کد مطلب: 161110
لزوم مشارکت مردم در طرح ها ی شهری
نویسنده: مهرداد حسیبی
هدف از این نگارش این مقاله ايجاد نگرش مثبت به مشاركت اجتماعي و جلب اعتماد عمومي مردم نسبت به مسئولين و در سطحي ديگر ايجاد اعتماد و سهیم کردن عامه فعال جامعه به مسئولیت ها و تصمیم گیری هادر برخی امور شهری است.
تاریخ انتشار : دوشنبه ۵ تير ۱۳۹۱ ساعت ۱۷:۴۲
توسعه شهری از طریق اتخاذ یک مدیریت یکپارچه و مشارکتی شهری محقق می شود. زیرا که همواره بخش دولتی در اکثر جوامع با محدودیت های اعتباری مواجه است. فرهنگ سازی و بسترسازی مناسب برای مشارکت کل جامعه در ساخت محیط زندگی یکی از مهمترین راهکارهای توسعه شهر محسوب می شود. از طریق توسعه فرهنگ مشارکت ،انگيزش، تدوين و اجراي طرح جامع توسعه شهري، ايجاد و تقويت فضاي كارآفريني، اطلاع‌رساني ، ایجاد زیرساخت های قانونی ، مدیریت خلاق و داشتن طرحهای فنی و اقتصادی می توان مشارکت بخش خصوصی محلی را در پروژه های شهری ترغیب نمود. در یک نگاه سیستمی و علت و معلولی توسعه شهری خود منجر به توسعه ملی و کشور خواهد شد. بدین جهت سیاستگذاران و مدیران ارشد شهری باید بکوشند با نگاهی کلی نگرانه و توسعه گر سیستمی به جذب و جلب تمامی مشارکت های ممکن و آزادسازی پتانسیل های موجود و خلق توانایی های جدید بپردازند. ساختار زندگي شهري شرايطي را بوجود آورده كه منافع عمومي در مقابل منافع فردي رنگ باخته است با توجه به مهاجرت هاي وسيع از روستا به شهر و همچنين بمنظور توسعه و تقويت ميزان احساس تعلق اجتماعي شهروندان با ارائه آموزش هاي عمومي در ارتباط با فرهنگ شهرنشيني و پايبندي به قوانين و مقررات شهري و آموزش حقوق زندگي شهري به شهروندان زمينه مشاركت اجتماعي آنها را بالا خواهد برد .
مشارکت یک همکاری داوطلبانه مردم در برنامه های عمومی است که موجب توسعه ملی می شود. مشارکت آنها بیشتر در موارد ارائه پیشنهاد ها و انتقادات میسر و کارگر می افتد. اما از آنها انتظار نمی رود که در اجرای برنامه ها شرکت کنند. مشارکت بر نیازها و موضوعات جامعه محلی متمرکز است و در تصمیم گیری ها در جوامع محلی تاثیر گذار است. بدیهی است که شهروندان در صورتی از زندگی شهری لذت خواهند برد که محیط شهر و پیرامون آن برایشان لذت بخش و مفرح به نظر آید و این موضوع تنها زمانی رخ خواهد داد که عملکرد شهرداری در درون شهر مناسب و بهره ور باشد . اما مسئله مهمتر در این باب سنجش عملکرد شهرداری است . به این معنا که این عملکرد و خروجی توسط چه کسی مورد ارزیابی قرار گیرد و تجزیه تحلیل شود . به طور مثال ممکن است که عملکرد شهرداری در عمل بسیار مطلوب و اثر بخش باشد در حالی که مردم عملکرد را بسیار ضعیف و ناکارآمد تلقی نمایند .قطعا در چنین شرایطی مردم اعتمادشان را به سازمان شهرداری از دست خواهند داد و پروژه های شهری را طرح هایی خواهند دید که فقط در جهت اینکه منابع مالی و عوارض دریافتی از مردم هزینه شود اجرایی می گردند .مسلما در چنین شرایطی نه تنها شهروندان در راستای کمک به اجرای پروژه ها اقدامی نخواهند نمود بلکه در مقابل انجام این پروژه ها مقاومت نیز خواهند کرد. به همین جهت شهروندان باید به عنوان یکی از ارکان موفقیت پروژه ها شناخته شده و در اجرای این پروژه ها مشارکت داده شوند و این امر با تمرکززدایی و واگذاری امور به بخش های غیر دولتی و محلی محقق می شود
اما چگونه می توان افراد را در طرح های شهری دخیل کرد؟
توسعه باید در درجه اول به نفع ساکنان محلی باشد. افرادی که در محدوده برنامه ریزی شده زندگی می کنند از بیشترین دانش در زمینه محدوده و امور مربوط به ان برخوردارند. ضمن اینکه آن افراد باید برای تهییج و انگیزه داشتن باید در آن تصمیم گیری ها نقش داشته باشند.
