نظر منتشر شده
۳۳
توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 4029
هشدار! تداوم كاهش قيمت نفت
تاریخ انتشار : يکشنبه ۲۴ دی ۱۳۸۵ ساعت ۰۹:۴۸

1- روز پنجشنبه 85.10.21، قيمت سبد نفتي اوپك به 49.13 دلار در هر بشكه تنزل يافت. در 15 تيرماه 85 (6 جولاي 2006) قيمت اين سبد به بالاترين نقطه، يعني 68.89 دلار در هر بشكه رسيده بود. از آن پس، طي شش ماه اخير روند سير نزولي داشت. به ‌طوريكه طي 15 تير تا 21 دي (11 ژانويه 2007) 28.7 درصد از ارزش آن كاسته شد كه بيش از نيمي از آن مربوط به سه هفته اخير است. در نمودارهاي ذيل روند تغييرات قيمت روزانه، هفتگي و ماهانه را تا چهارشنبه 85.10.21 (10 ژانويه 2007) از تارنماي اوپك ملاحظه مي‌فرمائيد.   روند تغييرات قيمت متوسط روزانه سبد نفتي اوپك از 29 آذر تا 20 دي1385
روند تغييرات قيمت متوسط هفتگي سبد نفتي اوپك از 21 مهر تا 20 دي 1385 
                روند تغييرات قيمت متوسط ماهانه از آذر 1384 تا دي 1385   2- پيش‌تر در مقاله «خـطر افـزايش اتـكا بـه نفت» نشان دادم كه در سال‌هاي سه دهه گذشته، روند قيمت واقعي نفت دو ويژگي داشت: 1) پـُرنوسان 2) كاهشي. يعني گرچه در سال‌هاي اخير قيمت اسمي نفت روبه‌فزوني بود، ولي قدرت خريد درآمد حاصل از فروش هر بشكه در مجموع نزولي بود.  3- كاهش مداوم قيمت نفت طي ماه ‌ها و به ويژه روزهاي اخير، در اوج زمستان مصرف‌كنندگان عمده، دور از انتظار بود. ممكن است افزايش دما در كشورهاي مصرف‌كننده، يا پيش‌بيني كاهش نرخ رشد جهاني در سال 2007 يا علل غيراقتصادي سبب آن باشد. در هر حال نكته مهم اين است كه اجلاس مهرماه اوپك تصميم گرفته بود كه از ماه نوامبر (آبانماه) روزانه 1.2 ميليون بشكه از توليد اوپك كم شود تا مانع كاهش قيمت گردد، اما شواهد نشان مي‌دهد كه تنها سه كشور از 11 عضو اوپك كاهش توليد داشته‌اند و با اينكه در 20 روز اخير قيمتها با شيب تندي رو به كاهش گذاشته است، وزير نفت كويت با برگزاري اجلاس فوق‌العاده مخالفت كرده است. به نظر مي‌رسد عزم جدي براي كاهش عرضه وجود ندارد.
4- عملكرد مالي دولت در 9 ماهه اول سال 1385 و پيش بيني تا آخر سال نشان مي‌دهد كه استفاده از ارز نفتي براي بودجه دولت (در فرض تصويب متمم چهارم كه در دستور مجلس قرار دارد) چنان بوده كه هر بشكه نفت به طور متوسط 53 دلار محاسبه شده است، در حالي كه در زمان تصويب بودجه سال 85 ، فرض هر بشكه 34.5 دلار بود! حالا فرض ما در بودجه‌ريزي براي سال 1385 چقدر خواهد بود؟ به ياد داشته باشيم كه بستن بودجه با گشاده‌دستي، در واقع به خطر انداختن آينده و حذف تدبير و برنامه‌ريزي است. به ويژه آنكه احتمال دارد قطعنامه 1737 نيز به موانعي برسر راه خرج كردن درآمدهاي نفتي بينجامد. پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمودند : "من از فقر بر امتم بيمناك نيستم بلكه از سوء تدبيرشان مي ترسم". 
                                      
 
محمد مهدوی از بهشهر
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۰:۲۸:۲۲
بسم الله الرحمن الرحیم
مقاله ی خیلی خوبی بود و کاملا گویای همه مطالب بود . در مقاله « خطر افزایش اتکا به نفت » نظر داده بودم که جناب آقای دکتر باید از یه جایی گوشه کار را گرفت ، از جایی باید شروع کرد . البته در جریان نیستم که دولت یا مجلس در این زمینه چه تدابیری اندیشیده ، یا اصلا تدابیری اندیشیده ؟ ...
حالا که سال 85 نیز رو به پایان است و باید بودجه ی سال 86 را تنظیم کرد ، امید واریم نمایندگانی چون شما فکر آخر و عاقبت این مملکت را بکنند تا از این بیشتر نفتمان هدر نرود . این قدر گفته ایم و بنزین و شنیده ایم نه ، دیگر دل و دماغی برای بیانش نداریم
یا حق (10178)
 
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۱:۴۳:۵۴
مشكل اينجاست كه حتی اگر همين آقاي توكلي هم رئيس جمهور شود همين آش است و همين كاسه! (10181)
 
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۱:۴۴:۱۰
خيلي جالب است. وقتي نزديك انتخابات مي شويم و يا انتخابات تمام مي شود آقايان به ياد اصلاح برگزاري انتخابات مي افتند وقتي نزديك تعطيلات عيد نوروز و يا تعطيلات عيد را رد مي كنيم ياد اصلاح تعطيلات مي افتند حالا هم كه سازمان مديريت بودجه را بسته و هيات دولت تقريبا تصويب كرده آقاي توكلي ياد قيمت نفت در بودجه افتاده (10182)
 
محمدرضا
۱۳۸۵-۱۰-۲۵ ۱۱:۳۱:۵۰
بي انصافي است ، دكترتوكلي دائما اين هشداررا ميدهند ولي گوش شنوا نيست ،البته دولت قصد بدي هم ندارد ، قصدش خدمت است اما بلد نيست وبرنامه ريزي خوبي ندارد ، متاسفانه خيلي از صاحبان فكر وبرنامه را هم از دور خود رانده است ، آقاي دكترخوش چهره كه درزمان انتخابات آنطور ازآقاي احمدي نژاد حمايت كرد كه بخش زيادي از شك وشبهه جامعه را برطرف كرد توسط گروه فرصت طلبي كه دور وبر رئيس جمهور را گرفته اند فاصله داده شد ، و امروز بدليل اشتباهات دولت به منتقد آنها تبديل شد ،درهرصورت آقاي احمدي نژاد با از ديدگاه علمي چهرهاي دلسوزي مثل آقاي دكتر توكلي ، دكتر خوش چهره ، دكتر نادران ، دكتر سبحاني ، دكتر مصباحي مقدم ، و ... استفاده كند تا گرفتار سوء مديريت نشود . (10305)
 
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۱:۴۴:۲۱
از حساسیتهای معقول و علمی شما ممونیم جناب دکتر توکلی.
ولی من فکر میکنم که اینطور پول نفت را خرج کردن فقط به خطر انداختن آینده کشور نیست بلکه حال و آینده هر دو را بخطر می اندازد. بیاد داشته باشیم که در زمان دو دولت گذشته گاهی نفت به 8 دلار در بشکه هم فروخته شد و وقتی به بالای 30 دلار رسید خاتمی صندوق ذخیره ارزی درست کرد ولی این دولت حتی نفت بالای 75 دلار هم فروخت و مرتب از صندوق ذخیره ارزی برداشت کرد و بی برنامه خرجهای غیر زیر بنائی کرد. کدام را باور کنیم آن شعارهای غلاظ و شداد در ایستادگی و مقاومت در مقابل شورای امنیت و بقیه قدرتها را باور کنیم یا اینطور ولنگاری در ریختن درآمد نفت را ؟
وظیفه شما نمایندگای مردم در مجلس است که حقایق را بگوئید و اگر نگوئید نام بدی در تاریخ از شما برجای میماند (10180)
 
مرفه بي درد
۱۳۸۵-۱۰-۲۵ ۱۱:۲۸:۱۴
با سلام خدمت هموطن ناشناس
در تائيد فرمايشات شما بايستي اضافه كنم كه دولت هاي گذشته باآن قيمت هاي ناچيز بودجه كشور را مي بستند و در جهت رشد سرمايه گذاري و توليد و اشتغال و رفاه نسبي جامعه گام بر ميداشتند و خدا وكيلي بسيار موفق تر از اين مدعيان امروز بودند. صندوق ذخيره ارزي هم ايجاد كردند ( اگر چه ارث و ميراث خيلي بدي بود براي 000) و اگر به قولي دزدي هم ميكردند از دستشان مي ريخت كه به ملت هم چيزي برسد و اينقدر هم گله و شكايت از روزگار و گذشتگان نداشتند 0 اما اكنون با اين درآمد امروز و آن صندوق ارزي پر تنها هنري كه به خرج داده شده رشد بي رويه بيماريهاي اقتصادي و بدنبال آن نابساماني هاي اجتماعي و معلوم نيست كه اينگونه شتابان به ناكجا آباد ميخواهيم برسيم 0 شكر خدا كه اين استعداد هاي ناشكفته اينقدر دير ظهور كرد وگرنه الآن چيزي از كشورهاي بدبخت آفريقائي كم نداشتيم و بايستي به آنها فخر مي فروختيم 0 الحمدلله هيچ احساس وظيفه اي هم در پاسخگويي نيست و اهميتي هم ندارد كه چه بر سر ما مي آيد 0 البته اين نكته كه آقاي توكلي و دوستانشان در مجلس يكي از مقصران بزرگ اين فاجعه اقتصادي هستند شك نكنيد چون حمايت هاي بي دريغ ايشان و همكارانشان و تائيد هاي مكررشان در برداشت از ذخائر ارزي و بسط بي رويه بودجه ؟! توسط دولت خود بزرگترين عامل در ايجاد اين وضعيت بوده و 000 (10313)
 
