کد مطلب: 445537
خطر سندسازی و جعل واقعیات در ویکی پدیا برای ایران
بخش تعاملی الف - حمید مقیمی، 26 بهمن 95
تاریخ انتشار : سه شنبه ۲۶ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۰۹:۳۶
ویکی پدیا به عنوان دانشنامه ای اینترنتی رشد گسترده ای داشته و در بسیاری از جستجوها به ویژه در مورد اشخاص، معمولا به عنوان اولین یافته در موتورهای جستجو مانند گوگل دیده می شود، افزایش روز افزون حجم مطالب ویکی پدیا که به مدد راهبرد هوشمندانه به کارگیری رایگان بیش از صد و سی هزار داوطلب تولید و نگارش متن از سراسر دنیا استوار شده، اهمیت و گستردگی این پایگاه اطلاع رسانی را دو چندان کرده است. این ویژگی آنگاه جلوه بیشتری پیدا می کند که به نقش اینترنت در عرصه اطلاع رسانی نه فقط در آینده بلکه حتی در زندگی رومزه کنونی نظر داشته باشیم.
مجموع این نکات باعث شده که این دانشنامه جذابیت مناسبی برای جاعلان واقعیات پیدا کند. بنابر گزارش های مختلفی که منتشر شده، سازمان های اطلاعاتی غرب، گروه های سیاسی و محافل اسرائیلی به صورت فعال از این ظرفیت برای چهره پردازی و مستندسازی مطالب مورد علاقه خود استفاده می کنند.
در بخش های سیاسی ویکی پدیای فارسی هم جای پای جهت گیری های سیاسی، شیطنت و سندسازی دیده می شود. اگر چه یکی از اصول اصلی ویکی پدیا بر بی طرفی یا بیان دیدگاه های مختلف گذاشته شده اما نگاهی به زندگی نامه شخصیت ها یا زندانیان سیاسی و امنیتی نشان می دهد که در مورد زندگی نامه ها رجوع گزینشی به منابع مخالف حکومت ایران و در دومی تبدیل ادعاهای سایت های حقوق بشری و رسانه های بیگانه به واقعیات، موجب شده تا عملا اتهامات غربی ها به چهره های داخل ایران یا ادعاها درباره زندانیان سیاسی، امنیتی به عنوان مستندات بی طرفانه عرضه شوند. رادیو فردا، صدای امریکا، بی بی سی فارسی، رادیو فرانسه، دویچه وله و چند سایت حقوق بشری راه اندازی شده توسط مخالفان نظام ایران ترجیع بند تکراری در منابع این مقالات هستند.
وجود بیش از 522 هزار صفحه فارسی و بیش از 92 میلیون بازدید از این صفحات در ماه مهر امسال (به نقل از آمار خود ویکی پدیا) نشان دهنده آن است که این غول خفته بیدار شده و غفلت از آن جبران مافات را به مراتب دشوارتر خواهد کرد. بنابر اخبار منتشر شده، پس از فوت مرحوم آیت الله هاشمی 273 هزار بار فقط در یک روز از صفحه اطلاعات ایشان در ویکی پدیای فارسی بازدید شده است، صفحه ای که در آن به نقل از کسری ناجی (یکی از خبرنگاران بی بی سی فارسی) گفته شده که "زمین های قم متعلق به پدر هاشمی بوده است!. یا صفحه ای به اسم "ترور شدگان توسط جمهوری اسلامی در خارج کشور" وجود دارد و در صفحه دیگری به اسم "ایران و پرونده های تروریسم دولتی" همه آنچه رسانه های بیگانه از جمله بی بی سی در مصاحبه با سفیر سابق اسرائیل گفته یا مقاله تایمز اسرائیل نوشته، جزو منابع صفحه ای قرار گرفته که در آن فهرستی از اتهامات ترور علیه کشورمان درج شده است.
