همانطور که اکثر مواد غذایی موجود در طبیعت دارای خواصی هستند گیاهان دارویی نیز خواصی دارند. ولی لازم است در صورت استفاده از گیاهان دارویی به نکات زیر توجه داشته باشید:
- گیاهان دارویی از مرکز غذا و دارو آمریکا FDA تاییدیه ندارند.
- اثربخشی گیاهان دارویی به صورت علمی ثابت نشده است.
- همانطور که بر اثر مصرف مثلا آلو متوجه شده‌ایم که ملین است، با مصرف برخی از گیاهان دارویی در محیط غیر آزمایشگاهی نیز متوجه شده‌ایم که خواصی دارند.
- در صورت مصرف گیاهان دارویی حتما به دکتر معالج خود اطلاع دهید زیرا ممکن است با داروهای شما تداخل پیدا کند.
- در صورت مصرف گیاهان دارویی حتما قبل از عمل به دکتر بیهوشی خود اطلاع دهید تا در جریان باشد.
- گیاهان دارویی تاثیر خفیفی بر بعضی علائم مانند گلودرد، سرفه، حالت تهوع و بدن درد دارند ولی در موارد بیماری‌های جدی و علائم شدید حتما باید سریعا به پزشک متخصص مراجعه کرده و از دستورات پزشکی او پیروی کنید.
برای داشتن اطلاعات بیشتر در این زمینه با الف همراه شوید.
گیاهان دارویی گیاه یا قسمتی از گیاهی است که به دلیل عطر، طعم یا خواص درمانی استفاده می‌شود. گیاهان دارویی یکی از انواع مکمل‌های غذایی هستند. آنها به صورت قرص، کپسول، پودر، چای، عصاره و گیاهان تازه یا خشک فروخته می‌شوند. مردم برای حفظ یا بهبود سلامت خود از گیاهان دارویی استفاده می‌کنند. بسیاری از مردم بر این باورند که محصولات با برچسب "طبیعی" همیشه برای آنها ایمن و مفید است، اما این لزوما درست نیست.
برخی از گیاهان، مانند کامفری و افدرا، می‌توانند آسیب جدی ایجاد کنند. برخی از گیاهان می‌توانند با داروهای تجویزی یا بدون نسخه تداخل داشته باشند. اگر به فکر استفاده از یک گیاهان دارویی هستید، ابتدا اطلاعات مربوط به آن را از منابع معتبر دریافت کنید. حتما در مورد گیاهان دارویی که مصرف می کنید پزشک خود را مطلع کنید.
گیاهان دارویی داروهایی هستند که دارای مواد موثره‌ای هستند که از قسمت‌های گیاهی مانند برگ، ریشه یا گل ساخته شده‌اند. اما "طبیعی" بودن لزوماً به این معنی نیست که آنها برای شما بی‌خطر هستند.
منظور از گیاهان دارویی چیست؟
محصولات ساخته شده از گیاهان یا گیاهانی که برای درمان بیماری‌ها یا حفظ سلامت استفاده می‌شوند، محصولات گیاهی، یا گیاهان دارویی نامیده می‌شوند. محصولی که از گیاهان ساخته شده و صرفاً برای مصارف داخلی استفاده می‌شود، مکمل گیاهی نامیده می‌شود. بسیاری از داروهای تجویزی و داروهای بدون نسخه نیز از محصولات گیاهی تهیه می‌شوند، اما این محصولات فقط حاوی مواد خالص هستند و توسط FDA تایید می‌شوند.
مکمل‌های گیاهی ممکن است حاوی کل گیاهان یا قسمت‌های گیاه باشند. مکمل‌های گیاهی به اشکال مختلف وجود دارند: خشک، خرد شده، پودر، کپسول یا مایع و می‌توانند به روش‌های مختلفی استفاده شوند، از جمله:
- به صورت قرص یا پودر بلعیده می‌شود.
- مانند چای دم کردنی است.
- به صورت ژل، لوسیون یا کرم روی پوست اعمال می‌شود.
استفاده از گیاهان دارویی به هزاران سال قبل برمی‌گردد. امروزه استفاده از مکمل‌های گیاهی رایج است. با این حال، آنها برای همه مناسب نیستند. از آنجایی که آنها توسط FDA مورد بررسی دقیق قرار نمی‌گیرند، استفاده از مکمل‌های گیاهی همچنان بحث برانگیز است. بهتر است در مورد علائم یا شرایطی که دارید با پزشک خود مشورت کنید و در مورد استفاده از مکمل‌های گیاهی با پزشک خود صحبت کنید.
