کد مطلب: 248285
افشای روابط اف بی آی و سیا با ریگی
بخش خارجی الف، 18 آبان 93
تاریخ انتشار : يکشنبه ۱۸ آبان ۱۳۹۳ ساعت ۱۱:۲۶
مشاوران حقوقی سازمان سیا به مقامات این سازمان هشدار داده بودند که همکاری با گروه های تندرو برای جمع آوری اطلاعات و گردآوری اطلاعات از حملات طراحی شده آنها سبب خواهد شد، آمریکا حامی تروریسم معرفی شود.
به گزارش شبکه خبر، روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در گزارشی از ارتباط اطلاعاتی 'اف.بی.آی' با گروه تروریستی ریگی در ایران پرده بر داشت و نوشت: چند روز پس از حادثه انفجار یک دستگاه اتوبوس در سال ۲۰۰۷ در جنوب شرق ایران که منجر به کشته شدن ۱۱ تن از اعضای سپاه پاسداران که از سرنشینان اتوبوس بودند، شد، سندی شگفت انگیز در پرونده های آژانس اطلاعات مرکزی امریکا موسوم به سیا کشف شده که از درحال وقوع بودن یک رخداد بزرگ در ایران خبر می داد.
اگرچه این گزارش بدون جزئیات کافی بود، اما این سند ثابت می کرد که آمریکا از وجود یک گروه تروریستی موسوم به 'جندالله' در ایران مطلع است و این گروه مشغول طراحی عملیاتی تروریستی در این کشور است. نکته شگفت انگیز درباره این سند، منبع اطلاعاتی این گزارش است که یکی ازشهروندان نیویورک به نام 'توماس مک هیل' از کارآگاهان ' اداره تصدی حوزه استحفاظی بندر نیویورک و نیوجرسی' Port Authority of New York and New Jersey است. این اداره پلیس مسئول گشت وکنترل روی پل ها، تونل ها و صدور قبض پارکینگ فرودگاه نیویورک و نیوجرسی است.
کارآگاه مک هیل پیش از اشتغال به کار در پلیس یک آهنگر ساده بود که عضو نیروی ضربت ضد تروریسم 'اف. بی. آی' F.B.I. است که با سفرهای متعدد به افغانستان و پاکستان موفق شده بود به درون رهبری گروه جندالله نفوذ و اطلاعاتی کسب کند.
وی در آن زمان تحت نظارت و سرپرستی مشترک اف بی آی و سیا کار می کرد، اما مشاوران حقوقی سازمان سیا به این سازمان هشدار داده بودند که همکاری با گروه های مبارز مسلح اسلام گرا برای جمع آوری اطلاعات و گردآوری اطلاعات از حملات طراحی شده آنها سبب خواهد شد، آمریکا حامی تروریزم معرفی شود.
مشاوران حقوقی سیا اصرار داشتند که این عملیات های سری باید به تائید رئیس جمهوری آمریکا برسد، اما مسئولان آمریکایی همچنان به جمع آوری اطلاعات از طریق خبر چین های جندالله ادامه دادند و این ارتباط از طریق اف بی آی و پنتاگون، وزارت دفاع آمریکا انجام می شد. این ارتباط حتی زمانی هم که جندالله در حملاتش غیرنظامیان را هدف قرار می داد و وزارت خارجه آمریکا این گروه را جزء سازمان های تروریستی طبقه بندی کرد، ادامه داشت و قطع نشد و وزارت دادگستری و اف بی آی هرگز در تماس خود با جندالله تجدید نظر نکردند. باوجود این خط اتصال، مقامات آمریکایی هرگونه ارتباط با این گروه را انکار می کردند.
روابط آمریکا با گروه جندالله در چهارچوب عملیات های وسیع اطلاعاتی این کشور بعد از واقعه ۱۱ سپتامبر تعریف می شود. بعد از واقعه ۱۱ سپتامبر، مبارزه با تروریزم به اولویت نخست ملی آمریکا تبدیل شد و در این سیاست بازیگرانی همچون اف بی آی، پنتاگون، پیمانکاران و نیروهای ضربت نقشی جدید گرفتند و وارد حرفه جاسوسی شدند. نتیجه این سیاست ایجاد یک سیستم مشوش پر هرج و مرج بود که بیشتر هم مستقل و خارج از نظارت کار می کند.
