کد مطلب: 491070
سعد الحريري زير بار مذاكره سوریه نمي‌رود
تاریخ انتشار : سه شنبه ۲۰ تير ۱۳۹۶ ساعت ۰۸:۱۷
شهر مرزي عرسال لبنان كه در شرق اين كشور و 124 كيلومتري شمال بيروت واقع شده، يكي از مراكز اصلي تجمع آوارگان سوري است كه اغلب آنها از مخالفان دولت بشار اسد هستند. بعد از گزارش‌هايي مبني بر وجود تعدادي از تروريست‌هاي انتحاري در ميان آوارگان اردوگاه‌هاي النور و القاريه در عرسال، ارتش لبنان بيش از يك هفته پيش عملياتي نظامي در اين منطقه انجام داده است. با اجراي اين عمليات به وسيله نيروهاي نخبه ارتش لبنان، برخي رسانه‌هاي وابسته به معارضان سوري ادعا كرده‌اند كه در پايان عمليات 18 آواره سوري از جمله يك كودك كشته شده‌اند و ارتش لبنان حدود 400 آواره را نيز بازداشت كرده است.
به گزارش اعتماد، با وجود اينكه ارتش اعلام كرده كه عمليات را براي شناسايي و بازداشت تروريست‌هاي داعش كه در قالب آواره وارد خاك لبنان شده‌اند انجام داده، ايمن شقير، وزير حقوق بشر اين كشور از قوه قضاييه و ارتش لبنان خواسته در خصوص اين عمليات و كشته شدن چندين آواره سوري تحقيق صورت بگيرد. شقير در بيانيه‌اي اعلام كرد: براي حفظ وجهه ارتش لبنان و جلوگيري از انتشار هرگونه شايعه‌اي از فرماندهي ارتش و قوه قضاييه مي‌خواهيم براي شفافيت بيشتر تحقيقي در خصوص اين عمليات صورت بگيرد. علاوه بر اين برخي رسانه‌هاي معارضان سوري از كشته شدن دست كم 10 نفر از افرادي كه به وسيله ارتش لبنان بازداشت شده‌اند خبر داده و گفته‌اند كه اين افراد قرباني شكنجه‌هايي شده‌اند كه ارتش لبنان عليه آنها به كار گرفته است. گرچه ارتش لبنان تاكنون مرگ 4 بازداشتي را تاييد كرده با صدور بيانيه‌اي اعلام كرد كه اين افراد قصد انجام عمليات تروريستي در لبنان را داشته‌اند و در معاينه‌هاي پزشكي اوليه كه حين بازداشت از آنها انجام شده مشخص شد كه از مشكلات جسمي رنج مي‌برند.
ارتش لبنان ضمن تاكيد بر اينكه 7 نظامي ارتش در اين عمليات زخمي شده‌اند توضيح داده كه در حين انجام عمليات با تروريست‌هايي در اردوگاه آوارگان سوري رو به رو شده كه در قالب پناهجو وارد خاك لبنان شده بودند و مي‌خواستند در خاك لبنان عمليات انتحاري تروريستي انجام دهند. حزب‌الله با صدور بيانيه‌اي از عمليات ارتش لبنان در عرسال استقبال كرد و گفت كه اين پيروزي در ادامه پيروزي‌هاي نيروهاي حزب‌الله در مرزهاي شرقي لبنان با سوريه اجرا شده است و يادآور شد كه عمليات عرسال كمك كرد تا صدها تروريست داعشي بازداشت و شناسايي شوند.
ميشل عون، رييس‌جمهور لبنان هم ضمن استقبال از اين عمليات تاكيد كرد كه بايد هوشيار و محتاط بود و اجازه نداد بعد از شكست داعش در سوريه اين گروهك تروريستي وارد لبنان شود. ابراهيم كنعان، رييس ائتلاف تغيير و اصلاح در پارلمان لبنان از موافقان عمليات ارتش لبنان در عرسال بوده و با استقبال از اين عمليات انتقاد از ارتش لبنان را نپذيرفت و تاكيد كرد كه نيروهاي مسلح اين كشور خط قرمز است و افزود: نبايد براي رسيدن به مقاصد سياسي خود ارتش را هزينه كرد، آيا وقتي كشور با خطرهاي زيادي دست و پنجه نرم مي‌كند ارتش بايد دست روي دست بگذارد؟ سعد الحريري، نخست‌وزير لبنان اما از مخالفان اين عمليات بوده و با وجود اينكه به صورت علني مخالفت خود را بيان نكرده اما تلاش‌هاي او در راستاي محكوم كردن ارتش لبنان بوده است.