این در حالیست که صفحه مشابهی نه در فارسی و نه در انگلیسی راجع به اسرائیل دیده نمی شود و حتی در توضیح سازمان موساد در ویکیپدیای فارسی از لفظ تروریسم هیچ استفاده ای نشده بلکه در ذیل بخش عملیات های موفق از کلمه ترور برای از میان برداشتن رهبران فلسطینی استفاده کرده اند.
ویکی پدیا دانشنامه ای قابل ویرایش توسط کاربران است، به گونه ای که هر کسی به اینترنت دسترسی داشته باشد، با ثبت نام یا حتی بدون ثبت نام می تواند مقالات را ویرایش کند اما مشکل از آنجایی آغاز می شود که سطوح بالاتری از افراد قدیمی تر و مدیران بالادستی (برخی از آن ها داخل و برخی خارج از کشور) هستند که به راحتی هر چه را نمی خواهند حذف و به افراد اجازه تغییراتی که مخالف نظر آن ها باشد به ویژه در مسائل سیاسی را نمی دهند. بنابر این اشخاص مذکور می توانند سلیقه سیاسی خود را اعمال کنند و حتی یک کاربر یا آی پی خاص را در صورت اصرار برای تغییر یک متن، برای همیشه از ویرایش مقالات محروم نمانید. بی تردید در میان ایشان افراد مذهبی، منصف و علاقه مند به ایران هم هستند که تلاش آن ها در جهت کم کردن وزن مخالفان است ولی بی توجهی به این عرصه توسط صاحبان فکر و اندیشه، توازن را به نفع دیگران به هم زده است.
چاره کار البته حذف نیست چرا که این دانشنامه از هر جایی از دنیا قابل ویرایش و بازتولید است، راه کار تولید محتوا و حضور مفید صاحبان فکر و اندیشه و توجه به عرصه های اطلاع رسانی متنوع در شبکه اینترنت است که به زودی گوی رقابت را از ماهواره و تلویزیون هم خواهند ربود. باید در دانشگاه ها و مراکز فرهنگ ساز استفاده از شبکه هایی مانند ویکی پدیا آموزش داده شده و حتی نوشتن مطلب از دانشجویان و دانش آموزان (مانند مقالات علمی و تحقیقی) خواسته شود. اگر زمانی برای مثال سازمان تبلیغات اسلامی با حضور فیزیکی و انتشار کتاب برای تبلیغ اقدام می کرد در عصر حاضر و عصر رسانه های دیجیتال برخط و لحظه ای، شاید باید تاکید بیشتری بر تولید محتوای صحیح، شفاف و دقیق داشت تا رقیبان ناصالح بازی را در دست خود نگیرند.
باید دانشگاه ها، مدارس و حوزه ها محلی برای تولید فرهنگ، پاسخگویی و مقابله با حملات مخالفان دینی و اعتقادی و فرهنگی در عرصه مجازی باشند، داشتن وب سایت های محدود در قبال هجوم انبوهی از مخالفان، اکتفا به فیلتر کردن برخی شبکه های اجتماعی مثل یوتیوب یا فیس بوک یا تویتر و عدم فعالیت در آن ها به این امید که جلوی آثار منفی آن ها گرفته شده، عملا به معنی واگذاری زمین به دست حریف است.
کلمات کلیدی : حمید مقیمی
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۱۴:۵۱:۲۸
این کار خیلی ضرورت داره و باید نهدی دولتی یا مردمی برای این کار تشکیل بشه چون امروز اکثر دانشجویان و دانشاموزان از این استفاده می کنند . مثلا تحت عنوان خشونت در اسلام جستجو کنید . ببینید چه مزخرفاتی علیه اسلام گفته است (4164742) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۱-۲۸ ۱۴:۱۴:۲۵
جهاددانشگاهی نهادی با زیر مجموعه های متعدد فرهنگی است که این نقش رو می توانند براحتی انجام دهند. (4165650) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۱۵:۳۴:۰۸
تولید محتوای سیاسی رو من کاری ندارم ولی تولید محتوای علمی در ویکیپدیا از ضروریات است. الا زبان فیلیپینی زبان دوم بعد از انگلیس است. زبان سویدی با هفت میلیون جز ده است. ما اگر از ظرفیت مدرسه ها و دانشگاه استفاده کنیم و ویکی نویسی را جز مشق در یک پایه مثل دوم دبیرستان قرار دهیم همه چیز متحول میشود (4164822) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۱۶:۱۴:۴۸
فیلترش میکنیم صورت مساله ای که طرح کردی کاملا حذف میشه!!!! (4164889) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۱۶:۱۴:۵۴
من خودم از این دانش نامه زیاد استفاده میکنم.
