کد مطلب: 316273
موسویان: سه مانع بزرگ بر سر راه صلح در سوریه است
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۱۸ آذر ۱۳۹۴ ساعت ۲۰:۳۶
حسین موسویان در مقاله ای که نشریه هافینگتون پست منتشر کرده است، نوشت: سه مانع بزرگ بر سر راه صلح در سوریه وجود دارد که باید نخست با آنها رویارو شد.
حسین موسویان تعیین نقش بشار اسد در آینده سوریه، مبارزه با تروریسم در سوریه و ارتباط جنبش های افراط گرا با کشورهای متحد غرب را سه موضوعی دانست که پیش از برقراری صلح در سوریه باید حل و فصل شود.
* آینده بشار اسد
موسویان با اشاره به اختلاف نظر کشورهای جهان بر سر آینده بشار اسد در سوریه نوشت: ائتلاف عربستان – ترکیه – آمریکا ترجیح می دهد «اسد» هیچ نقشی در آینده سوریه نداشته باشد؛ اما ایران و روسیه، شکست تروریسم را اولویت اول در سوریه می دانند و می گویند که سرنوشت دولت و رئیس جمهوری نیز باید با رای مردم سوریه تعیین شود و نه با نظر کشورهای خارجی.
موسویان با اشاره به سخنان اخیر باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا که گفته بود ایران و روسیه باید میان «بشار اسد» و «کشور سوریه» یکی را برگزینند، نوشت: تجربه لیبی نشان می دهد که سخنان اوباما اشتباه است. ناتو و متحدان عرب آن سازمان، به لیبی حمله و حکومت قذافی را سرنگون کردند و پس از آن، آشوب در لیبی تا مرز ورشکستگی را به تماشا نشستند.
به نوشته موسویان، کشورهای حاضر در نشست وین، پیشاپیش توافق کرده اند که «سوریه باید کشوری یکپارچه، مستقل، دارای تمامیت ارضی و ماهیت سکولار» باشد و «نهادهای حکومتی پابرجا بمانند». بدین ترتریب، تصور اینکه دولت بشار اسد سرنگون شود، اما نظام حکومتی سوریه فرو نپاشد، بسیار دور از ذهن است. همچنین بدون ارتش کنونی سوریه، امکان شکست گروه هایی چون داعش، القاعده و جبهه النصره و حفظ تمامیت ارضی سوریه ممکن نیست. بویژه آنکه نیروهای مورد پشتیبانی غرب و اعراب، مانند «ارتش آزاد سوریه»، در مبارزه با گروه های یادشده، کاملا ناکارآمد بوده اند. درست به همین دلیل است که شکست قطعی تروریسم، برقراری تمامیت ارضی و سپس درخواست از مردم برای انتخاب رهبران کشور با روش های شفاف، باید اولویت کار در سوریه باشد.
** چگونه گروه های ترور را شکست دهیم؟
دومین مانع بزرگ، این است که گروه های تروریست مانند داعش را چگونه می توان شکست قطعی داد؟ واقعیت این است که حمله های هوایی تنها به شرطی موفقیت آمیز هستند که با همراهی یک نیروی زمینی قوی انجام شوند. در سوریه، بزرگترین و موثرترین نیروی زمینی که با داعش می جنگد، ارتش سوریه است که از سوی ایران و روسیه پشتیبانی می شود. در مقابل، متحدان آمریکا در منطقه، از گروه های تروریستی پشتیبانی می کنند که سرگرم مبارزه با ارتش سوریه هستند.
آمریکا و متحدانش باید درک کنند که مبارزه همزمان با داعش و دولت بشار اسد امکان پذیر نیست. برای شکست داعش، همکاری ارتش سوریه، روسیه و ایران ضروری است و حمله های تروریستی اخیر به پاریس نیز ضرورت این همکاری را بیش از پیش آشکار کرد.
** رابطه جنبش های افراط گرا با متحدان غرب
سومین تنگنا، این است که جنبش های افراط گرا مانند القاعده و داعش و مانند آنها، ایدئولژی خود و نیز بخش عمده ای از سلاح و منابع مالی خود را از نزدیک ترین متحدان غرب در منطقه دریافت می کنند. زمان درک این موضوع فرارسیده است؛ زیرا داعش تنها یک گروه شبه نظامی نیست؛ بلکه یک ایدئولژی و فرهنگ است.
