پایش بازار انرژی
پویایی های بازار
قیمت نفت در روز جمعه 24 مرداد ماه 1399 مجددا به کمتر از 45 دلار هربشکه کاهش یافت. نفت خام برنت دریای شمال به 44.72 دلار هر بشکه رسید. نفت وست تگزاس اینترمدییت با نیم درصد کاهش به 42.07 دلار بر هر بشکه بفروش رفت. از دلایل آن می تواند شیوع مجدد و بالارفتن تلفات در اکثر کشورها به دلیل بیماری کووید-19، بالا رفتن مقدار عرضه، و احتمال ضعیف شدن محرک های اقتصادی در آمریکا باشد.
در مورد ویروس کرونا، هند مجددا از آمار بالای مبتلایان و فوت شدگان خبر می دهد. هر دو نفت معیار از ابتدای ژوییه 4 درصد افزایش قیمت داشته اند. قیمت گاز طبیعی در بازار هنری هاب برای اولین بار پس از شیوع کرونا از 2 دلار هر یک میلیون بی تی یو گذشته و به 2.24 دلار در روز جمعه رسید.
نباید از نظر دور داشت که وضعیت تقاضا از سه ماهه اول و دوم 2020 بهتر است. آمار انبارها نشان می دهد که به تدریج مخازن نفت خام در حال کاهش بوده و تولید پالایشگاه ها در حال افزایش است. توافق اوپک پلاس همچنان به قوت خود باقی است.
هفته آینده جلسه اوپک قرار است مجددا برگزار شده وارزیابی نسبت به عکس العمل بازار صورت گیرد. شیوع بیماری کووید-19 همچنان تلفات می گیرد. در برخی از کشورها، پیش بینی ها این بود که تعداد مبتلایان و تلفات در حال کاهش است، اما مجددا در ایالات متحده ایالات مختلف درگیر این بیماری شدند. از طرف دیگر سود پالایشگاه ها در بعد از ماه آوریل مانند قبل نیست و بشدت کم شده است. تقاضا آن طور که پیش بینی می شد رونق نگرفت.
تفسیر هفته
امارات عربی متحده واسرائیل برای عادی کردن روابط خود به توافق رسیدند. این مطلب را رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد. در بخش اماراتی این توافق را به ازای ادامه ندادن عملیات اسرائیل برای انضمام ساحل غربی رود اردن خواندند. در رسانه های اسرائیل و آمریکا گفته شد که اقدام اسرائیل برای ضمیمه سازی سرزمین های اشغالی دره اردن تنها تعلیق شده است.
ایران، ترکیه، تشکیلات خودمختار فلسطین و جنبش حماس این توافق را محکوم کردند. کشورهای خلیج فارس این توافق را تایید نمودند. آیا این توافق وضعیت سیاسی منطقه را تغییر خواهد داد؟ بنظر من نه. این دو کشور سالهاست که زیرجلکی با هم همکاری می کنند. در 2018 وزیر فرهنگ و توریسم اسرائیل از ابوظبی دیدار کرد. هر دو کشور بلحاظ پایه های اساسی حاکمیت و حکمرانی دچار مشکلاتی هستند. وجود انبوه فلسطینی ها در سرزمین های اشغالی و تعداد بسیار نیروهای کار خارجی در امارات مانع هرگونه برنامه ریزی درازمدت برای توسعه پایدار در دو کشور می گردد. بنابراین ایجاد روابط و باز شدن سفارت خانه ها به این زودی امکان پذیر نبوده، و اگر هم باشد، مانند روابط مصر و اسرائیل در 1978 تغییراتی اساسی در منطقه ایجاد نخواهد کرد.
شاید در نگاه اول این طور تلقی شود که مشکل اصلی امارات همچون عربستان، حضور و توسعه نفوذ ایران در منطقه آسیای غربی است. اما بنظر می رسد که حاکمان امارات، بیشتر از ایران از طرز تفکر اسلام رادیکال هراس دارند. آنها اخوان المسلمون را برای دبی و ابوظبی و شارجه بیشتر تهدید می دانند تا طرز تفکر شیعی ایران را. بصورت مشخص شارجه با طرز زندگی مردم و آزادی دست توریست ها آن چنان که در دبی و ابوظبی و راس الخیمه سیاست گذاری می گردد، موافق نیست. بخصوص که حالا قطر همراه با اخوان المسلمون در کنار گوش آنها با سیاست های عربستان مخالفت می کند و هنوز هم پابرجاست.
آیا توافق امارات و اسرائیل بر بازار انرژی تاثیر خواهد داشت؟
بنظر می رسد که این توافق، آشکار سازی سیاست های عربستان سعودی در منطقه است. دیگر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس نیز همین مسیر را خواهند پیمود. پس فروش نفت و گاز کشورهای عربی به شرکت های اسرائیلی دیگر تحریم نخواهد بود. دیگر آن که خطوط لوله مابین خاورمیانه و اروپا از طریق مناطق اشغالی فلسطینیان تسهیل خواهد گردید. با این حال امنیت انرژی در امارات عربی متحده ارتقاء نخواهد یافت.
