نفس شیطاننوشته : ار.ک. نارایان
ترجمه: مرضیه خسروی
ناشر: روزگارنو، چاپ اول ۱۳۹۲
۱۰۲ صفحه، ۵۵۰۰ تومان
این کتاب را
فروشگاه اینترنتی شهر کتاب تا یک هفته پس از معرفی، با
۱۰% تخفیف ویژه عرضه میکند، در صورت تمایل
اینجا کلیک کنید.
*****
ششمین کتاب از مجموعه داستانهای مدرن کلاسیک که به همت نشر روزگار نو منتشر شده، به داستانهایی از نویسنده هندی تبار راسیپورام کریشنا نارایان که بهطور خلاصه با عنوان ار.ک.نارایان شناخته میشود، اختصاص دارد. این مجموعه پنجاه جلدی که اولین تولیدات نشر روزگار نو را تشکیل میدهد، ترجمهایست از کتابهایی که انتشارات پنگوئن از آثار نویسندگان مدرن (که حالا کلاسیک شدهاند)، در قالب کتابهای کوچک صد صفحهای منتشر ساخته است.
ار.ک.نارایان عمری دراز داشت، در ابتدای قرن بیستم (۱۹۰۶) به دنیا آمد و نود و چهار سال بعد، در ابتدای قرن بیست و یکم درگذشت. در طول این زندگی طولانی جوایز ادبی و افتخارات گوناگونی کسب کرد، ازجمله جایزه فرهنگستان ادبی هند، جایزه اتحادیه نویسندگان انگلیسیزبان امریکا، کسب دانشنامه افتخاری از دانشگاه لیدز، عضویت افتخاری در فرهنگستان هنر و ادبیات امریکا و... او چندین نوبت تا نزدیکی دریافت جایزه نوبل پیش رفت اما این موفقیت نصیب او نشد.
عدم کسب جایزه نوبل ادبیات چیزی از ارزشهای آثار او بهعنوان شاخصترین نویسنده هندی تبار نسل خود کم نمیکند؛ هرچند که نمیتوان منکر این واقعیت شد که دریافت این جایزه میتوانست به دیده شدن بیشتر آثارش بینجامد. بااینحال در فهرستهایی که از بهترین آثار ادبی قرن بیستم و یا صد نویسندهی برتر قرن ترتیب میدهند همواره نام او نیز دیده میشود.
گراهام گرین معتقد بود آثار او از ارزش ادبی بالایی برخوردارند و به همین خاطر نقشی کلیدی در تشویق او برای داستاننویسی بازی کرد. ار.ک.نارایان ازجمله داستاننویسانی است که شهری خیالی آفریده که جغرافیای اغلب داستانهای او نیز محسوب میشود. شهری که دارای ویژگیهای سنتی شهرهای هند و سادگی زندگی آدمهای ساکن در آنهاست و درعینحال توسط مظاهر زندگی مدرن غربی مورد هجوم قرارگرفته است.
خلق این شهر که مالگودی نام دارد، در حقیقت تمهیدیست تا تقابل سنت و مدرنیته را در آثار خود موردتوجه قرار دهد. نثر داستانهای او غالباً صمیمانه، برخوردار از رگههایی از طنز و همچنین اشارات کناییست.
«نفس شیطان» مجموعه هشت داستان کوتاه از این نویسنده است با عناوین: نفس شیطان، خانه روبهرویی، نگهبان، جامعهای دیگر، مثل خورشید، نامههای عمو، چهل سالگی و به ارزش نیم روپیه.
در کتاب حاضر علاوه بر این داستانها، مقدمهی مترجم درباره زندگی و آثار این نویسنده و همچنین مقدمهای از خود نویسنده نیز منتشر شدهکه حکم مدخل به این داستانها را دارد. ار.ک.نارایان در این مقدمه از تجربهای شخصی سخن گفته که حاصل مشکلات به وجود آمده در بینایی او بوده است.
اگرچه ار.ک.نارایان همانند بسیاری از داستاننویسان، از تجربیات شخصی خود در داستاننویسی بهره برده است، اما داستان نخست این کتاب (که عنوان کتاب نیز هست) به شکلی بارز، مستقیماً از زندگی شخصی خود او وام گرفتهشده. این داستان که به سنت معمول آثار او، در شهر خیالی مالگودی رخ میدهد ماجرای مردی است که به دلیل جراحی چشم برای مدتی (به دلیل بانسمان چشمانش) نمی تواند پیرامون خود را ببیند. این کوری موقت تجربه جدیدی از زندگی و ارتباط با دنیای اطراف را برای او به وجود میآورد.
داستانهای گردآمده در این کتاب، اغلب با زبانی بسیار ساده نوشتهشدهاند، نویسنده گاه مستقیماً خواننده را مورد خطاب قرار میدهد، در واقع صمیمیت و بار واقعگرایانهی این داستانها به طرز محسوسی بیش از دیگر آثار این نویسنده است. چنین ویژگیهایی باعث ایجاد ارتباطی راحت میان خواننده و اثر شده است.
اندیشههای هندوئیستی در داستانهای این مجموعه (همچون دیگر آثار این نویسنده) قابلردیابی است که بازتاب زندگی، آدابورسوم و عقاید مردم هندوستان است. داستانها ار.ک. نارایان داستانهایی خواندنی، درخور اعتنا و ارزشمند هستند، با این حال نمیتوان با گراهام گرین همعقیده بود و او را در کنار بزرگانی چون تولستوی، جوزف کنراد، هنری جیمز یا چخوف قرار داد!