هیچیک از سازمان های سیا، اف بی آی، پنتاگون و اداره مدیریت اطلاعات ملی امریکا راجع به گزارش مزبور اظهار نظر نکرده اند اما نیمی از مسئولان فعلی و سابق آمریکا که از ذکر نامشان خودداری کرده اند، می گویند که آمریکا اطلاعات کامل از گروه جندالله و شیوه عملیاتی او، ریشه هایش و کیفیت ظهور و رشد و نمو آن دارد.
مک هیل کانون عملیات خبرگیری از جندالله و ارتباط با آن بوده است و مهارت هایش به شدت مورد توجه اف بی آی قرار گرفت.تعامل این دو کاملا خارج از قانون بود و گزارش های اطلاعاتی که مک هیل تهیه می کرد در هیچ سند رسمی ثبت نمی شد. مک هیل ۵۳ ساله اکنون بازنشسته اداره Port Authority است و توضیحی راجع به این گزارش نداده است.
وی دارای مدرک دیپلم از شهر 'جرسی سیتی' است و در حادثه ۱۱ سپتامبر کمک بسیاری در نجات جان بازماندگان حادثه کرد و در پی آن به عضویت نیروی پلیس در آمد. وی با جدیت تمام به استخدام 'نیروی مشترک ضربت نیو آرک تروریزم' درآمد و در این کسوت سفرهایی به دو کشور افغانستان و پاکستان کرد و دراین سفرها با همکاری ماموران اف بی آی به شناسایی و دستگیری رهبران القاعده پرداخت.
مک هیل در سال ۲۰۰۶ بابت خدماتش نشان افتخار اداره تصدی گری بندر Port Authority را دریافت کرد. خبر چین هایی که با مک هیل کار می کردند از شهروندان نیویورک بودند اما خویشان و دوستانی در بلوچستان ایران، افغانستان و پاکستان داشتند.
خبرچین ها مک هیل را به رابطینی در ایران که از اعضای خاندان ریگی در جنوب شرق ایران بودند، معرفی کردند. اصولا بعداز واقعه یازده سپتامبر، شبکه خبر چین ها از دارایی های ارزشمند اف بی آی به حساب می آیند و سازمان سیا هم بر کار آنها نظارت دارد. به نوشته نیویورک تایمز، بلوچستان قطب گروه های مسلح، قاچاقچیان مواد مخدر، سلاح و آدم ربایی در سراسر مرزهای قابل نفوذ سه کشور ایران، افغانستان و پاکستان است.
گروه جندالله در سال ۲۰۰۳ با رهبری یکی از جوانان خاندان ریگی به نام 'عبدالمالک ریگی' با هدف مبارزه با حکومت مرکزی ایران بنیانگذاری شد. رهبری این گروه عمدتا در انحصار خاندان ریگی بود. طبق محاسبات اطلاعاتی امریکا تعداد اعضای این گروه بین ۵۰۰ تا ۲۰۰۰ عضو دارد که معادل افراد'القاعده شاخه یمن' است.
این گروه در سال های نخست تاسیس خود چندان مورد توجه واشنگتن نبود و هیچ نگرانی هم از بابت روابط مک هیل با این گروه در امریکا وجود نداشت. امریکا هنوز جندالله را یک گروه تروریستی طبقه بندی نکرده بود به این علت که این گروه طرح حمله به غرب را نداشت. عامل دیگر کم اهمیتی این گروه نزد دولت آمریکا این بود که یک کارشناس باتجریه امور بلوچستان در دولت امریکا وجود داشت و آن خود مک هیل بود.
رفته رفته عملیات های جندالله علنی گشت و در سال ۲۰۰۵ ماموران عملیاتی این گروه یک عملیات کمین علیه کاروان موتوری بدرقه محمود احمدی نژاد با هدف ترور او انجام دادند که عملیات ناکام ماند. این گروه متعاقب آن مسئول یک سری حملات گسترده شناخته شده از جمله قتل عام در یک پاسگاه مرزی درسال ۲۰۰۶ و انفجار یک دستگاه اتوبوس با سرنشینانی از اعضای سپاه پاسداران درسال ۲۰۰۷ است.