مرواريد
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۲:۰۱:۲۷
با سلام
متاسفانه وقتي شيوه مملكت داري بگونه اي باشد كه همه هيچ نميدانند الا ما و همه دانائي ما هم با آزمون سعي و خطا و نتايج نه چندان موفق همراه باشد وضع بهتر از اين نميتواند باشد 0 وقتي فكر كنند صندوق ذخيره ارزي قلك لايتناهي است و فقط بايستي از آن برداشت نمود و هيچ وقعي هم به نظرات كارشناسي اقتصاد داناني كه واقعا شرايط را بخوبي درك كرده و هشدار داده بودند هم نگذاشتند ديگر اميدي براي اصلاح ساختار اقتصادي نبايد داشت 0 انشاا000 آقاي دكتر توكلي بحث هاي سال گذشته و بيماري هلندي كه هم كاران اقتصاديشان اعلام ميكردند و همه هم مورد اتهام واقع شدند و دفاعياتشان از نحوه عملكرد مديران اجرايي كشور را از ياد نبرده باشند 0 اينهم نتيجه بي توجهي كه متاسفانه ادامه آن نيز بشدت براي تمام آحاد جامعه مشهود و بنوعي بعلت تاثير گذاري بسيار شديد در سطح زندگي مردم عواقب منفي آن در سطوح مختلف اجتماعي مشهود است 0 از سال گذشته تاكنون بعلت تزريق بي رويه پول و برداشت از ذخائر دلاري كشور كه ارث و ميراث خوب گذشتگان بود ( نه بد ) فقط توانستيم بيماري هاي اقتصادي مثل تورم . بيكاري . ركود توليد و فرار سرمايه گذاري و گراني هاي لجام گسيخته اجاره و خريد مسكن . مايحتاج و ارزاق عمومي و 000 را تشديد كرده و همه اش هم بگوييم ارث و ميراث گذشته بوده 0 ولله در سالهاي پيشين با توجه با قيمت پائين نفت و بودجه محدود كشور و هزاران مشكلات موجود بر سر راه يك كشور جنگ زده اين همه هزينه هاي سرسام آور و هزاران ميليارد هزينه ديگر ناشي از آزمون و خطا هاي نابجا بر گرده مردم سنگيني نميكرد و اين خود هنر بزرگي بود اگر چه معضلات خاص خود را هم داشت با توجه باينكه يك صندوق ارزي چند ميلياردي هم براي آيندگان منظور گرديد كه 000 0 اما اينكه مردم را اينقدر نادان و ابله فرض كنيم كه با يك مشت وعده و وعيد براي سال آينده اين اقتصاد بيمار را به سمت ناكجا آباد هدايت كنيم اين ديگر ظلم علي حده به اعتماد مردم است 0 و كاش يكي پاسخ ميداد كه آيندگان به اين ارث و ميراث ناصوابي كه امروز در شرف شكل گيري و تاثير گذاري منفي در پائين ترين زواياي زندگي روزمره مردم است چه جوابي خواهند داشت ؟! يادمان باشد كه در آينده اي نه چندان دور ما هم گذشته خواهيم بود0 (10195)
 
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۲:۱۹:۵۲
برای قضاوت در مورد عملکرد اقتصادی د ولت زود است. به خبر خودتان در مورد پیشرفت پروژه های عمرانی نگاه بیاندازید بد نیست.
http://www.alef.ir/content/view/3820 (10197)
 
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۳:۴۷:۵۴
كار خوبش جاي خود اين اشتباه فاحش هم بجاي خود.
مجلس اينبار بايد به حرف توكلي گوش كند و نگذارد دولت دلار هاي نفتي را تبديل به ريال كند...
يكسري بازار بزنيد ببينيد چه خبر است... (10214)
 
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۲:۴۸:۱۸
یک بار دیگر به این جمله پیامبر اکرم دقت کنیم چرا که بفرموده ایشان مومن از یک سوراخ دوبار گزیده نمی شود

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمودند : \"من از فقر بر امتم بيمناك نيستم بلكه از سوء تدبيرشان مي ترسم\".

چه خوبست دولت محترم به این تلاش بالا و قابل تقدیر خود چاشنی تدبیر و تعقل را بیشتر کند .یکی از نمودهای آن بهره گیری از خرد جمعی و اندیشمندان و نخبگان و بیرون آمدن از حصار خوبینی و خودرای ای است تا این سرمایه و آبروی نظام که در دستشان به امانت است بدرستی حفظ و حراست شود. (10202)
 
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۳:۲۱:۲۶
خدا بشما خیر بدهد. بنده نمیدانم داریم بکجا میرویم. این وضع اقتصاد ماست و قدرتهای غربی هم این را میدانند در حالی که برای مردم خودمان مرتب شعار میدهیم که ما ابر قدرتیم و چنین و چنانیم و چنین و چنان میکنیم. گفتیم که اگر شورای امنیت قطعنامه علیه ما بدهد واکنش فلان و فلان خواهیم داشت. قطعنامه تصویب شد و هیچ کاری نتوانستیم بکنیم و نخواهیم توانست. دیپلماتهای ما را در عراق گرفتند هیچ کاری نتوانستیم بکنیم. بانکهای بزرگ خارجی دارند ما را تحریم میکنند و گرفتاری مدیریت کشور بیداد میکند و ما کوس ابرقدرت بودن میزنیم. و میگوئیم که چشم امید مردم جهان به ایران است و دنیا در حال احمدی نژادی شدن است. خنده دار نیست؟ گریه دار نیست؟ اینهمه گرفتاری داریم و اقتصاد در حای فروریختن است و رئیس جمهور برای بار دوم در یکسال میرود ونزوئلا و بعد هم دو کشور دیگر آمریکای لاتین و میخواهد با آنها در ینگه دنیا نزدیک بشود که مشکلات ما حل شود! مردم را احمق فرض میکنند آقایان. ملکت را به یازی گرفته اند آقایان. آقای رئیس جمهور پستهای سفارت را به قالیباف و رهبر و این و آن پیشنهاد میکند. انگار که کالاست که به این و آن بدهد برای راضی کردن و باج دادن. فکر میکنید دشمنان ما این مدیریت را میبینند نمیفهمند چه خبر است؟ مگر ایران و انقلاب و مردم ملک آقایان است که اینطور بازی میکنند؟ (10206)
 
رها
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۳:۳۹:۱۹
فقط در یک صورت است که احمدی نژاد و جریان حامی وی پس از این یکی دو سال برای همیشه و اصولگرایان تا چندین سال از تاریخ حیات سیاسی ایران حذف نخواهند شد و آنهم ظهور امام زمان است. مملکت در وضعیت پکش قرار دارد. (10211)
 
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۷:۴۴:۴۷
استعفای دسته جمعی هم راهکار بدی نیست! (10254)
 
زودپز
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۳:۴۰:۱۷
پس آقای داوودی که همکار شما در دانشگاه هم هست و ناسلامتی اقتصاددان هست چه کار دار می کند آنجا؟ (10212)
 
هادی معرفت
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۳:۵۴:۱۹
آقای توکلی من به شما ارادت دارم ولی خواهش می کنم طوری به ديگران نگاه نکنيد (مثل همين عکس خودتان) که عاقل اندر سفيه. همين حرکت شما در توقف قيمت بنزين و کاهش نرخ تورم چه بلايی سر مملکت آورد. شما هم مثل آقای احمدی نژاد دچار توهماتی هستيد (10208)
 
هادی معرفت
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۳:۵۱:۳۹
منظورم نرخ بهره بود که در مجلس تصويب شد.در ضمن لطفا کاش سانسور نمی کرديد. (10215)
 
هادی معرفت
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۴:۰۹:۴۷
آيا می دانيد با کاهش دستوری نرخ بهره توسط آقای توکلی و دوستان به اصطلاح اقتصاد دان(بگويم اقتصاد خوان) الان چه بر سر مسکن آمده است. (10219)
 
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۳:۵۵:۴۲
بسم الله الرحمن الرحیم. به جای آیه یاس خواندن اصولگرایان و لج کردن دولت بهتر است به همدیگر گوش بدهیم و کارهای هم را اصلاح کنیم. ما ایرانیها اصلا بلد نیستیم خوب گوش کنیم. (10216)
 
