کد مطلب: 423335
راهنمای کتاب/ «لاوهات»؛ عبدالجبار کاکایی؛ نیستان
شهید زمانهای از دست رفته تاریخ
محمدمهدی بیگلری؛ 22 آذر 1395
تاریخ انتشار : دوشنبه ۲۲ آذر ۱۳۹۵ ساعت ۱۴:۵۶
«لاوِهات»
نویسنده: عبدالجبار کاکایی
ناشر: نیستان، چاپ اول 1395
156 صفحه، 8000 تومان
شما می‌توانید کتاب «لاوِهات» را تا یک هفته پس از معرفی با ۱۰ درصد تخفیف از فروشگاه اینترنتی شهر کتاب خرید کنید.
*****
لاوهات، کتاب جدید عبدالجبار کاکایی، شاعر و ترانهسرا است اما نه شعر است و نه ترانه؛ بیشتر یک اثر کشکولگونه از اوست. کشکول به کتابهایی گفته می‌شود که از هر دری سخنی در آن آورده شده است و در همه موضوعات میتوان در آن مطلب یافت و البته معمولا هم نظم و ترتیب و فصلبندی خاصی ندارند. یکی از مشهورترین آنها کشکول شیخ بهایی است. در لاوهاتِ کاکایی نیز مجموعه یادداشتهای او را خواهیم خواند که هر کدام به یک موضوع خاص اختصاص دارد و حتی قالب نوشتاری آنها نیز متفاوت است و شامل سفرنامههای کوتاه، خاطرات، یادداشت و مقاله می‌شود.
در لاوهات، 32 یادداشت به قلم این شاعر معاصر میخوانیم که بسیار کوتاه است و با سفرنامه سهبخشی هند آغاز می‌شود. البته در ادامه، سفرنامهها یا به عبارت بهتر روزنوشتهای کوتاه او از سفرهایش به آفریقا، پاکستان، دمشق و قونیه را هم خواهیم خواند.
و همچنین بدیهی است که شعر و شاعری در این کتاب سهم بیشتری از بقیه موضوعات داشته باشد. تعداد زیادی از یادداشتها و مقالهها به شاعران قدیم فارسی مانند حافظ و سعدی و یا معاصر مثل علی معلم دامغانی و قیصر امینپور پرداخته است. مقاله «خیام و عبور از عصر تجدد»، مفصلترین و بلندترین مطلب کتاب است که برای پایانبندی اثر در نظر گرفته شده است.
در یکی از یادداشتها که بیشتر شبیه حسرت و آرزوی نویسنده است از ضرورت همگرایی نخبگان فکری ایران و اهل ادب به دور از تلاطمات سیاسی میگوید و معتقد است تجدد در ایران منافاتی با دینداری اصولی ندارد. در بخشی از این یادداشت میخوانیم:«من اعتقاد دارم برای رسیدن به راه برونرفتی از این بنبست هنوز فرصت داریم. جایی که امریکا و کوبا که نماد دو نگاه کاملا متفاوت و متخاصم بودند به درک متقابل رسیدهاند، اهالی بومی این سرزمین با دو سلیقه متفاوت چرا نتوانند به اصول مشترکی برسند؟! شاعران در جامعه ایران مهمترین پیشقراولان فرهنگی بودهاند و به نظر میرسد این مسئولیت بزرگ را باید پذیرا شوند. ما شهید زمانهای از دست رفته تاریخمان هستیم...»
از ویژگیهای خواندن یادداشتهای یک شاعر این است که نگاه او به موضوعها و رویدادهای اطرافش خواه یک سفر کاری باشد یا یک رویداد سیاسی و رخداد اجتماعی و یا درباره یکی از بزرگان، همه و همه آغشته به لطافت و ذوق شاعرانگی قلم اوست. و این امتیاز، خواننده را هم در عشق‌بازی با کلمات همراه میکند.
کاکایی در متنی که شبیه اتوبیوگرافی است اینگونه خود را معرفی میکند: «در ایستگاه شهریور پیاده شدم. شهریور سالهای ساکت، سالهای مصدقی، سالهای شاهی. پدرم ایرانی سرگردانی در نُعمانیه و بایرای و بعقوبه و مهران. دومین فرزند چشم گشوده از نسل سلامه حبشی، مجاور اریکه حسن خان والی، با پوستی تیره و رگهایی برجسته و قدی کوتاه، آفتابخورده و سخت. صبح پانزدهم شهریور اسمم را پشت قرآن صحافی شده مطبعه بمبئی نوشت، با رسم الخطی عربی و انشایی فارسی؛ زیر اسم برادرانم ذوالفقار و مظفر و مظفر پر کشید از دو سالگی و تکه خاکی شد در حاشیه قبرستان مسجد بُراثای کاظمین و تکه یادی شد در حاشیه خاطرات ما.»
«لاوهات» یک عبارت کردی است و به معنای «سیل آمد»، که یکی از یادداشتهای کاکایی به همین نام است. مربوط می‌شود به خاطرهای از یک پیکنیک خانوادگی او در هشت سالگی. عبدالجبار که اهل ایلام است در این چند سطر به زیبایی، هم حال و هوای اون روز و سیلی که آمده را منتقل میکند و هم شخصیتپردازی خیلی خوبی از پدرش ارائه میدهد. و از همه مهمتر همانطور که در سطور بالا اشاره شد او این خاطره را که مربوط به سال 1350 است به سِیلی که در سالهای اخیر در ایلام آمده پیوندی شاعرانه میزند و پدرش اسطوره این پیوند است برای نجات ایلام... کاکایی در این یادداشتها دغدغه وطن را به بهانههای مختلف به قلم آورده است.
