نظر منتشر شده
۱۵
توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 438258
پلاسکو و ضرورت تعیین مسئولیت های مشترک حقوقی شهروندان و نهادها
مرجان مرندی / پژوهشگر حقوق،انگلیس، ۵ بهمن ۹۵
تاریخ انتشار : سه شنبه ۵ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۰۷:۰۳
حادثه آتش سوزی ساختمان پلاسکو تهران که با فرو ریختن کل سازه منجر به کشته و مجروح شدن چند آتش نشان و زخمی شدن تعدادی از شهروندان شد مصیبتی عظیم برای ملت شهیدپرور ایران بود، مردمی که تا کمتر ازدو هفته دیگر قرار است سالگرد انقلاب شکوهمند اسلامی را جشن بگیرند. عکس ها و فیلمهای منتشره در رسانه های رسمی و اجتماعی یک سوال مشترک را در ذهن متبادر می کند: مقصر اصلی این حادثه کیست؟

ساختمان پلاسکو یک ساختمان تجاری در قلب تهران است که مالکیت اصلی آن را بنیاد مستضعفان در اختیار دارد. برغم هشدارهای شهرداری، این بنیاد هیچ اقدامی در جهت افزایش استانداردهای ایمنی انجام نداد. اما نکته دیگر آن است تنها مالک ساختمان مقصر نیست.

 حدود ۶۰۰ واحد تجاری مختلف در چهارچوب قراردادهای حقوقی در اختیار مستاجر یا صاحبان سرقفلی قرار داشته و هیچ کس از داخل ساختمان نمی توانسته و نمی تواند رفتار تک تک صاحبان کسب را در رعایت اصول ایمنی کنترل کند.

بعبارتی اینگونه نظارت تنها در حیطه قدرت یا صلاحیت نهادها است نه افراد عادی و بدون مسئولیت حقوقی مرتبط. گزارشهای غیررسمی حاکی از آن دارد که استفاده از گاز پیک نیکی برای گرم کردن واحدها امری عادی بوده و بدیهی است که انفجار گاز بعلت حرارت ناشی از آتش سوزی، موجبات خسارات جانی و مالی بیشتری را فراهم آورده است اما این مسئله به معنای قصور همه صاحبان کسب و تولیدکنندگان  و مشارکت  جمعی و قطعی آنها  در وقوع حادثه نیست.

مسئولیت هماهنگی امور کلی ساختمان پلاسکو برعهده مدیریت ساختمان بوده  اما معلوم نیست حیطه اختیارات و وظایف آن در زمینه مسایل ایمنی تا چه حد مشخص و مکتوب بوده است. ارسال نامه شهرداری به مدیریت ساختمان در زمانی که تک تک واحدها خود مسئول پرداخت عوارض کسب هستند نه مدیریت ساختمان، کاری است بس عجیب و به هیچ عنوان نمی تواند به تنهایی تعیین کننده مسئولیت حقوقی یا شرعی تمام عیار برای این مدیریت باشد. نقش سایر افراد حقیقی و حقوقی نیز در زمینه تعیین و کنترل مسائل ایمنی داخل ساختمان تاکنون مشخص نیست.
 
با توجه به آن که تاکنون هیچ نظر کارشناسی درباره علت واقعی آتش سوزی اعلام نشده است، سخت است که بتوان فرد یا نهاد خاصی را بعنوان تنها مسئول یا عامل داخلی حادثه ساختمان پلاسکو معرفی کرد. آنچه که مشخص است آن است که سهل انگاری و غفلت  موجب بروز یک فاجعه شده است. در اینجاست که می توان به نقش فراموش شده قانونگزار در تعیین حدود و وظایف حقوقی و مشترک میان مالک، مستاجر، صاحبان سرقفلی و هیات مدیره ساختمان اشاره کرد چرا که به نظر نگارنده هیچ قانون مدونی وجود ندارد که  مسوولیت های حقوقی این افراد را در زمینه ساختمانهای بزرگ مشخص کند.

حادثه فوق بایستی بمنزله زنگ خطری باشد که قانونگزار را از میزان ضرورت و فوریت این موضوع آگاه سازد چرا که ساختمانهایی نظیر ساختمان علاالدین هستند که تنها یک آتش سوزی جزیی در طبقه همکف آن هم می تواند منجر به بروز فاجعه ای بس عظیم برای فروشندگان و مشتریان بیانجامد چه برسد به طبقات بالاتر.
 