FDA و گیاهان دارویی
FDA مکمل‌های گیاهی را جزء غذاها در نظر می‌گیرد، نه جزئی از داروها. بنابراین، آنها مشمول استانداردها و مقررات آزمایش، ساخت و برچسب‌گذاری مشابه داروها نیستند.
ممکن است برچسب‌هایی را روی گیاهان دارویی ببینید که توضیح می‌دهند چگونه گیاهان می‌توانند بر اعمال مختلف بدن تأثیر بگذارند. با این حال، برچسب‌های گیاهان دارویی نمی‌توانند به درمان بیماری‌های خاص اشاره کنند. دلیل آن این است که گیاهان دارویی تحت آزمایش‌های بالینی یا مطابق با استانداردهای تولیدی مشابه داروهای سنتی یا بدون نسخه نیستند. به عنوان مثال، مخمر سنت جان یا همان عصاره علف چای، یک مکمل گیاهی محبوب است که در برخی موارد برای درمان افسردگی مفید است. برچسب محصول روی خار مریم ممکن است بگوید "خلق و خو را تقویت می‌کند"، اما نمی‌تواند ادعا کند که بیماری خاصی مانند افسردگی را درمان می‌کند.
اقدامات احتیاطی هنگام انتخاب گیاهان دارویی
گیاهان دارویی می‌توانند با داروهای معمولی تداخل داشته باشند یا اثرات قوی داشته باشند. خودتشخیصی نکنید. قبل از مصرف مکمل‌های گیاهی با پزشک خود صحبت کنید.
اگر از گیاهان دارویی استفاده می‌کنید، دستورالعمل‌های روی برچسب آن را به دقت دنبال کنید و فقط از دوز تجویز شده استفاده کنید. هرگز از دوز توصیه شده بیشتر استفاده نکنید و به دنبال اطلاعاتی درباره افرادی باشید که نباید مکمل را مصرف کنند.
در صورت بروز علائمی مانند تهوع، سرگیجه، سردرد یا ناراحتی معده، دوز را کاهش دهید یا مصرف مکمل گیاهی را قطع کنید.
نسبت به واکنش‌های آلرژیک هوشیار باشید. یک واکنش آلرژیک شدید می‌تواند باعث مشکلات تنفسی شود. اگر چنین مشکلی پیش آمد، برای کمک با 115 تماس بگیرید.
برخی از رایج ترین مکمل‌های گیاهی کدامند؟
با پزشک خود صحبت کنید و در مورد بیماری‌ها یا علائم خاص خود به او اطلاعاتی بدهید. خودتان سرخود تشخیص ندهید و قبل از مصرف هر گونه مکمل گیاهی با پزشک خود صحبت کنید.
کوهوش سیاه
این گیاه بوته مانند به طور کلی برای شرایط یائسگی، قاعدگی دردناک، اسپاسم رحم و واژینیت استفاده می‌شود.
اکیناسه (سرخارگل)
اغلب برای تقویت سیستم ایمنی بدن استفاده می‌شود، اکیناسه همچنین یک پیشگیری از سرماخوردگی و آنفولانزا محسوب می‌شود.
روغن گل مغربی
از این گیاه گلدار و زرد روشن که در شب شکوفا می‌شود ممکن است برای کاهش علائم آرتریت روماتوئید و سفتی عضلات و سندروم پیش از قاعدگی (PMS) مفید باشد.
سیر
سیر به طور کلی برای بیماری‌های قلبی عروقی، از جمله سطوح بالای کلسترول و تری گلیسیرید مرتبط با خطر تصلب شرایین استفاده می‌شود.
جینکو بیلوبا
این گیاه برای بسیاری از شرایط مرتبط با افزایش سن، و برای بهبود گردش خون ضعیف و از دست دادن حافظه استفاده می‌شود.
جینسینگ
جینسینگ برای بالا بردن سطح انرژی و بهبود مقاومت در برابر استرس مفید است.
Goldenseal
این گیاه به دلیل خواص درمانی و خواص ضد عفونی کننده یا متوقف کننده میکروب محبوب است. اغلب برای سرماخوردگی و آنفولانزا استفاده می‌شود، همچنین برای تسکین پوشش بینی در هنگام التهاب یا درد بسیار محبوب است.
چای سبز
این گیاه برای مبارزه با خستگی، پیشگیری از تصلب شرایین و برخی سرطان‌ها، کاهش کلسترول و کمک به کاهش وزن استفاده می‌شود.