کیفیت خبر گیری مک هیل از خبر چین های این گروه و شبکه های اطلاعات گیری آن از خارج از مرزهای آمریکا مشخص نیست.
سالیان طولانی اطلاعاتی که مک هیل گرد آوری می کرد جزء منابع اصلی و ذیقیمت اطلاعاتی سازمان های اطلاعاتی ومجری قانون امریکا به شمار می رفت. مک هیل دارای اطلاعات ارزشمندی از سطح منطقه بود. درامریکا کسب اطلاعات از مجرمان و تروریست ها به عنوان منبع اطلاعاتی جرم نیست. دولت امریکا می گوید که هرگز اعمال جندالله را تائید نمی کند.
به گفته مقامات امریکایی شواهد و مستنداتی وجود دارد که ثابت می کند مقامات رسمی دولت امریکا همه ارتباطات مک هیل با خبرچین ها را تائید کرده اند. درسال ۲۰۰۸ یک مقام بلندپایه اف بی آی در واشنگتن مجوز سفر مک هیل به افغانستان و ملاقات او با شبکه ای از خبرچین ها را صادر کرده بود. طبق قانون سیا هم می بایست این سفر را تائید می کرد.
گزارش هایی که مک هیل تهیه می کرد در سراسر جامعه اطلاعاتی امریکا توزیع می شد. وی در سال ۲۰۰۹ ازسوی'دایره عملیات های ایران سازمان سیا'جایزه ای دریافت کرد اما این درحالی است که امریکا این اتهام را که همراه با اسرائیل با جندالله مشارکت دارد را رد می کند.
'عبدالمالک ریگی' فوریه ۲۰۱۰ بدست نیروهای ایرانی دستگیر و در ژوئن همان سال اعدام شد. اما با اعدام ریگی، جندالله از فعالیت هایش دست نکشید و در ماه ژوییه همان سال دو بمب گذار انتحاری این گروه در مسجدی در زاهدان دست به حمله زدند و حدود ۳۰ تن را کشتند و صدها تن را نیز مجروح کردند. جندالله دوعامل انتحاری را 'عبدالباسط' و 'محمد ریگی' از بستگان رهبر ساقط شده گروه معرفی کرد.
دولت اوباما هم این کشتار را محکوم کرد و در سال ۲۰۱۰ این گروه را در فهرست سازمان های تروریستی طبقه بندی کرد اما به رغم همه این اقدامات، روابط امریکا با رهبران جندالله از طریق مک هیل و اف بی آی همچنان ادامه داشت و هیچ تجدید نظری در شبکه خبرچین های ارتباط میان مک هیل با این گروه انجام نگرفت. مک هیل از معدود کارشناشان مسائل منطقه و سازمان جندالله بود و در همه تصمیم گیری ها پیرامون ایران مشارکت داشت.
اف بی آی اواخر سال ۲۰۰۳ مجوز سفر مک هیل به افغانستان برای تماس با شبکه خبرچین ها را صادر نکرد، اما مک هیل با مجوز پنتاگون راهی این سفر شد. این پنجمین سفر وی به منطقه بود. مک هیل بعد از بازگشت از این سفر به دلیل انجام سفر غیرقانونی از اف بی آی اخراج شد. در تمام این سال ها تماس مک هیل با شبکه خبر چین ها در منطقه به مدت یک دهه ادامه داشت و اعمال مک کین مورد تائید مقامات بسیاری در سازمان سیا بود.
مک هیل اکنون بازنشسته و کیفیت تعامل آمریکا با خاندان ریگی نامشخص است؛ جندالله چند تکه شده است و پیروانش به سایر گروه های مباررز مسلح ملحق شده اند. خبرچین های مک هیل نیز زیر چتر حمایت اف بی آی درآمده اند و با این سازمان کار می کنند.
به گزارش شبکه خبر، روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در گزارشی از ارتباط اطلاعاتی 'اف.بی.آی' با گروه تروریستی ریگی در ایران پرده بر داشت و نوشت: چند روز پس از حادثه انفجار یک دستگاه اتوبوس در سال ۲۰۰۷ در جنوب شرق ایران که منجر به کشته شدن ۱۱ تن از اعضای سپاه پاسداران که از سرنشینان اتوبوس بودند، شد، سندی شگفت انگیز در پرونده های آژانس اطلاعات مرکزی امریکا موسوم به سیا کشف شده که از درحال وقوع بودن یک رخداد بزرگ در ایران خبر می داد.