کرتن وینسور، مقام سابق وزارت خارجه آمریکا که در اوایل دولت رونالد ریگان در صدر بسیاری از هیات های آمریکایی به خاورمیانه سفر کرد، در سال ۲۰۰۷نوشت:
سعودی ها در دو دهه اخیر، ۸۷ میلیارد دلار برای تبلیغ وهابی گری در کشورهای دیگر هزینه کرده اند. بخش بزرگی از این هزینه، صرف ساختن مسجد، مدرسه و بنیادهای وهابی شده است. سعودی ها همچنین برای تربیت امام جماعت، انتشار کتاب ها و رسانه های وهابی و حتی کمک به دانشگاه ها سرمایه گذاری می کنند. در مقام مقایسه، کافی است بدانیم که اتحاد جماهیر شوروی و سازمان جهانی احزاب کمونیست از سال ۱۹۲۱ تا ۱۹۹۱، حدود هفت میلیارد دلار برای تبلیغ ایدئولژی خود هزینه کردند.
موسویان در ادامه نوشت: نخستین روزی که روسیه حمله های هوایی به مواضع تروریست ها در سوریه را آغاز کرد، یک شهروند برجسته از یکی از کشورهای متحد آمریکا در منطقه خاورمیانه، به من در برلین گفت که «ما خون از بینی روسیه جاری خواهیم کرد». سرنگونی یک هواپیمای مسافربری روسیه که داعش مسئولیتش را پذیرفت و سرنگونی جنگنده روسیه توسط ترکیه، در راستای همان سیاست بوده است.
حسین موسویان در پایان نوشت: آنچه قدرت های بزرگ غربی باید به خاطر بسپارند، این است که تلاش آنها در چند دهه اخیر برای تغییر برخی کشورها با ابزار نظامی به شکست انجامیده است. همین رویکرد در سوریه سبب شده است که حکومتی سکولار و دارای نظم سیاسی، به نفع سلفی-وهابی ها در آستانه سرنگونی قرار بگیرد. تا زمانی که این رویکرد با واقع گرایی تغییر نکند، جنگ با ترور پایان نخواهد یافت و حمله های تروریستی در غرب ادامه خواهد داشت.
حسین موسویان پژوهشگر دانشگاه پرینستون و معاون پیشین دبیر شورای امنیت ملی ایران در دوران دبیری حسن روحانی است.
حسین موسویان تعیین نقش بشار اسد در آینده سوریه، مبارزه با تروریسم در سوریه و ارتباط جنبش های افراط گرا با کشورهای متحد غرب را سه موضوعی دانست که پیش از برقراری صلح در سوریه باید حل و فصل شود.
* آینده بشار اسد
موسویان با اشاره به اختلاف نظر کشورهای جهان بر سر آینده بشار اسد در سوریه نوشت: ائتلاف عربستان – ترکیه – آمریکا ترجیح می دهد «اسد» هیچ نقشی در آینده سوریه نداشته باشد؛ اما ایران و روسیه، شکست تروریسم را اولویت اول در سوریه می دانند و می گویند که سرنوشت دولت و رئیس جمهوری نیز باید با رای مردم سوریه تعیین شود و نه با نظر کشورهای خارجی.
موسویان با اشاره به سخنان اخیر باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا که گفته بود ایران و روسیه باید میان «بشار اسد» و «کشور سوریه» یکی را برگزینند، نوشت: تجربه لیبی نشان می دهد که سخنان اوباما اشتباه است. ناتو و متحدان عرب آن سازمان، به لیبی حمله و حکومت قذافی را سرنگون کردند و پس از آن، آشوب در لیبی تا مرز ورشکستگی را به تماشا نشستند.
به نوشته موسویان، کشورهای حاضر در نشست وین، پیشاپیش توافق کرده اند که «سوریه باید کشوری یکپارچه، مستقل، دارای تمامیت ارضی و ماهیت سکولار» باشد و «نهادهای حکومتی پابرجا بمانند». بدین ترتریب، تصور اینکه دولت بشار اسد سرنگون شود، اما نظام حکومتی سوریه فرو نپاشد، بسیار دور از ذهن است. همچنین بدون ارتش کنونی سوریه، امکان شکست گروه هایی چون داعش، القاعده و جبهه النصره و حفظ تمامیت ارضی سوریه ممکن نیست. بویژه آنکه نیروهای مورد پشتیبانی غرب و اعراب، مانند «ارتش آزاد سوریه»، در مبارزه با گروه های یادشده، کاملا ناکارآمد بوده اند. درست به همین دلیل است که شکست قطعی تروریسم، برقراری تمامیت ارضی و سپس درخواست از مردم برای انتخاب رهبران کشور با روش های شفاف، باید اولویت کار در سوریه باشد.