عزتی
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۴:۰۸:۵۷
هشدار شما کاملا به جاست اما نکته در این است که دولت کنونی تمام محاسبات خود را نه بر اقتصاد که بر ملاحظات سیاسی و استراتژیک بنا نهاده است. به این معنا که افق تنش های کنونی در خاورمیانه نه تنها بهتر از وضعیت کنونی نیست که بدتر هم خواهد بود. به عبارت دیگر کاهش کنونی قیمت نفت مقطعی است و در ماه های آتی به شدت افزایش خواهد یافت. (10218)
 
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۴:۱۲:۵۶
سلام. آیا فکر کرده اید تکلیف لایحه خدمات کشوری که دولت داده و این هفته هم مجلس به احتمال زیاد تصویب می کند با کاهش قیمت نفت چه خواهد شد. شما می توانید حقوق یک کارمند را از 250 تومن چند ماه بکنید 350 تومان و ناگهان برسانید به 200 تومان. می دانید چه جنجالی می شوید. مهمترین خطر نفت در همین است. (10220)
 
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۴:۱۳:۴۶
از شيطنت برخي كشورهاي منطقه صاحب نفت غافل نباشيم چون كاهش قيمت نفت آنقدر تصنعي مي باشد كه نياز به تشكيل كارگروه بحران شكن متشكل از تمامي نخبگان دلسوز از هر تفكر و گروه داخل نظام است و فردا دير خواهد بود. (10221)
 
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۴:۲۵:۳۶
فرت و فورت پول نفت را خرج کردن همین دردسر ها را هم دارد. (10223)
 
تحلیل گر بازار سرمایه
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۴:۲۵:۵۱
نمودار قیمت نفت سنگین با حداکثر قیمت 66 دلار در بررسیهای تکنیکال فرمایش شما را کاملا تایید میکند بطوریکه در یک نمودار 6 ساله قیمت موج اصلاحی قیمتی آغاز شده که یک نوسان قیمت پیچیده و کاهشی تا حداقل 29 هفته آینده نشان میدهد.
آنچه مسلم است نفت یک رالی صعودی با آغاز از سال 2003 میلادی شروع کرده و در سال 2006 قیمت حداکثر را دیده است
سپس موج اصلاحی قیمت خود را آغاز کرده که با احتمال زیاد بین 29 تا 86 هفته طبق نمودار هفتگی ادامه یابد و در این دوران قیمتهای تا 40 دلار با مقاومت قیمتی 30 دلار را ببیند
گرچه انعکاس قیمتهایی به سمت بالا نیز خواهیم داشت ولی این حداکثر قیمت فعلا امکان ندارد قیمتهای قبلی را ببیند ضمن اینکه در نقاطی که قیمت نفت مقاومت میکند در صورت عبور از آن به هنگام بازگشت در همان نقاط مشکل خواهد داشت
در بررسی قیمتی نفت برنت با حد قیمتی 74 دلار در سال گذشته این نقاط در قیمتهای 58 و 50 و 42 و 34 دیده میشود که با کاهش قیمت و عبور از هر عدد انتظار رسیدن به عدد بعدی میرود
(10222)
 
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۴:۳۲:۲۸
آقای رئیس جمهور پستهای سفارت را به قالیباف و رهبر و این و آن پیشنهاد میکند. انگار که کالاست که به این و آن بدهد برای راضی کردن و باج دادن.

نه قربان. برای باج دادن نیست بلکه برای آن است که از آنها خلاص شوند. (10228)
 
هوتن
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۵:۴۸:۱۵
به قول قدیمیا به دلم برات شده نفت به همین زودی ها صد دلار را رد می کند. پس نگرانی فعلا و برای یکی دو سال بی مورد است. فعلا بخوریم تا بعدا خدا چی بخواد. (10235)
 
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۵:۵۰:۴۲
امان از افراط وتفريط (10237)
 
نا شناس
۱۳۸۵-۱۰-۲۴ ۱۸:۲۷:۲۶
با آمدن آقاي احمدي نژاد دره هاي بزرگ سقوط نمايان تر شده است. اي كاش بزرگان نظام دلسوزانه اندكي جدي برخورد كنند وگرنه شكي نيست كه كارهاي و حرفهاي ايشان آينده اي تيره پيش روي كشور خواهد گذاشت. معلوم نيست كه ايشان تا كجا مي خواهد بتازد و همه چيز را فداي خواسته های شخصي خود كند. آخر هزينه كردن از انقلاب هم حدي دارد (10260)
 
پهلوان
۱۳۸۵-۱۰-۲۵ ۱۱:۳۶:۵۰
كار دكتر توكلي ازبيخ خراب است . ما فكر مي كرديم اقتصاد دان است . درمجلس طرحهاي اقتصادي مي دهد وضع ملت خوب مي شود . حالا ديديم نه بابا فقط حرف مي زند وانتقاد مي كند . چيز ديگري هم فهميديم وآن اينكه گول ظاهر وتيپ و ... اينگونه به ظاهر دكتر ها را نخوريم . راستي راستي احمدي نژاد خوب شفاف سازي كرد وباسياست دست همه را روكرد . هركس به ولايت وحركت احمدي نژاد معتقد نباشد نون حروم خورده ، يك فكري براي آخرتش بايد بكند . الف بدون سانسور بزن روسايت . (10296)
 
۱۳۸۵-۱۰-۲۵ ۱۱:۳۸:۲۱
اگر اقای توکلی ودوستانشان در بین مردم باشند اکنون به خوبی نگرانی ودل شوره مردم را حس می کنند .
مردم نگرانند که مبادا سر نوشت این دولت هم همانند دولت اول انقلاب شود اوبه دلیل خیانت ودوری از مردم ورهبری سقوط کرد واین دولت به دلیل ناکارآمدی ودوری از نخبگان و کنار گذاشتن مدیران نظام وتندروی افراطی در سیاست خارجی به این وضعیت دچار شود
مردم به این دولت رای دادند تا با فساد وتبعیض مبارزه کند ومعیشت انان را سامان دهد ولی دولت بجای این کار دنبال هوگوچاورز راه افتاد و پیگیر افشای حقیقت هولوکاست شد
مردم هنوز هم نا امید نیستند چرا که در این کشور سکاندار اصلی مقام معظم رهبری است ومجلسی دارد که در راس امور است وسیاست مدارانی مثل هاشمی وخاتمی دارد.
لذا انتظار اینست که نگذارند مردم مایوس شوند (10297)
 
دوست
۱۳۸۵-۱۰-۲۵ ۱۴:۲۲:۳۲
آقاي دكتر توكلي گل گفتيد.
كاهش اجباري سود بانك ها كار خوبتان است ولي تثبيت قيمت ها به ويژه عدم افزايش قيمت بنزين از ان اشتباه هاي غير قابل بخشش مي باشد. آخر آقاي دكتر كدام آدم عاقل مي ايد سرمايه مملكت را مي دهد به مشتي اتل سوار كه ويراژ بدهند و دود به حلق امت مستضعف بكنند! (10336)
 
محمد صباغ
۱۳۸۵-۱۰-۲۵ ۱۶:۴۴:۰۰
هركس به ولايت وحركت احمدي نژاد معتقد نباشد نون حروم خورده
برادر ارجمند جناب آقاي پهلوان
به عقيده اينجانب عمده مسئولين دولت - مجلس- فرماندهان و خدمتگذاران فعلي و قبلي جمهوري اسلامي كه مقام معظم رهبري آنها را در مواقع حساس دعوت نموده و ماموريتهايي رابه آنها محول مي كنند معتقد و ملتزم به ولايت ايشان هستند حال چه از جناه راست باشند و چه چپ - چه اصولگرا باشند و چه اصلاح طلب . آقاي دكتر احمدي نژاد هم يكي از همين افراد هستند كه بنا بر قانون كشور بايد به سليقه ايشان و در چارچوب ضوابط قانوني مصوب اداره شود.
براي كمك بهايشان لازم نيشت افراد اصولگرايي را كه هم سليقه با ايشان نيستند مخالف ولايت معرفي كنيم. اما آنچه در مقاله فوق آمده است تحليلي علمي از ارقام واقعي است. اگر كسي پيش بيني مستند و علمي ديگري مي تواند ارائه كند بسم الله. آماده خواندن و استفاده هستيم. (10342)
 
پهلوان
۱۳۸۵-۱۰-۲۶ ۱۱:۱۹:۳۶
جناب صباغ عزيز مقطع نگري كار خيلي بديي بايد چشم انداز داشته باشيم وجامع نگر ، نظر زماني را ببين
درآمد