اگرچه این گزارش بدون جزئیات کافی بود، اما این سند ثابت می کرد که آمریکا از وجود یک گروه تروریستی موسوم به 'جندالله' در ایران مطلع است و این گروه مشغول طراحی عملیاتی تروریستی در این کشور است. نکته شگفت انگیز درباره این سند، منبع اطلاعاتی این گزارش است که یکی ازشهروندان نیویورک به نام 'توماس مک هیل' از کارآگاهان ' اداره تصدی حوزه استحفاظی بندر نیویورک و نیوجرسی' Port Authority of New York and New Jersey است. این اداره پلیس مسئول گشت وکنترل روی پل ها، تونل ها و صدور قبض پارکینگ فرودگاه نیویورک و نیوجرسی است.
کارآگاه مک هیل پیش از اشتغال به کار در پلیس یک آهنگر ساده بود که عضو نیروی ضربت ضد تروریسم 'اف. بی. آی' F.B.I. است که با سفرهای متعدد به افغانستان و پاکستان موفق شده بود به درون رهبری گروه جندالله نفوذ و اطلاعاتی کسب کند.
وی در آن زمان تحت نظارت و سرپرستی مشترک اف بی آی و سیا کار می کرد، اما مشاوران حقوقی سازمان سیا به این سازمان هشدار داده بودند که همکاری با گروه های مبارز مسلح اسلام گرا برای جمع آوری اطلاعات و گردآوری اطلاعات از حملات طراحی شده آنها سبب خواهد شد، آمریکا حامی تروریزم معرفی شود.
مشاوران حقوقی سیا اصرار داشتند که این عملیات های سری باید به تائید رئیس جمهوری آمریکا برسد، اما مسئولان آمریکایی همچنان به جمع آوری اطلاعات از طریق خبر چین های جندالله ادامه دادند و این ارتباط از طریق اف بی آی و پنتاگون، وزارت دفاع آمریکا انجام می شد. این ارتباط حتی زمانی هم که جندالله در حملاتش غیرنظامیان را هدف قرار می داد و وزارت خارجه آمریکا این گروه را جزء سازمان های تروریستی طبقه بندی کرد، ادامه داشت و قطع نشد و وزارت دادگستری و اف بی آی هرگز در تماس خود با جندالله تجدید نظر نکردند. باوجود این خط اتصال، مقامات آمریکایی هرگونه ارتباط با این گروه را انکار می کردند.
روابط آمریکا با گروه جندالله در چهارچوب عملیات های وسیع اطلاعاتی این کشور بعد از واقعه ۱۱ سپتامبر تعریف می شود. بعد از واقعه ۱۱ سپتامبر، مبارزه با تروریزم به اولویت نخست ملی آمریکا تبدیل شد و در این سیاست بازیگرانی همچون اف بی آی، پنتاگون، پیمانکاران و نیروهای ضربت نقشی جدید گرفتند و وارد حرفه جاسوسی شدند. نتیجه این سیاست ایجاد یک سیستم مشوش پر هرج و مرج بود که بیشتر هم مستقل و خارج از نظارت کار می کند.
هیچیک از سازمان های سیا، اف بی آی، پنتاگون و اداره مدیریت اطلاعات ملی امریکا راجع به گزارش مزبور اظهار نظر نکرده اند اما نیمی از مسئولان فعلی و سابق آمریکا که از ذکر نامشان خودداری کرده اند، می گویند که آمریکا اطلاعات کامل از گروه جندالله و شیوه عملیاتی او، ریشه هایش و کیفیت ظهور و رشد و نمو آن دارد.
مک هیل کانون عملیات خبرگیری از جندالله و ارتباط با آن بوده است و مهارت هایش به شدت مورد توجه اف بی آی قرار گرفت.تعامل این دو کاملا خارج از قانون بود و گزارش های اطلاعاتی که مک هیل تهیه می کرد در هیچ سند رسمی ثبت نمی شد. مک هیل ۵۳ ساله اکنون بازنشسته اداره Port Authority است و توضیحی راجع به این گزارش نداده است.
