البرز روستاهای زیادی دارد که نام آنها برای بسیاری از ما ناآشناست، روستاهایی که شناخته شده نیستند، اما بدون شک قطعهای از بهشت گم شده ایران زمین محسوب میشوند، یکی از این روستاها «دوزعنبر» است. این روستا در مرکز کوهسار قرار گرفته و با شهرهشتگرد نه کیلومتر فاصله دارد.
به گزارش ایسنا، سفر به دوزعنبر در هیچ یک از فصول سال خالی از لذت نیست، چون جاذبههای طبیعی این روستا در همه فصلها علاقهمندان خاص خود را دارد.
دوزعنبر 800 سال قدمت دارد
دهیار روستای دوزعنبر با اشاره به پیشینه این روستا به ایسنا میگوید: این روستا که از توابع بخش چندار شهرستان ساوجبلاغ محسوب میشود دارای قدمتی 800 ساله است.
«حمید قلیزاده» درباره وجه تسمیه این روستا توضیح میدهد: نام این روستا از دو کلمه دوز(قلعه) و عنبر(خوشبو) تشکیل شده است.
این مسئول با اشاره به وضعیت آب و هوای این روستا اضافه میکند: دوزعنبر که آب و هوای معتدل و بافتی کوهستانی دارد، در دامنه رشته کوههای البرز واقع شده و از شمال به کوههای منتهی به طالقان، از جنوب به روستای آجین دوجین، از شرق به روستای ولیان و از غرب به اراضی آردهه محدود میشود.
وی ادامه میدهد: ساکنان این روستا که بسیار خونگرم هستند، به فارسی محلی و بهگویش طالقانی صحبت میکنند. اکثر ساکنان این روستا با یکدیگر نسبت فامیلی داشته و از طوائف سادات حسینی، قلیزاده و قنبریان هستند.
سکونت 120 خانوار در روستا
دهیار روستای دوزعنبر درباره تعداد ساکنان این روستا میگوید: جمعیت این روستا به دو بخش ثابت و شناور تقسیم میشود. در مجموع در دوزعنبر 120 خانوار در قالب 450 نفر بهصورت ثابت زندگی میکنند، اما در فصل بهار وتابستان جمعیت این روستا به 450 خانوار نیز میرسد.
وی ادامه میدهد: در فصول سرد بخشی از ساکنان این روستا که بازنشسته هستند و یا بهعلت کهولت سن توان تحمل سرما را ندارند، به خانههای شهری خود میروند و با آمدن بهار دوباره به خانه روستایی خود بازمیگردند.
مهمترین محصول روستای دوزعنبر توت هراتی است
دهیار روستای دوزعنبر اضافه میکند: بیشتر ساکنان دوزعنبرکشاورز و باغدار هستند و به پرورش گردو، گیلاس و آلبالو مشغول هستند.
این مسئول با اشاره به شاخصترین محصول این روستا میگوید: توت هراتی که یکی از خوش خوراکترین توتهایی است که در ایران به بار مینشیند محصول این روستا است.
قلیزاده ادامه میدهد: سالانه بیش از 800 تن از محصولات نام برده شده از باغات این روستا برداشت شده و به فروش میرسد.
وی در ادامه با اشاره به آب وهوای این روستا اضافه میکند: دوزعنبر دارای منظرهها و چشماندازهای طبیعی زیبایی است که چشم هر بیننده را خیره میکند.
دهیار روستای دوزعنبر توضیح میدهد: هرچند دوزعنبر جاذبههای تاریخی و مذهبی زیادی دارد، اما پای گردشگران آن طورکه باید و شاید به این روستا باز نشده است.
وجود زائرسرا در روستا
این مسئول با اشاره به بخشی از جاذبههای این روستا میگوید: بقعه امام زاده یحیی(ع) وآرامگاه بی بی سکینه و بی بی شهربانو که از فرزندان امام موسی کاظم(ع) هستند حال و هوای معنوی خاصی به این روستا داده است.
قلیزاده ادامه میدهد: در ایام وفات و شهادت از جمله روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی همچنین اعیاد شاهد حضور افراد زیادی در این امامزادهها هستیم.
وی با اشاره به وجود زائرسرا دراین روستا میگوید: با تمهیدات اندیشیده شده زائرسرایی در نزدیکی امام زاده یحیی(ع) ایجاد شده تا زائرانی که پنج شنبهها به این مکان زیارتی میآیند بتوانند شب مانی داشته باشند.
دهیار روستای دوزعنبر اظهار میکند: به جز جاذبههای مذهبی، وجود درختان کهنسال تاک و برخی بناهای تاریخی نیز زیبایی خاصی به این روستا داده است.