از سوی دیگر، نبایستی از این نکته غافل شد که برخی از افراد شاغل به کار در ساختمان پلاسکو کارگر بوده اند نه صاحب کسب. قانونگزار تاکنون  قانونی به تصویب نرسانده است که به صراحت کارفرمایان بخش خصوصی و دولتی را ملزم به آموزش مداوم کارکنان در زمینه موارد ایمنی و مقابله با خطرات احتمالی  در محیط کار بنماید.

اگر بازرسان وزارت کار از شرایط ناامن موجود در ساختمان پلاسکو منجمله استفاده از گاز پیک نیکی خبر داشته و هیچ اقدامی در این زمینه انجام نداده اند، از وظیفه خود کوتاهی کرده اند. بنظر میرسد بسیاری از کارگاههای کوچک و بزرگ دیگر، شرایط کاری نامناسب واحدهای تولیدی ساختمان پلاسکو را داشته باشند.

شاید موثرترین و بهترین راه حل در کوتاه مدت آن باشد که شهرداری و یا نهادهار دیگر بخش دولتی اقدام به تهیه و توزیع  برگه و بروشور اطلاعات مختصر و مفید در زمینه مسائل ایمنی برای مردم کرده و همچنین کمکهای مالی و یا وام بدون بهره برای خرید و نصب وسایل مدرن برای مقابله با آتش سوزی و خفگی ناشی از گاز به صاحبان کسب و کار و صاحبان املاک و مستغلات اختصاص دهد. صدا و سیما نیز می تواند نقش موثری را برنامه های سازنده و مفیدی را در آگاهی رسانی به اقشار مختلف مردم تهیه و پخش نماید.
 
البته نمی توان تنها عوامل داخلی ساختمان پلاسکو را مسبب عمق حادثه دردناک فوق دانست. مصدومیت و جان باختن تعدادی از آتش نشانان فداکار در حین خدمت موضوعی است که مسائل مربوط به وظایف کارفرما در برابر کارگر را به میان می آورد.

سازمان آتش نشانی تهران زیر مجموعه شهرداری است و در نتیجه آتش نشانان از مجموعه کارکنان شهرداری تهران محسوب می شوند. وظیفه شهرداری تامین نیازهایی است که بتواند مانع از آسیب کارکنانش در حین انجام کار شود.

بخشی از این نیازها به آموزش ضمن خدمت کارکنان و تهیه ابزار و ماشین آلاتی مربوط می شود که به تناسب نوع کار میزان خطراتی را که کارکنان شهرداری در حین انجام وظیفه با آن روبرو می شوند را کاهش دهد. نگاهی به تصاویر منتشره نشان می دهد که تا چه حد این سازمان نیازمند کسب تجربه در زمینه مدیریت بحران، ارایه کمک و حمایت معنوی و شغلی از آتش نشانان، روزآمد سازی دانش آنها و خرید تجهیزات مدرن آتش نشانی مناسب برای مقابله ستودنی با حوادث مشابه در آینده است.

اقدام سریع شورای شهر تهران در روزهای گذشته برای اختصاص بودجه برای خرید تجهیزات آتش نشانی نشان می دهد که شهرداری  برغم داشتن اختیارات و بودجه تاکنون از وظیفه خود برای تامین سلامت و ایمنی کارکنانش غفلت کرده است.
 
در نهایت بایستی به ضرورت بررسی عملکرد شهرداری و شورای شهر از دیدگاه شرع و قانون اشاره کرد. حادثه ساختمان پلاسکو موجبات ابراز تاسف و نگرانی صریح عالیترین مقامات کشور بویژه مقام معظم رهبری،رییس جمهور   و عزاداری ملت عزیز را فراهم ساخت. شاید برای پیشگیری از مشکلات  احتمالی در آینده، عملکرد شهرداری بعنوان کارفرما و به نوعی حافظ جان مردم جامعه مستلزم بازنگری دقیق تر باشد. این وظیفه بایستی به نهادی واگذار شود که با در نظر گرفتن مسائل قانونی، اخلاقی و عرفی، قدرت نظارت واقعی بر عملکرد شهرداری را داشته باشد و از نگرانی ها و مشغولیت های  جامعه بکاهد.

بایستی یادآور شد که پیشتر موضوع مسئولیت شهرداری در برابر شهروندان در زمینه مرگ علی چراغی و حادثه آتش سوزی ساختمانی واقع در خیابان جمهوری مطرح شد اما متاسفانه به فراموشی سپرده شد. حادثه ای مانند ساختمان پلاسکو در مقایسه بزرگتر از دو حادثه قبلی است و نمی تواند دوباره تکرار شود.
 
