پژوهشگران با انجام یک مطالعه، تاثیر مصرف مکملهای سینبیوتیک را بر بهبود شدت، علائم و دفعات میگرن بررسی کردند.
به گزارش ایسنا، میگرن بیماری است که با سردردهای مکرر و ناتوانکننده مشخص میشود. طبق طبقهبندی بینالمللی اختلالات سردرد، میگرن یک اختلال عودکننده با حملات سردرد متوسط تا شدید به مدت چهار تا ۷۲ ساعت است که علائم دیگری مانند تهوع، استفراغ، حساسیت به نور و یا حساسیت به صدا نیز دارد.
تغییرات فیزیولوژیکی که باعث ایجاد میگرن میشوند، پیچیده است و به طور کامل شناسایی نشده است. عواملی مانند استرس، عادتهای غذایی ضعیف، غذاهای آلرژیزا، مشکلات سلولهای عصبی غدد درونریز، هورمونها، استرس اکسیداتیو و اختلالات گوارشی؛ به عنوان محرک برای میگرن، گزارش شدهاند.
در دهه گذشته، ارتباط بین اختلالات گوارشی و شروع و شدت میگرن مورد توجه قرار گرفته است. مطالعات گذشته نشان میدهد که تغییرات در دستگاه گوارشی به دلیل التهاب، عدم تعادل میکروبیوتا و سایر اختلالات میتواند نقش مهمی در ایجاد سردردهای میگرنی داشته باشد. عفونت با باکتری هلیکوباکتر پیلوری، سندرم روده تحریکپذیر، بیماری سلیاک و ... با شروع میگرن مرتبط هستند. همچنین برخی بررسیها حاکی از آن است که کاهش باکتریهای مفید روده و افزایش باکتریهای مضر که به آن «دیسبیوز» میگویند، با علائم بالینی شدید در بیماران میگرنی مرتبط است.
برای بهبود مشکل کاهش باکتریهای مفید در روده، ممکن است از «پروبیوتیکها» و «پریبیوتیکها» استفاده شود. پروبیوتیکها؛ میکروارگانیسمهای زنده با مزایای بالقوه برای سلامتی میزبان هستند و پریبیوتیک نیز به کربوهیدراتهای قابل تخمیر گفته میشود که به طور انتخابی غذای پروبیوتیکها را تامین میکنند. در کنار آنها «سینبیوتیکها» وجود دارند که مکملهای غذایی هستند و با پروبیوتیکها و پریبیوتیکها ترکیب شده و از بقا و رشد پروبیوتیکها و میکروارگانیسمهای موجود در دستگاه گوارش محافظت میکنند.
بهبود باکتریهای مفید روده، با استفاده از این مکملها ممکن است عملکرد اندوتلیال و نفوذپذیری روده را بهبود بخشد و باعث بهبود مشکلات و التهابات روده شود. همین تغییرات ممکن است به نوبه خود، محور روده-مغز را تنظیم کند و دفعات یا شدت یا علائم میگرن را کاهش دهد.
با توجه به اینکه مصرف سینبیوتیکها به طور کلی بیخطر تلقی میشود، اگر ثابت شود که اثر مفیدی بر میگرن دارند، ممکن است به عنوان یک درمان جایگزین یا مکمل برای دارودرمانی سنتی که اغلب دارای عوارض جانبی است، معرفی شود. بر همین اساس پژوهشگران با انجام یک مطالعه، تأثیر مصرف سینبیوتیکها را بر ویژگیهای میگرن و بیومارکرهای التهابی در زنان مبتلا به میگرن بررسی کردند.
برای انجام این مطالعه ۶۹ زن مبتلا به میگرن مورد بررسی قرار گرفتند و در این کارآزمایی بالینی بیماران به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. بیماران گروه مداخله، دو بار در روز یک کپسول حاوی ۱۲ نوع پروبیوتیک و پریبیوتیک، نیم ساعت قبل از غذا به مدت ۱۲ هفته مصرف کردند. همچنین کپسولهای حاوی دارونما نیز در اختیار بیماران گروه کنترل قرار داده شد و این بیماران نیز دارونما را دو بار در روز به مدت ۱۲ هفته مصرف کردند.
کپسول سینبیوتیک مورد استفاده در گروه مداخله حاوی ۱۲ نوع پروبیوتیک شامل لاکتوباسیلوس کازئی، لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس، لاکتوباسیلوس رامنوسوس، لاکتوباسیلوس هلویتیکوس، لاکتوباسیلوس بولگاریکوس، لاکتوباسیلوس پلانتاروم، لاکتوباسیلوس گاسری، بیفیدوباکتریوم برو، بیفیدوباکتریوم لانگوم، بیفیدوباکتریوم لاکتیس، بیفیدوباکتریوم بیفیدوباکتریوم، و استرپتوکوک ترموفیلوس و فروکتو الیگوساکاریدها(FOS) به عنوان پری بیوتیک بود.
برای بررسی تاثیر این دارو، شدت میگرن، روزهای میگرن در ماه، دفعات و مدت حملات، تعداد داروهای مسکن مصرفی، مشکلات گوارشی، سطح سرمی پروتئین واکنشی C با حساسیت بالا به عنوان نشانگر التهاب و زونولین به عنوان نشانگر نفوذپذیری روده، در ابتدا و انتهای مداخله اندازهگیری شد.
در بررسیهای این مطالعه کاهش تعداد مسکنهای مورد استفاده پس از استفاده از مکمل سینبیوتیک گزارش شد. این ممکن است با کاهش دفعات حملههای میگرنی در این بیماران مرتبط باشد. همچنین بررسیها حاکی از آن است که مصرف مکملهای پروبیوتیک ممکن است منجر به کاهش تعداد روزهای سردرد و شدت آنها و استفاده از مسکنها در بیماران میگرنی شود.
به علاوه یافتههای این مطالعه، کاهش سطح سرمی نشانگرهای التهابی بررسیشده را در بیمارانی که مکمل سینبیوتیک استفاده کرده بودند، نشان داد.
به طور کلی، نتایج بهدست آمده از این مطالعه نشان میدهد که مصرف مکمل سینبیوتیک به مدت ۱۲ هفته، میتواند نفوذپذیری روده را بهبود بخشد و التهاب و دفعات حملات را در زنان مبتلا به میگرن کاهش دهد.
در انجام این مطالعه عابد قوامی، فریبرز خوروش، زهرا حیدری و غلامرضا عسگری؛ پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، به همراه سامان خالصی از دانشگاه مرکزی کوئینزلند استرالیا با یکدیگر مشارکت داشتند.
یافتههای این مطالعه مرداد ماه سال جاری، به صورت مقاله علمی با عنوان «اثر مکمل سینبیوتیک بر ویژگیهای میگرن و بیومارکرهای التهابی در زنان مبتلا به میگرن: نتایج یک کارآزمایی تصادفی کنترل شده» در نشریه Pharmacological Research منتشر شده است.