فرایند برنامه ریزی مشارکت فرایند برنامه ریزی مشارکتی معمولا با «شناسایی موضوع »آغاز می شود و به تدریج به مراحل«برنامه ریزی برای تغییر» و«عمل کردن» پیشرفت می کند. فرایند کاملا مشارکتی ممکن است موجب گردد که پروژه مسیر خود را مجددا از سر بگیرد.
شرکت کنندگان برنامه ای را برای بررسی مشکلات یا موضوعات کلیدی ارائه می دهند که شامل تعیین اهداف، بررسی جایگزین ها و ارائه عمل می باشد.
چالش های مشارکت مردم در طرح ها در ایران در کشور ما مشارکت مردمی بیشتر به بعد کمک های مالی مردم به شهرداری یا سازمان های مرتبط مانند سازمان آب و فاضلاب، گاز، و امثال آن اشاره دارد. به طور معمول در حوزه برنامه ریزی و طراحی شهری خواست های مردم غایب است.
در ایجاد زیرساخت لازم برای سالم سازی گفتگوها نیاز به تبیین چارچوب و شناسایی عناصر در قالب سیستمی است که بتواند مداخله و مشارکت مردم را در برنامه ریزی و طراحی شهری امکان پذیر کند. راهکارها و پیشنهادات شورای محله که زمینه ساز حضور فعال مردم در عرصه های مدیریتی است یکی از این موارد می باشد.
یکی از مبادی، از طریق توسعه فرهنگ مشارکت می باشد. فرهنگ عبارت است از مجموعه اعتقادات، باورها، ارزشها، هنجارها که مورد قبول افراد یک جامعه می باشد. فرهنگ سازی و بسترسازی مناسب برای مشارکت کل جامعه در ساخت محیط زندگی خودشان، یکی از مهمترین راهکارهای توسعه شهری محسوب می شود. باید از طریق برنامه های آموزشی، فرهنگی و علمی مختلف و مستمر کوشید تا شرکتهای خصوصی شهروندان را نسبت به محیط زندگی شهر حساس نموده و آنها را نسبت به بهبود و شرایط زندگی ترغیب نمود. بنابراین ایجاد و گسترش فرهنگ مشارکت نیازمند آموزش و کار ترویجی و فرهنگی در جامعه است . هدف آموزش برای ریشه دار کردن مشارکت باید ایجاد و اعتقاد در مردم برای حضور موثر در تصمیم گیری ها باشد. در این بین می توان از مدیران سازمانهای خصوصی که برخواسته از همین مردم هستند در تصمیم گیری ها استفاده کرد
.
از راههای دیگر ایجاد مشارکت دخیل کردن سازمانهای خصوصی در اجرا و نظارت بر پروژه های شهری می باشد هنگامیکه سازمان های خصوصی در توسعه شهری و مدیریت شهری شرکت کنند باعث کاهش هزینه، سرعت بخشیدن و کاهش زمان، ایجاد رضایت مندی و ضریب اطمینان بالاتر پروژه ها انجام خواهد شد.
یکی از موثر ترین و مهمترین راه های فرهنگ سازی اقدام درجهت تغییر فرهنگ از سنین خردسالی است. در این سنین تفکر و اندیشه کودکان شکل خواهد گرفت و این تفکر مبنایی خواهد شد در جهت رفتار در بزرگسالی
یکی از راه های این فرهنگ سازی طراحی بازی های کامپیوتری است که پروژه های شهری و مشارکت شهروندی موضوع داستان اصلی بازی قرار گیرد.
فیلم ها و کتاب های داستان نیز از دیگر مواردی است که می توان در این حوزه از آن استفاده نمود و بدیهی است که با انجام این قبیل طرح ها دیدگاه کودکان به طور ناخود آگاه در آینده نسبت به مدیریت شهری تغییر پیدا خواهد کرد.