 
کلمات کلیدی : پلاسکو+آتش سوزی+ریزش پلاسکو
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۵ ۰۷:۳۳:۱۸
همه ش تقصیر این مردمه که عکس انداختند !! اصلا نور فلاش دوربین عکاسی مردم باعث انفجار شد !! (4133056) (alef-2)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۵ ۱۰:۰۸:۵۴
حادثه تلخ پلاسکو مشخص کرد که کشور به جای خرید هواپیما و برگزاری جشن برای ورودش، نیازمند تهیه امکاناتی مثل تجهیزات به روز آتش‌نشانی است. آن چه که امروز از این رخداد تأسف‌بار مشخص است در تجهیز آتش‌نشانان همکاری و همراهی دولت با شهرداری تهران آنچنان که باید باشد، نبوده است. (4133207) (alef-2)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۶ ۰۳:۳۱:۲۴
شما هم سریع از اب گل الود ماهی بگیر
دوست عزیز هواپیماها سقوط میکرد و هر بار چند صد کشته میداد هر چیزی سر جای خودش هواپیماهای ما فرسوده هستند و مشکل داریم چندین سقوط داشتیم
در این حادثه هم شهرداری و هم بنیاد مستصعفان مقصر هستند اتش نشانی باید توضیح بدهد چرا نتونسته اتش را سریع خاموش کنه و شهرداری ومالک هم باید در مورد قصور خود تحت پیگرد قرار بگیرند. (4134442) (alef-11)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۵ ۱۰:۰۹:۱۲
آقای رئیس‌جمهور در بازدیدی که از نزدیک از ایثارگری، جانفشانی و تلاش شبانه‌روزی آتش‌نشانان تهران در حادثه آتش‌سوزی و ریزش ساختمان 17 طبقه پلاسکو داشتند فرمودند همه باید در مقابل این همه ایثار و جانفشانی سر تعظیم فرود بیاوریم. عرض می‌کنیم این تعارف‌ها برای آتش‌نشانی امکانات نمی‌شود. راست می‌گویند مشکلات این عزیزان را حل کنند و تجهیزات امدادگری آنان را ارتقاء بدهند. (4133211) (alef-2)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۶ ۰۳:۳۲:۳۷
ارتقای تجهیزات با شهرداری بوده که در دوره ای که نفت 140 دلار بوده باید هم از درامد نفت و هم از این همه درامد عوارض و تراکم فروشی و...تجهیزاتشون ارتقاء داده می شد. (4134443) (alef-11)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۵ ۱۰:۱۰:۰۴
خداوند به عزیزان آتش‌نشان جزای خیر دهد. یک حادثه در یک ساختمان 17 طبقه این‌گونه مجموعه سیستم امداد را به چالش می‌کشد و یک هفته کشور را درگیر می‌کند باید طوری آمادگی به وجود بیاید که اگر خدای ناکرده یک حادثه بزرگتری مثل زلزله رخ داد، بتوان مشکل را کنترل و مدیریت کرد. (4133217) (alef-2)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۵ ۱۰:۱۰:۲۱
با عنایت به ایثار مجاهدانه آتش‌نشانان تهران در حادثه آتش‌سوزی ساختمان پلاسکو پیشنهاد می‌شود به نشانه قدردانی از جانفشانی این عزیزان نام چهارراه استانبول به چهار راه ایثار تغییر پیدا کند. و روز 30 دی به نام روز شهدای آتش‌نشان نامگذاری شود. (4133218) (alef-2)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۵ ۱۰:۱۰:۴۱
اگر واقعا مسئولین نگران کسبه ساختمان پلاسکو در شب عید هستند جلوی واردات پوشاک به کشور را بگیرند تا آسیب‌دیدگان و مال‌باختگان این ساختمان امیدی برای جبران داشته باشند، واردات کنونی پوشاک و کیف و کفش و... به کشور بلای جان تولید‌کننده داخل شده است. (4133219) (alef-2)
 
