توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 384148
ارتقای جایگاه ایران در نظام بین الملل؛ دستاورد سیاست خارجی دولت یازدهم
تاریخ انتشار : سه شنبه ۲ شهريور ۱۳۹۵ ساعت ۰۸:۵۴
دولت یازدهم با تکیه بر سه اصل عزت، حکمت و مصلحت، دو رویکرد «تنش زدایی» و «تعامل سازنده» را به عنوان پایه های سیاست خارجی خویش برگزید و با کاهش اختلاف ها در روابط خارجی، مناسبات خود را با دیگر کشورها بهبود بخشید و جایگاه ایران را در نظام بین الملل تثبیت کرد و ارتقا داد.

«حسن روحانی» در انتخابات ریاست جمهوری با انتخاب گفتمان اعتدال، اقبال عمومی ایرانیان را به دست آورد و رویکرد تنش زدایی را در روابط خارجی به عنوان یکی از محورهای اصلی فعالیت دیپلماسی خویش برگزید و از تمام ظرفیت های موجود در کشور برای پایان دادن به جریان های ساختگی در زمینه پرونده هسته ای ایران بهره برد.

کارشناسان سیاست خارجی معتقدند که موفق ترین جنبه عملکرد دولت یازدهم در طول سه سال فعالیت آن، در حوزه سیاست خارجی و روابط بین الملل رخ داده است. این ارزیابی از دستاورد دولت تا حدی پیش می رود که برخی از صاحب نظران اعتقاد دارند که دستاوردی مانند توافق هسته ای تا حدی بزرگ است که به تنهایی می تواند باعث مثبت شدن تمام کارنامه دولت یازدهم در طول سه سال گذشته شود، رویدادی که موجب پایان تحریم های مالی و اقتصادی، آزاد سازی نزدیک به ۱۲ میلیارد دلار از دارایی های بلوکه شده، ارتقای سطح همکاری های تجاری و اقتصادی و تقویت موقعیت ایران برای برطرف ساختن بحران ها و مناقشه های منطقه ای شد.

حسن روحانی رییس جمهوری با نهایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک هسته ای گفت: «مردم ما در انتخابات خرداد ۹۲ در این زمینه اعلام نظر کردند و به صراحت اعلام کردند ما دولتی را می خواهیم که دستاوردهای هسته ای را توام با صلح و توام با حرکت توسعه ای کشور رو به جلو و رفاه مردم، توام با هم، مدنظر قرار دهد و همین مسیر و راهی بود که دولت یازدهم انتخاب کرد و آغاز کرد. البته ملت بزرگ ایران همواره ملت ادب و منطق و استدلال بوده است. من از روز اول در روز مراسم تحلیف گفتم که در صورتی که غرب می تواند با ما تعامل داشته باشد که مسیر تهدید و تحقیر را کنار بگذارد و مسیر تکریم را آغاز کند. آنچه امروز به عنوان توافق در یک برنامه جامع برای اقدام مشترک به دست آمد، ریشه آن برمی گردد به تعامل از طرف ایران و تکریم از طرف ۱+۵ که اگر این دو نبود ما دستاوردی نمی داشتیم.»

همزمان با آغاز هفته دولت بررسی سیاست های خارجی دولت یازدهم نشان می دهد که با کاهش تنش های غیرضروری در روابط خارجی، تصویر جمهوری اسلامی در جهان بهبود قابل توجهی یافته است.

گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت هفته دولت به بررسی گزیده ای از عملکرد دولت تدبیر و امید در عرصه خارجی پرداخته است:

*مناسبات سیاسی

در عرصه سیاست خارجی دولت عقلانیت و تدبیر را جایگزین هیجان زدگی و رفتارهای شتاب زده کرد و با خارج کردن کشور از انزوای بین المللی، تهدیدها و تحریم های ظالمانه ناشی از این بحران ساختگی را برطرف ساخت. بی تردید بزرگترین دستاورد سیاست خارجی دولت تدبیر و امید دستیابی به توافق هسته ای در گفت وگو با قدرت های جهانی بود و در شرایطی که کشور به ناحق هدف تحریم های بین المللی قرار گرفته بود و بسیاری از قدرت های بزرگ بر سر افزایش فشار بر ایران به توافق رسیده بودند، توانست شرایط انزوا را از میان بردارد.

