نبرد موصل که امروز وارد چهارمین روز خود شده است، تاکنون با پیشروی قابل ملاحظه نیروهای ارتش و دفاع مردمی همراه بوده است، حال آنکه به نظر میرسد داعش در این نبرد تاکتیک مشخصی ندارد.
نبرد موصل صبح روز دوشنبه آغاز شد و تا کنون آزادی مناطق و روستاهای متعددی را بهدنبال داشته است، حال آنکه به نظر میرسد داعش برای رویارویی در این نبرد استراتژی مشخصی ندارد. موصل بزرگترین شهری است که گروه تروریستی داعش آن را در اشغال خود دارد و این شهر که حدود یک و نیم تا دو میلیون نفر جمعیت دارد، آخرین پایگاه اصلی این گروه تروریستی در عراق بهشمار میرود. عملیات زمینی نیز از چهار محور در اطراف موصل جریان دارد و نبرد در دو محور شرق و شمال شرقی با مشارکت فعال نیروهای پیشمرگه انجام می شود. محور جنوبی عملیات از سمت پایگاه «القیاره» به دست ارتش و پلیس عراق به اجرا درآمده و محور چهارم که همان محور غربی است با هماهنگی ارتش عراق و پیشمرگه ها اداره می شود که هدف آن جلوگیری از فرار داعش به داخل خاک سوریه است.
تمجید نخستوزیر عراق از اتحاد بیسابقه «نیروهای عراق و پیشمرگه»
«حیدر العبادی» نخستوزیر عراق امروز پنجشنبه در چهارمین روز نبرد آزادسازی موصل (مرکز استان نینوی) میگوید، سرعت پیشروی نیروها، بیش از حد پیشبینیشده از قبل بوده است.
به گزارش «رووداو»، العبادی با تمجید از «مبارزه مشترک ارتش عراق و نیروهای پیشمرگه (کردستان)» آن را «همکاری نظامی بیسابقه در نینوی میان نیروهای فدرال (مرکزی) و پیشمرگه» خواند. العبادی میگوید، برای اولین بار در تاریخ عراق، پیشمرگه و نیروهای عراق، با همکاری و هماهنگی کامل دوشادوش هم میجنگند و در حمایت از خاک عراق و مردم مشترکا کار میکنند.. برای اولین بار در 25 سال گذشته، نیروهای عراق با موافقت دولت اربیل، وارد منطقه کردستان شدهاند و این دلیلی بر اتحاد همه مقابل داعش است.
نخستوزیر عراق همچنین تصریح کرد که «نیروها در پیشروی خود به سوی موصل، جلوتر از برنامه هستند و جلوتر از جدول زمانبندی شدهای که قبل از آغاز حمله آماده شده بود».
او درباره حضور نیروهای خارجی در عراق گفت که آنان «غیرنظامی» هستند و فقط برای حمایت لجستیک در این کشور حضور دارند. وی افزود: بیشتر حمایتهای هوایی برای فراز موصل توسط خود عراق صورت میگیرد.
نخستوزیر عراق در ادامه گفت : هدف ما بازگشت ثبات و آرامش به منطقه و بازگرداندن آوارگان است. العبادی تاکید کرد گروههای عراقی با اتحاد در حال مبارزه با داعش هستند و هیچ روزی مانند امروز متحده نبودهاند؛ نبردها برای بیرون کردن تروریستهای داعش از موصل، سریعتر از آنچه انتظار میرفت در حال پیشروی است.
سیاست صندوق باز آمریکا برای نجات داعشیها؛ چرا داعش بیشتر در غرب موصل متمرکز شده؟
آمریکا در نبرد علیه داعش در موصل یک اصل موسوم به «صندوق باز» را در پیش گرفته است که مبتنی بر محاصره شهر از سه محور و بازگذاشتن محور غربی به سمت مرزهای سوریه برای نجات تروریستها است.
به گزارش السفیر، آمریکا در نبرد علیه داعش در موصل اصل «صندوق باز» را در پیش گرفته است که بر اساس آن شهر از سه محور محاصره شده و محور غربی آن به سمت مرزهای سوریه برای نجات تروریست ها باز مانده است.