الحريري بعد از اين عمليات و انتشار اخبار مربوط به كشته شدن شماري از آوارگان سوري در بازداشتگاه‌هاي ارتش لبنان، ژوزف عون، فرمانده ارتش اين كشور را دعوت كرد تا شرحي از جزييات عمليات عرسال را به او ارايه دهد. الحريري همچنين در سخنراني‌اي كه به مناسبت فارغ‌التحصيلي دانشجويان دانشگاه بيروت داشته اعلام كرده ارتش و همه نيروهاي امنيتي مشروع و قانوني لبنان بايد سلامت و امنيت همه مقيمان در لبنان را فراهم كند و افزوده بود: برادران آواره ما شركاي لبنان در زمينه مقابله با عمليات‌هاي تروريستي هستند.
مساله به اينجا ختم نشده و شماري از مسوولان نزديك به نخست‌وزير در فضاي مجازي نسبت به عمليات ارتش لبنان فضايي انتقادي به راه انداختند و شبكه المستقبل وابسته به الحريري اقدام به انتشار گزارش‌هايي در اين زمينه كرده است. روزنامه الاخبار در اين باره نوشته هنوز مشخص نيست كه مواضع اخير نخست‌وزير و نزديكان او نسبت به عمليات ارتش، از بيرون از لبنان يعني به دستور عربستان انجام مي‌شود يا اينكه مشاوران نزديك به الحريري چنين پيشنهادهايي به او داده‌اند اما آنچه قطعي است حمله به ارتش لبنان با هدف تضعيف اين موسسه و ترسيم خط قرمز براي ارتش است تا به نوعي مانع مشاركت نيروهاي مسلح لبناني در عمليات نظامي پيش روي حزب‌الله و دولت سوريه در مناطق مرزي موازي با عرسال در سوريه شود.
شكافي كه در ميان مسوولان لبناني در نهاد رياست‌جمهوري و نخست‌وزيري ايجاد شده است براي نخستين بار بر رابطه المستقبل و جريان ميهني آزاد لبنان سايه انداخته است و به نظر مي‌رسد تا حدي توافقي كه بر اساس آن ميشل عون به عنوان رييس‌جمهور و سعد الحريري به عنوان نخست‌وزير انتخاب شد را متزلزل كرده است. اين شكاف در پايگاه‌هاي حامي عون و الحريري ملموس‌تر است حاميان ارتش لبنان حمله به ارتش از سوي مسوولان نزديك به نخست‌وزير را جايز نمي‌دانند و حاميان المستقبل هم معتقدند كه نبايد با باز گذاشتن دست ارتش براي انجام عمليات نظامي از اصول اوليه حمايت از آنچه انقلاب سوريه مي‌نامند عقب‌نشيني شود. در حالي كه جريان ميهني آزاد به موضع خود براي حمايت از ارتش لبنان در زمينه مبارزه با تروريسم پايبند است، به نظر مي‌رسد ديدار الحريري با فرمانده ارتش بدون حضور يعقوب الصراف، وزير دفاع لبنان بيشتر نوعي احضار از سوي نخست‌وزير است تا جلسه گفت‌وگو و نشان مي‌دهد كه سعد الحريري از موج رسانه‌اي كه به وسيله معارضان سوري و برخي رسانه‌هاي عربي كه از معارضان سوري مسلح و حضور آنها در لبنان و خارج از اين كشور دفاع مي‌كنند، تبعيت كرده است.