در حالیکه ایالات متحده با امضای توافق با چین فاز یک جنگ تجاری با چین به معنای اعمال تعرفه های جدید بر کالاهای آمریکایی را در ماه ژانویه کنار گذاشت، اما رئیس جمهور آمریکا همچنان جبهه دیگری علیه چین را فعال نگاه داشت. این جبهه جنگ فنآورانه با چین است. آمریکا چین را به تجاوز اقتصادی متهم کرده و تلاش فراوان در سطح جهانی را آغاز کرده است تا دیگر کشورها فنآوری های اطلاعات و ارتباطات را از چین اخذ ننمایند. در این ارتباط تکنولوژی ارتباط داده تلفن همراه موسوم به نسل 5 G5 از شرکت هوآوی چین تحریم شده و آمریکا کشورها و شرکت ها را از استفاده از آن برحذر داشته است. پس از آن دولت آمریکا شرکت ها و افرادی که با قانون جدید چین در مورد هنگ کنگ مرتبط هستند را تحریم کرد. بخصوص اپلیکیشن تیک تاک و سرکنسولگری چین در هیوستون را بست. اما مشخص شده است که دو کشور همچنان تا امروز به فاز یک توافق متعهد بوده و با هم همکاری می نمایند.
در حالیکه در بخشی از تعهدات خود، چین نتوانسته است که واردات کشاورزی را به اندازه ای که قول داده است از آمریکا وارد نماید. اما در بخش انرژی، چین گاز طبیعی و فرآورده های نفتی را تا مقدار 25 میلیارد دلار از آمریکا خریداری کرده است. در حالیکه آمارهای اقتصادی چین در پس از ظهور کرونا و فروکش کردن مقطعی آن تا اندازه ای امیدوارکننده بود، اما آمارهای جدید نشان دهنده آن است که وضعیت اقتصادی و مالی چین همچنان نسبت به سال قبل کمتر بوده و از ابتدای سال تا ماه هفتم سال جاری خرده فروشی هر ماه نسبت به ماه قبل کمتر شده است. در همین حال تولیدات صنعتی در چین 4.8 درصد در ژوئیه امسال نسبت به سال قبل بیشتر شده، هر چند که تا پیش بینی قبلی یعنی 5.1 درصد فاصله دارد.
کارشناسان و دانشمندان محیط زیست همچنان بدنبال جمع آوری نفت خام پخش شده در آب های ساحلی موریس در شرق آفریقا در اقیانوس هند هستند. یک کشتی فله بر ژاپنی مقدار 1000 تن نفت خام خود را بصورت ناخواسته به آب های اقیانوس رها کرده است. این کشتی به یک صخره مرجانی برخورد کرده و نشت نفت پس از آن شروع شد. کارشناسان معتقدند که دو دهه طول خواهد کشید تا وضعیت حیات وحش و گیاهان به مانند قبلی خود در این منطقه بازگردد.
فروش اوراق نفتی ایران در روز یکشنبه 26 مرداد در تالار بورس انرژی تهران آغاز خواهد شد. هدف اصلی این کار شکستن تحریم های آمریکا علیه ایران و استفاده از سرمایه های داخلی اعلام شده است. در عین حال این کار به دولت درآمدهای جدیدی را نیز اعطا می نماید. در این روز ۵۲۹ هزار و ۳۱۲ بشکه نفت خام سنگین ایران عرضه خواهد شد. قیمت هر بشکه ۹۴۴ هزار و ۶۲۲ تومان تعیین شده است. اوراق سلف نفتی دو ساله بوده و سر رسید قرارداد ۲۶ مرداد ۱۴۰۱ است. حداقل خرید برای هر نفر در این عرضه اولیه یک بشکه و حداکثر ۲۰ هزار بشکه است. حداکثر ۱۰ روز کاری پس از پایان دوره عرضه اولیه معاملات ثانویه این اوراق آغاز می شود.
بر اساس رای یک دادگاه در آمریکا محموله های نفت ایران به مقصد ونزوئلا مصادره شد. مقامات آمریکایی ابراز می کنند که فروش نفت ایران، تحریم های آمریکا علیه این کشور را نقض می کند. گرچه رای دادگاه جدید نیست، اما این بار نیروهای امریکایی ادعا کرده اند 4 کشتی را در میانه اقیانوس اطلس و در نزدیکی جزایر کیپ ورده از مسیر خود به سمت ونزوئلا منحرف کرده و آنها را به بندر هیوستون در تگزاس اسکورت نمودند. این خبر ممکن است که صحیح نباشد. آمریکا در سالهای اخیر بصورت مرتب صاحبان، ناخدا و خدمه کشتی ها را از حمل نفت خام و فرآورده های ایران برحذر داشته است.
سال گذشته یک کشتی متعلق به شرکت ملی نفتکش ایران در جبل الطارق توسط نیروهای بریتانیایی توقیف شد، اما نهایتا آزاد گردید. حکم دادگاه آمریکایی محموله ها را شامل شده و خود کشتی مشمول رای نخواهد بود. به نظر می رسد که صاحبان کشتی ها با نیروهای آمریکایی همکاری کرده و محموله را به کشتیهای دیگر منتقل نموده تا از مصادره کشتی در امان باشند. ایران اعلام کرده است که هیچ کدام از کشتی ها مالکیت ایرانی ندارند.
مذاکرات مابین جمهوری خواهان و دمکرات ها در آمریکا برای پرداخت محرک های مالی به بخش های مختلف جامعه آمریکا به بن بست رسیده است. از طرف دیگر دلار در برابر ازرهای دیگر در هفته قبل ضعیف شد. در روز پنجشنبه شاخص دلار در برابر 6 ارز دیگر به کمترین مقدار از ماه مه 2018 رسید.
