میزان نوشت: هر سال با آغاز فصل سرما به دلیل وارونگی دما با آلودگی هوا مواجه هستیم و این در حالی است که امسال در روز‌های سرد زمستان علاوه بر آلودگی هوا باید مراقب بیماری کرونا هم باشیم چرا که به گفته تعدادی از پزشکان بین آلودگی هوا و کرونا ارتباط وجود دارد و ممکن است هر کدام از آن‌ها موجب تشدید دیگری شوند.

مسعود مردانی عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا در پاسخ به این سوال که آیا آلودگی هوا میزان ابتلا به کرونا را بالا می‌برد؟ گفت: اگر آلودگی هوا به همین شدت ادامه پیدا کند، موجب سکون هوا می‌شود و امکان انتقال عفونت به افرادی که در معرض ویروس قرار می‌گیرند، افزایش پیدا می‌کند.

وی متذکر شد: افرادی که بیماری‌های قلبی، ریوی و سن بالا دارند و همچنین دچار بیماری‌های مزمن و صعب العلاج هستند، باید از حضور در مراکز اصلی شهر جدا خودداری کنند، چرا که ماندن این اشخاص در خانه هم آن‌ها را در مقابل آلودگی هوا مصون نگه می‌دارد و هم از ابتلایشان به بیماری‌های آنفلوآنزا و کرونا جلوگیری می‌کند.

این فوق تخصص بیماری‌های عفونی با بیان اینکه ممکن است آلودگی هوا سبب افزایش شدت بیماری‌هایی نظیر آنفلوآنزا و کرونا می‌شود، اظهار کرد: افرادی که به بیماری‌های ریوی و دستگاه تنفسی نظیر کرونا و آنفلوآنزا مبتلا هستند، هم باید در خانه بمانند و از حضور مکان‌هایی که میزان آلودگی هوا بیشتر است، بپرهیزند.

آلودگی هوا احتمال کاهش اکسیژن خون را در مبتلایان به کرونا را بالا می‌برد / ماسک بزنید

حمید عمادی متخصص بیماری‌های عفونی گرمسیری متذکر شد: کرونا و آلودگی هوا دو دشمن مختلف برای سلامتی انسان هستند، که از دو جنبه متفاوت به بدن ضربه می‌زنند و طبیعی است که اگر هر دوی آن‌ها همزمان آسیب وارد کنند، حال بیمار بدتر می‌شود.

وی ضمن اشاره به اینکه استفاده از ماسک هم از آسیب در مقابل آلودگی هوا جلوگیری می‌کند و هم میزان ابتلا به کرونا را کاهش می‌دهد، ادامه داد: از آنجایی که کرونا سبب افزایش آسیب پذیری ریه می‌شود، آلودگی هوا احتمال کاهش اکسیژن خون را در بهبودیافتگان و مبتلایان به این بیماری را بالا می‌برد.

تفاوت‌های علائم کرونا با عوارض آلودگی هوا

حسین کرمان‌پور در خصوص تفاوت عوارض ناشی آلودگی هوا با علائم بیماری کرونا گفت: آلودگی هوا هم مانند کرونا بر روی سیستم‌های مختلف بدن اثر می‌گذارد، در اوایل شیوع ویروس کرونا تصور می‌شد این ویروس تنها سبب بروز مشکلات تنفسی می‌شود، اما با گذشت زمان متوجه شدیم، این بیماری بر روی دستگاه گوارش، اعصاب، کبد، چشم، پوست وسایر ارگان‌های بدن اثرگذار است و از این جهت با آلودگی هوا وجه اشتراک دارد.

وی ضمن اشاره به اینکه علائمی که به علت آلوگی هوا در افراد بروز پیدا می‌کنند، اغلب با تب همراه نیستند و این امر می‌تواند به عنوان تفاوت عوارض ناشی آلودگی هوا با علائم بیماری کرونا در نظر گرفته شود، ادامه داد: آلودگی هوا موجب بروز عوارضی نظیر سر درد، بدن درد، مشکلات تنفسی، سرفه و... می‌شود که همراه با تب نیستند و این درحالی است که بیشتر مبتلایان به کرونا تب بالایی دارد که با دارو بسیار دشوار کنترل می‌شود.