سیاست دایره بسته آمریکا در عراق
این در حالی است که آمریکا در نبردهای اخیر علیه داعش به ویژه در منبج، الرمادی و فلوجه سیاست «دایره بسته» را در پیش گرفت که بر اساس آن شهر را از تمام محورها محاصره می کرد بدون اینکه گذرگاهی را برای فرار باز بگذارد اما در لحظات پایانی نبرد، یک راه گریز برای تروریست ها فراهم می کرد که نمونه این تاکتیک را در نبرد منبج شاهد بودیم، بنابراین باید گفت که این نقشه اهداف مشخصی را در دل خود جا داده است.
سیاست صندوق باز چیزی جز بیان تمایل آمریکا برای دیدن کاروان های داعش در حال عقب نشینی از عراق نیست به گونه ای که بتواند از این پیروزی در سطح رسانهای و انتخاباتی بهره برداری و اینگونه القا کند که این کاروان ها عازم سوریه هستند؛ جایی که واشنگتن قبلا زمینه را برای استقرار آنان فراهم کرده است تا بر این اساس نقشه نابودی فرسایشی دشمنانش را به اجرا در آورد.
تمام این برنامه ها چیزی جز اجرای نقشه موسوم به «جدا کردن میدان های عملیات» نیست که اشتون کارتر وزیر دفاع آمریکا چندی پیش در برابر گروهی از افسران پایگاهی در شمال کارولینا از آن سخن گفت.
وی در اظهارات خود اعلام کرد: ما سخت در تلاش برای اعمال فشار بر داعش در جنوب سوریه هستیم تا تلاشهای جاری ما در شمال شرق سوریه کامل شده و به این ترتیب تاکتیک جدا کردن میدان های عملیات در سوریه و عراق کامل شود.
این تاکتیک مبتنی بر تقسیم بدنه «خلافت داعش» از طریق قطع ارتباط بین شهرهای بزرگ و کوچک و گشودن جبهه های متعدد در اطراف این شهرها است.
برای داعش راهی جز اطاعت از آمریکا باقی نمانده است
اکنون به نظر می رسد داعش بر اساس نقشه آمریکا در حرکت است و تنها جزئی از ابزار این نقشه و یا غلام حلقه به گوش آمریکا به شمار می آید، اما واقعیت این است که داعش دیگر راهکاری برای شورش در برابر این نقشه ندارد و ناچار شده است تسلیم آن شود زیرا این تنها نقشه راهی است که اکنون برایش مهیا است.
چرا بیشتر داعشیها در غرب موصل مستقر شده است؟
در نتیجه می توان متوجه شد که چرا داعش بیشتر نیروهای خود را در بخش غربی موصل در مجاورت گذرگاهی که به سمت سوریه باز است، مستقر کرده است که این کاملا نشان می دهد در برابر نقشه آمریکا سر تسلیم فرود آورده است.
بر این اساس بود که کاروان های داعش از موصل خارج شده و راه سوریه را در پیش گرفتند زیرا اطلاعات موجود نشان می دهد یک ماه پیش از آغاز نبرد آزاد سازی موصل حدودد دو هزار داعشی و خانواده آنان از جمله 600 عضو و فرمانده این گروه وارد سوریه شدند. همچنین چند روز پیش از نبرد موصل بزرگترین کاروان داعشی ها در قالب 25 خودرو و ده کامیون بزرگ موصل را به مقصد دیرالزور ترک کردند و سپس تعدادی از آنان از آنجا راهی رقه و منطقه الرمیله شدند.
پیش بینی می شود با پشیروی نیروهای عراقی به سمت موصل تعداد بیشتری از داعشی ها از این شهر پا به فرار بگذارند و هر چند اکنون نمی توان تعداد آنان را برآورد کرد اما به هر حال تردیدی نیست که تعداد زیادی از تروریست های داعش در جریان نبرد موصل راهی برای ورود به سوریه می یابند حتی اگر این اقدام را با استفاده از اهالی موصل به عنوان سپر انسانی و به منظور تامین امنیت کاروان های خود انجام دهند.