اکنون مجموعه اي از ريسک هاي ژئوپلتيک در خاورميانه و ضعف ساختاري کشورهاي اين منطقه درجذب واجراي سرمايه گذاري عظيمي که براي تامين رشد فزاينده تقاضاي نفت لازم ميباشد، ثبات بازار نفت و چشم انداز اقتصاد جهاني را تهديد ميکنند. مجموعه اين ريسک ها ميتواند موجب پيدايش دور تسلسل باطلي شود که داراي پيآمدهاي تورمي و رکودي بسيارشديد براي کل اقتصاد جهان ميباشد. کنترل و خنثي سازي اين چرخه باطل توسط مجموعه اي از اقدامات امنيتي و اصلاحات اقتصادي و سياسي به احتمال قوي محورسياست خارجي غرب طي دهه آينده خواهد بود. اين استراتژي در صورت خطاي محاسبه از سوي غرب و کشورهاي خاورميانه و ناتواني کشورهاي اين منطقه در انجام به موقع اصلاحات سياسي و اقتصادي ميتواند به يک مقابله نظامي گسترده در خاورميانه فرا رويد. در چنين شرايطي ايجاد سازماني، بر پايه الگوي هلسينکي، براي حفظ و ارتقا ثبات و امنيت خاور ميانه ميتواند چارچوب مناسبي را براي خنثي کردن ريسک هاي ژئوپلتيک در منطقه، پيشبرد برنامه اصلاحات خاورميانه، مبارزه با تروريسم ومنع گسترش سلاح هاي کشتارجمعي فراهم آورد. ايران از معدود کشورهاي منطقه است که به دليل مختصات جمعيتي و اقتصادي ميتواند دراين فرايند نقش مثبتي ايفا نمايد و آنرا به فرصتي براي توسعه اقتصادي و سياسي کشور مبدل کند. اما اين امر مستلزم اصلاح ساختار اقتصادي و سياسي به ويژه اصلاح سياست خارجي کشور است تا ايران را از رويارويي با غرب خارج سازد. درغير اينصورت ممکن است ايران درکانون تند بادي قرار گيرد که ميتواند پيآمدهاي خطير و ناشناخته اي براي اقتصاد و امنيت ملي کشور به همراه داشته باشد.



افزايش قيمت


طي سال جاري قيمت نفت خام نزديک به دو برابر شده و به مرز بشکه اي 70 دلار رسيده است (نمودار 1- الف را ملاحظه کنيد). برخي از کارشناسان نفت معتقدند که افزايش کنوني قيمت نفت به دليل عوامل ساختاري عرضه و تقاضا نبوده، بلکه ناشي ازشرايط ذهني بازار و نگراني نسبت به عوامل سياسي ميباشد و به محض رفع اين نگراني ها به روند طبيعي و بلند مدت خود باز خواهد گشت. ميانگين قيمت نفت جهان در يک افق بسيار بلند مدت (1869-2004) نزديک به بشکه اي 20 دلار (به قيمت ثابت سال 2004) و در يک مقطع کوتاهتر و معاصر نزديک به بشکه اي 30 دلار است (نمودار 1- ب را ملاحظه کنيد). اين عده از کارشناسان برآنند که پس از رفع مشکلات و نگراني هاي کنوني قيمت نفت احتمالا به سطح بشکه اي 35 دلار بازخواهد گشت (نمودار 1 – ج را ملاحظه کنيد).



از سوي ديگر، برخي ديگر از کارشناسان نفت معتقدند که بازارنفت اکنون وارد مرحله جديدي شده است که در آن علت پايه اي افزايش قيمت نفت رشد فزاينده تقاضا و سرعت بالاي تحليل و فرسايش ميدان هاي نفت ميباشد. برخلاف دوره 1970 که افزايش قيمت نفت به دليل کنترل و کاهش عامدانه سطح توليد بود. براساس اين نظريه طي چند دهه آينده جهان شاهد رشد فزاينده قيمت نفت خواهد بود.



رشد تقاضا


بر اساس پيش بيني آژانس اطلاعات انرژي، طي 20 سال آينده سطح تقاضاي جهان براي نفت خام از86 ميليون بشکه در روز در سال 2004 به 120 ميليون بشکه در روز در سال 2025 افزايش خواهد يافت (نمودار 2 را ملاحظه کنيد). پيش بيني اوپک کمي محافظه کارانه تر از پيش بيني آژانس اطلاعات انرژي است. براي مثال پيش بيني اوپک براي سطح تقاضا در سال 2025 برابر 114 ميليون بشکه در روز ميباشد که در مقايسه با پيش بيني آژانس اطلاعات انرژي 5 در صد پايين تر است. اما به لحاظ ملاحظات استراتژيک هر دو پيش بيني داراي چشم انداز مشابهي ميباشند.



طبق پيش بيني آژانس اطلاعات انرژي متجاوز از 38% افزايش تقاضاي نفت جهان در دوره زماني مورد مطالعه مربوط به افزايش تقاضا درکشورهاي آمريکا وچين ميباشد (به ترتيب 20% و 18%). اماعلي رغم سهم بالاي آمريکا، درمجموع، سهم عمده اين افزايش به دليل رشد سريع تقاضا درکشورهاي درحال رشد است. به عبارت دقيقتر، نزديک به 65% کل افزايش تقاضاي جهان براي نفت مربوط به افزايش تقاضا در کشورهاي در حال رشد ميباشد. در اين ميان چين و هندوستان با نرخ هاي رشد 4.2% و 4.1% در سال داراي سريعترين نرخ رشد تقاضا براي نفت خواهند بود. در کل، طي 20 سال آينده، تفاضاي جهان براي نفت خام بطور متوسط به ميزان 2% در سال افزايش خواهد يافت.



در سال 2025 آمريکا همچنان بزرگترين مصرف کننده نفت خواهد بود. اما سهم آن از 25% در سال 2001 به 23% در سال 2025 کاهش خواهد يافت. از سوي ديگر، سهم چين از 6% در سال 2001 به 11% در سال 2025 افزايش خواهد يافت (نمودار 2 را ملاحظه کنيد). شايان توجه است که سهم اروپاي غربي و ژاپن در کل تقاضا از 25% در سال 2001 به 18% در سال 2025 تنزل خواهد کرد. در حاليکه سهم کل کشورهاي در حال رشد از 32% در سال 2001 به حدود 50% در سال 2025 افزايش خواهد يافت.



افزايش وابستگي به خاورميانه


در حال حاضر 61 در صد کل ذخائر اثبات شده نفت جهان در خاورميانه قرار دارد و متجاوز از 42 در صد کل واردات نفت جهان توسط منطقه خاورميانه تامين ميشود (نمودار 3 را ملاحظه کنيد).



غالب برآوردها حاکي از آن است که با فرسوده شدن ميدان هاي نفت در اروپا و پاره اي ديگر از مناطق، سهم خاورميانه در تامين تقاضاي جهان به سرعت رو به افزايش است. طبق برآوردهاي آژانس اطلاعات انرژي، سهم خاورميانه در کل ظرفيت توليد جهان از 26% در سال 2001 به 32% در سال 2025 افزايش خواهد يافت (نمودار 3). براساس اين برآوردها تا سال 2025 متجاوز از 41% از کل افزايش تقاضاي جهان براي نفت توسط خاورميانه تامين خواهد شد.



کشف ذخائر جديد درمنطقه خاورميانه با سرعت رو به افزايش است. طي دو دهه 1983 - 2003 ذخائر اثبات شده نفت در خاورميانه 1.8 برابر شد، يعني از 397 بيليون بشکه در سال 1983 به 727 بيليون بشکه در سال 2003 افزايش يافت. اين امر، همراه با هزينه توليد بسيار پايين ميدانهاي نفت خاورميانه و متقابلا هزينه توليد بالاي ساير ميدانها و همچنين رشد سريع تقاضا براي نفت، موجب خواهد شد تا وابستگي جهان به نفت خاورميانه به نحو بيسابقه اي افزايش يابد.



ريسک هاي استراتژيک


چشم انداز بازار جهاني نفت متاثر از ريسک هاي متعددي است که ازآن ميان پنج ريسک زير داراي اهميت استراتژيک ميباشند:



· نا اطميناني پيرامون سطح واقعي منابع موجود نفت

· نا اطميناني ناشي از سير تحولات تکنولوژي

· نوسانات اقتصادي و نا اطميناني نسبت به چشم انداز اقتصاد جهاني

· ريسک هاي ژئوپلتيک ونا اطميناني نسبت به امنيت و ثبات کشورهاي صادرکننده نفت

· نا اطميناني نسبت به سطح ظرفيت توليد نفت و تحقق سرمايه گذاري لازم دراين بخش



ريسک هاي فوق، از طريق تاثيرگذاري برعوامل تعيين کننده عرضه و تقاضا، داراي تاثير تعيين کننده اي بر سير تحولات بازار نفت ميباشند.



نا اطميناني نسبت به سطح منابع


طبق برآوردهاي موجود، ذخائر اثبات شده نفت جهان نزديک به 1200 بيليون بشکه است که به آن ميبايست 620 بيليون بشکه ذخائر اکتشاف نشده را نيز اضافه نمود (نمودار 3 را ملاحظه کنيد). بر اساس ارزيابي زمين شناسي ايالات متحده آمريکا (USGS)، به فرض آنکه ضريب بازيابي 40% و نرخ رشد ذخائر %50 باشند، ميزان فرضي کل منابع نفت جهان بالغ بر 6000 بيليون بشکه ميباشد که 3000 بيليون بشکه آن غيرقابل بازيابي است.