به دفعات چیزایی توی اون دیدم که وقتی به سندش مراجعه کردم دیدم منبع معتبری نیست.
البته انصافا مطالب خوب و مستند هم داره ولی اره توش شیطنت هایی هم کردن. (4164890) (alef-11)
به دفعات چیزایی توی اون دیدم که وقتی به سندش مراجعه کردم دیدم منبع معتبری نیست.
البته انصافا مطالب خوب و مستند هم داره ولی اره توش شیطنت هایی هم کردن. (4164890) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۱۶:۲۴:۴۸
همانگونه كه گفتيد تمام افرادي كه به اينترنت دسترسي دارند مي توانند ويكي را ويرايش كنند. البته مستند و با ذكر منبع. پيشنهاد دارم نويسنده محترم با تشكيل كارگروه متشكل از خودشان و افرادي كه در اين زمينه با ايشان هم نظر هستند نسبت به ويرايش صفحاتي كه غير مستند و غير مستدل هستند اقدام نمايند. (4164904) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۱۶:۳۱:۲۱
بسم الله الرحمن الرحیم
نویسنده میفرماید:
"این در حالیست که صفحه مشابهی نه در فارسی و نه در انگلیسی راجع به اسرائیل دیده نمی شود"
این جمله درست نیست، در ویکیپدیا به فارسی ده ها صفحه وجود دارد که به جنایات اسرائیل غاصب پرداخته در انگلیسی هم شما اگر موارد زیر را جستجو فرمایید:
Israel and state-sponsored terrorism
Category:Zionist terrorism
Zionist political violence
Zionist terrorism
Jewish religious terrorism
اولین عبارت بالا به تروریسم دولتی اسرائیل در ویکیپدیا پرداخته
برای هر کدام مطالب بسیار زیادی در ویکیپدیا وجود دارد و هر سه موضوع فوق صفحه مستقل ویکیپدیا دارد علاوه بر اینها ده ها صفحه دیگر ویکیپدیا به موضوع چنایات اسرائیل پرداخته است و عجیبه که نویسنده چنین ادعایی مطرح کرده است
به قارسی هم ده ها صفحه در ویکیپدیا وجود دارد:
کافی است عبارت:
رده:تروریسم صهیونیستی
یا
تروریسم یهودی
یا
آدم‌کشی‌های هدفمند اسرائیل
را جستجو بفرمایید. عبارت "رده: نروریسم صهیونیستی" بیش از 30 صفحه مختلف دارد. که به جنایات صهیونیستها پرداخته که طبیعتا تروریسم دولتی اسرائیل محسوب می شوند بنابراین در کل بیش از 100 صفحه مستقل فقط به زبان فارسی و انگلیسی در مورد جنایات اسرائیل وجود دارد که اگر زبانهای عربی و..رو هم اضافه کنیم تعداد از این هم فراتر خواهد رفت
از الف خواهشمندم نظرات را منصفانه منتشر نماید. (4164915) (alef-11)
نویسنده میفرماید:
"این در حالیست که صفحه مشابهی نه در فارسی و نه در انگلیسی راجع به اسرائیل دیده نمی شود"
این جمله درست نیست، در ویکیپدیا به فارسی ده ها صفحه وجود دارد که به جنایات اسرائیل غاصب پرداخته در انگلیسی هم شما اگر موارد زیر را جستجو فرمایید:
Israel and state-sponsored terrorism
Category:Zionist terrorism
Zionist political violence
Zionist terrorism
Jewish religious terrorism
اولین عبارت بالا به تروریسم دولتی اسرائیل در ویکیپدیا پرداخته
برای هر کدام مطالب بسیار زیادی در ویکیپدیا وجود دارد و هر سه موضوع فوق صفحه مستقل ویکیپدیا دارد علاوه بر اینها ده ها صفحه دیگر ویکیپدیا به موضوع چنایات اسرائیل پرداخته است و عجیبه که نویسنده چنین ادعایی مطرح کرده است