استقرار تجهیزات نظامی گسترده حشدالشعبی در محور غربی موصل
تجهیزات گسترده نظامی نیروهای داوطلب مردمی وارد محور غربی موصل شد. به گزارش الفرات نیوز، منابع رسانهای نیروهای داوطلب مردمی عراق از ورود تجهیزات گسترده این نیروها به محور غربی عملیات آزادسازی موصل خبر دادند.
بر اساس این گزارش، این تجهیزات با هدف آغاز عملیات زمینی نیروهای داوطلب مردمی در چارچوب عملیات آزادسازی موصل در محور غربی این شهر مستقر شده است.
آزادسازی 7 روستای دیگر
یگانهای پلیس فدرال عراق و در چارچوب محور القیاره، روستاهای البیجوانیه، البیجوانیه الثانیه، الدرج، البکر الأولی، البکر الثانیه، المنکوبه، و الرفله را از چنگ تروریستهای داعشی آزاد کردند و بعد از وارد ساختن خسارات سنگین به گروه تروریستی پرچم عراق را بر فراز این ساختمانها به اهتزاز در آوردند.
و خبر دیگر اینکه نیروهای دستگاه مبارزه با تروریسم عراق امروز از سه محور به ناحیه برطله در شرق موصل حمله کردند.
همزمان با این تحول، نیروهای پیشمرگه امروز پنجشنبه به ناحیه بعشیقه در شرق موصل حمله کردند.
فرار 100 سرکرده داعش از موصل
یک منبع آگاه عراقی در گفتگو با المیادین از فرار دستکم 100 سرکرده نظامی داعش از موصل بهسمت سوریه خبر داد.
این منبع عراقی گفت که طرح انتقال تروریستهای داعشی از موصل به سوریه، جدی و در راستای فرار از نبردها صورت گرفته است.
تاکتیک های داعش در نبرد موصل
این گروه تروریستی تا این لحظه بیشتر به اقداماتی نظیر به آتش کشیدن چاههای نفت در جنوب و استفاده از خودروهای بمبگذاری شده در جنوب و شرق موصل متوسل شده است؛ اقداماتی که در تمام نبردهای قبلی از آن استفاده میکرد.
داعش کنار این اقدامات بارها در تلاش برای نفوذ کردن بین نیروهای مستقر در جنوب موصل برآمد و کوشید با به تن داشتن لباس پلیس این هدف را تحقق بخشد. همچنین تصاویری از موصل منتشر کرده است که در آن استقرار نیروهای آن در خیابانهای این شهر نشان داده میشود بدون اینکه تجهیزات جنگی متوسط و یا سنگین در اختیار داشته باشند.
در این میان پیشبینی میشود نیروهای کُرد از محور بعشیقه تحرک خود را آغاز کنند اما نبود هیچ گونه تحرک بهسمت مناطق شمال غربی و غرب میتواند تحرک داعشیها بهسمت مرزهای سوریه را تسهیل کند.
برای جلوگیری از این اقدام، تکاپوی نیروهای کُرد در بعشیقه موجب به کنترل در آوردن مناطق مرزی مشترک با سوریه میشود؛ زیرا اکنون عملیات متعددی در استان الانبار آغاز شده است از جمله عملیات قریب الوقوع نیروهای توپخانه برای آزادی یکی از شهرستانهای نزدیک گذرگاه مرزی القائم.
همچنین برخی اطلاعات حاکی از این است که احتمال دارد نیروهای بسیج مردمی (الحشد الشعبی) بهسمت محور جنوبی القیاره حرکت کنند تا از آنجا عملیات محدودی را در الحویجه که منطقه حساس و خطرناکی به شمار میآید، به اجرا در آورند.
