داخلی صفحه یادداشت بینندگان آرشيو يادداشت

۱

دوستي خرس روسي

بخش تعاملی الف - ميرزا سعدين داورپناه

«ينس استولتنبرك» دبير كل ناتو، چند روز پيش از اجلاس تير ماه اخير سران ناتو در لهستان گفته بود: «نشست ورشو زمينه ساز بزرگترين تجديد قواي ناتو از زمان جنگ سرد است!»

يكي از نتايج مهم اين نشست، تشديد آشكار حضور نظامي و تسليحاتي ناتو در مرزهاي شرقي اروپا بود.

همواره گفته مي شود كه دامن زدن به دشمن نماياندن روسيه، فرصتي براي آمريكاست تا اروپا را بصورتي يكپارچه در اتحاد خود داشته باشد. تبار دو صاحب حق وتو شوراي امنيت به اروپايي مرتبط بوده كه همراه با ايالات متحده؟ صاحب اكثريت آرا در جمع پنج عضو دائم شوراي امنيت مي شدند. كليد خوردن مركزيت، آغاز دوراني خواهد شد كه بريتانيا ضرورتا جهت تامين منافع ملي، متفاوت با اوضاع كنوني از امكانات حق وتو خود در روابط بين المللي بهره برداري خواهد كرد و ميدان رقابتي جديد را خواهد آراست، بنابراين پيشرفتن اهداف جهاني بلوك ناتو در گرو انسجام برنامه هاي جاري و استحكام زيرساخت هاي كنوني است.

در برابر ابتكار گسترش پايگاه هاي اروپايي ناتو و ارتقاي سامانه هاي حفاظتي مستقر در خط مرزي اروپا با روسيه، مسكو نيز به تكاپو برخاسته و پاسخ به اين تهديدات را با عمق دادن به ميدان رقابت دنبال مي كند.

بحران سياسي جاري در اروپا كه يكپارچگي اتحاديه را به چالش كشيده، متاثر از سرازير شدن سيل پناهجويان به اروپا رخ نماياند و اكنون كنترل مديترانه كه منطقه حائل ميان سرزمين اروپايي با سرچشمه هاي پناهجو مي باشد، اهميتي مضاعف يافته است.

در سواحل غير اروپايي مديترانه، ليبي و سوريه دو دوست ساليان مسكو، مناطق نزاع فعالي هستند كه علاوه بر منشا پناهجويي، مامن تروريست ها نيز خوانده مي شوند. مدتيست كه روسيه با شعار مبارزه با تروريسم، از خلا قدرت بوجود آمده در سوريه استفاده كرد و با هياهوي بسيار ورود نظامي به سوريه را اعلام كرد. مسكو متكي به استقرار نيروي هوايي موثر در سوريه و بسط تسلط بر سواحل مديترانه اي آن، ميدان حساس ليبي را نيز به نوعي زير نظر گرفت.

از يك نگاه پيشرفت گرايش روسيه به تقويت قوا در كنار گوش اروپا، نسبتي با مراحل تشديد حضور ناتو در مرزهاي شرقي اروپا دارد.

از نگاهي ديگر اقدامات روسيه در جبهه سوريه، تابعي از وقايع ليبي شده و هر گاه بلوك عربستان و غرب بدون توجه به سهم روسيه اقدام به تاثيرگذاري بر موازنه قواي داخلي ليبي كنند، روسيه نيز بازوهاي ايشان در سوريه را به سختترين وجه تحت فشار قرار داده است.

علي رغم محدوديت هاي نيروي دريايي روسيه در مقايسه با ظرفيت ناوگان ناتو، هدف اول مسكو در اين عرصه حفظ تسلط بر مرزهاي غربي سوريه و در راستاي آن گسترش هر چه بيشتر سلطه خود بر آب هاي مديترانه است لذا مستقل از سرنوشت اسد، تثبيت حضور بلند مدت در سوريه را با تمام توان پيگيري مي كند.