دولت روحانی در شرایطی قوه مجریه را تحویل گرفت که ۱۲ سال از گفت و گوهای هسته ای ایران می گذشت و پرونده هسته ای ایران از آژانس بین المللی انرژی اتمی خارج و به شورای امنیت سازمان ملل فرستاده شده بود، موضوعی که تهدیدی علیه صلح و امنیت ایران قلمداد می شد.
در این شرایط تیمی کارآمد و باتجربه با هدایت محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه مامور پایان دادن به موضوع پرونده هسته ای شد، دیپلماسی موفقی که با حمایت و رهنمودهای آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری و با پشتوانه ملت به پیروزی رسید و سرانجام این دولت موفق شد پس از ۲۳ ماه تلاش های بی وقفه تیم مذاکره کننده و چانه زنی های فراوان با گروه ۱+۵، توافق جامع و نهایی هسته ای وین را با عنوان برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در ۲۳ تیر ۱۳۹۴ هجری خورشیدی(۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) در وین اتریش، با اتحادیه اروپا و گروه ۱+۵ به امضا برساند.

بدین ترتیب دولت یازدهم توانست تا به یکی از پیچیده ترین بحران های بین المللی معاصر فایق آید و تهدید ها را به فرصت تبدیل کند و با حفظ حقوق هسته ای ایران و رعایت خطوط قرمز نظام، برنامه هسته ای ایران را از نظر جهانی مشروعیت بخشد و در مسیر عادی کردن آن گام بردارد و گام های تازه ای در مناسبات خود و در مسیر حفظ ثبات و امنیت منطقه ای ایران بردارد.

برپایه این توافق نامه، ایران با تضمین صلح آمیز بودن فعالیت های هسته ای خود، توانست جهان را وادار سازد تا ایران را به عنوان کشوری هسته ای بپذیرد و تمام تحریم های شورای امنیت سازمان ملل متحد و همچنین تحریم های چندجانبه و بین المللی در ارتباط با برنامه هسته ای لغو و با ابطال تمام قطعنامه های ظالمانه، شرایط عادی و معمولی در روابط بین الملل ایران آغاز شد.
توافق هسته ای و حذف تحریم ها باعث شفاف شدن ارتباط های مالی و تجارت های بین المللی شد موضوعی که کشور را از گرداب فساد مالی و اداری رهایی بخشید.

دولت تدبیر و امید با اولویت بخشیدن به تعامل و تنش زدایی در ارتباط با همسایگان، روابطی سازنده با بسیاری از کشورهای همسایه از جمله عراق، سوریه، ترکیه، آذربایجان، روسیه، آذربایجان، روسیه، افغانستان و پاکستان برقرار و با تاکید بر ضرورت تحکیم مناسبات با همسایگان بر مبنای تامین منافع متقابل یا دیپلماسی برد – برد به منظور رویارویی با تهدیدهای مشترکی چون تروریسم، افراط گرایی، جرایم سازمان یافته فراملی، تجارت غیرقانونی سلاح، مواد مخدر، قاچاق انسان و جرایم در حوزه فناوری های اطلاعاتی و ارتباط تمام تلاش خویش را به کار بست.

تصویب پیشنهاد رییس جمهوری ایران مبنی بر «جهانی عاری از خشونت» در سازمان ملل، مسوولیت و رسالت بزرگی را در مبارزه با تروریسم برای کشورمان ایجاد کرد و بر همین پایه این دولت به کشورهایی چون عراق و سوریه در مبارزه با گروه های تروریستی داعش یاری رساند و هم اینک در خاورمیانه هیچ بحران و مناقشه ای بدون حضور و دخالت ایران حل نمی شود و این موضوع نشان دهنده اقتدار و نفوذ معنوی نظام جمهوری اسلامی ایران در منطقه است.