به قارسی هم ده ها صفحه در ویکیپدیا وجود دارد:
کافی است عبارت:
رده:تروریسم صهیونیستی
یا
تروریسم یهودی
یا
آدم‌کشی‌های هدفمند اسرائیل
را جستجو بفرمایید. عبارت "رده: نروریسم صهیونیستی" بیش از 30 صفحه مختلف دارد. که به جنایات صهیونیستها پرداخته که طبیعتا تروریسم دولتی اسرائیل محسوب می شوند بنابراین در کل بیش از 100 صفحه مستقل فقط به زبان فارسی و انگلیسی در مورد جنایات اسرائیل وجود دارد که اگر زبانهای عربی و..رو هم اضافه کنیم تعداد از این هم فراتر خواهد رفت
از الف خواهشمندم نظرات را منصفانه منتشر نماید. (4164915) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۱۷:۴۴:۱۲
لطفا لینک این صفحات رو هم ارائه کنید، من چه با عبارت آدم کشی اسرائیل چیزی در ویکیپدیا نتونستم پیدا کنم. ضمنا در مورد ایران گفته شده ترورهای دولتی، صفحه ای رو معرفی کنید مه همین حرف رو درباره اسرائیل زده باشه (4165021) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۲۰:۲۳:۵۲
اولا که واژه تروریسیم صهیونیستی گفته شده نه اسرائیلی. در بخش آدم کشی هدفمند اسرائیلی هم، باز واژه تروریسم به کار نرفته و بلافاصله قید شده که اسرائیل این کار را در قبال عملیات فلسطینی ها مشروع می داند! در حالی که در مورد ایران، واژه تروریسم به کار رفته و اسم دولت ایران به میان آمده است. این حرف شما مغالطه است. (4165275) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۲۰:۳۴:۵۱
بخش علمی آن تقریبا میشود استفاده کرد و بخش سیاسی و شخصیتی آن زیادی سیاسی است. و خصوصا در بخش قرآن به قران کریم ظلم زیادی شده است (4165293) (alef-11)
مهدی
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۱۶:۴۵:۴۹
اگه اطلاعات درست بنویسن تعجب داره اون ها فقط به منافع خودشان کار می کنن و همه خدماتشان بنا به منافع خودشان طراحی می کنن در غیر این صورت هیچ خدمتی به کسی نمی کنن هیچ سایت و نرم افزار و... را الکی طراحی نمی کنن (4164942) (alef-11)
اشراقی
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۲۰:۲۰:۰۰
اقا مهدی یکطرفه قضاوت نکن پس مطالبی که راجع به ادیان و ائمه هم نوشته درست نیست؟ (4165262) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۱۷:۰۶:۵۷
چرا کامنت من رو منتشر نکردید؟ چند تا عبارت در مورد تروریسم اسرائیل داده بودم خواهشمندم منتشر بشه همه در مورد اینه که تروریسم اسرائیل بهش پرداخته شده برای من عجیبه که کامنت منتشر نشده (4164973) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۱۷:۴۰:۱۰
همون صهیونیست هست شما یه جستچو اگر بفرمایید در مورد اهداف شوم صهیونیستها و کتاب پروتکل های صهیون که میخواستن دنیا رو بگیرن و...در اینترنت منبع بسیبار هست. (4165017) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۱۷:۰۷:۲۳
و چون قابل ويرايش و غيرقابل فيلتر كردن است پس از سنديت بالاتري برخوردار است ،