ايجاد انگيزه در مردم و بخش خصوصي در توسعه شهر, امر بسيار حياتي و پيچيده‌اي است که مديران بايد بكوشند برمبناي شناخت بافت اجتماعي جامعه خود, الگوي بومي مناسب را يافته و بكار بندند. انگيزش داراي سطوح مختلف و مخاطبان متفاوت است. انگيزه اصلي بخش خصوصي , ماهيت اقتصادي و كسب‌وكاري دارد. به همين علت بايد شرايط و تسهيلاتي ايجاد نمود كه بخش خصوصي از نظر مالي برانگيخته شود.
یکی دیگر از راه های جذب مشارکت شهروندان و بخش خصوصی ارائه پاداش های مالی به ایده ها و طرح های برتر در این حوزه می باشد. مالکیت معنوی طرح ها بایستی همواره مورد توئجه قرار گیرد . در این صورت است که افراد و بخش خصوصی از ارائه طرح های جدید اجتناب نخواهد نمود و اطمینان دارد که در صورت کاربردی شدن طرحش تمام مزایای آن به وی تعلق خواهد گرفت.
تدوين و اجراي طرح جامع توسعه شهري از دیگر راه های جلب مشارکت مردمی می باشد.
وجود طرح جامع و استراتژيك توسعه شهري باعث مي‌شود اولاً چشم‌انداز آينده شهر و جهت حركت توسعه شهري مشخص باشد, ثانياً فعاليت‌ها و اقدامات (طرح‌ها و پروژه‌هاي شهري مطلوب و موردنياز) تعريف شده باشد .اينكه بدانيم به كجا مي‌خواهيم برويم و از چه مسيري, به طور خودكار تكليف حركت بخش‌هاي مختلف را تعيين مي‌نمايد. اعلام عمومي اين چشم‌انداز (و كلاً طرح جامع توسعه شهري) نقش بسزايي در جذب مشاركت و حركت بخش‌هاي مختلف جامعه دارد.
بهبود ساختار مديريت شهري:
بدنه سنگين و كند در مجموعه شهرداری باعث ایجاد تصويري منفي و بازدارنده در اذهان عمومي به‌ويژه بخش خصوصي می شود. تصويري كه رغبت و انگيزه حركت و همكاري با مديريت شهري را به حداقل می رساند. تغييرات لحظه ای و سریع بدون پشتوانه اجرایی, عدم برخورد مناسب حرفه‌اي و مشتري‌مدارانه, كندي و طولاني‌شدن فرآيندها, فساد مالي و اداري, رابطه‌گرايي و پارتي‌بازي, بي‌انگيزگي و بي‌تعهدي كارمندان دولتي, همه جزء عوامل بازدارنده بخش خصوصي از تعامل و همكاري با بخش دولتي است.
مهمترين اقدامات براي رفع اين مشكلات عبارتند از: بررسي و تحليل فرآيندها و ساختارهاي كاري فعلي, بهبود فرآيندهاي موجود از طريق مهندسي مجدد منوط‌سازي حقوق كارمندان به رضايت ارباب‌رجوعان, خودكارسازي و كامپيوتري‌نمودن امور تا حد ممكن.
اطلاع‌رساني شفاف و مستمر از تمامي اقدامات انجام‌شده و فرصت‌هاي كاري پيش رو, باعث ظهور فضايي عادلانه و منصفانه ميگردد كه ضمن جذب شركت‌هاي خصوصي باعث تداوم و پايداري هرچه‌بيشتر همكاري مردم با مديريت شهري خواهد شد. روزنامه (يا هفته‌نامه), انواع بروشورها و بولتن‌ها, راديو و تلويزيون محلي, سايت اينترنتي, تابلوهاي تبليغاتي بزرگ سطح شهر (بيل‌بوردها) همگي از سازوكارهاي اين امر مي‌باشند.در بحث اطلاع رسانی نکته ای که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است . لزوم اطلاع رسانی صحیح در تمامی ابعاد اجرای پروژه ها می باشد . اطلاع رسانی بایستی از زمان تصمیم گیری برای تدوین طرح شروع و تا اتمام کامل طرح ادامه یابد.
در نهایت؛ افزایش سرمایه اجتماعی، اعم از اعتماد عمومی، دفاق اجتماعی، وجدان فردی و اجتماعی، ارزیابی رضایت مندی عمومی به صورت سالانه باعث ایجاد تعامل بیشتر مردم با حوزه مدیریت شهری خواهد شد. اینکه مردم توانسته اند بازخور پرداخت مالیات های پرداختی خود را ببینند خود بهترین سند برای اقدامات موثر بعدی خواهد بود.
