بواسیر چیست؟
هموروئید وریدهای بزرگ و متورم است که واریس نیز نامیده می شود. این وریدها در اطراف قسمت بیرونی مقعد یا در قسمت پایین رکتوم قرار دارند. رکتوم آخرین قسمت روده است و به مقعد منتهی می شود، مقعد نیز دهانه انتهای روده است که توسط آن مواد مدفوع از بدن خارج میشود.
همه افراد در این ناحیه دارای بافت هموروئیدی هستند که از عروق خونی، بافت همبند و مقداری ماهیچه تشکیل شده است. این «بالشتکها» همیشه بزرگ یا متسع نیستند اما با افزایش سن، یبوست یا وارد شدن فشار، این عروق متورم و در نتیجه ی آن بیماری بواسیر ایجاد میشود.
بواسیر ممکن است دردناک و آزاردهنده باشد، اما خطرناک یا تهدید کننده زندگی نیست و علائم معمولا در عرض چند روز از بین می روند. راههای مؤثر زیادی برای درمان این بیماری وجود دارد که مهمترین آن، لیزر هموروئید است.
انواع هموروئید: داخلی و خارجی
هموروئید یا داخلی یا خارجی است.
- هموروئید داخلی : این هموروئیدها در داخل راست روده (بخشی از روده بزرگ که به مقعد منتهی می شود) ایجاد می شوند و معمولاً با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیستند. هموروئید داخلی معمولاً درد ندارد، اما اغلب بدون درد خونریزی می کند.در برخی موارد، بواسیر داخلی ممکن است از طریق مقعد بیرون بزند و دیده شود که این شرایط پرولاپس معروف است. هنگامی که این اتفاق می افتد، آنها معمولاً خود به خود به داخل راست روده منقبض می شوند یا می توانند به عقب رانده شوند.
- هموروئید خارجی : این هموروئیدها در زیر پوست اطراف قسمت خارجی مقعد ایجاد می شوند. اینها ناراحتکنندهترین هموروئیدها هستند و میتوانند خارش یا درد داشته باشند و ممکن است برآمدگی داشته باشند. هنگامی که یک لخته خون در یک هموروئید خارجی تشکیل می شود، به آن هموروئید ترومبوزه می گویند که می تواند منجر به درد شدید و مداوم شود. پزشک می تواند لخته را از بین ببرد.
علائم و نشانه های هموروئید
به گفته سایت درمان کلینیک، نشانههای بواسیر زیاد است و توصیه میشود فرد تنها در صورت بروز یکی از نشانه های مذکور به پزشک متخصص مراجعه نماید، چرا که عدم توجه به علائم بواسیر و درمان نکردن آن میتواند منجر به پیشرفت و حاد شدن شرایط بیمار و شود.
- ایجاد خونریزی: به طور کلی شایع ترین نشانه بیماری بواسیر یا هموروئید بروز خونریزی روشن است که در مراحل ابتدایی و یا خفیف به صورت قطره قطره اما با پیشرفت این بیماری شدت خونریزی نیز بیشتر خواهد شد به نوعی که در برخی از موارد این احتمال وجود دارد که فرد مبتلا دچار کم خونی شود.
- ایجاد زائده گوشتی: بیرون زدگی و یا پرولاپس نیز یکی دیگر از نشانه های این بیماری محسوب می شود که البته بیشتر به علت پیشرفت بیماری ظاهر می شود.
- احساس درد: این نشانه تنها در صورت پیشرفت زیادی بیماری بروز خواهد کرد.
- احساس خارش: این نشانه به ندرت ایجاد می شود.
- ایجاد ترشح مخاطی (بلغمی) پس از اجابت مزاج
- دفع ناقص مدفوع: فرد حتی پس از انجام عمل دفع احساس می کند تخلیه کامل انجام نشده است.
علل و عوامل خطر هموروئید
تصور میشود شرایط و عادتهای متعددی باعث ایجاد هموروئید میشوند، که از جمله آنها می توانیم به این موارد اشاره کنیم:
- یبوست مزمن یا اسهال
- زور زدن بیش از حد در هنگام اجابت مزاج
- نشستن طولانی مدت روی توالت
- زور زدن، یبوست و نشستن طولانیمدت همگی میتوانند بر جریان خون در ناحیه تأثیر بگذارند و باعث میشوند خون با سرعت مورد انتظار خود (به عنوان تجمع) در داخل رگها حرکت نکند و منجر به هموروئید شود.
عواملی که خطر ابتلا به هموروئید را افزایش می دهد:
- کمبود فیبر در رژیم غذایی.
- چاقی: اضافه وزن می تواند بر بافت هموروئیدی فشار وارد کند.
- افزایش سن: با افزایش سن، بافت همبند در راست روده و مقعد ضعیفتر میشود و به طور بالقوه منجر به هموروئیدهای برآمده میشود.