وی دارای مدرک دیپلم از شهر 'جرسی سیتی' است و در حادثه ۱۱ سپتامبر کمک بسیاری در نجات جان بازماندگان حادثه کرد و در پی آن به عضویت نیروی پلیس در آمد. وی با جدیت تمام به استخدام 'نیروی مشترک ضربت نیو آرک تروریزم' درآمد و در این کسوت سفرهایی به دو کشور افغانستان و پاکستان کرد و دراین سفرها با همکاری ماموران اف بی آی به شناسایی و دستگیری رهبران القاعده پرداخت.
مک هیل در سال ۲۰۰۶ بابت خدماتش نشان افتخار اداره تصدی گری بندر Port Authority را دریافت کرد. خبر چین هایی که با مک هیل کار می کردند از شهروندان نیویورک بودند اما خویشان و دوستانی در بلوچستان ایران، افغانستان و پاکستان داشتند.
خبرچین ها مک هیل را به رابطینی در ایران که از اعضای خاندان ریگی در جنوب شرق ایران بودند، معرفی کردند. اصولا بعداز واقعه یازده سپتامبر، شبکه خبر چین ها از دارایی های ارزشمند اف بی آی به حساب می آیند و سازمان سیا هم بر کار آنها نظارت دارد. به نوشته نیویورک تایمز، بلوچستان قطب گروه های مسلح، قاچاقچیان مواد مخدر، سلاح و آدم ربایی در سراسر مرزهای قابل نفوذ سه کشور ایران، افغانستان و پاکستان است.
گروه جندالله در سال ۲۰۰۳ با رهبری یکی از جوانان خاندان ریگی به نام 'عبدالمالک ریگی' با هدف مبارزه با حکومت مرکزی ایران بنیانگذاری شد. رهبری این گروه عمدتا در انحصار خاندان ریگی بود. طبق محاسبات اطلاعاتی امریکا تعداد اعضای این گروه بین ۵۰۰ تا ۲۰۰۰ عضو دارد که معادل افراد'القاعده شاخه یمن' است.
این گروه در سال های نخست تاسیس خود چندان مورد توجه واشنگتن نبود و هیچ نگرانی هم از بابت روابط مک هیل با این گروه در امریکا وجود نداشت. امریکا هنوز جندالله را یک گروه تروریستی طبقه بندی نکرده بود به این علت که این گروه طرح حمله به غرب را نداشت. عامل دیگر کم اهمیتی این گروه نزد دولت آمریکا این بود که یک کارشناس باتجریه امور بلوچستان در دولت امریکا وجود داشت و آن خود مک هیل بود.
رفته رفته عملیات های جندالله علنی گشت و در سال ۲۰۰۵ ماموران عملیاتی این گروه یک عملیات کمین علیه کاروان موتوری بدرقه محمود احمدی نژاد با هدف ترور او انجام دادند که عملیات ناکام ماند. این گروه متعاقب آن مسئول یک سری حملات گسترده شناخته شده از جمله قتل عام در یک پاسگاه مرزی درسال ۲۰۰۶ و انفجار یک دستگاه اتوبوس با سرنشینانی از اعضای سپاه پاسداران درسال ۲۰۰۷ است.
کیفیت خبر گیری مک هیل از خبر چین های این گروه و شبکه های اطلاعات گیری آن از خارج از مرزهای آمریکا مشخص نیست.
سالیان طولانی اطلاعاتی که مک هیل گرد آوری می کرد جزء منابع اصلی و ذیقیمت اطلاعاتی سازمان های اطلاعاتی ومجری قانون امریکا به شمار می رفت. مک هیل دارای اطلاعات ارزشمندی از سطح منطقه بود. درامریکا کسب اطلاعات از مجرمان و تروریست ها به عنوان منبع اطلاعاتی جرم نیست. دولت امریکا می گوید که هرگز اعمال جندالله را تائید نمی کند.
به گفته مقامات امریکایی شواهد و مستنداتی وجود دارد که ثابت می کند مقامات رسمی دولت امریکا همه ارتباطات مک هیل با خبرچین ها را تائید کرده اند. درسال ۲۰۰۸ یک مقام بلندپایه اف بی آی در واشنگتن مجوز سفر مک هیل به افغانستان و ملاقات او با شبکه ای از خبرچین ها را صادر کرده بود. طبق قانون سیا هم می بایست این سفر را تائید می کرد.