واگذاري مسئوليت ها و تصميم گيري ها در برخي از امور شهري به بخش خصوصی و اهميت دادن به پيشنهادات و نظرات شهروندان در اداره امور شهر بمنظور تقويت احساس مالكيت بر محيط شهري در ميان آنها از موثرترین روش ها برای ایجاد شهری پویا مانند مشهد می باشد تا از ظرفیت های موجود بومی و مهاجری در مقوله سرمایه گذاری بیشترین منفعت را ببرند.
وسايل ارتباط جمعي بخصوص تلويزيون و راديو از جمله عوامل مهم در ايجاد روحيه مشاركت در مردم هستند. وسايل ارتباط جمعي موجب افزايش پديدهاي تحت عنوان تحرك رواني ميگردد و در بين مردم همدلي ايجاد ميكند و در نهايت منجر به مشاركت افراد ميگردد.
انجام مطالعه اي بمنظور سنجش نگرش مردم به مشاركت در زمينه هاي مختلف اجتماعي ، فرهنگي و اقتصادي بمنظور شناسايي پتانسيل هاي رفتار گرايانه مردم در زمينه مشاركت و بهره گيري از نتايج آن در برنامه ريزي مديريت مشاركت براي اقشار مختلف توسط شهرداری مشهد مقوله ای است که باید بیش از پیش در تحقق این اهدف پیگیری شود.
مشارکت یک همکاری داوطلبانه مردم در برنامه های عمومی است که موجب توسعه ملی می شود. مشارکت آنها بیشتر در موارد ارائه پیشنهاد ها و انتقادات میسر و کارگر می افتد. اما از آنها انتظار نمی رود که در اجرای برنامه ها شرکت کنند. مشارکت بر نیازها و موضوعات جامعه محلی متمرکز است و در تصمیم گیری ها در جوامع محلی تاثیر گذار است. بدیهی است که شهروندان در صورتی از زندگی شهری لذت خواهند برد که محیط شهر و پیرامون آن برایشان لذت بخش و مفرح به نظر آید و این موضوع تنها زمانی رخ خواهد داد که عملکرد شهرداری در درون شهر مناسب و بهره ور باشد . اما مسئله مهمتر در این باب سنجش عملکرد شهرداری است . به این معنا که این عملکرد و خروجی توسط چه کسی مورد ارزیابی قرار گیرد و تجزیه تحلیل شود . به طور مثال ممکن است که عملکرد شهرداری در عمل بسیار مطلوب و اثر بخش باشد در حالی که مردم عملکرد را بسیار ضعیف و ناکارآمد تلقی نمایند .قطعا در چنین شرایطی مردم اعتمادشان را به سازمان شهرداری از دست خواهند داد و پروژه های شهری را طرح هایی خواهند دید که فقط در جهت اینکه منابع مالی و عوارض دریافتی از مردم هزینه شود اجرایی می گردند .مسلما در چنین شرایطی نه تنها شهروندان در راستای کمک به اجرای پروژه ها اقدامی نخواهند نمود بلکه در مقابل انجام این پروژه ها مقاومت نیز خواهند کرد. به همین جهت شهروندان باید به عنوان یکی از ارکان موفقیت پروژه ها شناخته شده و در اجرای این پروژه ها مشارکت داده شوند و این امر با تمرکززدایی و واگذاری امور به بخش های غیر دولتی و محلی محقق می شود
اما چگونه می توان افراد را در طرح های شهری دخیل کرد؟
توسعه باید در درجه اول به نفع ساکنان محلی باشد. افرادی که در محدوده برنامه ریزی شده زندگی می کنند از بیشترین دانش در زمینه محدوده و امور مربوط به ان برخوردارند. ضمن اینکه آن افراد باید برای تهییج و انگیزه داشتن باید در آن تصمیم گیری ها نقش داشته باشند.
فرایند برنامه ریزی مشارکت فرایند برنامه ریزی مشارکتی معمولا با «شناسایی موضوع »آغاز می شود و به تدریج به مراحل«برنامه ریزی برای تغییر» و«عمل کردن» پیشرفت می کند. فرایند کاملا مشارکتی ممکن است موجب گردد که پروژه مسیر خود را مجددا از سر بگیرد.
شرکت کنندگان برنامه ای را برای بررسی مشکلات یا موضوعات کلیدی ارائه می دهند که شامل تعیین اهداف، بررسی جایگزین ها و ارائه عمل می باشد.
چالش های مشارکت مردم در طرح ها در ایران در کشور ما مشارکت مردمی بیشتر به بعد کمک های مالی مردم به شهرداری یا سازمان های مرتبط مانند سازمان آب و فاضلاب، گاز، و امثال آن اشاره دارد. به طور معمول در حوزه برنامه ریزی و طراحی شهری خواست های مردم غایب است.