اين تخمين ها داراي حاشيه خطاي قابل توجهي ميباشند و به عوامل و مفروضات متعددي بستگي دارند، مانند ضريب بازيابي، نرخ رشد ذخائر، سرعت تکامل و افت ميدان هاي نفت، هزينه اکتشاف و توليد و بالاخره سرعت و چگونگي تحولات تکنولوژي. افزون بر اين، در شرايط موجود اعلام کشف ذخائر جديد نفت و مبالغه درتخمين سطح ذخائر موجود و کشف شده به يک بازي و ابزار سياسي جهت کسب اهميت استراتژيک تبديل شده است که نااطميناني در مورد سطح ذخايرنفت را تشديد ميکند. بعد از سقوط حکومت پهلوي وجنگ ايران وعراق، رقابت جديدي براي کسب اهميت استراتژيک در بازار نفت بين کشورهاي منطقه آغاز گرديد. طي اين مدت کشورهاي ايران، عراق، عربستان سعودي، کويت و ساير کشورهاي منطقه کشف ذخاير بسيار بزرگي را اعلام کرده اند که سطح ذخائر موجود آنها را به ميزان قابل توجهي افزايش ميدهد. براي مثال، ظرف دو دهه (1983-2003) ذخائر اثبات شده خاورميانه نزديک به دو برابر شده است (نمودار 3 را ملاحظه کنيد). اما در مورد ذخاير جديد اين کشورها اطلاعات موثقي در دست نيست تا بتوان صحت اين ادعاها را به دقت ارزيابي نمود. آژانس بين المللي انرژي (IEA)، آژانس اطلاعات انرژي (EIA)، اوپک و سازمان زمين شناسي آمريکا (USGS) نيزتا به حال سطح ذخائر موجود و اثبات شده در تک تک اين کشورها را مورد ارزيابي مجدد و دقيق قرار نداده اند. در مجموع، نا اطميناني قابل توجهي پيرامون سطح واقعي منابع نفتي جهان وجود دارد.



نا اطميناني ناشي از سير تحولات تکنولوژي


تحولات تکنولوژي، با دگرگون کردن عرضه و تقاضاي نفت، از کانالهاي متعددي بر سير تحولات بازار نفت تاثير ميگذارند. براي مثال، طي دو دهه اخير پيشرفت هاي تکنولوژيک در زمينه هاي حفاري، تصوير نگاري زير زميني و توليد فراساحلي موجب تحولات گسترده اي در صنعت نفت گرديده است. در اثر اين پيشرفت ها ضريب موفقيت درفعاليت هاي اکتشافي افزايش يافته، هزينه اکتشاف وتوليد کاهش يافته و ذخائر جديد بزرگي به ويژه در آبهاي عميق کشف شده اند. در زمينه عرضه، پيشرفت در فنآوري تبديل گاز به مايع، کشف جانشين هاي مناسب براي نفت و سوخت هاي کربني وتکامل و توسعه منابع انرژي غيرنفتي داراي تاثيرات بنيادين و بلند مدت بر بازار نفت خواهند بود.



از سوي ديگر، تحولات تکنولوژيک در ذخيره سازي انرژي، حفظ انرژي، صرفه جويي درمصرف انرژي و پيدايش و تکامل تکنولوژي هاي متکي بر سوخت غيرهيدروکربن، با متحول کردن تقاضا براي نفت، بطور بنيادين بازارنفت را دگرگون خواهند ساخت. طبق برآوردهاي سازمان اوپک، در سال 2001 نزديک به 47% کل تقاضاي نفت جهان متعلق به بخش حمل و نقل بود. تحولات تکنولوژيک در اين بخش، به ويژه پيدايش و تکامل موتورهاي متکي به سوخت غير نفتي تقاضا براي نفت را دگرگون خواهد ساخت. بر اساس برآوردهاي اوپک، اگر در کشورهاي عضو سازمان همياري و توسعه اقتصادي (OECD) نرخ رشد کارايي سوخت اتومبيل ها به ميزان نيم درصد در سال افزايش يابد، تا سال 2020 مصرف نفت اين کشورها به ميزان 40 در صد کاهش خواهد يافت. نزديک به 21 در صد کل توليد نفت جهان توسط بخش صنايع و نزديک به 14 در صد آن توسط خانوارها و بخش هاي تجاري و کشاورزي مصرف ميشود. مجددا، تحولات فنآوري در الگو و راندمان مصرف و توليد اين بخش ها، روند بلند مدت تقاضا براي نفت را دگرگون خواهد ساخت. تحولات تکنولوژيک در صنعت توليد و انتقال برق، براي مثال افزايش راندمان توربين هاي گازي، گسترش توليد انرژي خورشيدي، هيدروليک، بادي وهسته اي وهمچنين افزايش کارآيي شيوه هاي انتقال و توزيع برق نيز داراي اهميت پايه اي است.



تحولات تکنولوژِِي در هر دوعرصه تقاضا و عرضه با سرعت به پيش ميرود. اما در شرايط حاضر، مسير و سرعت اين تحولات به دقت قابل پيش بيني نيست.



نا اطميناني نسبت به چشم انداز اقتصاد جهاني


تقاضا براي نفت به سطح مصرف سوخت و انرژي خانوارها، سطح مصرف سوخت و انرژي فعاليت هاي توليدي و اقتصادي وسطح تقاضا براي سايرتوليدات اقتصادي که بطور مستقيم يا غير مستقيم نيازمند سوخت و انرژي ميباشند بستگي دارد. رونق اقتصادي با افزايش درآمد وافزايش فعاليت و توليدات اقتصادي موجب افزايش تقاضا براي نفت ميگردد. ازسوي ديگر، رکود اقتصادي موجب کاهش تقاضا براي نفت ميشود. به اين ترتيب چشم انداز بازار نفت تابع چشم انداز اقتصاد کلان است که خود متاثر از ريسک هاي بسياري است.



بر اساس محاسبات آژانس اطلاعات انرژي، يک در صد تنزل در نرخ رشد توليد ناخالص جهان موجب خواهد شد تا نرخ رشد تقاضاي جهان براي نفت هفت دهم در صد آهسته گردد. در پيش بيني هاي آژانس، اين امر سبب خواهد شد تا تقاضاي جهان براي نفت خام در سال 2025 نزديک به 15% کمتر از سناريوي پايه باشد (نمودار 2 را ملاحظه کنيد). بحران ها ي اقتصادي ادواري غالبا موجب نوسانات شديدتري در نرخ رشد اقتصادي ميشوند و در صورت وقوع، تاثير رکودي آنها بر بازار نفت ميتواند به مراتب بيشتر از 15% باشد. از سوي ديگر، چنانچه اقتصاد جهاني يک در صد سريعتر از آنچه در سناريوي پايه پيش بيني شده است رشد کند، در آنصورت تقاضاي جهان براي نفت خام در سال 2025 نزديک به 15% بيشتر از رقم پيش بيني شده در سناريوي پايه خواهد بود. گرچه احتمال رشد سريع تر اقتصاد جهاني قوي نميباشد، اما نميتوان آنرا ناديده گرفت.



ريسک هاي ژئوپلتيک


ثبات سياسي ازعوامل پايه اي است که داراي تاثيرات مستقيم و غير مستقيم گسترده اي بر بازار نفت ميباشد. بي ثباتي سياسي موجب رکود کل اقتصاد و در نتيجه کاهش تقاضا براي نفت ميشود. از سوي ديگر، بي ثباتي سياسي در مناطق نفت خيز ميتواند با قطع جريان توليد و توزيع نفت موجب اختلال گسترده در بازار نفت و بروز بحران هاي اقتصادي گردد.



ثبات سياسي در بسياري از کشورهاي توليد کننده نفت بسيار شکننده و نا مطمئن است. اين امر در مورد کشورهاي خاورميانه بسيار نگران کننده ميباشد. با توجه به اينکه متجاوز از 60 در صد ذخائر نفت جهان در منطقه خليج فارس قرار دارد. ثبات سياسي اين منطقه، به ويژه امنيت چاه ها و مسيرهاي حمل و نقل نفت آن داراي اهميت حياتي است. کشورهاي حوزه درياي خزر، آفريقا و آمريکاي جنوبي نيز از وضعيت بهتري برخوردار نميباشند. بسياري از کارشناسان معتقدند که با توجه به اين شرايط، در آينده رشد تروريسم بين المللي امنيت توليد وحمل ونقل انرژي را به نحوي جدي به خطر خواهد انداخت. خرابکاري لوله هاي نفت در نيجريه، اعتصابات کارگري در ونزوئلا، گسترش فساد در روسيه و ناآرامي هاي اجتماعي در ازبکستان و ساير کشورهاي اتحاد جماهيرشوروي سابق، بحران هاي سياسي و امنيتي در عراق، ايران و عربستان سعودي تنها چند نمونه از ريسک هاي ژئوپلتيکي هستند که ثبات بازار نفت را تهديد ميکنند.