در حالي كه الحريري به فرمانده ارتش گفته بود دولت تصميم گرفته تا تحقيق شفافي در خصوص اين عمليات انجام شود، برخي از وزراي دولت به الاخبار گفته‌اند كه مساله تحقيق در خصوص اين عمليات به وسيله شخص الحريري مطرح شده بود و دولت ضمن تاكيد بر اينكه بايد از ارتش در برابر گروه‌هاي تروريستي دفاع شود به اجماعي در اين خصوص نرسيده و تصميم رسمي در اين خصوص گرفته نشده است. منابع آگاه معتقدند كه احضار فرمانده ارتش به مقر نخست وزير اهداف متعددي را دنبال مي‌كند كه يكي از اين اهداف علني كردن اعتراضات حاميان الحريري و دور كردن ذهن‌ها از مساله هماهنگي ارتش و دولت سوريه در خصوص پرونده آوارگان سوري در لبنان است. اما مهم‌تر از همه ترسيم خطوط قرمز جديدي براي ارتش است تا هيچ نقشي در عمليات‌هاي پيش‌رو براي پاكسازي دشت‌هاي مرزي سوريه و لبنان نداشته باشد.
برخي جريان‌هاي نزديك به الحريري تلاش مي‌كنند كه مساله انتقاد از ارتش لبنان در انجام عمليات را به كمك‌هاي تسليحاتي امريكايي و غربي به ارتش لبنان ربط دهند و مي‌گويند كه اين كشورها به مسائل حقوق بشري اهميت زيادي مي‌دهند. با وجود جنجالي كه بعد از عمليات ارتش لبنان ايجاد شده است جنگنده‌هاي ارتش سوريه در دو روز گذشته عمليات‌هاي خود براي هدف قرار دادن مواضع تروريست‌ها در دشت‌هاي فليطه و عرسال را افزايش داده‌اند كه نشان‌دهنده آمادگي ارتش سوريه براي ورود به نبرد مناطق مرزي لبنان است و موعد اجراي عمليات تا پايان ماه جاري ميلادي خواهد بود. منابع آگاه به روزنامه الاخبار گفته‌اند كه جبهه النصره و داعش مذاكراتي داشته‌اند تا توان خود را براي مقابله با ارتش سوريه در اين منطقه متحد كنند و درعين حال حملاتي عليه ارتش لبنان انجام دهند. ارتش لبنان هم كه اين روزها با انتقادهاي زيادي از جبهه الحريري كه مورد حمايت عربستان است مواجه شده، سطح آمادگي خود را به بالاترين حد رسانده تا با حملات احتمالي تروريست‌ها به عرسال، راس بعلبك و القاع مقابله كند.
طرح قوات براي آوارگان سوري
در خصوص پرونده آوارگان سوري هم به نظر مي‌رسد حزب قوات لبنان به رياست سمير جعجع قرار است در جلسه بعدي دولت طرحي كه پيش‌تر از آن خبر داده را ارايه كند و بر اساس آن آوارگان سوري حامي دولت سوريه به مناطق تحت حاكميت ارتش سوريه بازگردند و آوارگاني كه از معارضان حمايت مي‌كنند به مناطق تحت سيطره معارضان بروند اما اجراي چنين طرحي به نظر نمي‌رسد امكان‌پذير باشد زيرا نمي‌توان آوارگان سوري را به همين سادگي تفكيك كرد و حزب قوات توضيح نداده كه با فرض تفكيك آوارگان سوري، با چه ساز و كاري مي‌خواهند آوارگان مخالف بشار اسد را به مناطق تحت سيطره معارضان انتقال دهند به عنوان مثال به شهري مثل ادلب منتقل كنند در حالي كه ارتش سوريه به زودي قرار است عمليات نظامي گسترده‌اي در اين منطقه براي شكست دادن جبهه النصره انجام دهد. مساله ديگر اينكه تعداد زيادي از آوارگان سوري كه از حاميان معارضان به شمار مي‌روند از استان‌هاي حمص و ادلب و القلمون مي‌آيند كه اكثر مناطق اين استان‌ها در كنترل دولت سوريه است كه بارها اعلام كرده هيچ ميانجيگري بين‌المللي براي بازگشت آوارگان به سوريه را نخواهد پذيرفت و در اين زمينه فقط به صورت مستقيم با دولت لبنان مذاكره خواهد كرد.