بايد بپذيريم كه متاسفانه دوران انحصار اطلاعات به پايان رسيده است (4164976) (alef-11)
بايد بپذيريم كه متاسفانه دوران انحصار اطلاعات به پايان رسيده است (4164976) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۱۷:۲۵:۴۷
اقا خدا خیرت بدهد که کامنت منو منتشر کردی (4164997) (alef-11)
امير دولاب
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۱۷:۳۹:۱۷
اشتباه از افرادي است كه به ويكي بعنوان يك مجموعه بي نقص نگاه ميكنند، و البته افرادي كه صفحات غير مستند رو گزارش نميكنند. ويكي ميليونها صفحه غير مستدل داره كه هركي هرجوري برداشت خودش بوده ويرايش كرده و هيچ ادم عاقلي هم به ويكي ارجاع نميده. البته فقط تو ايران اتفاق ميفته كه مجري بره و از ويكي اسم مهندس ورزشگاه رو پيدا كنه و تو تلويزيون اعلام كنه! (4165015) (alef-11)
صمصام
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۱۷:۵۳:۱۸
1.ترور شیخ احمد یاسین رهبر معنوی سازمان حماس در تاریخ ۲۲ مارس ۲۰۰۴. قابل ذکر است این قتل واکنش‌های جهانی را برانگیخت و در این راستا رأی‌گیری برای صدور قطعنامه‌ای در شورای امنیت نیز انجام گرفت که با ۱۱ رای موافق ۳ رای ممتنع و وتوی آمریکا از تصویب بازماند
2.ترور عبدالعزیز رنتیسی رهبر جدید سازمان حماس به همراه دو تن از همراهانش، در حملهٔ دیگر در کمتر از یک ماه بعد از قتل شیخ احمد یاسین. در این حادثه عده‌ای نیز زخمی شدند
3.بمب گذاری در خودروی عزالدین شیخ خلیل (عضو بلندپایه حماس) در ماه سپتامبر سال ۲۰۰۴، در شهر دمشق در کشور سوریه که منجر به قتل وی و زخمی شدن ۳ تن دیگر شد
4.ترور چند تن از دانشمندان هسته ای ایران در سال های اخیر
این چهار بند رو عینا"از ویکی پدیا جهت اطلاع کپی کردم . (4165040) (alef-11)
2.ترور عبدالعزیز رنتیسی رهبر جدید سازمان حماس به همراه دو تن از همراهانش، در حملهٔ دیگر در کمتر از یک ماه بعد از قتل شیخ احمد یاسین. در این حادثه عده‌ای نیز زخمی شدند
3.بمب گذاری در خودروی عزالدین شیخ خلیل (عضو بلندپایه حماس) در ماه سپتامبر سال ۲۰۰۴، در شهر دمشق در کشور سوریه که منجر به قتل وی و زخمی شدن ۳ تن دیگر شد
4.ترور چند تن از دانشمندان هسته ای ایران در سال های اخیر
این چهار بند رو عینا"از ویکی پدیا جهت اطلاع کپی کردم . (4165040) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۱۸:۳۰:۱۷
سلام؛
جالبه من با یکی تو فضای مجازی صحبت می کردم او می گفت که من در ویکی پدیا دیدم که اینطور گفته و معتقد بود وقتی ویکی پدیا می گه دیگه تمومه؛
بعد از کلی بحث به او گفتم:
1- تمام اطلاعات ویکی پدیا توسط هر کسی که در آن وارد شود قابل ویرایش است
اما فقط اطلاعاتی تایید می شود که با سیاست های ویکی پدیا که یک شرکت آمریکایی است تطبیق داشته باشد
2- در ویکی پدیا شما هم اطلاعات درست در آن موضوع را می بینید هم اطلاعات مخدوش و بعضا به صراحت دروغ اما جالب است که نتیجه نهایی که به مخاطب القاء می شود چیزی است که خود شرکت ویکی پدیا می خواهد (4165100) (alef-11)