این پزشک اورژانس با بیان اینکه کرونا می‌تواند سبب ریزش مو شود، در حالی که آلودگی هوا روی جنس مو اثرگذار است و ربطی به ریزش مو ندارد، اظهار کرد: آلودگی هوا میزان انعقاد پذیری سیستم خون رسانی را افزایش می‌دهد و این اتفاق ممکن است، به دلیل ابتلا به کووید هم رخ دهد و سبب سکته شود.

وی افزود: خلطی که به علت آلودگی هوا از گلو خارج می‌شود، سیاه رنگ است، در حالی که که خلط بیمار مبتلا به کرونا معمولا روشن است و چنانچه عفونی شده باشد، رنگ سبز متمایل به زرد دارد و سرفه‌های ناشی آلودگی هوا و کرونا تقریبا شبیه به هم هستند.

وی متذکر شد: بدن درد ناشی از آلودگی هوا از نوع خستگی و کوفتگی است، اما بدن دردی که به دلیل ابتلا به کرونا رخ می‌دهد، شدید است و گاهی با مسکن‌های معمولی کنترل نمی‌شود، همچنین سردردی که به سبب آلودگی هوا بروز پیدا کرده‌است، معمولا کل کاسه سر را درگیر می‌کند و بیمار از سنگینی سر گلایه دارد، اما در سردرد کرونا درد در پشت کره چشم اتفاق می‌افتد و ناتوان کننده است.

کرمان‌پور با اشاره به اینکه سر درد‌های ناشی از آلودگی هوا با مصرف مسکن‌ها بهبود می‌یابد، ولی سردرد‌های کرونا ممکن است به هر مسکنی جواب ندهند، توضیح داد: احساس خواب آلودگی در هر دو عارضه وجود دارد، اما در کرونا بیشتر است و به طور کلی تفاوت بین علائم ابتلا به کووید با آلودگی هوا این است که هنگامی که افراد از محیط آلوده خارج شوند و مایعات مصرف کنند، عوارض ناشی از آلودگی هوا بعد از چند ساعت بهبود می‌یابند و این در حالی است که مبتلایان به کرونا در صورت خروج از هوای آلوده باز هم با این علائم مواجه هستند چرا که ویروس در بدن بیمار وجود دارد.

مراجعه به اورژانس با شدت گرفتن آلودگی هوا افزایش یافته است

وی ضمن اشاره به اینکه تعداد مراجعه کنندگان به اورژانس بیمارستان‌ها با شدت گرفتن آلودگی هوا افزایش یافته است، گفت: آلودگی هوا سبب می‌شود، سکته‌های قلبی و مغزی و بیماری‌های تنفسی نظیر برونشیت‌های مزمن و بیماری‌های مزمن انسدادی ریه (COPD) شدت یابند.

وی با بیان اینکه آلودگی هوا همچنین می‌تواند موجب تشدید و یا ایجاد بیماری‌های پوستی شود، ادامه داد: افزایش غلظت آلاینده‌های جوی سبب شدت گرفتن و یا بروز مشکلات چشمی می‌شود و در این دوران با مشکلاتی نظیر سردرد، خواب‌آلودگی، احساس ضعف و بی حالی بیشتر مواجه هستیم.

پنجره را باز بگذاریم یا ببندیم؟

این پزشک اورژانس در پاسخ به این سوال که با توجه به همزمانی آلودگی هوا و کرونا با هم بهتر است، پنجره‌ها را باز بگذاریم یا ببندیم؟، توضیح داد: اگر بیرون از خانه باد بوزد بهتر است پنجرها باز باشند، اما چنانچه هوا ساکن باشد، هنگامی باید پنجره را باز کنیم که آلودگی هوا کمتر است، چرا که بر خلاف کرونا که از پنجره داخل منزل نمی‌شود، آلاینده‌های جوی وارد می‌شوند و فضای خانه را آلوده می‌کنند.

