به گزارش ایسنا، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی روز گذشته ـ ۲۰ بهمن ماه ـ با ارائه آماری از تعداد رسانه هایی که در کشورمان مجوز دارند، در این زمینه به طور خاص خبرگزاری ها را مورد توجه قرار داده و با مقایسه ای آماری با دیگر کشورها، از تصمیم برای ادغام پنج تا ۶ خبرگزاری دولتی در «ایرنا» خبر داده است.
محمدمهدی اسماعیلی که این خبر را در جریان جلسه ای با فعالان فرهنگی و هنری استان قزوین اعلام کرده است، هنوز توضیحات بیشتری درباره این طرح و نام خبرگزاری هایی که وزارت ارشاد قصد ادغام آنها با ایرنا را دارد را ارائه نکرده است.
او در مقایسه ای آماری میان ایران و دیگر کشورها، گفته است: «در کشورهای توسعه یافته دنیا چهار تا پنج خبرگزاری وجود دارد اما در کشور ما ۴۸ خبرگزاری فعالیت میکنند.»
صحبت های وزیر ارشاد در حالی مطرح می شود که در سال ۹۸ هم محمدرضا دربندی ـ مدیر کل وقت مطبوعات و خبرگزاری های داخلی در دولت دوازدهم ـ تعداد خبرگزاری های فعال در ایران را ۳۰ رسانه عنوان کرده و به کنایه گفته بود، «مردم ما علاقهمند شدید به تأسیس رسانه هستند. این تعداد از کل خبرگزاری های کشورهای اروپایی بیشتر است!»
همچنین نتایج یک تحقیق کیفی دانشجویی با عنوان «بررسی وضعیت و کارکرد خبرگزاری های ایران» در سال ۸۹ نشان می دهد که تعداد قابل توجهی از خبرگزاری ها (آن زمان ۷۰ درصد) طی سال های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴ تاسیس و آغاز به کار کرده اند.
این در حالی است که تا سال ۷۸ تنها یک خبرگزاری در ایران به نام ایرنا فعالیت می کرد و پس از آن خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) در تاریخ ۱۳۷۸/۴/۲ راه اندازی شد و سایر خبرگزاری ها در امتداد این دو رسانه و با فاصله چندساله، به فضای رسانه ای کشور اضافه شدند.
صدور مجوز برای خبرگزاری ها در مقطعی چنان شدت گرفت که برای مثال در ۱۹ مهر ماه سال ۹۱ به یک باره اعلام شد که ۱۲ خبرگزاری به رسانههای داخلی اضافه شدند. در بین این خبرگزاری ها، نام هایی چون «آنا»، «پانا»، «ایمنا»، «تابناک»، «کُرد پرس»، «خبر آنلاین» و خبرگزاری «کتاب» به چشم می خورد. هرچند برخی از این خبرگزاری ها پیش از آنکه هیات نظارت مجوزشان را به عنوان یک خبرگزاری بپذیرد، در فضای رسانه خود را به عنوان خبرگزاری معرفی کرده بودند.
همچنین خبرگزاری فارس سال تاسیس خود را ۲۲ بهمن ۱۳۸۱ اعلام کرده است و خبرگزاری مهر بر اساس خبری از این رسانه، از هجدهم اسفند ماه سال ۱۳۸۱ فعالیت آزمایشی خود را آغاز کرد و در ۲۹ اردیبهشت ماه سال ۸۲ بر روی شبکه اینترنت قرار گرفت.
با این همه در این سال ها اغلب کارشناسان رسانه با انتقاد از افزایش بی رویه خبرگزاری ها در کشور، تاکید کرده اند، زمانی میتوانیم عنوان خبرگزاری را به یک رسانه اطلاق کنیم که تمام استانداردها را داشته باشد. با چنین نگاهی «شاید بهتر است خبرگزاریهای قبلی را به حد استاندارد لازم برسانیم، سپس اقدام به تکثر در این حوزه کنیم.»
در این میان برخی هم دادن مجوز بی رویه به خبرگزاری ها را از بُعد قانونگذاری تلاش برای ساماندهی فضای رسانهیی کشور عنوان کرده بودند؛ چراکه همان طور که پیشتر اشاره شد برخی از پایگاه های خبری پیش از آنکه رسما فعالیتشان به عنوان خبرگزاری پذیرفته شود، بر خود نام خبرگزاری گذاشته بودند.
حالا ظاهرا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت سیزدهم، با عملیاتی کردن نگاهی که از کاهش کمی و افزایش کیفی خبرگزاری ها حمایت می کند، قصد دارد فضای فرهنگ و رسانه کشور را به سمت پایین آوردن تعداد خبرگزاری ها سوق دهد و در این مسیر از خودش، یعنی رسانه های دولتی شروع خواهد کرد. وزیر ارشاد در راستای اجرایی کردن این طرح اعلام کرده است، نامه ادغام ۵ ـ ۶ خبرگزاری دولتی در ایرنا را به رئیس جمهور ارسال کرده و پیگیر اجرای این کار هستند.