جالبه من با یکی تو فضای مجازی صحبت می کردم او می گفت که من در ویکی پدیا دیدم که اینطور گفته و معتقد بود وقتی ویکی پدیا می گه دیگه تمومه؛
بعد از کلی بحث به او گفتم:
1- تمام اطلاعات ویکی پدیا توسط هر کسی که در آن وارد شود قابل ویرایش است
اما فقط اطلاعاتی تایید می شود که با سیاست های ویکی پدیا که یک شرکت آمریکایی است تطبیق داشته باشد
2- در ویکی پدیا شما هم اطلاعات درست در آن موضوع را می بینید هم اطلاعات مخدوش و بعضا به صراحت دروغ اما جالب است که نتیجه نهایی که به مخاطب القاء می شود چیزی است که خود شرکت ویکی پدیا می خواهد (4165100) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۱۹:۰۲:۲۱
بعنوان یکی از قدیمی ترین ویرایشگران ویکی با یک دهه سابقه :
1 ویکی یک نهاد دولتی نیست بلکه محتوی و سیاست هایش توسط کاربران تدوین می شود. منابع معتبر را کاربران با اجماع تعیین می کنند. کاربران مستقل که غربزده نیستند بیشتر مشارکت کنند و در تعیین منابع و محتوی اثر گذار باشند.
2 بنیانگذار ویکی آمریکایی و مقر آن آمریکاست. یک نهادمستقل فرهنگی یا علمی و نه حکومتی مثل چینی ها یک دانشنامه مستقل آنلاین ایرانی که امکان مشارکت آزاد داشته باشد آغاز کند. تاکید می کنم غیر دولتی و غیر سیاسی
3 چ دانشنامه بزرگ اسلامی ناتمام مانده و دانشنامه تشیع پس از درگذشت خانم فهیمی زمینگیر شد؟
از نویسنده برای توجه به این امر مهم ممنونم. (4165145) (alef-11)
1 ویکی یک نهاد دولتی نیست بلکه محتوی و سیاست هایش توسط کاربران تدوین می شود. منابع معتبر را کاربران با اجماع تعیین می کنند. کاربران مستقل که غربزده نیستند بیشتر مشارکت کنند و در تعیین منابع و محتوی اثر گذار باشند.
2 بنیانگذار ویکی آمریکایی و مقر آن آمریکاست. یک نهادمستقل فرهنگی یا علمی و نه حکومتی مثل چینی ها یک دانشنامه مستقل آنلاین ایرانی که امکان مشارکت آزاد داشته باشد آغاز کند. تاکید می کنم غیر دولتی و غیر سیاسی
3 چ دانشنامه بزرگ اسلامی ناتمام مانده و دانشنامه تشیع پس از درگذشت خانم فهیمی زمینگیر شد؟
از نویسنده برای توجه به این امر مهم ممنونم. (4165145) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۱۹:۲۰:۳۲
امیدوارم آقایان به این نتیجه که ویکی پدیا را فیلتر کنند نرسند. بنده از صفحات علمی آن بسیار استفاده می کنم. یعنی برای معرفی اولیه و اجمالی از مطالب علمی و نه به معنای این که مثلا منبع اصلی من باشد. ضمنا فیلتر کردن فقط باعث می شود که من از فیلتر شکن استفاده کنم که باعث بالا رفتن هزینه های اینترنت من می شود. همین. امیدوارم دیگر فهمیده باشیم که سیاست فیلتر جواب نمی دهد. سیاست بستن جواب نمی دهد. باید واکسیناسیون صورت بگیرید. (4165171) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۱-۲۶ ۲۰:۲۲:۵۳
اتفاقا دلیل محبوبیت ویکیپدیا همینه، هرکسی میتونه ویرایشش کنه. (4165271) (alef-11)
۱۳۹۵-۱۲-۰۸ ۱۲:۲۳:۳۳
ویکی پدیا برای مسایل مذهبی و سیاسی مرتبط با ایران و اسلام منبع غیر معتبری است (4176929) (alef-11)
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
