«علی باقری» مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات با گروه ۱+۴ و معاون سیاسی وزیر امور خارجه در مصاحبه با شبکه «پرستیوی» درباره مذاکرات جاری در وین و موضوعات مربوط به آن اظهارنظر کرد.
به گزارش فارس مجری شبکه پرستیوی در ابتدای مصاحبه گفت: «دکتر باقری،.. اولین سوالی که میخواهم از شما بپرسم این است که شما هفتمین دور گفتوگوهای هستهای به منظور برداشتن تحریمها را از سر گرفتید. اولین بار است که شما در دولت جدید رئیسی رهبری هیات مذاکره کننده ایران را برعهده دارید. شما در قیاس با سلفای خود در پنج ماه قبل، چه کار متفاوتی (در مذاکرات) انجام میدهید؟»
مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات با گروه ۱+۴ گفت: «آن چیزی که ما روی آن در این گفتوگوها تاکید داریم و از قبل هم توسط رئیسجمهور جمهوری اسلامی ایران و دیگر مقامهای ارشد روی آن تاکید شده است، این است که در مذاکرات وین اولویت اصلی ما رفع همه تحریمهای غیرقانونی و ظالمانه است که علیه ملت ایران طی سالهای گذشته اعمال شده است. تحریمهایی که علیه ملت ایران اعمال و باز اعمال شده است در مغایرت و تضاد با قوانین بینالمللی، مقررات بینالمللی، اصول بینالمللی و همچنین مغایر با توافق بینالمللی موسوم به برجام است و با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل هم مغایرت دارد. علاوه بر ایران، دیگر کشورهای گروه ۴+۱ و حتی دولت جدید ایالات متحده همه بر سر این موضوع اتفاق نظر دارند و اذعان دارند که دولت قبلی ایالات متحده اقدام غیرقانونی در خروج از برجام انجام داد و به همین دلیل دولت جدید، دولت بایدن میخواهد از این اقدام اشتباه برگردد و میخواهند به توافق ۲۰۱۵ برگردند».
مجری پرستیوی درباره ارائه دو پیش نویس هیات ایرانی به گروه ۴+۱ در مذاکرات وین اشاره کرد و پرسید: «آیا درباره پیشنویسها پیشرفتی حاصل شده است و چه زمانی بای انتظار ارائه پیش نویس سوم را داشته باشیم؟»
باقری گفت: «ببینید در جریان شش دور مذاکرات در وین در نهایت دو طرف متونی را ترسیم کردند، چند متن را ترسیم کردند که دو متن آن مربوط به رفع تحریمها بود و همچنین تعهدات هستهای ایران. خوب در ایران انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد و یک دولت جدید به قدرت رسید؛ دولتی با رویکرد و اولویتی جدید در حوزههای مختلف از جمله حوزه سیاست خارجی بر سر کار آمد. طبیعی بود که دولت جدید ملاحظاتی درباره متون تهیه شده در بیستم ژوئن سال جاری داشته باشد... بر اساس این موضوع، طرف ایرانی بخواهد موضع و ملاحظات خودش را در سند مربوط به پیش نویس مربوط به رفع تحریمها و تعهدات هستهای جمعبندی شده در تاریخ ۲۰ ژوئن ۲۰۲۱ داشته باشد. در یکی از پیش نویسهای ۲۰ ژوئن که مربوط به تعهدات هستهای ایران بود، اختلافات زیاید بین دو طرف بود و متن پیشنویس مربوط به تعهدات هستهای پر از پرانتز (جای خالی) بود که نشاندهنده تفاوت رویکرد بین دو طرف بود. تغییراتی که توسط تیم ایرانی روی متن مربوط به تعهدات هستهای اعمال شد کمتر از تفاوتها و اختلافاتی که در متن اولیه سند ۲۰ ژوئن وجود داشت. از ابتدای مذاکرات نهم نوامبر (دور جدید مذاکرات در وین در دولت آقای رئیسی) دیدارها و نشستهای متعددی در سطوح فنی و کارشناسان ارشد سیاسی انجام شد تا درباره هر دو پیش نویس صحبت شود. طی رو.زهای گذشته نشستهای زیادی درباره گروه کاری تعهدات هستهای انجام شد تا اختلافات را شناسایی کند ...تا تعداد اختلافات را کاهش داده و کم کند. بر همین اساس، همچنان گفتوگوها بین دو طرف در جریان است تا مساله اختلافات را نهایی کنند تا وارد آن مرحلهای شویم که بتوانیم این اختلافات را برطرف کنیم و طی روزهای اخیر پیشرفت خیلی خوبی حاصل شده است».
