کاربرد انواع تجهیزات پسیو شبکه
در حالت کلی، تجهیزات شبکه به انواع تجهیزات پسیو و تجهیزات اکتیو شبکه تقسیم می‌شوند. انواع تجهیزات پسیو زیرساخت شبکه را تشکیل می‌دهند و هر چه این زیر ساخت با کیفیت و اطلاعات بیشتری پی‌ریزی شود، خروجی نهایی خیلی بهتر است.
این تجهیزات، هم بستری برای انتقال اطلاعات فراهم می‌کنند مانند کابل‌های شبکه و هم به نگهداری، مدیریت و عیب‌یابی هرچه بهتر تجهیزات دیگر کمک می‌کنند مانند رک‌ها.
تفاوت تجهیزات پسیو و اکتیو در شبکه
تجهیزات اکتیو برای کار باید به برق وصل شوند، مثل روتر، سوییچ و... . این در حالی است که تجهیزات پسیو برخلاف تجهیزات اکتیو به جریان الکتریکی برق نیازی ندارند، مثل کابل‌ها.
معرفی انواع تجهیزات پسیو
در این بخش به‌صورت کامل به معرفی تجهیزات پسیو شبکه می‌پردازیم و شما را با انواع و کاربرد هرکدام بیشتر آشنا می‌کنیم.
کابل شبکه
کابل شبکه یکی از اساسی‌ترین انواع تجهیزات پسیو است. زمانی که راجع به کابل شبکه صحبت می‌کنیم، 99 درصد مواقع منظورمان کابل‌های مسی زوج به‌هم تابیده است. این کابل‌ها از 8 رشته سیم با رنگ‌های مختلف تشکیل شده‌اند که برای کاهش اختلال الکترومغناطیسی دو به دو به پیچ خورده‌اند.
کابل‌های شبکه بر اساس محافظت در برابر نویز به انواع UTP (بدون شیلد و فویل)، STP (شیلد دار)، FTP (فویل دار) و SFTP (شیلد و فویل دار) تقسیم می‌شوند. البته هرکدام از این شیلد و فویل‌ها هم بر اساس محل قرارگیری خود، دسته‌بندی‌های دیگری ایجاد می‌کنند.
دسته‌بندی دیگر کابل‌های شبکه بر اساس پهنای باند و سرعت انتقال دیتای آن‌ها انجام می‌شود. این کتگوری‌ها Cat5e، Cat6، Cat6a و Cat7 هستند.
برای مثال، نسل ششم نسبت به نسل قبلی (نسل پنجم) در سرعت انتقال دیتا و پهنای باند پیشرفت زیادی دارد. علاوه بر این، قرار گرفتن حرف a در کنار هر نسل نشان‌دهنده‌ی این است که در همان نسل برخی از ویژگی‌ها ارتقا یافته‌اند.
نکته: برای انتخاب دیگر تجهیزات شبکه مثل سوکت، کیستون و پچ پنل دقت کنید که حتما کتگوری یکسانی با کابل شبکه داشته باشند. برای مثال اگر از کابل‌های Cat6 استفاده می‌کنید، حتما سوکت شبکه هم از نوعCat6 باشد.
پچ کورد
پچ کورد، کابل شبکه‌ای است که در طول معینی مثل یک یا دو متر به فروش می‌رسد. دلیل محبوبیت پچ کورد این است که از قبل دو سر آن به سوکت شبکه متصل شده و برای استفاده آماده است.
نکته: پچ کوردهای شبکه هم انواع دسته‌بندی‌های کابل‌های شبکه را دارند.
سوکت شبکه
سوکت‌ها به دو دسته‌ی کلی سوکت‌های شبکه (RJ-45) و سوکت‌های تلفن (RJ-11) تقسیم می‌شوند. این سوکت‌ها به دو سر کابل‌های شبکه وصل می‌شوند. به این ترتیب می‌توان کابل‌ها را به تجهیزات اصلی مثل روتر یا سوییچ متصل کرد.
نکته: سوکت شبکه 8 پین مختلف دارد که سیم‌های کابل شبکه بر اساس دو استاندارد رنگ‌بندی T-568A و T-568B به این 8 پین متصل می‌شوند.
کیستون شبکه
کیستون شبکه رابطی بین کابل شبکه و دیگر تجهیزات است و شامل دو بخش کلی می‌شود: یکی ورودی کابل و دیگری خروجی که به پورت مادگی RJ-45 متصل است.
همان‌طور که قبلا ذکر کردیم، کیستون‌ها هم در انواع متفاوت کابل‌ها وجود دارند.