بههرحال دایره نبرد موصل گستردهتر از یک عملیات امنیتی است و در سطح داخلی و منطقهای و نیز بین المللی ابعاد سیاسی به خود گرفته است؛ زیرا پیش از آغاز آن اختلافاتی بر سر هویت نیروهای شرکت کننده و نقش آنان پیش آمد و با آغاز نبرد اختلافات و شکافها بهویژه بین ترکیه و عراق بیشتر شد.
حملات انتحاری، مهمترین ابزار دفاعی داعش
روز گذشته نیروهای عراقی در محور جنوب شرقی موصل شامل القیاره، نمرود و حبانی پیشروی کردند و توانستند چند روستای دیگر را نیز به کنترل خود در آورند.
در مقابل این دستاوردها، تروریستهای داعش سخت تلاش کردند از طریق حملات انتحاری مانع پیشروی ارتش عراق شوند و همچنین با حفر تونلهای متعدد در روستاها نهتنها تلاش میکنند خود را از تیررس حملات هوایی دور نگاه دارند، بلکه با پیشروی نیروهای عراقی از تونلها خارج میشوند و عملیات انتحاری انجام میدهند.
در این میان تروریستهای داعش روز گذشته تلاش کردند با توسل به حملات انتحاری در محورهای متعدد توازن نبردها را بهسود خود تغییر دهند از همین رو با استفاده از سه دستگاه خودروی بمبگذاری شده تلاش کردند سنگرهای نیروهای پیشمرگه را در سنجار مورد هدف قرار دهند که در نتیجه درگیری شدید در این نقطه را بهدنبال داشت که حاصل آن انهدام هر سه دستگاه خودروی مزبور بود.
بمبگذاری مسیرهای منتهی به موصل توسط داعش
بسیاری از مسیرهای منتهی به موصل توسط داعش بمبگذاری شده در نتیجه خنثیسازی این بمبها از سوی نیروهای متخصص و مهندسی بسیار وقتگیر است و بهکندی پیش میرود.
همزمان با پیشروی نیروهای ارتش عراق بهسمت حمدانیه که یک شهر مسیحینشین است، داعشیها در تلاش هستند مانع پیشروی نیروهای ارتش عراق بهسمت مرکز این شهر شوند حال آنکه باید در نظر داشت که کنترل حمدانیه به نیروهای ارتش عراق امکان میدهد یکی از مهمترین ستونهای دفاعی داعش را قبل از ورود به موصل فتح کند.
برملاشدن جنایتهای داعش در موصل
همزمان با پیشروی نیروهای عراقی و کنترل برخی روستاها، جنایات داعش در مناطق تحت اشغال برملا میشود از جمله اینکه ارتش عراق در روستای حوت یک زندان را که در زیر زمین ساخته شده بود، کشف کرد.
از تکتیراندازهای داعش خبری نیست
در این میان استفاده از تکتیرانداز در عملیاتهای قبلی از جمله تکریت فلوجه یکی از تاکتیکهای مهم داعش برای جلوگیری از پیشروی نیروهای عراقی به شمار میآمد اما در عملیات موصل تا به امروز، هیچ اثری از این تاکتیک نبوده است که این برای نیروهای عراقی عجیب است.
نقشه آمریکا برای مرحله پس از آزادی موصل
در این میان بغداد بیم دارد که همزمان با گسترش دامنه نبرد آزادسازی موصل، توطئه ها برای تقویت نقشه نفوذ در استان نینوا به ویژه از ناحیه واشنگتن افزایش یابد زیرا واشنگتن اکنون بر ترسیم نقشه شمال سوریه و عراق بر اساس اولویت های خود متمرکز شده است و به عنوان نمونه شرط « استقرار نیروهایی مشخص در داخل موصل بعداز آزادسازی» این شهر را مطرح کرده است.
به نظر می رسد آمریکایی ها قصد دارند پس از آزادسازی موصل کنترل این شهر را به یک نیروی شبه نظامی موسوم به الحشد الوطنی به فرماندهی اثیل النجیفی، استاندار معزول نینوا و همپیمانان عشایر آن واگذار کنند و جالب اینکه جان کری وزیر خارجه آمریکا نیز پیشتر به این طرح واشنگتن اشاره کرده بود.