داخلی صفحه اقتصادی آرشيو يادداشت

۲

دولت و گرانفروشی در بنزین

بخش تعاملی الف - علی امیری

اشاره: مطلبی که می خوانید از سری یادداشت های بینندگان الف است و انتشار آن الزاما به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست. بینندگان الف می توانند با ارسال یادداشت خود، مطلب ذیل را تایید یا نقد کنند.

با کأهش قیمت نفت جهانی‌ ،عملا مصوبه مجلس برای رسیدن قیمت بنزین داخل به ۹۵ درصد قیمت بنزین فوب خلیج فارس نه تنها عملی‌ گشته بلکه حتی دولت از قانون تصویبی خود نیز قیمت بنزین را بالاتر به فروش می رساند و عملا در بنزین گرانفروشی به وجود آمده. امروز قیمت فوب بنزین در آمریکا (خلیج مکزیکو) که طبیعتاً بالاتر از قیمت بنزین فوب خلیج فارس است به گالنی ۱.۲۲ دلار یا در واقع لیتری ۳۲ سنت به فروش می‌رسد، با توجه به قانون تصویبی مجلس که قیمت بنزین را ۹۵ درصد فوب خلیج فارس اعلام کرده و با این فرض که این قیمت معادل بنزین فوب خلیج مکزیکو باشد، قیمت بنزین در ایران باید لیتری ۲۹ سنت و با توجه به دلار دولتی که ۲۷۰۰ تومن است، قیمت بنزین آزاد باید لیتری در حدود ۷۸۰ تومن باشد!. یعنی‌ دولت هم اکنون ۲۲ درصد قیمت بنزین را گرانتر از قانون به دست مردم می رسند.

با توجه به این مساله، هم اکنون که مجلس و دولت در حال تصویب بودجه سال ۹۴ هستند، ذکر چند نکته و توصیه در مورد قیمت بنزین و اصولا حامل‌های انرژی ضروری به نظر می‌رسد:

۱- با توجه به قیمت نفت جهانی‌ در حال حاضر این بهترین فرصت برای دولت است که یکبار و برای همیشه قیمت بنزین را مطابق فوب خلیج فارس تصحیح کند و عملا این بحث هر ساله و هر روز گرانتر کردن قیمت بنزین را که مانند خوره به جان اقتصاد کشور و اعصاب ملت یکبار و برای همیشه تمام کند.

۲- بهترین فرصت برای یکسان سازی قیمت بنزین و تک نرخی کردن آن است. این قیمت می تواند همان حدود ۱۰۰۰ تومن باشد و آن ۲۰ درصد اضافی ( ۷۸۰ تومن در برابر ۱۰۰۰ تومن) می تواند همان تفاوت هزینه عمده فروشی و خرده فروشی باشد و این بهانه را نیز برای همیشه از مسوولین بگیرد که پس هزینه توزیع و ... چه می شود!

۳- و از همه مهمتر از آنجا که قیمت نفت و بنزین می تواند در ماه‌های آینده جهت کاهشی و یا افزایشی بگیرد ولی‌ با توجه به همه تحلیل ها به نظر می‌رسد که کاهش بیشتر قیمت نفت از سطح ۵۰ دلار برای مدت طولانی‌ بعید است، دولت یکبار و برای همیشه، قیمت بنزین داخلی را مانند همه کشورهای جهان شناور و مطابق قیمت جهانی نماید و با توجه به تغییرات نرخ دلار مبادلاتی و بنزین جهانی‌، هر ۳ تا ۵ روز نسبت به تعدیل قیمت بنزین داخلی اقدام نماید و برای جلوگیری از مشکلات محاسباتی در پمپ بنزین‌ها برای مشتریان در محاسبه ریال، این تغییرت را در مضربی از ۱۰۰ ریال انجام دهد و با توجه به تعطیلی‌ بازار انرژی دنیا در روزهای شنبه و یکشنبه‌ این تغییرات می تواند در دو بار در روزهای چهارشنبه و یکشنبه‌ باشد. به این وسیله این بحث افزایش قیمت بنزین برای همیشه در کشور حل می شود و وقتی‌ مصرف کننده ایرانی‌ بداند که قیمت بنزینی که می پردازد تابعی از قیمت بنزین جهانی‌ است، در صورت افزایش قیمت جهانی‌ که نمی تواند ناگهانی باشد، قانع می شود و مساله قیمت بنزین به صورت برد- برد واقعی و منصفانه برای دولت و مصرف کننده ایرانی‌ حل می گردد.

البته اگر مسولان بفرمایند که چنین امکانی برای شناور کردن قیمت بنزین وجود ندارد، آنها را باید به شناور بودند قیمت بلیط های خارجی‌ ارجاع داد که به دلیل نوسانات قیمت دلار، هر روز برای شرکت‌های هواپیمایی نرخ دلار با تفاوتی اندک با بازار آزاد اعلام می شود و عملا کشور دارای ۳ نرخ ارز است، نرخ ارز مبادلاتی، نرخ ارز آزاد، و نرخ ارز شرکت‌های فعال هوایی در ایران!

۴-همین حالا بهترین فرصت برای تغییر قیمت گازوییل برای یکبار و همیشه و تک نرخی کردن آن مطابق قیمت فوب خلیج مکزیکو نیز می‌باشد که با توجه به پایین آمدن قیمت نفت، دیگر فرصتی بهتر از این برای دولت برای تعدیل آن پیش نخواهد آمد.

پس سروران گرامی در دولت و مجلس متوجه می شوند که برای تصویب بودجه سال آینده، کوچکترین دلیل برای افزایش ۲۰ یا ۳۰ درصدی قیمت بنزین وجود ندارد، و اگر واقعاً تدبیری باشد بحث قیمت بنزین و حامل‌های انرژی برای یکبار و همیشه قابل حل است، مگر اینکه دولت به دنبال گرانفروشی قیمت بنزین مانند ترکیه باشد، که واقعاً منصفانه نیست و در هیچ صورتی‌ روا نیست که با توجه به ذخائر بسیار عظیم نفت و گاز در کشور، مصرف کننده ایرانی‌ بهائی بیشتر از قیمت پایه بنزین فوب آمریکا (خلیج مکزیکو) بپردازد.

http://www.eia.gov/dnav/pet/hist/LeafHandler.ashx?n=PET&s=EER_EPMRU_PF۴_RGC_DPG&f=D