در مقابل هم منابع آگاه تاكيد كرده‌اند كه جريان المستقبل كاملا با مساله مذاكره با دولت سوريه و ارتباط مستقيم با دمشق مخالف و معتقد است بحران آوارگان سوري هر چقدر هم طولاني شود بايد بر اساس طرحي كه دولت لبنان چند ماه پيش در بروكسل به سازمان ملل داده با ميانجيگري و تضمين‌هاي بين‌المللي صورت بگيرد.
به گزارش اعتماد، با وجود اينكه ارتش اعلام كرده كه عمليات را براي شناسايي و بازداشت تروريست‌هاي داعش كه در قالب آواره وارد خاك لبنان شده‌اند انجام داده، ايمن شقير، وزير حقوق بشر اين كشور از قوه قضاييه و ارتش لبنان خواسته در خصوص اين عمليات و كشته شدن چندين آواره سوري تحقيق صورت بگيرد. شقير در بيانيه‌اي اعلام كرد: براي حفظ وجهه ارتش لبنان و جلوگيري از انتشار هرگونه شايعه‌اي از فرماندهي ارتش و قوه قضاييه مي‌خواهيم براي شفافيت بيشتر تحقيقي در خصوص اين عمليات صورت بگيرد. علاوه بر اين برخي رسانه‌هاي معارضان سوري از كشته شدن دست كم 10 نفر از افرادي كه به وسيله ارتش لبنان بازداشت شده‌اند خبر داده و گفته‌اند كه اين افراد قرباني شكنجه‌هايي شده‌اند كه ارتش لبنان عليه آنها به كار گرفته است. گرچه ارتش لبنان تاكنون مرگ 4 بازداشتي را تاييد كرده با صدور بيانيه‌اي اعلام كرد كه اين افراد قصد انجام عمليات تروريستي در لبنان را داشته‌اند و در معاينه‌هاي پزشكي اوليه كه حين بازداشت از آنها انجام شده مشخص شد كه از مشكلات جسمي رنج مي‌برند.
ارتش لبنان ضمن تاكيد بر اينكه 7 نظامي ارتش در اين عمليات زخمي شده‌اند توضيح داده كه در حين انجام عمليات با تروريست‌هايي در اردوگاه آوارگان سوري رو به رو شده كه در قالب پناهجو وارد خاك لبنان شده بودند و مي‌خواستند در خاك لبنان عمليات انتحاري تروريستي انجام دهند. حزب‌الله با صدور بيانيه‌اي از عمليات ارتش لبنان در عرسال استقبال كرد و گفت كه اين پيروزي در ادامه پيروزي‌هاي نيروهاي حزب‌الله در مرزهاي شرقي لبنان با سوريه اجرا شده است و يادآور شد كه عمليات عرسال كمك كرد تا صدها تروريست داعشي بازداشت و شناسايي شوند.
ميشل عون، رييس‌جمهور لبنان هم ضمن استقبال از اين عمليات تاكيد كرد كه بايد هوشيار و محتاط بود و اجازه نداد بعد از شكست داعش در سوريه اين گروهك تروريستي وارد لبنان شود. ابراهيم كنعان، رييس ائتلاف تغيير و اصلاح در پارلمان لبنان از موافقان عمليات ارتش لبنان در عرسال بوده و با استقبال از اين عمليات انتقاد از ارتش لبنان را نپذيرفت و تاكيد كرد كه نيروهاي مسلح اين كشور خط قرمز است و افزود: نبايد براي رسيدن به مقاصد سياسي خود ارتش را هزينه كرد، آيا وقتي كشور با خطرهاي زيادي دست و پنجه نرم مي‌كند ارتش بايد دست روي دست بگذارد؟ سعد الحريري، نخست‌وزير لبنان اما از مخالفان اين عمليات بوده و با وجود اينكه به صورت علني مخالفت خود را بيان نكرده اما تلاش‌هاي او در راستاي محكوم كردن ارتش لبنان بوده است.