** چگونه گروه های ترور را شکست دهیم؟
دومین مانع بزرگ، این است که گروه های تروریست مانند داعش را چگونه می توان شکست قطعی داد؟ واقعیت این است که حمله های هوایی تنها به شرطی موفقیت آمیز هستند که با همراهی یک نیروی زمینی قوی انجام شوند. در سوریه، بزرگترین و موثرترین نیروی زمینی که با داعش می جنگد، ارتش سوریه است که از سوی ایران و روسیه پشتیبانی می شود. در مقابل، متحدان آمریکا در منطقه، از گروه های تروریستی پشتیبانی می کنند که سرگرم مبارزه با ارتش سوریه هستند.
آمریکا و متحدانش باید درک کنند که مبارزه همزمان با داعش و دولت بشار اسد امکان پذیر نیست. برای شکست داعش، همکاری ارتش سوریه، روسیه و ایران ضروری است و حمله های تروریستی اخیر به پاریس نیز ضرورت این همکاری را بیش از پیش آشکار کرد.
** رابطه جنبش های افراط گرا با متحدان غرب
سومین تنگنا، این است که جنبش های افراط گرا مانند القاعده و داعش و مانند آنها، ایدئولژی خود و نیز بخش عمده ای از سلاح و منابع مالی خود را از نزدیک ترین متحدان غرب در منطقه دریافت می کنند. زمان درک این موضوع فرارسیده است؛ زیرا داعش تنها یک گروه شبه نظامی نیست؛ بلکه یک ایدئولژی و فرهنگ است.
کرتن وینسور، مقام سابق وزارت خارجه آمریکا که در اوایل دولت رونالد ریگان در صدر بسیاری از هیات های آمریکایی به خاورمیانه سفر کرد، در سال ۲۰۰۷نوشت:
سعودی ها در دو دهه اخیر، ۸۷ میلیارد دلار برای تبلیغ وهابی گری در کشورهای دیگر هزینه کرده اند. بخش بزرگی از این هزینه، صرف ساختن مسجد، مدرسه و بنیادهای وهابی شده است. سعودی ها همچنین برای تربیت امام جماعت، انتشار کتاب ها و رسانه های وهابی و حتی کمک به دانشگاه ها سرمایه گذاری می کنند. در مقام مقایسه، کافی است بدانیم که اتحاد جماهیر شوروی و سازمان جهانی احزاب کمونیست از سال ۱۹۲۱ تا ۱۹۹۱، حدود هفت میلیارد دلار برای تبلیغ ایدئولژی خود هزینه کردند.
موسویان در ادامه نوشت: نخستین روزی که روسیه حمله های هوایی به مواضع تروریست ها در سوریه را آغاز کرد، یک شهروند برجسته از یکی از کشورهای متحد آمریکا در منطقه خاورمیانه، به من در برلین گفت که «ما خون از بینی روسیه جاری خواهیم کرد». سرنگونی یک هواپیمای مسافربری روسیه که داعش مسئولیتش را پذیرفت و سرنگونی جنگنده روسیه توسط ترکیه، در راستای همان سیاست بوده است.
حسین موسویان در پایان نوشت: آنچه قدرت های بزرگ غربی باید به خاطر بسپارند، این است که تلاش آنها در چند دهه اخیر برای تغییر برخی کشورها با ابزار نظامی به شکست انجامیده است. همین رویکرد در سوریه سبب شده است که حکومتی سکولار و دارای نظم سیاسی، به نفع سلفی-وهابی ها در آستانه سرنگونی قرار بگیرد. تا زمانی که این رویکرد با واقع گرایی تغییر نکند، جنگ با ترور پایان نخواهد یافت و حمله های تروریستی در غرب ادامه خواهد داشت.
حسین موسویان پژوهشگر دانشگاه پرینستون و معاون پیشین دبیر شورای امنیت ملی ایران در دوران دبیری حسن روحانی است.
کلمات کلیدی : حسین موسویان
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