گزارش هایی که مک هیل تهیه می کرد در سراسر جامعه اطلاعاتی امریکا توزیع می شد. وی در سال ۲۰۰۹ ازسوی'دایره عملیات های ایران سازمان سیا'جایزه ای دریافت کرد اما این درحالی است که امریکا این اتهام را که همراه با اسرائیل با جندالله مشارکت دارد را رد می کند.
'عبدالمالک ریگی' فوریه ۲۰۱۰ بدست نیروهای ایرانی دستگیر و در ژوئن همان سال اعدام شد. اما با اعدام ریگی، جندالله از فعالیت هایش دست نکشید و در ماه ژوییه همان سال دو بمب گذار انتحاری این گروه در مسجدی در زاهدان دست به حمله زدند و حدود ۳۰ تن را کشتند و صدها تن را نیز مجروح کردند. جندالله دوعامل انتحاری را 'عبدالباسط' و 'محمد ریگی' از بستگان رهبر ساقط شده گروه معرفی کرد.
دولت اوباما هم این کشتار را محکوم کرد و در سال ۲۰۱۰ این گروه را در فهرست سازمان های تروریستی طبقه بندی کرد اما به رغم همه این اقدامات، روابط امریکا با رهبران جندالله از طریق مک هیل و اف بی آی همچنان ادامه داشت و هیچ تجدید نظری در شبکه خبرچین های ارتباط میان مک هیل با این گروه انجام نگرفت. مک هیل از معدود کارشناشان مسائل منطقه و سازمان جندالله بود و در همه تصمیم گیری ها پیرامون ایران مشارکت داشت.
اف بی آی اواخر سال ۲۰۰۳ مجوز سفر مک هیل به افغانستان برای تماس با شبکه خبرچین ها را صادر نکرد، اما مک هیل با مجوز پنتاگون راهی این سفر شد. این پنجمین سفر وی به منطقه بود. مک هیل بعد از بازگشت از این سفر به دلیل انجام سفر غیرقانونی از اف بی آی اخراج شد. در تمام این سال ها تماس مک هیل با شبکه خبر چین ها در منطقه به مدت یک دهه ادامه داشت و اعمال مک کین مورد تائید مقامات بسیاری در سازمان سیا بود.
مک هیل اکنون بازنشسته و کیفیت تعامل آمریکا با خاندان ریگی نامشخص است؛ جندالله چند تکه شده است و پیروانش به سایر گروه های مباررز مسلح ملحق شده اند. خبرچین های مک هیل نیز زیر چتر حمایت اف بی آی درآمده اند و با این سازمان کار می کنند.
۱۳۹۳-۰۸-۱۸ ۱۷:۱۱:۴۶
آیا ایران حق اعتراض و تقاضای خسارت برای قربانیان حادثه را دارد؟ (2476932) (alef-9)
۱۳۹۳-۰۸-۱۹ ۰۹:۱۹:۴۱
چه حقي ؟اين نشان دهنده قدرت اطلاعاتي يك كشور را نشان مي دهد. (2477888) (alef-10)
۱۳۹۳-۰۸-۱۸ ۱۷:۵۳:۲۷
حالا صادق زیبا کلام و همفکرانش باز بگن آمریکا تا حالا چه دشمنی با ما داشته!! (2477004) (alef-10)
۱۳۹۳-۰۸-۱۹ ۱۰:۴۱:۵۱
صادق زیبا کلام میگه آیا امریکا بیشتر از عراق و ترکیه و آذربایجان و روسیه و کویت و عربستان و اردن و مصر با ما دشمنی داشته ؟ (2478050) (alef-10)
۱۳۹۳-۰۸-۱۹ ۱۱:۰۱:۳۳
آمریکا ام الفساده و بقیه رو هم اون کوک میکنه وگرنه همکاری با ایران به نفع همه است.
حالا شما باز هی توجیه کن. (2478102) (alef-13)
حالا شما باز هی توجیه کن. (2478102) (alef-13)
۱۳۹۳-۰۸-۱۹ ۱۴:۴۲:۰۱
این را باید به دولت تدبیر و امید بگید که دنبال توافق با حامیان جندالشیطان است . (2478959) (alef-13)
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