الحريري بعد از اين عمليات و انتشار اخبار مربوط به كشته شدن شماري از آوارگان سوري در بازداشتگاه‌هاي ارتش لبنان، ژوزف عون، فرمانده ارتش اين كشور را دعوت كرد تا شرحي از جزييات عمليات عرسال را به او ارايه دهد. الحريري همچنين در سخنراني‌اي كه به مناسبت فارغ‌التحصيلي دانشجويان دانشگاه بيروت داشته اعلام كرده ارتش و همه نيروهاي امنيتي مشروع و قانوني لبنان بايد سلامت و امنيت همه مقيمان در لبنان را فراهم كند و افزوده بود: برادران آواره ما شركاي لبنان در زمينه مقابله با عمليات‌هاي تروريستي هستند.
مساله به اينجا ختم نشده و شماري از مسوولان نزديك به نخست‌وزير در فضاي مجازي نسبت به عمليات ارتش لبنان فضايي انتقادي به راه انداختند و شبكه المستقبل وابسته به الحريري اقدام به انتشار گزارش‌هايي در اين زمينه كرده است. روزنامه الاخبار در اين باره نوشته هنوز مشخص نيست كه مواضع اخير نخست‌وزير و نزديكان او نسبت به عمليات ارتش، از بيرون از لبنان يعني به دستور عربستان انجام مي‌شود يا اينكه مشاوران نزديك به الحريري چنين پيشنهادهايي به او داده‌اند اما آنچه قطعي است حمله به ارتش لبنان با هدف تضعيف اين موسسه و ترسيم خط قرمز براي ارتش است تا به نوعي مانع مشاركت نيروهاي مسلح لبناني در عمليات نظامي پيش روي حزب‌الله و دولت سوريه در مناطق مرزي موازي با عرسال در سوريه شود.
شكافي كه در ميان مسوولان لبناني در نهاد رياست‌جمهوري و نخست‌وزيري ايجاد شده است براي نخستين بار بر رابطه المستقبل و جريان ميهني آزاد لبنان سايه انداخته است و به نظر مي‌رسد تا حدي توافقي كه بر اساس آن ميشل عون به عنوان رييس‌جمهور و سعد الحريري به عنوان نخست‌وزير انتخاب شد را متزلزل كرده است. اين شكاف در پايگاه‌هاي حامي عون و الحريري ملموس‌تر است حاميان ارتش لبنان حمله به ارتش از سوي مسوولان نزديك به نخست‌وزير را جايز نمي‌دانند و حاميان المستقبل هم معتقدند كه نبايد با باز گذاشتن دست ارتش براي انجام عمليات نظامي از اصول اوليه حمايت از آنچه انقلاب سوريه مي‌نامند عقب‌نشيني شود. در حالي كه جريان ميهني آزاد به موضع خود براي حمايت از ارتش لبنان در زمينه مبارزه با تروريسم پايبند است، به نظر مي‌رسد ديدار الحريري با فرمانده ارتش بدون حضور يعقوب الصراف، وزير دفاع لبنان بيشتر نوعي احضار از سوي نخست‌وزير است تا جلسه گفت‌وگو و نشان مي‌دهد كه سعد الحريري از موج رسانه‌اي كه به وسيله معارضان سوري و برخي رسانه‌هاي عربي كه از معارضان سوري مسلح و حضور آنها در لبنان و خارج از اين كشور دفاع مي‌كنند، تبعيت كرده است.
در حالي كه الحريري به فرمانده ارتش گفته بود دولت تصميم گرفته تا تحقيق شفافي در خصوص اين عمليات انجام شود، برخي از وزراي دولت به الاخبار گفته‌اند كه مساله تحقيق در خصوص اين عمليات به وسيله شخص الحريري مطرح شده بود و دولت ضمن تاكيد بر اينكه بايد از ارتش در برابر گروه‌هاي تروريستي دفاع شود به اجماعي در اين خصوص نرسيده و تصميم رسمي در اين خصوص گرفته نشده است. منابع آگاه معتقدند كه احضار فرمانده ارتش به مقر نخست وزير اهداف متعددي را دنبال مي‌كند كه يكي از اين اهداف علني كردن اعتراضات حاميان الحريري و دور كردن ذهن‌ها از مساله هماهنگي ارتش و دولت سوريه در خصوص پرونده آوارگان سوري در لبنان است. اما مهم‌تر از همه ترسيم خطوط قرمز جديدي براي ارتش است تا هيچ نقشي در عمليات‌هاي پيش‌رو براي پاكسازي دشت‌هاي مرزي سوريه و لبنان نداشته باشد.
