در زمان احمدی نزاد در پاسخ به ناله های مردم ماله می کشیدند خدا نکند امروز مقابل شادی مردم چاه وچاله بکنند. (1543672) (alef-13)
حمید
۱۳۹۲-۰۵-۱۱ ۱۴:۰۰:۵۵
آقای توکلی طوری صحبت میکنند انگار همه کاره اصولگرایان هستند .بهتر است خودتان را اصلاح کنید ، چون شما هم کم سنگ اندازی نکردید . (1543790) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۱ ۱۴:۴۰:۱۰
یکی از مشکلات کشور در 8 سال اخیر، حاکمیت فضای امنیتی بر جامعه است. مراقبت و شنود به امری عادی بدل گردیده است. واقعا علت چیست؟ (1543829) (alef-13)
۱۳۹۲-۰۵-۱۱ ۲۲:۵۶:۵۳
آقای توکلی
شما در جایگاه خواص نشسته اید اما در سال 88 مشابه عوام تحلیل و به احمدی نژاد رای دادید. اما بسیاری از مردم عوام اما فرهیخته ایران علی رغم اینکه به بسیاری از اطلاعات شما دسترسی ندارند مشابه شما عمل نکردند و انتخاب اصلح را بر ... ترجیح دادند و حالا هم بعد از 4 سال از انتخاب خود سرافرازند و مشابه شما اظهارات مغایر با انتخاب خود را به زبان نمی آورند
احمدی نژاد از اول همین بود اگر شما نتوانستید تشخیص بدهید در تفکرات خود به صورت جدی تعمق وتجدید نظر بفرمائید. (1544702) (alef-13)
شما در جایگاه خواص نشسته اید اما در سال 88 مشابه عوام تحلیل و به احمدی نژاد رای دادید. اما بسیاری از مردم عوام اما فرهیخته ایران علی رغم اینکه به بسیاری از اطلاعات شما دسترسی ندارند مشابه شما عمل نکردند و انتخاب اصلح را بر ... ترجیح دادند و حالا هم بعد از 4 سال از انتخاب خود سرافرازند و مشابه شما اظهارات مغایر با انتخاب خود را به زبان نمی آورند
احمدی نژاد از اول همین بود اگر شما نتوانستید تشخیص بدهید در تفکرات خود به صورت جدی تعمق وتجدید نظر بفرمائید. (1544702) (alef-13)
رضا
۱۳۹۲-۰۵-۱۲ ۰۴:۱۲:۳۵
بله دیگه....
همه چی گل و بلبل بود و هیچ غمی نبود.همه چی یهو توی همین چند سال خراب شد.
بهبهان در استان خوزستان یک شهر صد هزار نفریه.به آمار دقت کن(سه مورد از چندین طرح نیمه تمام قبل از 1384):
1- بیمارستان ولیعصر(عج) بهبهان: شروع کار سال 1376. مبلغ 800 میلیون در سال اول و 2 میلیارد در سال 80 بودجه داشته است.(به نرخ اون موقع مبالغ را حساب کنید).پیشرفت فیزیکی در طول 8 سال:15 درصد یا همان کشک
2- مرکز بهداشت واقع در بلوار آیت الله بهبهانی(پشت مدرسه شاهد):شروع کار از سال 1372 . مبلغ 300 میلیون(به پول امروز چند میلیارد میشه) بودجه به سرنوشت نامعلومی دچار شد.پیشرفت فیزیکی: صفر. در حال حاضر یهترین مکان ازدحام معتادان و اراذل است.
3- سد مخزنی مارون:دو بار افتتاح توسط هاشمی رفسنجانی.5 برابر هزینه بیش از بودجه مصوب. چهار سال کار اضافه بر زمان مصوب.
4- خیلی از روستاهایی که در چند کیلومتری پالایشگاه گاز بیدبلند(که نصف گاز ایران رو تامین میکنه) بودند تا چند وقت پیش گاز نداشتن.
حالا شما توی شهر خودت بگرد و چند نمونه از هزاران طرح نیمه تمامی که از دوران قبل مونده رو لیست کن تا بدونی همه چی گل و بلبل نبوده.تازه این طرحها مال زمانیه که به قول خودشون دنیا باهاشون در صلح بوده و با دنیا قهر نکرده بودیم و تحریم نبودیم و گفتگوی تمدنها و تنش زدایی در جریان بود و خشکسالی نبود و دلار هزار تومان بود و اضافه جمعیت سالهای 1360 تا 1368 وارد سن اشتغال و داشتن مسکن و ازدواج نشده بودن و ....
هرکی خواست هم عکس طرحهایی رو که گفتم می فرستم. (1545022) (alef-13)
همه چی گل و بلبل بود و هیچ غمی نبود.همه چی یهو توی همین چند سال خراب شد.
بهبهان در استان خوزستان یک شهر صد هزار نفریه.به آمار دقت کن(سه مورد از چندین طرح نیمه تمام قبل از 1384):
1- بیمارستان ولیعصر(عج) بهبهان: شروع کار سال 1376. مبلغ 800 میلیون در سال اول و 2 میلیارد در سال 80 بودجه داشته است.(به نرخ اون موقع مبالغ را حساب کنید).پیشرفت فیزیکی در طول 8 سال:15 درصد یا همان کشک
2- مرکز بهداشت واقع در بلوار آیت الله بهبهانی(پشت مدرسه شاهد):شروع کار از سال 1372 . مبلغ 300 میلیون(به پول امروز چند میلیارد میشه) بودجه به سرنوشت نامعلومی دچار شد.پیشرفت فیزیکی: صفر. در حال حاضر یهترین مکان ازدحام معتادان و اراذل است.
3- سد مخزنی مارون:دو بار افتتاح توسط هاشمی رفسنجانی.5 برابر هزینه بیش از بودجه مصوب. چهار سال کار اضافه بر زمان مصوب.
4- خیلی از روستاهایی که در چند کیلومتری پالایشگاه گاز بیدبلند(که نصف گاز ایران رو تامین میکنه) بودند تا چند وقت پیش گاز نداشتن.
حالا شما توی شهر خودت بگرد و چند نمونه از هزاران طرح نیمه تمامی که از دوران قبل مونده رو لیست کن تا بدونی همه چی گل و بلبل نبوده.تازه این طرحها مال زمانیه که به قول خودشون دنیا باهاشون در صلح بوده و با دنیا قهر نکرده بودیم و تحریم نبودیم و گفتگوی تمدنها و تنش زدایی در جریان بود و خشکسالی نبود و دلار هزار تومان بود و اضافه جمعیت سالهای 1360 تا 1368 وارد سن اشتغال و داشتن مسکن و ازدواج نشده بودن و ....
هرکی خواست هم عکس طرحهایی رو که گفتم می فرستم. (1545022) (alef-13)