هژبر شبرافکن
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۶ ۰۳:۳۷:۰۵
دوست عزیز
چلوی واردات گوشت و برنج که گرفته شد و دام زنده هم که از کشور خارج شد قیمت اون دو کالا بسیار گران شد حالا شما میخواهید پوشاک مردم هم گران بشود؟ شما یک نگاه بکن ببین بر اثر ممانعت از واردات برنج قیمتش چند برابر شد گوشت رو نگاه کنید که تعرفه روش وضع شد قیمتش چقدر شد یک مقدار منطقی باشیم حالا یک اتفاقی افتاده مردم عادی که نباید تاوان قصور یک سری سازمان را بدهند فدات بشم از این دید هم نگاه کن که مردم عادی جیبشون خالی است و به محص جلوگیری از واردات پوشاک داخلی قیمتش سر به فلک خواهد کشید
یک مقداری منطقی باشیم. حالا ببینم کاری می کنید پوشاک ما هم چند برابر بشه و با وصله وپینه کردن پوشاک های قدیمی زندگی کنیم یا نه
اگر بحث من رو هم متوجه نشدید خواهشا بحث عرضه و تقاضا و رابطه قیمت با اونها رو از فصل اول اقتصاد خرد مطالعه بفرمایید (4134444) (alef-11)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۵ ۱۰:۱۱:۳۳
پیشنهاد می‌کنم تمام افراد و دست‌اندرکاران در مهار آتش و آواربرداری ساختمان پلاسکو اعم از برادران آتش‌نشانی، سپاه، ارتش، هلال‌احمر، رانندگان جرثقیل، لودر، بیل مکانیکی، برش‌کار و غیره... به صورت واحد در جشن پیروزی انقلاب اسلامی و راهپیمایی 22 بهمن امسال نمادی از قدرت اتحاد ملت را به نمایش بگذارند. در این صورت 22 بهمن امسال صحنه قدردانی مردم از این عزیزان خواهد بود. دیگر اینکه مردم برای حمایت از تولید داخلی در خرید شب عید امسال کالا و البسه ایرانی را خریداری کنند. (4133223) (alef-2)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۵ ۱۰:۱۱:۴۴
پیشنهاد می‌کنم برای کمک به کارگران و مالباختگان ساختمان پلاسکو یک (صندوق کمک ملی) تشکیل شود تا مردم به آسیب‌دیدگان کمک کنند. این موضوع می‌تواند با همکاری شهردار محترم تهران انجام شود. (4133224) (alef-2)
 
آریابان
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۵ ۱۱:۳۲:۳۲
گزارشی پژوهش-محور و ارزنده است بویژه با نگرشی حقوقی و فراگیر و در مجموع تأئیدیست بر :
عدم پیش بینی های لازم و طبیعتا ناآمادگی های کلان (و لابد ناهماهنگی های پنهان) در سطح مدیریت های مرتبط و در نهایت غافلگیری همۀ بخش ها و دوایر دست اندرکار زیرا طی 2 روز اولیه هنوز خبری از محدودۀ مسدود شدۀ مطمئن نبود ، تازه در روز سوم جرثقیل های بالای 120 تنی بکار گرفته شد و سپس در روز چهارم شنوندۀ اخباری جدید در مورد آمادگی برای ارسال جرثقیل های عظیم تر شدیم ، حتی تا روز سوم هم آمار مربوط به تعداد آتش-نشانان شجاع و با غیرت جمعی ایستگاه ها که در زیر آوار ها محبوس بودند ، کلا مبهم و کلی بود ، واکنش های شدیدا احساسی مردم از تجمع برای مشاهدۀ سانحه ، ایجاد و بد تر کردن ترافیک (سلفی-گیری به کنار!!!!) و.... ؛
واقعا چطوری و با چه سازوکاری میشه همان پیشرانه و موتوری را که باعث ابراز همدردی های صمیمانه و خودجوش مردم در سطح ایران شد ، از صف های طولانی روزانه برای اهدای خون (حتی درحالیکه هیچ فراخوانی هم نشده بود ) گرفته تا اهدای گل و آئین شبانه روشن کردن شمع را، فراگیر و همه گیر نمود؟!؟!؟ (4133322) (alef-2)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۵ ۱۳:۰۹:۵۷
مسوولان حادثه و مقصران کمبود تجهیزات اتش نشانی و سوء مدیریت در عملیات نجات باید فورا مشخص، برکنار و محاکمه شوند تا باز چنین حوادثی روی ندهد. اگر زمانی که دو کارگر زن در جمهوری بی جهت قربانی شدند رسیدگی می شد امروز فاجعه ای با این ابعاد روی نمی داد. مدیریت گازانبری که درخواست تجهیزات اتش نشانان را با تهدید اخراج و.. داده باید برکنار ومحاکمه شود. (4133453) (alef-13)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۶ ۰۳:۳۷:۵۹
شهرداری و بنیاد مستضعفان مقصران قطعی این حادثه هستند که تا کنون بنیاد حتی یک تسلیت هم نگفته (4134445) (alef-11)
 
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۵-۱۱-۰۵ ۱۷:۳۷:۵۳
مهمترن تجهیز برای آتشنشان ها ایمنی ذاتی برای ساختمانهاست، شهرداری ها، وزارت کار، وزارت مسکن، و سایر ارگانها. وقتی آسانسورهای سازمان استاندارد استاندارد نیست ساختمونهای باقی ارگانها هم ایمن نیست. ارگانها باید دست بکار بشن نه دست به شعار (4133899) (alef-11)
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.