دولت یازدهم موفق شد تا با تعامل سازنده با کشورهای دیگر به آزادی یک هزار و ۵۴۳ تن از زندانیان ایرانی خارج از ایران کمک کند و با انجام امور اعزام یک هزار و ۱۱۵ تن از کادرهای آموزشی برای مدرسه های ایرانی خارج از کشور زمینه های انتقال فرهنگ و زبان فارسی را به شهروندان آن کشورها آماده سازد.

*مناسبات اقتصادی

تجارت خارجی ایران پیش از آغاز فعالیت دولت تدبیر از دو عامل اصلی تحریم های بین المللی و افزایش نرخ ارز تاثیر می پذیرفت. از طرفی، تحریم ها به ویژه درحوزه بانکی امکان مبادلات تجاری مانند گشایش اعتبارات اسنادی(LC) را با مشکل مواجه کرده و از طرف دیگر به دلیل نبودن تعادل در عرضه و تقاضای ارز، نرخ ارز افزایش یافته بود.

توافق هسته ای موسوم به برجام(برنامه جامع اقدام مشترک) میان ایران و گروه ۱+۵ که به پایان تمامی تحریم های هسته ای ایران انجامید، موجب شد تا صدها تفاهم نامه و توافق نامه اقتصادی با کشورهای مختلف جهان در فضای پسابرجام منعقد و ۱۲ میلیارد دلار از دارایی های بلوکه شده ایران در سه مرحله ۴.۲، ۲.۸ و ۴.۸ میلیارد دلار آزاد شد و ایران با بیش از ۴۰۰ بانک خارجی ارتباط تجاری برقرار کرد.

با برداشته شدن تحریم های بین المللی شرکت های تجاری و صنایع بزرگ جهانی به دلیل بازار ۷۰ میلیونی ایران، نیروی انسانی با تجربه، ثبات سیاسی و منابع غنی انرژی، تمایل خود را برای حضور موثر و سرمایه گذاری در بخش های مختلف اقتصادی ایران ابراز داشتند و به همین سبب هیات های اقتصادی جهانی، به منظور ایجاد زمینه های مربوط به سرمایه گذاری در قالب هیات های اقتصادی و سیاسی به ایران سفر کردند.

هیات های سیاسی و اقتصادی از کشورهای مختلفی چون ژاپن، انگلیس، آلمان، لهستان، هلند، برزیل، اسپانیا، اتریش، چک، صربستان، ایتالیا، فرانسه، بلغارستان، کره جنوبی، افغانستان و هند برای گسترش روابط به تهران آمدند.

بنابر گفته ولی الله افخمی راد رییس سازمان توسعه تجارت، سال گذشته ۶۴ هیات تجاری شامل ۸۳۷ تن از ۲۸ کشور وارد کشورمان شدند تا راه های توسعه همکاری مشترک را جست و جو کنند. سرمایه گذاری های مشترک، راه اندازی خطوط پروازی، اعطای نمایندگی محصولات ایرانی به کشورهای دیگر، امضای تفاهم نامه های همکاری در زمینه های مختلف، گفت وگو و عقد قراردادهای تجاری، همکاری در زمینه گردشگری سلامت و توسعه گردشگری، انجام خدمات فنی و مهندسی از جمله دستاوردهای هیات های تجاری بوده است.