- بارداری: با رشد جنین و فشار آوردن به شکم، وریدهای راست روده و مقعد ممکن است بزرگ شوند. این مشکل معمولا پس از تولد برطرف می شود.
بواسیر چگونه تشخیص داده می شود؟
در ابتلا پزشک از بیمار می خواهد که علائم خود را شرح دهد و سابقه پزشکی شما را بررسی میکند. آنها همچنین ممکن است به دنبال تحریک پوست، توده یا تورم، هموروئید خارجی، هموروئید داخلی افتادگی، تگ های پوستی (پوست اضافی باقی مانده در هنگام جذب لخته خون در یک هموروئید ترومبوز شده توسط بدن) و شکاف های مقعدی (پارگی های کوچک در مقعد باشند. می تواند منجر به خارش و خونریزی شود). همچنین ممکن است وجود خون در مدفوع را بررسی کند.
برای تشخیص هموروئید داخلی یک معاینه رکتوم انجام میشود. معاینه دیجیتال رکتوم و آنوسکوپ از دیگر روشهای تشخیص این بیماری است.
درمان هموروئید
خوشبختانه اکثر بواسیرها بسته به نوع بیماری و شدت علائم در خانه یا با روش های ساده پزشکی در مطب قابل درمان هستند.
درمان و درمان بواسیر در خانه
اجتناب از یبوست در درمان هموروئید کلیدی است و تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی، به ویژه مصرف فیبر بیشتر، ممکن است به کاهش علائم هموروئید کمک کند. مکمل های فیبر مانند متاموسیل (پسیلیوم) و نرم کننده های مدفوع مانند سیتروسل ( متیل سلولز )، می توانند به جلوگیری از یبوست کمک کنند. اما از ملین ها که می توانند باعث اسهال و تشدید علائم هموروئید شوند، خودداری کنید. برای کاهش ناراحتی های ناشی از هموروئید، می توانید این موارد را در خانه انجام دهید :
- حمام سیتز: برای این منظور یک لگن را از آب گرم پر کنید، و برای 20 الی 30 دقیقه در این آب بنشینید.
- از کمپرس سرد استفاده کنید.
- از زور زدن در هنگام اجابت مزاج خودداری کنید.
- مقعد خود را به درستی تمیز کنید و بعد از هر بار اجابت مزاج آن را تمیز نگه دارید.
- برای کاهش تورم و جلوگیری پیشرفت بواسیر، به جای سطوح سخت، روی سطوح بالشتکی بنشینید.
- در صورت نیاز، مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن (ادویل، موترین) (ادویل، موترین)، استامینوفن (تیلنول) یا آسپرین مصرف کنید.
- کرم ها، پمادها یا پدهای بدون نسخه حاوی هیدروکورتیزون یا فندق جادوگر را امتحان کنید. اینها می توانند تورم، درد و خارش را تسکین دهند. (محصولات حاوی هیدروکورتیزون همچنین می توانند باعث نازک یا ضعیف شدن پوست شوند و نباید بیش از یک هفته در هر نوبت استفاده شوند.)
درمان هموروئید در مطب پزشک، با یا بدون جراحی
ممکن است برای بواسیرهایی که با درمان های خانگی از بین نمی روند، اقدامات پزشکی لازم باشد. روشهای درمان این بیماری بدین شرح است:
- لیزر بواسیر : در این روش با استفاده از قدرت لیزر، جریان خون در بافت قطع و توده هموروئید را کوچک شده و از بین می برند. لیزر بهترین روش درمان این بیماری است که سرپایی ، با حداقل درد و خونریزی و بدون نیاز به دوره نقاهت انجام میشود.
- رابرند، بستن با باند لاستیکی، در این روش پزشک یک نوار لاستیکی کوچک را در اطراف پایه هموروئید قرار میدهد و جریان خون هموروئید را قطع میکند. بواسیر معمولاً در عرض یک هفته کوچک میشود و از بین می رود. این روش سرپایی است اما ممکن است درد شدیدی را برای بیمار ایجاد کند. درمان با این روش ممکن است چندین هفته طول بکشد.
- در طول هموروئیدکتومی، اگر هموروئید خارجی بزرگ، یا یک هموروئید داخلی پرولاپس داشته باشید، ممکن است یک عمل جراحی به نام هموروئیدکتومی ضروری باشد، در این روش هموروئید و بافت اطراف آن از طریق یک برش کوچک برداشته میشود که معمولاً بعد از آن با بخیه بسته میشود. این روش در اتاق عمل با بیهوشی موضعی یا عمومی یا بلوک نخاعی که نیمه پایینی بدن را بیحس میکند، انجام میشود. این روش در 95 درصد موارد موفقیت آمیز است، اگرچه بیماران ممکن است درد بعد از عمل را تجربه کنند.
- اسکلروتراپی، در این روش یک ماده شیمیایی به بواسیر تزریق میشود که باعث تشکیل بافت اسکار میشود و هموروئید را کوچک میکند.