نا اطميناني نسبت به ظرفيت توليد


تامين تقاضاي فزاينده براي نفت مستلزم سرمايه گذاري گسترده درتاسيسات و فعاليت هاي اکتشاف، استخراج، توليد، پالايش و توزيع نفت و بطورکلي سرمايه گذاري در ظرفيت توليد اين صنعت است. اما ميزان سرمايه گذاري در صنعت نفت، مانند هر صنعت ديگري، به سطح کنوني و چشم انداز نرخ سود سرمايه گذاري در آن صنعت بستگي دارد. کاهش نرخ سود مورد انتظار موجب کاهش سرمايه گذاري و افزايش آن موجب افزايش سطح سرمايه گذاري خواهد شد. نرخ سود سرمايه گذاري نيز به نوبه خود به هزينه توليد، سطح قيمت وسطح تقاضا براي نفت بستگي دارد.



افزايش تقاضا موجب افزايش قيمت و افزايش سودآوري سرمايه ميگردد. اما افزايش نرخ سود سرمايه هنگامي موجب افزايش سرمايه گذاري ميشود که افزايش تقاضا و قيمت نوساني گذرا نباشد. نا اطميناني نسبت به چشم انداز آتي اقتصاد جهاني يکي ازعوامل مهمي است که برسطح سرمايه گذاري بطور مستقيم و غير مستقيم تاثير ميگذارد. بي ثباتي قيمت امر سرمايه گذاري را دشوار ساخته، ميتواند موجب سرمايه گذاري بيش از حد و يا کمبود سرمايه گذاري درظرفيت توليدي صنعت نفت گردد. اين امر در دور بعد موجب پيدايش و گسترش عدم تعادل در بازار و در نتيجه تشديد بحران ميشود.



منطق فوق در مورد کليه صنايع صدق ميکند. اما صنعت نفت از يکسو بسيار سرمايه بر است و از سوي ديگر سرمايه گذاري در آن بسيار زمانبر ميباشد. لذا درمورد صنعت نفت تاثير سوء نوسانات اقتصادي و نا اطميناني چشم اندازاقتصاد بر روي فعاليت سرمايه گذاري و کارکرد بهينه بازار بسيار شديد است.



سرمايه گذاري لازم


طبق محاسبات آژانس بين المللي انرژِي (آبا) چنانچه قيمت نفت در سطح 40 تا 50 دلار باقي بماند، تا سال 2030 تقاضا براي نفت به ميزان 60 در صد افزايش خواهد يافت. طبق برآوردهاي آبا، تامين اين افزايش تقاضا مستلزم 15 تريليون دلار (سالانه 568 بيليون دلار) سرمايه گذاري در تاسيسات و زيرساختهاي صنعت نفت است. طبق برآوردهاي موجود، بازار جهاني سرمايه توانايي تامين اين حجم از سرمايه گذاري را دارد، اما تنها در صورتي به اين امر اقدام خواهد کرد که بازار نفت با ريسک هاي ژئوپلتيک هنگفت و سيستماتيک مواجه نباشد. از سوي ديگر، تامين، جذب و انجام اين حجم عظيم از سرمايه گذاري براي اغلب کشورها، به ويژه کشورهاي درحال رشد، بسيار دشوار خواهد بود.





شرايط جديد


ريسک هاي استراتژيک ذکر شده همواره در بازار نفت مطرح بوده اند. اما طي دو دهه گذشته ريسک هاي ژئوپلتيک و سرمايه گذاري اهميت ويژه اي يافته اند. اکنون اين دو ريسک چرخه باطلي بوجود آورده اند که احتمالا داراي تاثير تعيين کننده اي بر سير تحولات سياسي منطقه خاورميانه خواهد بود.



اکنون متجاوز از 80% ذخائر اثبات شده نفت جهان در مناطقي قرار دارد که در معرض ريسک هاي ژئوپلتيک ميباشند (نمودار3 را ملاحظه کنيد). با توجه به نا آرامي هاي بالفعل و بالقوه در منطقه خاورميانه، حوزه درياي خزر، آفريقا، آمريکاي جنوبي، آمريکاي مرکزي و حتي روسيه، اين نگراني وجود دارد که بروز نا آرامي هاي سياسي و تنش هاي منطقه اي منجر به اختلال هاي جدي در چرخه توليد و توزيع نفت گردد. علاوه بر احتمال توقف چرخه توليد، اين نگراني نيز مطرح است که ريسک هاي ژئوپلتيک موجب شوند سرمايه گذاري در ظرفيت توليد صنعت نفت به ميزاني که براي تامين رشد فزاينده تقاضا لازم ميباشد انجام نپذيرد.



رشد سريع سرمايه گذاري در ابعاد کلان علاوه بر امنيت و ثبات سياسي، مستلزم وجود زير ساختهاي اقتصادي قوي، ساختار اقتصادي کارآمد، دستگاه حقوقي و اداري موثر و ساختار سياسي شفاف و کارآمد است. نا هنجاري گسترده در ساختارهاي اقتصادي و سياسي کشورهاي نفت خيز به و يژه کشورهاي منطقه خاورميانه موجب خواهد شد تا اين کشورها درجذب و اجراي سرمايه گذاري عظيمي که براي تامين رشد فزاينده تقاضاي نفت لازم ميباشند دچار اشکال هاي جدي شوند. اين امر بر نگراني هاي ناشي از ريسک هاي ژئوپلتيک افزوده موجب پيدايش يک بحران دو قطبي ميشود که هر قطب آن کارکرد منفي قطب ديگر را تشديد ميکند. چنين مکانيزمي به خودي خود به نقطه تعادل باز نميگردد زيرا شتاب بحران به جاي آنکه با گذشت زمان آهسته شود، مدام تشديد ميشود و در نتيجه بدون يک مداخله برنامه مند به انفجار فرا مي رويد.



دور تسلسل باطل


ريسک هاي ژئوپلتيک، نا اطميناني هاي ناشي از نوسانات اقتصادي را تشديد ميکنند و موجب افزايش بيشتر قيمت نفت ميشوند. در شرايط عادي، افزايش قيمت انگيزه سرمايه گذاري در صنعت نفت را تقويت ميکند، اما بي ثباتي و نا اطميناني سياسي و ناتواني کشورهاي نفت خيز درجلب سرمايه گذاري خارجي، مانع از آن خواهد شد تا سرمايه گذاري در اين صنعت به ميزان کافي انجام پذيرد. فقدان سرمايه گذاري در دور بعد موجب ميشود تا سطح توليد نتواند پاسخگوي سطح تقاضاي بازار باشد. اين امر مجددا موجب افزايش بيشتر قيمت نفت خواهد شد. تقاضا براي نفت داراي کشش قيمتي پايين (کمتر از يک) ميباشد، بدين معنا که براي مثال 10 در صد افزايش قيمت موجب کاهش تقاضا به ميزاني بسيار کمتر از 10 در صد ميشود. لذا، رشد فزاينده قيمت نفت داراي تاثير نسبتا کمي بر روي سطح تقاضا ميباشد و بخش بزرگي از آن به صورت تورم به سايربخش هاي اقتصاد منتقل خواهد گرديد.



به اين ترتيب مجموعه ريسک هاي ژئوپلتيک ونا هنجاري ساختارهاي اقتصادي و سياسي کشورهاي نفت خيز، بازار نفت را دچار يک دور تسلسل باطل افزايش قيمت خواهد کرد که داراي پيآمدهاي تورمي و رکودي بسيارشديد براي کل اقتصاد جهان ميباشد. البته در افق بلند مدت، رشد فزاينده قيمت ميتواند موجب تحولات تکنولوژيکي و پيدايش جانشين هاي مناسب براي نفت گردد. اما به احتمال قوي اين روند مستلزم مدت زماني بيشتر از چند دهه خواهد بود. طي اين مدت کشورهاي صنعتي پيشرفته در برابرچرخه باطل فوق بي تفاوت نخواهند ماند.



استراتژي غرب


کنترل و خنثي سازي چرخه باطل فوق به احتمال قوي يکي از محورهاي اصلي سياست خارجي غرب طي دهه آينده خواهد بود. در اين راستا غرب خواهد کوشيد تا با مجموعه اي از اقدامات امنيتي و اصلاحات اقتصادي و سياسي ريسک هاي ژئوپلتيک را در مناطق نفت خيز کنترل و حذف نمايد و ظرفيت کشورهاي نفت خيز را براي انجام سرمايه گذاري هاي کلان در صنعت نفت افزايش دهد. اصلاحات اقتصادي و سياسي با رفع نا هنجاري هاي ساختاري نه تنها برظرفيت و کارآيي سرمايه گذاري در کشورهاي نفت خيز خواهند افزود، بلکه با خشکاندن بستر رشد تنش هاي سياسي، در بلند مدت موفق خواهند شد تا ريسک هاي ژئوپلتيک را نيز حذف نمايند.