دوزعنبر به گردشگران معرفی نشده است
قلیزاده در ادامه با اشاره به نقش مسئولان و رسانهها درمعرفی این روستا توضیح میدهد: وقتی بهعلت اطلاعرسانی نامناسب بسیاری از البرز نشینان از وجود این روستا باخبر نیستند، چطور میتوان انتظار داشت گرددشگران سایر استانها به دوزعنبر سفر کنند؟
دهیار روستای دوزعنبر ادامه داد: بدون شک با ایجاد زیرساختهای مناسب گردشگری و همچنین اطلاعرسانی مناسب میتوان به آینده صنعت گردشگری در این روستا امیدوار شد.
این مسئول با تأکید بر اهمیت ایجاد فرهنگ میزبانی ازگردشگران در میان ساکنان روستاهای استان اضافه میکند: باید فرهنگ آشتی با گردشگران درمیان روستانشینان ایجاد شود.
وی میگوید: ایجاد این فرهنگ از طریق آموزش و اطلاعرسانی از سوی رسانهها به ویژه صدا و سیما امکانپذیر میشود.
مشکل طرح هادی روستایی در دوزعنبر
قلیزاده در ادامه با اشاره به برخی مشکلات این روستا توضیح میدهد: طی یک دهه گذشته تنها 10 جواز ساخت در روستای دوزعنبر صادر شده است.
وی اظهار میکند: روستای دوزعنبر آخرین روستایی بود که در البرز مشمول طرح هادی روستایی شد.
این مسئول ادامه میدهد: متأسفانه زمانی که طرح هادی دوزعنبر تصویب شد مسئولان این روستا حضور نداشتند و نتوانستند آن طور که باید و شاید از حقوق خود دفاع کنند.
دهیار روستای دوزعنبر اضافه میکند: در مرحله اول 24 هکتار از این روستا در طرح هادی روستایی قرار گرفت که در طول زمان به شش هکتار کاهش پیدا کرد.
این مسئول توضیح میدهد: از آنجاییکه یک هکتار از این شش هکتار جزو امامزاده این روستا محسوب میشود، عملاً پنج هکتار از این روستا جزو طرح هادی روستایی است.
قلیزاده ادامه میدهد: طی 10 سال گذشته تعداد مجوزهای ساخت صادر شده در این روستا از تعداد انگشتان دو دست بیشتر نشده که این امر ساکنان را با مشکل مواجه کرده است.
شرایط ساخت و ساز در دوزعنبر مهیا نیست
دهیار روستای دوزعنبر اظهار میکند: اغلب کسانی که طی این مدت توانستهاند واحد مسکونی دراین روستا بسازند، یا خارج از بافت روستایی بوده و یا بهگونههای از روابط خود استفاده کردهاند.
وی توضیح میدهد: ساکنان این روستا میخواهند در محل زندگی آبا و اجدای خود ساخت و ساز کنند، اما شرایط مهیا نیست.
خطر مهاجرت روستائیان به شهر
دهیار روستای دوزعنبر ادامه میدهد: کسانیکه بی توجه به طرح هادی روستایی اقدام به ساخت واحد مسکونی در این روستا کردهاند برای گرفتن امکاناتی چون برق، آب و گاز با مشکل جدی مواجه هستند.
قلیزاده میگوید: برای جلوگیری از مهاجرت مردم این روستا همچنین باقیماندن جمعیت جوان در دوزعنبر بازنگری طرح هادی این روستا ضروری بهنظر میرسد.
این مسئول با اشاره به عواقب مهاجرت مردم از روستاها به شهرادامه میدهد: مهاجرت مردم از روستا به شهرها به کاهش تولید در بخش کشاورزی منجر میشود.
وی اضافه میکند: بدون شک کاهش تولید محصولات خودکفایی در بخشکشاورزی را دچار تزلزل میکند و باعث میشود درهای واردات تولیدات کشاورزی و باغی به کشور بازتر شود.
روستائیان با مشکل آب مواجه هستند
دهیار روستای دوزعنبر در بخش دیگری از صحبتهای خود به دیگر مشکل ساکنان این روستا اشاره کرده و میگوید: کمبود آب شرب و کشاورزی از دیگر مشکلات ساکنان این روستاست.
قلیزاده توضیح میدهد: بدون دسترسی به آب کافی اشتغال روستانشینان با مشکل مواجه میشود، چون اکثر آنها باغدار و کشاورز هستند و برای ادامه کار خود به آب نیاز دارند.
وی ادامه میدهد: اگر آب نباشد تولید محصولات کشاورزی کاهش مییابد و به این ترتیب درآمدزایی برای روستائیان مشکل میشود.
دهیار روستای دوزعنبر اضافه میکند: وضعیت نامناسب اقتصادی روستانشینان را وادار میکند تا با آرزوی یافتن شغل و شرایط بهتر زندگی به شهرها مهاجرت کنند.
گردشگران عرف و فرهنگ روستانشینان را رعایت نمیکنند
یکی از ساکنان دوزعنبر نیز به برخی مشکلات این روستا اشاره کرده و میگوید: اکثر گردشگران عرف و فرهنگی که در روستاها رواج دارد را رعایت نمیکنند و همین باعث نارضایتی روستانشینان میشود.