رک شبکه
برای نگهداری، مدیریت و عیب‌یابی بهتر تجهیزات شبکه و سرور از رک‌ها استفاده می‌شود. تجهیزات با قرار گرفتن در رک شبکه و ایجاد تهویه‌ای مناسب، در برابر آسیب‌های فیزیکی محافظت می‌شوند. علاوه بر این، رک‌ها به تجهیزات و خود شبکه نظم و ترتیب می‌دهند. به این ترتیب هنگام بروز مشکل، به راحتی می‌توان آن را تشخیص داد و برطرف کرد.
رک‌های شبکه در انواع دیواری و ایستاده وجود دارند. رک‌های دیواری به دیوار متصل می‌شوند، سایز کمی دارند و حجم کم‌تری را در خود جای می‌دهند. رک‌های ایستاده با چرخ یا بدون چرخ روی سطح زمین قرار می‌گیرند، سایز بزرگ‌تری دارند و حجم بیشتری را در خود جای می‌دهند.
رک شبکه، لوازم جانبی یا متعلقاتی مثل پاور ماژول، سینی رک، قفل رک، لایت پنل و... دارد که به مدیریت بهتر تجهیزات کمک می‌کند.
پچ پنل
پچ پنل قطه‌ای مستطیلی شکل با تعداد زیادی پورت است که به‌عنوان رابطی بین کابل شبکه و تجهیزات اصلی شبکه قرار می‌گیرد. استفاده از این قطعه در زمان راه‌اندازی شبکه ضروری نیست، ولی به مرور زمان با افزایش کاربران و ارتقای شبکه، نبود پچ پنل باعث هدر دادن زمان و هزینه‌ی زیادی می‌شود.
عملکرد پچ پنل به این صورت است که کابل‌های شبکه‌ی متصل به سوکت‌های شبکه در یک مکان جمع‌آوری شده و وارد پچ پنل می‌شوند. زمان افزایش کاربر تنها از طریق یک کابل، سوکت‌های بدون استفاده، در مدار شبکه قرار می‌گیرند. امکاناتی نظیر شماره‌گذاری روی پورت‌های پچ پنل، باعث مدیریت آسان‌تر کابل‌ها می‌شود.
پچ پنل‌های ماژولار، پچ پنل‌هایی هستند که از قبل به کیستون متصل نشده‌اند. در این نوع، امکان نصب انواع مختلف کیستون در پچ پنل وجود دارد. علاوه بر این، در صورت خراب شدن یکی از کیستون‌ها، به تعویض کل پچ پنل نیازی نیست. این مشکل تنها با تعویض یک کیستون خراب حل می‌شود.
پچ پنل‌های 24 پورت از محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین پچ پنل‌ها هستند.
داکت و ترانکینگ
این دو تجهیزات متفاوتی از انواع تجهیزات پسیو شبکه هستند که تقریبا کاربرد یکسانی دارند، ولی در برخی از جزئیات متفاوت‌اند. داکت و ترانکینگ در محیط‌های مسقف برای نظم دادن به کابل‌های یک شبکه، جلوگیری از به هم پیچ خوردن آن‌ها و محافظت در برابر آسیب‌های محیطی استفاده می‌شوند. علاوه بر این‌ها به زیبایی محیط هم کمک می‌کنند.
تفاوت عمده‌ی داکت و ترانکینگ در سایز آن‌ها است. ترانکینگ‌ها بزرگ‌تر هستند و حجم کابل بیشتری را از خودشان عبور می‌دهند، امکان نصب کلید و پریز هم روی ترانک‌ها وجود دارد و متعلقات بیشتری دارند، مانند درب، بنده، مسدود کننده، درزگیر و... . یکی دیگر از تفاوت‌های عمده‌ی این دو محصول، امکان پارتیشن‌بندی فضای داخلی ترانکینگ‌ها برای استفاده‌ی انواع مختلف کابل است.
نکته: داکت‌ها و ترانکینگ‌ها در جنس‌های مختلفی تولید می‌شوند، اما اکثرا پلاستیکی هستند.
حرف آخر
بررسی تجهیزات پسیو شبکه و آشنایی با آن‌ها باعث می‌شود تا با اطلاعاتی که دارید، شبکه‌ای با کیفیت راه‌اندازی کنید یا یک شبکه‌ی قدیمی را به بهترین نحو ارتقا بدهید. این حرف را میزنیم چون در این مقاله دیدیم که چگونه انواع تجهیزات پسیو می‌توانند در سرعت، نگهداری و تعمیرات شبکه نقش مهمی داشته باشند.