مجری شبکه پرستیوی از باقری درباره سخنان منتشر شده به نقل از مقامهای آمریکایی و غربی که نام و هویتشان مشخص نیست، سوال کرد؛ مقامهایی که مدعی شدهاند تیم ایرانی حاضر در مذاکرات وین در حال «خریدن زمان است».
باقری در جواب گفت: «ما در حال حاضر با دو محیط و جو مواجه هستیم. یکی از این محیطها محیطی است که در درون اتاقهای گفتوگو اتفاق میافتد و دیگری محیطی که در بیرون از اتاق مذاکرات وجود دارد. درون اتاق مذاکرات طرفهای مشخصی حضور دارند که در حال مذاکره هستند و مشخص است که آنها چه طرفی هستند. اما بیرون از اتاق مذاکرات، مشخص نیست که چه هویتی حضور دارند و آنها دارند چه کاری انجام میدهند. همان موجود تنشزایی که تاسیسات هستهای ایران را در عملیاتی تروریستی و حملات تروریستی هدف قرار داده است، همان موجود در تلاشی جدی برای ایجاد موانع در برابر حصول پیشرفت در مذاکرات است. این موجود علاوه بر تلاش برای مسموم کردن فضای مذاکرات در خارج از اتاق مذاکرات، امیدوار هستند که بتوانند یک فضای غیرسازنده در داخل اتاق مذاکرات ایجاد کنند».
مجری پرستیوی سوال کرد: «اسرائیل طی سالهای گذشته دانشمندان هستهای ایران را کشت، آنها اقداماتی از قبیل حملات سایبری، تروریسم هستهای، خرابکاری در تاسیسات هستهای انجام دادهاند. آیا در مذاکرات درباره اینها صحبت شد؟ برای اینکه ایالات متحده در این حملات با اسرائیل مشارکت داشته است. واکنش شما به این اظهارنظرهای مطرح شده طی روزهای گذشته چیست که اسرائیل اساسا در حال تدارک برای طرح "ب" یا یک نوع طرح جایگزین است که شامل اقدام نظامی در صورت کارساز نبودن و موفق نشدن مذاکرات در وین است؟»
مذاکرهکننده ارشد جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات با گروه ۱+۴ گفت: «این موضوع بسیار روشن است صهیونیستها به صورتی جدی در تلاش هستند که تاثیری منفی، غیرسازنده و مخرب روی جو موجود در داخل اتاق مذاکرات بگذارند. همانطور که قبلا گفتم آنها در بیرون از اتاق مذاکرات در تلاش برای ایجاد جو منفی و مخرب هستند. برای همین هم مقامهای رژیم صهیونیستی در تلاش برای تسریع این نقش به برخی از بازیگرانی هستند که شاید در درون اتاق مذاکرات اثر بگذارند. برخی از این بازیگران رفتاری متناقض دارند. از یک طرف آنها میگویند که ما در حال مذاکره برای احیای توافق (برجام) و بازگشت ایالات متحده به توافق هستیم و از سوی دیگر، آنها یا مقاله یا یادداشتهای مشترک با آن موجود نامشروع منتشر میکنند یا در دیدارهای طولانی مدت با آنها شرکت میکنند تا مذاکرات را از بین ببرند یا موانعی جدی بر سر حصول پیشرفت در مذاکرات ایجاد کنند».