برخي جريان‌هاي نزديك به الحريري تلاش مي‌كنند كه مساله انتقاد از ارتش لبنان در انجام عمليات را به كمك‌هاي تسليحاتي امريكايي و غربي به ارتش لبنان ربط دهند و مي‌گويند كه اين كشورها به مسائل حقوق بشري اهميت زيادي مي‌دهند. با وجود جنجالي كه بعد از عمليات ارتش لبنان ايجاد شده است جنگنده‌هاي ارتش سوريه در دو روز گذشته عمليات‌هاي خود براي هدف قرار دادن مواضع تروريست‌ها در دشت‌هاي فليطه و عرسال را افزايش داده‌اند كه نشان‌دهنده آمادگي ارتش سوريه براي ورود به نبرد مناطق مرزي لبنان است و موعد اجراي عمليات تا پايان ماه جاري ميلادي خواهد بود. منابع آگاه به روزنامه الاخبار گفته‌اند كه جبهه النصره و داعش مذاكراتي داشته‌اند تا توان خود را براي مقابله با ارتش سوريه در اين منطقه متحد كنند و درعين حال حملاتي عليه ارتش لبنان انجام دهند. ارتش لبنان هم كه اين روزها با انتقادهاي زيادي از جبهه الحريري كه مورد حمايت عربستان است مواجه شده، سطح آمادگي خود را به بالاترين حد رسانده تا با حملات احتمالي تروريست‌ها به عرسال، راس بعلبك و القاع مقابله كند.
طرح قوات براي آوارگان سوري
در خصوص پرونده آوارگان سوري هم به نظر مي‌رسد حزب قوات لبنان به رياست سمير جعجع قرار است در جلسه بعدي دولت طرحي كه پيش‌تر از آن خبر داده را ارايه كند و بر اساس آن آوارگان سوري حامي دولت سوريه به مناطق تحت حاكميت ارتش سوريه بازگردند و آوارگاني كه از معارضان حمايت مي‌كنند به مناطق تحت سيطره معارضان بروند اما اجراي چنين طرحي به نظر نمي‌رسد امكان‌پذير باشد زيرا نمي‌توان آوارگان سوري را به همين سادگي تفكيك كرد و حزب قوات توضيح نداده كه با فرض تفكيك آوارگان سوري، با چه ساز و كاري مي‌خواهند آوارگان مخالف بشار اسد را به مناطق تحت سيطره معارضان انتقال دهند به عنوان مثال به شهري مثل ادلب منتقل كنند در حالي كه ارتش سوريه به زودي قرار است عمليات نظامي گسترده‌اي در اين منطقه براي شكست دادن جبهه النصره انجام دهد. مساله ديگر اينكه تعداد زيادي از آوارگان سوري كه از حاميان معارضان به شمار مي‌روند از استان‌هاي حمص و ادلب و القلمون مي‌آيند كه اكثر مناطق اين استان‌ها در كنترل دولت سوريه است كه بارها اعلام كرده هيچ ميانجيگري بين‌المللي براي بازگشت آوارگان به سوريه را نخواهد پذيرفت و در اين زمينه فقط به صورت مستقيم با دولت لبنان مذاكره خواهد كرد.
در مقابل هم منابع آگاه تاكيد كرده‌اند كه جريان المستقبل كاملا با مساله مذاكره با دولت سوريه و ارتباط مستقيم با دمشق مخالف و معتقد است بحران آوارگان سوري هر چقدر هم طولاني شود بايد بر اساس طرحي كه دولت لبنان چند ماه پيش در بروكسل به سازمان ملل داده با ميانجيگري و تضمين‌هاي بين‌المللي صورت بگيرد.
کلمات کلیدی : لبنان، عربستان، سوریه
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