«حسین قنبریان» توضیح میدهد: وقتی گردشگران با پوشش نامناسب و سرو صدای زیاد وارد فضای روستا میشوند، حس امنیت و آرامش روستائیان به هم میریزد و این احساس در آنها ایجاد میشود که گردشگران قصد تخریب فرهنگ آنان را دارند.
وی ادامه میدهد: علاوهبر این، گردشگران اغلب وارد باغات روستائیان میشوند و اقدام به میوهچینی میکنند که همین امر باعث از بین رفتن حس امنیت روستانشینان میشود.
روستائیان مالک باغات خود نیستند
وی اضافه میکند: به بیان سادهتر باید گفت ساکنان این روستا در اواخر هفته صاحب املاک و باغات خود نیستند، چون گردشگران همه فضای این روستا را اشغال کردهاند.
قنبریان توضیح میدهد: رفتار و برخورد نامناسب گردشگران گاه تا حد درگیری فیزیکی با اهالی روستا منجر میشود. در کنار این موارد، حضور گردشگران باعث تخریب محیط طبیعی و انباشت حجم زیادی از زباله در روستاها میشود.
توسعه گردشگری روستایی نیازمند مشارکت روستائیان است
معاون گردشگری میراث فرهنگی البرز با اشاره به ملزومات توسعه گردشگری روستایی به ایسنا میگوید: توسعه گردشگری روستایی در قدم اول نیازمند مشارکت خود روستائیان است.
«احمد ترکاشوند» ادامه میدهد: روستائیان برای عرضه خدمات گردشگری، باید با فضای کسب و کار گردشگری آشنا باشند و نحوه برخورد مناسب با گردشگران را بدانند.
حضور گردشگران وضعیت اقتصادی روستائیان را بهبود میبخشد
وی توضیح میدهد: ارائه و معرفی جاذبههای گردشگری روستایی در فضاهای مجازی و تأکید بر حفظ بافت روستایی از نیازهای اساسی در گردشگری روستایی است. روستانشینان با حفظ بافت سنتی روستای خود میتوانند باعث جذب گردشگران شوند. حضور گردشگران باعث درآمدزایی و ایجاد توسعه پایدار درروستاهای استان میشود و همین امر از مهاجرت روستانشینان به شهر جلوگیری میکند.
معاون گردشگری میراثفرهنگی البرز ادامه میدهد: توجه به گردشگری روستایی در روستاها مورد تأکید دولت یازدهم است.
گردشگران آداب حضور در روستاها را رعایت کنند
ترکاشوند با تأکید بر ضرورت احترام به فرهنگ روستائیان توسط گردشگران میگوید: البته همه بار رونق گردشگری روستایی به دوش روستانشینان نیست، بلکه گردشگران نیز باید آداب حضور در روستا را رعایت کنند.
ترکاشوند ادامه میدهد: حضور گردشگران در روستاها نباید احساس ناامنی و خطر را در ذهن روستانشینان تقویت کند.
وی اضافه میکند: باید این باور در روستانشینان ایجاد شود که فواید حضور گردشگران در روستاها بیش از نکات منفی آن است. گردشگران نباید باعث شوند که روستانشینان آنها را درقالب کسانی ببینند که میخواهند فرهنگ و سنتهای آنان را نابود کنند.
معاون گردشگری میراثفرهنگی البرز اظهار میکند: بدون شک اگر گردشگران آداب حضور در روستا را رعایت کنند، اهالی روستا با آغوش باز آنان پذیرایی میکنند.
بازنگری طرح هادی روستایی هر 10 سال انجام میشود
مدیر کل روستایی استانداری البرز با اشاره به وضعیت طرح هادی روستایی در البرز می گوید: بازنگری طرح هادی روستایی بر اساس قانون هر 10 سال انجام میشود.
«محمدرضا رضوی» توضیح میدهد: طرح هادی روستایی روستای دوزعنبر در سال 89 انجام شده و بازنگری آن در سال 99 اتفاق خواهد افتاد.
وی ادامه میدهد: در بازنگری طرح هادی روستاها نماینده فرماندار، بخشدار، اعضای شورای روستا و گاهی این نمایندگان مجلس حضور دارند.
این مسئول توضیح میدهد: در بازنگری طرح هادی روستایی به مواردی چون امکان افزایش جمعیت بومی روستا در طول یک دهه توجه میشود.
وی اظهار میکند: در نهایت چگونگی بازنگری طرح هادی روستایی با موافقت همه اعضای حاضر در جلسه به تصویب میرسد.
رضوی میگوید: ساخت و ساز خارج از محدوده طرح هادی روستایی در روستایی مثل دوزعنبر تنها به عدم بازنگری این طرح مربوط نمیشود و به ارزان بودن زمین و دنج بودن فضای خریداری شده نیز مرتبط است.