در ادامه این مصاحبه مجری پرستیوی از رفتارها و مواضع متناقض دولت جو بایدن درباره ایران سوال کرد و نظر باقری را درباره اقدام آمریکا اعمال تحریمهای جدید علیه ایران حین مذاکرات در وین برای برداشتن تحریمها جویا شد.
باقری در پاسخ گفت: «ما هم معتقد هستیم که این یک رفتار متناقض و دوگانه ایالات متحده است و ما اعتقاد داریم که دولت ایالات متحده باید درباره رفتارشان توضیح دهد».
در ادامه این مصاحبه، باقری درباره برداشتن تحریمها گفت: «هنوز درباره موضوع تحریمها و برداشتن تحریمها، فرایند جدی مذاکرات برای برداشتن تحریمها شروع نشده است البته چند پیش نویس بین دو طرف رد و بدل شده است اما آنچه مشخص است از نظر ما این است که هر تحریمی که مغایر با برجام است باید فورا برداشته شود خواه این تحریمها در دوره اوباما اعمال شده باشد یا ترامپ یا بایدن، همه آنها باید برداشته شوند. این موضوع شامل همه تحریمهایی میشود که مرتبط با برجام میشود. آنها هم باید رفع شود. بر همنی اساس، همه تحریمهایی که در کارزار موسوم به فشار حداکثری اعمال شدند هم باید برداشته شوند چرا که آنها مرتبط با برجام بودهاند».
باقری در ادامه این مصاحبه به ادعاهای غربیها و متحدان رژیم صهیونیستی درباره ماهیت برنامه هستهای ایران و گسترش برنامه هستهای این کشور پاسخ داد.
او گفت: «همه فعالیتهای هستهای ایران در چارچوب انپیپس و توافقات پادمانی انجام میشود و تمام فعالیتهای هستهای ایران به صورت جامع تحت بازرسی آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار دارد. ایران هیچ فعالیت محرمانه و مخفی هستهای ندارد. اقدامات هستهای که در حال حاضر ایران در حال انجام دادن است، دقیقا منطبق با برجام است چرا که پاراگراف 26 و 36 برجام به ایران این حق را داده است که در صورت عدم پایبندی طرف مقابل به تعهداتش، ایران فعالیتهای خود را به صورت کامل یا جزئی به تعلیق دربیاورد. ما قبلا اعلام کردیم که اقدامات ما اقدامات جبرانی است و ما فعالیتهاتی هستهای خودمان را یک سال بعد از خروج ایالات متحده از توافق هستهای آغاز کردیم. هر زمان که ایالات متحده تحریمهای غیرقانونی علیه ایران را برداشتند، زمینه برای آغاز بازگشت فعالیتهای جبرانی ایران هموار خواهد شد».
مجری پرستیوی پرسید: «دکتر باقری، برجام یک مکانسیم راستی آزمایی در قبال آژانس بینالمللی انرژی اتمی دارد که موضوعش پایبندی ایران به توافق است. مکانیسم مربوط به تایید پایبندی آمریکا به تعهداتش چیست؟ ..ایران چگونه میتواند درباره اینکه آمریکا واقعا تحریمها را برمیدارد، راستی آزمایی کند؟ شما چطور میتوانید مطمئن شوید که دولت بعدی آمریکا در سال ۲۰۲۴ نیاید و بار دیگر از برجام خارج نشود؟»
باقری گفت: «درباره موضوع ضمانت و راستی آزمایی اختلاف نظرهای وجود دارد، این موضوعات چیزی است که هنوز اختلافات درباره آنها رفع نشده و باید در جریان مذاکرات این اختلافات حل شود».
مجری پرستیوی گفت: «بزرگترین مانع بر سر اینکه برجام به صورت کامل توسط همگان اجرا شود، چیست؟»
باقری پاسخ داد: «به نظر من اگر طرف مقابل اراده جدی داشته باشد و آمادگی عملی بریا اجرای همه تعهداتش طبق برجام بدون هر گونه استثنا را داشته باشد، در آن صورت من واقعا معتقدم که ظرف مدت کوتاهی ما قادر خواهیم بود که به یک توافق مورد قبول دو طرف برسیم».