در ایجاد زیرساخت لازم برای سالم سازی گفتگوها نیاز به تبیین چارچوب و شناسایی عناصر در قالب سیستمی است که بتواند مداخله و مشارکت مردم را در برنامه ریزی و طراحی شهری امکان پذیر کند. راهکارها و پیشنهادات شورای محله که زمینه ساز حضور فعال مردم در عرصه های مدیریتی است یکی از این موارد می باشد.
یکی از مبادی، از طریق توسعه فرهنگ مشارکت می باشد. فرهنگ عبارت است از مجموعه اعتقادات، باورها، ارزشها، هنجارها که مورد قبول افراد یک جامعه می باشد. فرهنگ سازی و بسترسازی مناسب برای مشارکت کل جامعه در ساخت محیط زندگی خودشان، یکی از مهمترین راهکارهای توسعه شهری محسوب می شود. باید از طریق برنامه های آموزشی، فرهنگی و علمی مختلف و مستمر کوشید تا شرکتهای خصوصی شهروندان را نسبت به محیط زندگی شهر حساس نموده و آنها را نسبت به بهبود و شرایط زندگی ترغیب نمود. بنابراین ایجاد و گسترش فرهنگ مشارکت نیازمند آموزش و کار ترویجی و فرهنگی در جامعه است . هدف آموزش برای ریشه دار کردن مشارکت باید ایجاد و اعتقاد در مردم برای حضور موثر در تصمیم گیری ها باشد. در این بین می توان از مدیران سازمانهای خصوصی که برخواسته از همین مردم هستند در تصمیم گیری ها استفاده کرد
.
از راههای دیگر ایجاد مشارکت دخیل کردن سازمانهای خصوصی در اجرا و نظارت بر پروژه های شهری می باشد هنگامیکه سازمان های خصوصی در توسعه شهری و مدیریت شهری شرکت کنند باعث کاهش هزینه، سرعت بخشیدن و کاهش زمان، ایجاد رضایت مندی و ضریب اطمینان بالاتر پروژه ها انجام خواهد شد.
یکی از موثر ترین و مهمترین راه های فرهنگ سازی اقدام درجهت تغییر فرهنگ از سنین خردسالی است. در این سنین تفکر و اندیشه کودکان شکل خواهد گرفت و این تفکر مبنایی خواهد شد در جهت رفتار در بزرگسالی
یکی از راه های این فرهنگ سازی طراحی بازی های کامپیوتری است که پروژه های شهری و مشارکت شهروندی موضوع داستان اصلی بازی قرار گیرد.
فیلم ها و کتاب های داستان نیز از دیگر مواردی است که می توان در این حوزه از آن استفاده نمود و بدیهی است که با انجام این قبیل طرح ها دیدگاه کودکان به طور ناخود آگاه در آینده نسبت به مدیریت شهری تغییر پیدا خواهد کرد.
ايجاد انگيزه در مردم و بخش خصوصي در توسعه شهر, امر بسيار حياتي و پيچيده‌اي است که مديران بايد بكوشند برمبناي شناخت بافت اجتماعي جامعه خود, الگوي بومي مناسب را يافته و بكار بندند. انگيزش داراي سطوح مختلف و مخاطبان متفاوت است. انگيزه اصلي بخش خصوصي , ماهيت اقتصادي و كسب‌وكاري دارد. به همين علت بايد شرايط و تسهيلاتي ايجاد نمود كه بخش خصوصي از نظر مالي برانگيخته شود.
یکی دیگر از راه های جذب مشارکت شهروندان و بخش خصوصی ارائه پاداش های مالی به ایده ها و طرح های برتر در این حوزه می باشد. مالکیت معنوی طرح ها بایستی همواره مورد توئجه قرار گیرد . در این صورت است که افراد و بخش خصوصی از ارائه طرح های جدید اجتناب نخواهد نمود و اطمینان دارد که در صورت کاربردی شدن طرحش تمام مزایای آن به وی تعلق خواهد گرفت.
تدوين و اجراي طرح جامع توسعه شهري از دیگر راه های جلب مشارکت مردمی می باشد.