زالزالک
زالزالک معمولاً برای چندین بیماری مرتبط با قلب استفاده می‌شود و در درمان آنژین صدری، تصلب شرایین، نارسایی قلبی و فشار خون بالا کمک می‌کند.
نخل اره ای
نخل اره ای ممکن است برای بزرگ شدن پروستات، این بیماری شایع در مردان بالای 50 سال استفاده شود.
مخمر سنت جان
که به صورت وحشی با گل‌های زرد رشد می‌کند، قرن‌ها است که از این گیاه در درمان اختلالات روانی استفاده می‌شود. امروزه این یک توصیه رایج برای افسردگی خفیف تا متوسط است.
یادآوری این نکته مهم است که مکمل‌های گیاهی مشمول مقررات FDA نیستند و بنابراین در یک کارآزمایی بالینی مورد تأیید FDA برای اثبات اثربخشی آنها در درمان یا مدیریت شرایط پزشکی آزمایش نشده‌اند. در مورد علائم خود با پزشک خود صحبت کنید و در مورد استفاده از گیاهان دارویی با او مشورت کنید.
درست مانند داروهای معمولی، داروهای گیاهی نیز بر روی بدن تأثیر می‌گذارند و در صورت عدم استفاده صحیح می‌توانند مضر باشند.
بنابراین آنها باید با همان مراقبت مانند داروهای معمولی استفاده شوند.
اگر می‌خواهید تحت عمل جراحی قرار بگیرید، یا اگر برای هر گونه بیماری به پزشک مراجعه می‌کنید، همیشه در مورد داروهای گیاهی که مصرف می‌کنید به آنها بگویید.
مشکلات احتمالی گیاهان دارویی
اگر گیاهان دارویی مصرف می‌کنید یا قصد مصرف آن را دارید، به نکات زیر توجه داشته باشید:
- در صورت مصرف داروهای دیگر ممکن است مشکلاتی ایجاد شوند. آنها می‌توانند اثربخشی داروی دیگر را کاهش دهند یا باعث شوند داروی دیگر باعث ایجاد عوارض جانبی غیرمنتظره شود.
- ممکن است پس از مصرف یک داروی گیاهی واکنش بد یا عوارض جانبی را تجربه کنید. همه داروهای گیاهی تحت نظارت سازمان بهداشت نیستند.
- شواهد دال بر اثربخشی داروهای گیاهی به طور کلی بسیار محدود است. اگرچه برخی از مردم آنها را مفید می‌دانند، اما در بسیاری از موارد استفاده از آنها بر اساس استفاده سنتی است تا تحقیقات علمی.
- گروه خاصی از مردم باید به ویژه در مصرف داروهای گیاهی احتیاط کنند.
چه کسانی باید از داروهای گیاهی اجتناب کنند؟
مصرف داروی گیاهی ممکن است برای افراد زیر مناسب نباشد:
- افرادی که از داروهای دیگر، از جمله داروهای ضد بارداری هورمونی، مانند قرص‌های ترکیبی استفاده می‌کنند.
- افراد مبتلا به بیماری‌های جدی مانند بیماری کبد یا کلیه
- افرادی که قصد جراحی دارند.
- زنان باردار یا شیرده
- سالمندان
- کودکان – مانند سایر داروها، داروهای گیاهی نیز باید دور از دید و دسترس کودکان نگهداری شوند.
اگر در یکی از این گروه‌ها قرار می‌گیرید، قبل از امتحان یک داروی گیاهی، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
گیاهان دارویی و جراحی
در صورت مصرف داروهای گیاهی قبل از جراحی، مهم است که به پزشک خود اطلاع دهید.
این بخاطر این است که:
- برخی از داروهای گیاهی ممکن است با بیهوشی و سایر داروهای مورد استفاده قبل، حین یا بعد از عمل تداخل داشته باشند.
- برخی از داروهای گیاهی ممکن است با لخته شدن خون و فشار خون تداخل داشته باشند که ممکن است خطر خونریزی در حین یا بعد از جراحی را افزایش دهد.
بنابراین ممکن است پزشک به شما توصیه کند که مصرف داروهای گیاهی را در هفته‌های منتهی به عمل خود متوقف کنید.
اما باید توجه داشته باشید که:
گیاهان دارویی برای شرایطی در نظر گرفته شده‌اند که می‌توانند خوددرمانی شوند و نیازی به نظارت پزشکی ندارند، مانند سرفه، سرماخوردگی یا دردهای عمومی.
استفاده از گیاهان دارویی برای بیماری‌های جدی‌تر می‌تواند مضر باشد.