محمدمهدی رییس زاده نایب رییس اتاق بازرگانی ایران و ایتالیا با بیان اینکه پس از اجرایی شدن برجام هیات های مختلف اقتصادی از ایتالیا و ایران در دو کشور حضور یافتند، می گوید: «مهم ترین دستاوردهای عملی حضور هیات های ایتالیایی در بخش بانکی است که در مقایسه با سایر شبکه های بانکی اروپا، ایتالیایی ها پیش تاز بودند. در بخش تضمین بیمه ها، بیمه ساچه ایتالیا با وزارت اقتصاد و بانک مرکزی توافق هایی را امضا کرد که با این توافق ها زمینه برای اجرای طرح های متکی بر بیمه های تضمینی فراهم می شود. بانک های متوسط ایتالیا ارتباط بانکی خود را با بانک های ایرانی از طریق سوئفیت برقرار کردند.»

محمدرضا نجفی منش عضو اتاق بازرگانی مشترک ایران و فرانسه هم در این ارتباط می گوید: «در سفر رییس جمهوری به فرانسه قراردادهای متعددی امضا شد که یکی پس از دیگری در حال اجرایی شدن است.» وی با بیان اینکه بازگشت دوباره شرکت خودروسازی پژو یکی از دستاوردهای سفر رییس جمهوری به فرانسه است، می افزاید: «پژو با عقد قرارداد با خودروساز ایرانی پس از وقفه به علت تحریم ها این بار با سرمایه گذاری به بازار ایران وارد شد در حالی که در گذشته این شرکت فقط قطعه و دانش را به ما می فروخت. بانک های بزرگ فرانسه به علت تحریم های آمریکا همچنان در بازار معاملات با ایران ورود نکردند اما بانک های کوچک این کشور فعالیت خود را با بانک های ایرانی آغاز کردند و به تدریج بانک های بزرگ و هم فعالیت خود را آغاز خواهند کرد.»

سید حسن سلیمی رییس انجمن سرمایه گذاری مشترک ایرانی و خارجی اتاق ایران می گوید: «سال گذشته فقط ۲.۵ میلیارد دلاری مجوز سرمایه گذاری خارجی صادر کردیم که پس از رفع تحریم ها جرات حضور سرمایه گذاران خارجی در ایران بیشتر شد. به طور نمونه در دو ماه نخست امسال ۲.۲ میلیارد دلاری مجوز سرمایه گذاری خارجی صادر شده است که نشان می دهد هیات های خارجی پس از حضور در ایران تصمیم گرفتند در بازار ایران به صورت سرمایه گذاری حضور یابند. بیشتر مجوزهای سرمایه گذاری در حوزه تولید مانند تولید انرژی خورشیدی، مشارکت در تولید مواد شوینده و تولید مواد معدنی است و بیشتر مشارکت کنندگان از کشورهای اروپایی مانند آلمان، فرانسه، انگلیس و استرالیا و چند سرمایه گذار از کشورهای عربی هستند ضمن اینکه از کره جنوبی هم سرمایه گذاران خوبی در ایران حضور یافتند و بنا دارند ماشین آلات سنگین را در ایران تولید کنند.»

شاخص های بین المللی حکایت از آن دارد که ایران در بخش فضای کسب و کار از رتبه ۱۴۴ در سال ۲۰۱۲ میلادی به ۱۱۸ رسیده و این شاخص مهم نشان می دهد که فضای کسب و کار ایران برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی جذابیت بیشتری پیدا کرده است.

کسری تراز تجاری غیرنفتی به همراه میعانات گازی از ۷.۹- میلیارد دلار در سال ۱۳۹۲ خورشیدی به ۳– میلیارد دلار در پایان سال ۱۳۹۳ بهبود یافت و در سال ۱۳۹۴ این تراز برای نخستین بار در ۳۷ سال گذشته مثبت شد و به یک میلیارد دلار رسید که نسبت به دوره مشابه سال قبل ۴ میلیارد دلار بهبود داشت، همچنین این تراز در سه ماهه نخست سال ۱۳۹۵ به ۱.۵ میلیارد دلار ارتقا یافته است.
 
کلمات کلیدی : روحانی+دولت یازدهم
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.