به لحاظ عقلايي، در پيشبرد استراتژي فوق بين منافع غرب و کشورهاي خاورميانه الزاما تضاد آشتي ناپذيري وجود ندارد. برعکس، غرب و کشورهاي خاورميانه در اجراي برنامه هاي فوق داراي منافع مشترک قابل توجهي ميباشند. توسعه اقتصادي و سياسي کشورهاي خاورميانه موجب افزايش درآمد اين کشورها و در نتيجه افزايش مبادلات تجاري آنها با غرب خواهد شد. درعصر جهاني شدن، سودي که از اين طريق ميتواند نصيب کشورهاي غرب شود دربلند مدت به مراتب بيشتر از سودي خواهد بود که غرب ميتواند با استفاده از راه کارهاي نظامي بدست آورد. رويکرد نظامي ممکن است به غرب اجازه دهد تا ريسک هاي ژئوپلتيک را کنترل نموده، امنيت عرضه نفت را تامين کرده و قيمت آنرا در سطح \"معقولي\" نگاه دارد. اما اين رويکرد اولا هزينه سنگيني را بر غرب تحميل خواهد کرد. دوما تعادل و آرامش حاصل از آن غالبا پايدار نخواهد بود. سوما، رويکرد نظامي غالبا مانع توسعه اقتصادي و سياسي کشورهاي مورد هجوم ميشود و به اين ترتيب غرب را از سودي که ميتواند از توسعه اقتصادي و سياسي اين کشورها بدست آورد محروم خواهد ساخت. بعلاوه، رويکرد نظامي حامل ريسک هاي متعدد و گاه نا شناخته است. در بسياري ازموارد اين امر سبب ميشود تا ارزش محتمل منافع رويکرد نظامي که محک تصميم گيري و گزينش راه است کم و گاه حتي منفي باشد.



سازمان امنيت و همکاري خاورميانه


اينکه در پيشبرد استراتژي فوق به لحاظ عقلايي بين منافع غرب و کشورهاي خاورميانه تضاد آشتي ناپذيري وجود ندارد بدين معني نيست که گزينش غرب همواره بهينه و با منافع کشورهاي خاورميانه سازگار خواهد بود. اشتباه محاسبه، وجود رقابت بين کشورهاي اردوگاه غرب و رقابت بين جناح هاي سياسي در درون اين کشورها همواره ميتواند به گزينش رويکرد نظامي از طرف غرب بيانجامد که در شرايط عادي با منافع کشورهاي خاورميانه در تضاد ميباشد. از سوي ديگر، خطاي محاسبه توسط کشورهاي خاورميانه، ناتواني در انجام به موقع اصلاحات سياسي و اقتصادي وناتواني درحفظ امنيت چرخه توليد و گردش نفت و کنترل ريسک هاي ژئوپلتيک نيز ميتواند راه کار نظامي را به گزينش برترغرب تبديل سازد.



در چنين شرايطي وجود مکانيزمي که درچارچوب آن بتوان استراتژي فوق را به پيش برد و همزمان احتمال رويکرد نظامي را به حداقل رساند ميتواند بسيار مفيد و کارسازباشد. ايجاد سازمان امنيت وهمکاري خاور ميانه بر پايه الگوي هلسينکي ميتواند محور چنين مکانيزمي باشد.



اعلاميه هلسينکي در 1975 توسط 35 کشور (آمريکا، شوري سابق و اکثر دولتهاي اروپايي) به امضا رسيد. گفتگوهاي هلسينكي در دهه 1970 ميان كشورهاي اروپاي غربي و كشورهاي بلوك شوروي به تأسيس كنفرانس امنيت و همكاري در اروپا انجاميد. هدف معاهده هلسينکي در درجه اول عبارت بود از توافق بر سر مرزهايي که پس از جنگ جهاني دوم بر سر آنها هنوز اختلاف وجود داشت، به رسميت شناختن مرزهاي جديد و ايجاد مکانيزمي براي بررسي و حل اختلافات، کنترل مسابقه تسليحاتي و پيشبرد برنامه اصلاحات ساختاري در شوروي و اروپاي شرقي. اين معاهده شامل مفادي ميشد مبني بر ضرورت رعايت حقوق بشر و احترام به آزادي هاي بنيادين که در چارچوب آن کشورهاي غربي از فعاليت هاي سياسي در شوروي و کشورهاي اروپاي شرقي براي ارتقاء حقوق بشر و دموکراسي حمايت مي نمودند. سازمان امنيت و همكاري اروپا عملا به ابزاري براي ايجاد تحول درشوروي و اروپاي شرقي ازطريق روش هاي مسالمت آميزتبديل گرديد.



سازمان امنيت وهمکاري خاور ميانه ميتواند نقشي مشابه سازمان امنيت و همكاري اروپا ايفا نمايد. تاسيس سازمان امنيت وهمکاري خاور ميانه علاوه برحل مشکلات پيش گفته بازار نفت، ميتواند چارچوب مناسبي براي پيشبرد برنامه اصلاحات خاورميانه، مبارزه با تروريسم، منع گسترش سلاح هاي کشتارجمعي وحل مسئله بحران هسته اي جمهوري اسلامي ايران نيز باشد. طبيعتا، در اين راستا الگوي هلسينکي تنها راهنماي اصول کار بوده و توجه به ويژگي هاي منطقه خاورميانه از اهميت کليدي برخوردار خواهد بود.



موقعيت ايران


حتي اگر ريسک هاي ژئوپلتيک بازار نفت مرتفع شوند، اکثر کشورهاي منطقه خاورميانه، به دليل جمعيت کم، کوچکي بازار، عدم تنوع بافت اقتصادي، کمبود نيروي متخصص بومي و ضعف زير ساختهاي اقتصادي، درجذب و اجراي سرمايه گذاري عظيمي که براي تامين رشد فزاينده تقاضاي نفت لازم ميباشد دچارمشکلات اقتصادي، اجتماعي و سياسي گسترده اي خواهند شد.



ايران از معدود کشورهاي منطقه است که به دليل جمعيت زياد، گستردگي بازار، تنوع بافت اقتصادي و وجود نيروي متخصص بومي از توانايي جذب و انجام سرمايه گذاري لازم برخوردار ميباشد. اما اين امر مستلزم مجموعه اي از اصلاحات اقتصادي و سياسي و مهمتر ازآن اصلاح سياست خارجي کشور ميباشد تا ايران را از رويارويي با غرب خارج سازد. در غير آنصورت ايران نه تنها فرصت مطلوبي را که در برابر آن قرار دارد از دست خواهد داد، بلکه به عنوان مرکزوعامل ريسک هاي ژئوپلتيک درکانون تند بادي قرارخواهد گرفت که ميتواند پيآمدهاي خطير و ناشناخته اي براي اقتصاد و امنيت ملي کشور به همراه داشته باشد.







نمودار 1

الف: تغييرات قيمت اسمي يک بشکه نفت خام بين ژانويه 2001 تا مه 2005



ج: پيش بيني قيمت نفت
ب: ميانگين قيمت نفت جهان به قيمت ثابت سال 2004 (1869-2004)

(به قيمت ثابت سال 2003)





قيمت بالا

قيمت پايه

قيمت پايين



EIA, International Energy Outlook 2005


Source: www.trg.com








نمودار 2: روند رشد تقاضاي جهان براي نفت خام (ميليون بشکه در روز)


2001
2010
2015
2020
2025
نرخ رشد
سهم در2001
سهم در 2025
سهم در افزايش تقاضا

2001-2025

کره جنوبي
2.1
2.5
2.6
2.7
2.9
1.4%
3%
2%
2%

هندوستان
2.1
2.8
3.5
4.4
5.3
4.1%
3%
4%
7%

روسيه
2.6
2.9
3.3
3.8
4.3
2.2%
3%
4%
4%

آفريقا
2.6
3.1
3.6
4.1
4.7
2.6%
3%
4%
5%

خاورميانه
4.7
6.0
6.6
7.3
8.0
2.3%
6%
7%
8%

ژاپن
5.4
5.7
5.7
5.7
5.8
0.3%
7%
5%
1%

ساير کشورهاي آسيايي
5.5
7.3
8.4
9.5
10.7
2.9%
7%
9%
12%

چين
5.0
7.6
9.2
11.0
12.8
4.2%
6%
11%
18%

اروپاي غربي
14.0
14.7
15.1
15.4
15.7
0.5%
18%
13%
4%

آمريکا
19.6
22.7
24.8
26.4
28.3
1.6%
25%
23%
20%

ساير*
13.5
16.1
17.7
20.0
22.4
2.2%
18%
19%
20%












کل جهان، سناريو پايه
77.1
91.4
100.5
110.3
120.9
1.9%
نرخ رشد اقتصادي سناريو پايه:

کل (سناريو 2)
77.1
95.4
109.0
124.7
141.7
%2.6
نرخ رشد اقتصادي سريعتر (+1%):

کل (سناريو 3)
77.1
86.1
91.7
97.4
103.2
%1.2
نرخ رشد اقتصادي آهسته تر(- 1%):



* مابه تفاوت بين تقاضاي جهان و جمع تقاضاي کليه مناطق برشمرده






ُمنبع: بر اساس آمارهاي آژانس بين المللي انرژي،International Energy Outlook 2004




نمودار 3: سهم هر منطقه در ذخائر و تامين تقاضاي نفت جهان

ذخائر نفت جهان (بيليون بشکه)


2003
2003
2003
2003


اثبات شده
اکتشاف نشده
اثبات شده
اکتشاف نشده

خاورميانه
726.6
200.5
61%
32%

آفريقا
101.8
89.7
9%
14%

درياي خزر (به جز ايران)
17.1
34.6
1%
6%

روسيه
69.1
77.4
6%
12%

اروپا (شامل اروپاي شرقي)
18.1
20.7
2%
3%

آسياي پاسفيک
47.0
32.1
4%
5%

آمريکاي مرکزي و جنوبي
102.2
61.3
9%
10%

آمريکاي شمالي
110.3
106.3
9%
17%

کل
1192.2
622.6
100%
100%


ذخائر اثبات شده جهان (بيليون بشکه)