وجود طرح جامع و استراتژيك توسعه شهري باعث مي‌شود اولاً چشم‌انداز آينده شهر و جهت حركت توسعه شهري مشخص باشد, ثانياً فعاليت‌ها و اقدامات (طرح‌ها و پروژه‌هاي شهري مطلوب و موردنياز) تعريف شده باشد .اينكه بدانيم به كجا مي‌خواهيم برويم و از چه مسيري, به طور خودكار تكليف حركت بخش‌هاي مختلف را تعيين مي‌نمايد. اعلام عمومي اين چشم‌انداز (و كلاً طرح جامع توسعه شهري) نقش بسزايي در جذب مشاركت و حركت بخش‌هاي مختلف جامعه دارد.
بهبود ساختار مديريت شهري:
بدنه سنگين و كند در مجموعه شهرداری باعث ایجاد تصويري منفي و بازدارنده در اذهان عمومي به‌ويژه بخش خصوصي می شود. تصويري كه رغبت و انگيزه حركت و همكاري با مديريت شهري را به حداقل می رساند. تغييرات لحظه ای و سریع بدون پشتوانه اجرایی, عدم برخورد مناسب حرفه‌اي و مشتري‌مدارانه, كندي و طولاني‌شدن فرآيندها, فساد مالي و اداري, رابطه‌گرايي و پارتي‌بازي, بي‌انگيزگي و بي‌تعهدي كارمندان دولتي, همه جزء عوامل بازدارنده بخش خصوصي از تعامل و همكاري با بخش دولتي است.
مهمترين اقدامات براي رفع اين مشكلات عبارتند از: بررسي و تحليل فرآيندها و ساختارهاي كاري فعلي, بهبود فرآيندهاي موجود از طريق مهندسي مجدد منوط‌سازي حقوق كارمندان به رضايت ارباب‌رجوعان, خودكارسازي و كامپيوتري‌نمودن امور تا حد ممكن.
اطلاع‌رساني شفاف و مستمر از تمامي اقدامات انجام‌شده و فرصت‌هاي كاري پيش رو, باعث ظهور فضايي عادلانه و منصفانه ميگردد كه ضمن جذب شركت‌هاي خصوصي باعث تداوم و پايداري هرچه‌بيشتر همكاري مردم با مديريت شهري خواهد شد. روزنامه (يا هفته‌نامه), انواع بروشورها و بولتن‌ها, راديو و تلويزيون محلي, سايت اينترنتي, تابلوهاي تبليغاتي بزرگ سطح شهر (بيل‌بوردها) همگي از سازوكارهاي اين امر مي‌باشند.در بحث اطلاع رسانی نکته ای که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است . لزوم اطلاع رسانی صحیح در تمامی ابعاد اجرای پروژه ها می باشد . اطلاع رسانی بایستی از زمان تصمیم گیری برای تدوین طرح شروع و تا اتمام کامل طرح ادامه یابد.
در نهایت؛ افزایش سرمایه اجتماعی، اعم از اعتماد عمومی، دفاق اجتماعی، وجدان فردی و اجتماعی، ارزیابی رضایت مندی عمومی به صورت سالانه باعث ایجاد تعامل بیشتر مردم با حوزه مدیریت شهری خواهد شد. اینکه مردم توانسته اند بازخور پرداخت مالیات های پرداختی خود را ببینند خود بهترین سند برای اقدامات موثر بعدی خواهد بود.
واگذاري مسئوليت ها و تصميم گيري ها در برخي از امور شهري به بخش خصوصی و اهميت دادن به پيشنهادات و نظرات شهروندان در اداره امور شهر بمنظور تقويت احساس مالكيت بر محيط شهري در ميان آنها از موثرترین روش ها برای ایجاد شهری پویا مانند مشهد می باشد تا از ظرفیت های موجود بومی و مهاجری در مقوله سرمایه گذاری بیشترین منفعت را ببرند.
وسايل ارتباط جمعي بخصوص تلويزيون و راديو از جمله عوامل مهم در ايجاد روحيه مشاركت در مردم هستند. وسايل ارتباط جمعي موجب افزايش پديدهاي تحت عنوان تحرك رواني ميگردد و در بين مردم همدلي ايجاد ميكند و در نهايت منجر به مشاركت افراد ميگردد.
انجام مطالعه اي بمنظور سنجش نگرش مردم به مشاركت در زمينه هاي مختلف اجتماعي ، فرهنگي و اقتصادي بمنظور شناسايي پتانسيل هاي رفتار گرايانه مردم در زمينه مشاركت و بهره گيري از نتايج آن در برنامه ريزي مديريت مشاركت براي اقشار مختلف توسط شهرداری مشهد مقوله ای است که باید بیش از پیش در تحقق این اهدف پیگیری شود.
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
