داخلی صفحه یادداشت بینندگان آرشيو يادداشت

۳

بازي روس ها يا روس نوازي ما؟

بخش تعاملی الف - ميرزا سعدين داورپناه

- پس از اظهارات رييس جمهور فرانسه در حضور ولاديمير پوتين، بحث درباره اتهام دخالت روسيه در سياست داخلي كشورهاي جهان در بالاترين سطوح سياست بين الملل جان گرفت. رييس جمهور روسيه طي همين روزهاي اخير بارها اين اتهام را با ادله گوناگون رد كرد و "روسيه هراسي" را انكيزه ساختن چنين سناريوهايي دانست. 
 

- اتهام دخالت روسيه در انتخابات فرانسه و امريكا جالب توجه افكار عمومي به چگونگي تاثير روس ها بر فضاي سياسي شده است. اگر چه نشر "اخبار جعلي" عنوان رايج توصيف دخالت است اما چگونگي اثرگذاري بر فضاي سياسي كشورها از سوي روسيه، مباحث پيچيده و گسترده اي را شامل مي شود كه به شناخت عملكرد سازمانهاي جاسوسي شوروي سابق ارتباط دارد. برخي كارشناسان پيروزي يا شكست نامزدي خاص در انتخابات را هدف دخالت مي دانند آنچنان كه "هيلاري كلينتون" صراحتا شكست خود از "دونالد ترامپ" را به اقدامات روسيه منتسب مي داند. اما برخي ديگر از برنامه هاي گسترده تري سخن مي گويند كه افكار سازي، جهت دهي فضاي سياسي به سوي موضوعات مطلوب، حاشيه اي كردن مباحث مهم و بطور كلي مهندسي مجادلات سياسي را شامل مي شود. مثلا اصطلاح "لوپني شدن سياست" كه قدمتي در فرانسه داشته، اخيرا بار ديگر به كار آمده و به عنوان الگوي توصيف برنامه هاي مداخله گرانه روس ها مطرح مي شود. 
 

- در كنار هكرها، سازمان رسانه اي روسيه متهم رديف اول ابزارهاي دخالت روس ها در سياست كشورهاي ديگر است. ماكرون كه هفته گذشته ميزبان پوتين بود در حضور وي صراحتا به محروم كردن خبرنگاران آژانس اسپوتنيك و آر تي روسيه از حضور در نشست خبري اشاره كرد و با ابراز بدبيني به نيات ايشان و عامل نفوذ دانستنشان گفت «شك دارم كه كاركنان اين خبرگزاري ها روزنامه نگار باشند.»
 

- ساعاتي پس از جنجال سخنان ماكرون كه مقامات ارشد مسكو را يك صدا به واكنش واداشت، خبر امضاي توافق نامه اي ميان سازمان خبري "روسيه امروز" (اسپوتنيك و آر تي) با سازمان "خبرگزاري جمهوري اسلامي" (ايرنا) منتشر شد!
 

- پر واضح است كه امضاي چنين توافقنامه اي نيازمند مقدماتي است و رايزني هاي مربوط به آن پيشتر انجام شده بود. امضاي اين توافقنامه در روزي كه صحت انتخابات اخير رياست جمهوري ايران رسما تاييد شد، جلوه شك برانگيزي داشته و بي سليقگي محسوب مي شود. اكنون چنين به نظر مي رسد كه خبرگزاري بدنام روسيه انتظار تمديد رياست جمهوري حسن روحاني را كشيد و پس از پيروزي ايشان نتيجه رايزني ها را به توافقنامه اي امضا شده رساند! (تعدد گزارشات اين خبرگزاري در استقبال از نهايي شدن آي پي سي با اين نتايج انتخابات، جلوه اي از خرسندي ايشان را نمايش مي دهد.)
 

- در سال هاي اخير ناهماهنگي هاي رسانه اي راجع به همكاري هاي دو دولت ايران و روسيه چندبار خود سوژه اخبار بود. مشهورترين ماجرا مربوط به افشاي بهره مندي روس ها از امكانات پايگاه هوايي نوژه بود كه وزير دفاع دولت يازدهم از «بي معرفتي روس ها» در انتشار خبر گلايه كرد. پيش از آن نيز در روند اقدامات برجامي ايران، ابتدا خبرگزاري روسي بود كه خبر خروج يكباره ذخيره اورانيوم غني شده از خاك ايران را منتشر كرد، مقامات ايراني انكار كردند و اما ساعاتي بعد صحت آن عيان گرديد!
 

- همكاري رسانه اي روسيه و ايران مي تواند از ناهماهنگي در چگونگي انتشار اخبار مهم جلوگيري كند. آنچنان كه در پيام تبريك پوتين به روحاني پس از انتخاب مجدد به رييس جمهوري منتشر شد، توافقات مهمي ميان دو رييس جمهور در هفته هاي منتهي به انتخابات به دست آمده كه توقع طرف روسي بر اجرايي شدن آن هاست.
 

آيا چگونگي مخابره روند اجرايي شدن آن توافقات محرمانه يا كيفيت پوشش تعامل كشورهاي ساحلي خزر بر سر مرزهاي آبي (كه قرار است در آينده اي نزديك به نتايجي بينجامد) انگيزه امضاي توافق نامه ميان خبرگزاري هاي دولتي دو كشور در اين زمان نامناسب مي باشد؟
 

لااقل با اطمينان مي توان گفت كه امضاي اين توافقنامه در روزي كه گزارشات پيرامون اتهام بي اعتباري و جاسوسي اسپوتنيك و آر تي از سوي امانوئل ماكرون تيتر خبرگزاري هاي جهان شده بود، به سود ما نبود.