روس ها كه از ابتداي حضور در سوريه، سپر ضد موشكي پيشرفته بر مناطق اهدا شده مستقر كرده بودند، به بهانه ساقط شدن هواپيماي بمب افكن توسط جنگنده تركيه، اين سامانه هاي ضد موشكي را تقويت و باز تنظيم كردند تا مناطق حساسي را زير پوشش بگيرند.

با كنار هم گذاشتن ديدارهاي پر شمار مقامات ارشد مسكو و تلاويو بعلاوه جغرافياي تحت پوشش چتر ضد موشكي روس ها، مي توان به اين گمان اعتبار داد كه روسيه با نمايشي در نقش حافظ امنيت خاورميانه و مانع حمله مقاومت به اسرائيل، در پي تثبيت حضور هميشگي خود در خاورميانه است.

از اين منظر چرايي استفاده روس ها از پايگاه هوايي همدان نيز پاسخ مهمي مي يابد كه راز بازي دوگانه روسيه در ميان اسرائيل و ايران را برملا مي كند.

روسيه آسمان اسرائيل را حفاظت مي كند و همزمان با بزرگترين دشمن اسرائيل آنچنان روابط حسنه اي برقرار كرده كه علي رغم ظن نقض قانون اساسي جمهوري اسلامي، از پايگاه نظامي مهم ايران به صورت بي سابقه اي استفاده عملياتي مي كند!

امروز بي ترديد روسيه بازدارنده جنگ ميان ايران و اسرائيل تلقي مي شود و حضورش موثرترين مهار نيروي اين دو دشمن عليه يكديگر است لذا از اين حيث ادامه حضور روس ها در خاورميانه وابسته به سرنوشت بشار اسد و يا خواهش ديگران نخواهد بود.

بديهي است كه غرب از اين ابتكار مسكو و انفعال ايران شگفت زده و ناراضي باشد.

شب گذشته وزير دفاع در برنامه گفتگوي خبري شبكه دو گفت كه هيچ توافق مكتوبي با روس ها وجود ندارد و جالبتر اينكه رهبري در سخنان ديروزشان تلويحا تذكري هم دادند.

( قسمت هايي از بیانات مقام معظم رهبري طي دیدار ٣١ مردادماه ٩٥ با ائمه جماعات مساجد استان تهران:
دو قطبی بود، با هم مخالف بودند، الان هم همین‌ جور است، قدرت های بزرگ مثل گرگ های درنده‌ ای هستند که منتظر فرصتند تا رقبا را بدرند، در این شکّی نیست، امّا همه بر یک اصل متّفق بودند و امروز هم متّفقند و آن، دستیابی به قدرت و زورگویی نسبت به مردم و ملّت های ضعیف است.

امروز شما ملاحظه کنید در منطقه‌ غرب آسیا، قدرت های درجه‌ یک مادی دنیا زمین‌ گیر شده‌ اند؛ آمریکا امروز در منطقه‌ غرب آسیا زمین‌گیر است. [اینها] امروز اهدافی دارند در این منطقه؛ یک بخش از این مقاصد عبارت است از تقویت پایگاه استکباری رژیم صهیونیستی در این منطقه، یک بخش آن عبارت است از تصرف همه‌ منافذ و منابع قدرت در منطقه که دولتها و حکومتها بیایند زیر چتر آنها، از امکانات اینها استفاده کنند؛ فرمانروایی بر منطقه، [امّا] امروز نتوانسته‌اند... اگر اسلام نبود، ایمان به خدا نبود، ایمان به معارف اسلامی نبود، تعهّد و پایبندی به وظایف دینی نبود، نظام جمهوری اسلامی هم مثل دیگران می رفت زیر چتر همین نظام سلطه و قدرت استکباری «آمریکا و غیر آمریکا»! همچنان‌ که دیگران رفتند.)