نویسنده: عبدالجبار کاکایی
ناشر: نیستان، چاپ اول 1395
156 صفحه، 8000 تومان
شما می‌توانید کتاب «لاوِهات» را تا یک هفته پس از معرفی با ۱۰ درصد تخفیف از فروشگاه اینترنتی شهر کتاب خرید کنید.
*****
لاوهات، کتاب جدید عبدالجبار کاکایی، شاعر و ترانهسرا است اما نه شعر است و نه ترانه؛ بیشتر یک اثر کشکولگونه از اوست. کشکول به کتابهایی گفته می‌شود که از هر دری سخنی در آن آورده شده است و در همه موضوعات میتوان در آن مطلب یافت و البته معمولا هم نظم و ترتیب و فصلبندی خاصی ندارند. یکی از مشهورترین آنها کشکول شیخ بهایی است. در لاوهاتِ کاکایی نیز مجموعه یادداشتهای او را خواهیم خواند که هر کدام به یک موضوع خاص اختصاص دارد و حتی قالب نوشتاری آنها نیز متفاوت است و شامل سفرنامههای کوتاه، خاطرات، یادداشت و مقاله می‌شود.
در لاوهات، 32 یادداشت به قلم این شاعر معاصر میخوانیم که بسیار کوتاه است و با سفرنامه سهبخشی هند آغاز می‌شود. البته در ادامه، سفرنامهها یا به عبارت بهتر روزنوشتهای کوتاه او از سفرهایش به آفریقا، پاکستان، دمشق و قونیه را هم خواهیم خواند.
و همچنین بدیهی است که شعر و شاعری در این کتاب سهم بیشتری از بقیه موضوعات داشته باشد. تعداد زیادی از یادداشتها و مقالهها به شاعران قدیم فارسی مانند حافظ و سعدی و یا معاصر مثل علی معلم دامغانی و قیصر امینپور پرداخته است. مقاله «خیام و عبور از عصر تجدد»، مفصلترین و بلندترین مطلب کتاب است که برای پایانبندی اثر در نظر گرفته شده است.
در یکی از یادداشتها که بیشتر شبیه حسرت و آرزوی نویسنده است از ضرورت همگرایی نخبگان فکری ایران و اهل ادب به دور از تلاطمات سیاسی میگوید و معتقد است تجدد در ایران منافاتی با دینداری اصولی ندارد. در بخشی از این یادداشت میخوانیم:«من اعتقاد دارم برای رسیدن به راه برونرفتی از این بنبست هنوز فرصت داریم. جایی که امریکا و کوبا که نماد دو نگاه کاملا متفاوت و متخاصم بودند به درک متقابل رسیدهاند، اهالی بومی این سرزمین با دو سلیقه متفاوت چرا نتوانند به اصول مشترکی برسند؟! شاعران در جامعه ایران مهمترین پیشقراولان فرهنگی بودهاند و به نظر میرسد این مسئولیت بزرگ را باید پذیرا شوند. ما شهید زمانهای از دست رفته تاریخمان هستیم...»
از ویژگیهای خواندن یادداشتهای یک شاعر این است که نگاه او به موضوعها و رویدادهای اطرافش خواه یک سفر کاری باشد یا یک رویداد سیاسی و رخداد اجتماعی و یا درباره یکی از بزرگان، همه و همه آغشته به لطافت و ذوق شاعرانگی قلم اوست. و این امتیاز، خواننده را هم در عشق‌بازی با کلمات همراه میکند.
کاکایی در متنی که شبیه اتوبیوگرافی است اینگونه خود را معرفی میکند: «در ایستگاه شهریور پیاده شدم. شهریور سالهای ساکت، سالهای مصدقی، سالهای شاهی. پدرم ایرانی سرگردانی در نُعمانیه و بایرای و بعقوبه و مهران. دومین فرزند چشم گشوده از نسل سلامه حبشی، مجاور اریکه حسن خان والی، با پوستی تیره و رگهایی برجسته و قدی کوتاه، آفتابخورده و سخت. صبح پانزدهم شهریور اسمم را پشت قرآن صحافی شده مطبعه بمبئی نوشت، با رسم الخطی عربی و انشایی فارسی؛ زیر اسم برادرانم ذوالفقار و مظفر و مظفر پر کشید از دو سالگی و تکه خاکی شد در حاشیه قبرستان مسجد بُراثای کاظمین و تکه یادی شد در حاشیه خاطرات ما.»
«لاوهات» یک عبارت کردی است و به معنای «سیل آمد»، که یکی از یادداشتهای کاکایی به همین نام است. مربوط می‌شود به خاطرهای از یک پیکنیک خانوادگی او در هشت سالگی. عبدالجبار که اهل ایلام است در این چند سطر به زیبایی، هم حال و هوای اون روز و سیلی که آمده را منتقل میکند و هم شخصیتپردازی خیلی خوبی از پدرش ارائه میدهد. و از همه مهمتر همانطور که در سطور بالا اشاره شد او این خاطره را که مربوط به سال 1350 است به سِیلی که در سالهای اخیر در ایلام آمده پیوندی شاعرانه میزند و پدرش اسطوره این پیوند است برای نجات ایلام... کاکایی در این یادداشتها دغدغه وطن را به بهانههای مختلف به قلم آورده است.
کلمات کلیدی : انتشارات نیستان
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