1983
1993
2003

خاورميانه
396.9
660.1
726.6

اروپا و آسياي اروپايي*
100.1
80.4
104.3

آمريکا مرکزي و جنوبي
33.7
79.1
102.2

آفريقا
58.2
60.9
101.8

آمريکاي شمالي
95.0
91.0
110.3

آسياي پاسيفيک
39.0
52.0
47.0






کل
722.9
1023.5
1192.2


* شامل اروپاي غربي، اروپاي شرقي، روسيه و حوزه درياي خزر (به جز ايران)






ظرفيت توليد نفت (بيليون بشکه در روز)


2001
2025
افزايش
2001
2025
افزايش

خاورميانه
22.4
45.0
22.6
26%
32%
41.2%

درياي خزر (به جز ايران)
9.0
17.8
8.8
11%
13%
16.0%

آفريقا
8.5
16.3
7.8
10%
12%
14.2%

آمريکا مرکزي و جنوبي
7.0
12.4
5.4
8%
9%
9.8%

روسيه
8.8
17.3
8.5
10%
12%
15.5%

آسياي پاسفيک
8.0
8.3
0.3
9%
6%
0.5%

اروپا (شامل اروپاي شرقي)
6.5
5.1
-1.4
8%
4%
-2.6%

آمريکاي شمالي
15.4
18.3
2.9
18%
13%
5.3%

کل
85.6
140.5
54.9

100%
100%




ظرفيت عرضه نفت جهان (ميليون بشکه در روز)

World Supply Production Capacity

2001
79.3

2010
95.1

2015
104.7

2020
114.9

2025
126.1






منبع: محاسبات نويسنده بر اساس آمارهاي :
EIA, International Energy Outlook 2004 and BP Statistical Review 2004



نمودار 4

توزيع منطقه اي واردات و صادرات نفت جهان، هزار بشکه در روز (2003)


آمريکا
کانادا
مکزيک
آمريکاي مرکزي و شمالي
اروپا
شوروي سابق
خاورميانه
آفريقاي شمالي
آفريقاي غربي
آفريقاي شرقي و جنوبي
استراليا
چين
ژاپن
بقيه آسياي پاسفيک
کل واردات
سهم هر منطقه در واردات جهان

بقيه جهان
15
0
10
0
130
216
42
12
0
0
0
8
0
19
452
1%

ساير کشورهاي آسيا
82
2
54
127
69
231
6749
134
723
18
194
269
29
242
8923
20%

ژاپن
71
13
6
2
23
45
4204
4
96
46
76
87
0
592
5265
12%

چين
8
0
0
47
26
243
1045
8
315
129
45
0
33
701
2600
6%

استراليا
17
0
0
0
8
0
143
0
2
0
0
14
6
433
623
1%

آفريقا
6
0
4
12
217
20
715
77
92
0
0
2
0
6
1151
3%

اروپا
203
8
177
206
0
4941
3105
1832
732
26
6
2
2
83
11323
25%

آمريکاي مرکزي و جنوبي
253
4
201
0
55
52
267
76
191
0
2
15
0
2
1118
2%

مکزيک
140
0
0
19
6
0
13
21
0
0
0
0
0
0
199
0%

کانادا
127
0
24
70
506
0
127
143
36
0
0
0
0
4
1037
2%

آمريکا
0
2069
1639
2458
1026
253
2536
407
1424
0
34
27
8
160
12041
27%

کل صادرات
922
2096
2115
2941
2066
6001
18946
2714
3611
219
357
424
78
2242
44732
100%

سهم هر منطقه درصادرات نفت جهان
2%
5%
5%
7%
5%
13%
42%
6%
8%
0%
1%
1%
0%
5%
100%




ترکيب جغرافيايي واردات نفت هر کشور يا منطقه جهان (2003)


آمريکا
کانادا
مکزيک
آمريکاي مرکزي و شمالي
اروپا
شوروي سابق
خاورميانه
آفريقاي شمالي
آفريقاي غربي
آفريقاي شرقي و جنوبي
استراليا
چين
ژاپن
بقيه آسياي پاسفيک
کل واردات



بقيه جهان
3%
0%
2%
0%
29%
48%
9%
3%
0%
0%
0%
2%
0%
4%
100%

ساير کشورهاي آسيا
1%
0%
1%
1%
1%
3%
76%
2%
8%
0%
2%
3%
0%
3%
100%

ژاپن
1%
0%
0%
0%
0%
1%
80%
0%
2%
1%
1%
2%
0%
11%
100%

چين
0%
0%
0%
2%
1%
9%
40%
0%
12%
5%
2%
0%
1%
27%
100%

استراليا
3%
0%
0%
0%
1%
0%
23%
0%
0%
0%
0%
2%
1%
70%
100%

آفريقا
1%
0%
0%
1%
19%
2%
62%
7%
8%
0%
0%
0%
0%
1%
100%

اروپا
2%
0%
2%
2%
0%
44%
27%
16%
6%
0%
0%
0%
0%
1%
100%

آمريکاي مرکزي و جنوبي
23%
0%
18%
0%
5%
5%
24%
7%
17%
0%
0%
1%
0%
0%
100%

مکزيک
70%
0%
0%
10%
3%
0%
7%
11%
0%
0%
0%
0%
0%
0%
100%

کانادا
12%
0%
2%
7%
49%
0%
12%
14%
3%
0%
0%
0%
0%
0%
100%

آمريکا
0%
17%
14%
20%
9%
2%
21%
3%
12%
0%
0%
0%
0%
1%
100%




























بر اساس آمارهاي
BP Statistical Review 2004











منابع




EIA, International Energy Outlook 2005



EIA, International Energy Outlook 2004



OPEC Review Paper, 2004, Oil Outlook to 2025



BP Statistical Review 2004



John Wood, Gary Long and David Morehouse, Long Term World Oil Supply Scenarios



TRG Economics, http://www.trg.com/



Anthony H. Cordsman and Khalid Al-Rodhan, “The Uncertain Balance of Global Oil Supply and Demand: Crisis or Business as Usual?” CSIS, 2005



Robert Hirsch, Roger Bezdek and Robert Wendling, Mitigating a Long Term Shortfall of World Oil Production, SAIC Project,



Steven Everts, “Europe and Iran: How to Make a Reciprocal Engagement Work”, Centre for European Reform, working paper, 2004



هادي زماني، مروري بر عملکرد طرح خاورميانه بزرگ، آگوست 2005، در سايت:

www.hadizamani.com



هادي زماني، دموکراسي و توسعه اقتصادي پايدار، انتشارات ارزان، سوئد، 2004





هادي زماني، ايران: فرصت ها و چالش هاي جهاني شدن، انتشارات بال، تهران، 1384










توضيحات




--------------------------------------------------------------------------------

Oil Outlook to 2025, OPEC 2004:

ميليون بشکه در روز


2010
2015
2020
2025

آژانس اطلاعات انرژي
91.4
100.5
110.3
120.9

اوپک
88.7
97.1
105.8
114.6




Undiscovered

US Geological Survey

ُ Source: ُUS Energy Administration. Also: John Wood, Gary Long and David Morehouse, Long Term World Oil Supply Scenarios (see Figure 1below)





Rate of maturity and decline of oil fields

Sub-surface imaging (3D and 4D).

در واقع اين عوامل تعيين کننده کشش بلند مدت عرضه و تقاضا (long term elasticity of supply and demand) ميباشند.

For a sectoral analysis of world oil demand see: “Oil Outlook to 2025”, OPEC Review Paper, 2004

OPEC Review Paper, 2004, Oil Outlook to 2025

IEA, World Energy Outlook 2004

Vicious circle

براي مطالعه تاثير ساختارهاي اقتصادي و سياسي برکارکرد سرمايه گذاري به کتاب «دموکراسي و توسعه اقتصادي پايدار، تجربه ايران» از اين نويسنده، (انتشارات ارزان، سوئد 2004) مراجعه کنيد.

Price elasticity

Vicious circle

براي مطالعه سياست هاي آمريکا و اروپا در اين زمينه به نوشته اين نويسنده تحت عنوان \"مروري بر عملکرد طرح خاورميانه بزرگ\" در سايت زير مراجعه نمائيد:

www.hadizamani.com

براي بررسي مختصات و پيآمدهاي جهاني شدن به کتاب \"ايران: فرصت ها و چالش هاي جهاني شدن\" از اين نويسنده، (انتشارات بال، تهران 1384) مراجعه فرمائيد.

براي بررسي بيشتر اين مطلب به نوشته زير مراجعه کنيد:

Steven Everts, Europe and Iran: How to Make a Reciprocal Engagement Work, Centre for European Reform, working paper 2004. (10401)
 
محمدرضا
۱۳۸۵-۱۰-۲۶ ۱۳:۴۲:۵۷
آقاي دكترتوكلي خدا حفظتان كند (10445)
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.