وی با بیان اینکه از ساعت ۱۰ صبح تا ۸ شب هوا بیشتر میزان آلودگی را دارد، متذکر شد: توصیه می‌شود، زمانی که آلودگی هوا با چشم قابل رویت است، که هم اکنون با چنبن وضعیتی رو به رو هستیم، پنجره‌ها را باز نکنیم و برای مقابله با کرونا از تهویه داخل خانه استفاده کنیم که البته اکثر افراد در منزل خود تهویه مناسب ندارند و به همین دلیل یکی از نگرانی‌های کادر درمان در حال حاضر این است که آلودگی هوا و کرونا موجب تشدید یکدیگر می‌شوند.

توصیه‌های تغذیه‌ای برای کاهش عوارض ناشی از آلودگی هوا 

فرزاد شیدفر در پاسخ به این سوال که مصرف چه خوراکی‌هایی عوارض ناشی از آلودگی هوا را کاهش می‌دهد؟ گفت: هنگامی که با آلودگی هوا مواجه می‌شویم، عوامل التهابی در بدن افزایش پیدا می‌کنند و از این رو بهتر است، مصرف مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان‌ها که به دفاع بدن کمک می‌کنند، افزایش یابد و بنابراین استفاده از منابع غذایی نظیر میوه‌ها و سبزیجات در این دوران توصیه می‌شود.

وی ضمن تاکید بر پاکیزگی میوه‌ها و سبزیجات و شست‌وشوی کامل آن‌ها قبل از مصرف، ادامه داد: میوه‌ها و سبزیجاتی که مطمئن نیستیم روند بهداشتی را طی کرده و یا به صورت بهداشتی کاشته و برداشت شده‌اند، نباید مصرف شوند چرا که ممکن است آن‌ها توسط انگل‌ها و آلاینده‌های محیطی آلوده شده‌باشند و به همین دلیل میوه‌ها و سبزیجات حتما باید قبل از مصرف بادقت و به طور کامل شسته و ضد عفونی شوند و چنانچه نسبت به پاکیزگی‌ میوه‌ها شک داریم، بهتر است پوستشان را جدا و سپس از آن‌ها استفاده کنیم.

این متخصص تغذیه اظهار کرد: با توجه به اینکه در حال حاضر فصل مرکبات است، مصرف میوه‌هایی نظیر پرتقال، نارنگی، گریپ فروت و ... می‌تواند در این دوران بسیار مفید باشد، چرا که این میوه‌ها غنی از ویتامین C هستند و این ویتامین نقش بسزایی در بهبود سیستم ایمنی و کاهش عوامل التهابی دارد؛ همچنین مصرف شیر و لبنیات به جهت مواد مغذی که در آن‌ها وجود دارد، سبب می‌شود بدن در مقابل عوامل التهابی و آلاینده‌های محیطی دفاع بهتری داشته باشد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران متذکر شد: از آنجایی که در حال حاضر میزان آلاینده‌های جوی افزایش پیدا کرده‌است، توصیه می‌شود افراد از اغذیه فروشی‌های دوره گرد مواد غذایی نخرند و برای مثال از خرید لبو، باقالی پخته و سایر مواد غذایی سر باز خودداری کنند، چرا که اینگونه مواد غذایی در معرض آلاینده‌های محیطی قرار گرفته‌اند و ممکن است آلوده شده باشند.

وی با بیان اینکه توصیه می‌شود مواد غذایی از فروشگاه‌های مطمئن خریداری و در خانه کاملا ضدعفونی شوند، افزود: برای خرید میوه و سبزیجات نیز بهتر است، دقت شود که این مواد غذایی از کجا تهیه و برداشت می‌شوند؛ به طور کلی رعایت این نکات سبب می‌شود، مواد غذایی بهداشتی و سالم‌تری مصرف کنیم و سلامت باشیم.