گروه تعاملی الف - سجاد رحیمی مدیسه:
مساجد از دیرباز در فرهنگ و جامعه کشور نقشی اساسی در جنبههای مختلف زندگانی روزانه مردم و طبقات مختلف اجتماعی داشتند. گذر زمان و رشد فناوری و تحولات عظیم اقتصادی و فرهنگی سبب شد کارکرد مساجد به این سرعت به روز نشده و حتی شاهد درجا زدن و یا عقب ماندن این اماکن مهم دینی در نقشآفرینی فعالانه برای نیازهای جدید و گوناگون جامعه باشیم. مساجد خلوت و دو شیفته که متاسفانه نماز صبح نیز به دلایل متعدد در بسیاری از این اماکن مقدس عملاً برگزار نمیشود و خود مجال بحث دیگری را میطلبد، یکی از حوزههایی است که تغییر و بهروزرسانی در آنها با توجه به تغییرات اجتماع و زمانه، ضروری به نظر میرسد.
اینکه بشود مساجد را ۲۴ساعته نمود و کارکرد مسجد را علاوه بر اقامه نماز به امور دیگر مورد نیاز جامعه گره زد، کار بزرگی است که هم توجه ویژه ائمه جماعت محترم را میطلبد و هم تغییر نگاه هیاتهای امنای زحمتکش و خدوم را. اما چرا این اتقاق نمیافتد و در اغلب مساجد در طول شبانهروز بسته است؟ مشابه این آسیب در بسیاری بقاع متبرکه و امامزادگان جلیلالقدر وجود دارد که اغلب اوقات به خصوص در ساعات آغازین شب، بسته میشوند؛ گویی سرایدار یا متولی امر، شیفت کاریش تمام شده و باید درها را ببندد و بخوابد. در حالی که نیاز انسان و به خصوص انسانِ جامعهی پرتلاطم و پراسترس امروزی، نیازی ۲۴ساعته به اماکن مقدس است.
زمانی که جوانی به هر علتی با والدین خود وارد کشکمش و یا جدالی شده و از خانه خارج میشود، چه پناهگاهی بهتر از مکان مقدس مسجد؟ اگر مردی با همسر خود بحثی داشته و به دلایلی باید ساعتی بیرون باشد تا التهاب ماجرا فروکش کند، چه مجالی ارزشمندتر از مجال مسجد؟ پس ملاحظه میکنیم که کارکرد مسجد فقط اقامهی نماز و یا انجام ادعیه به صورت تکرار در هر هفته نیست. همانطوری که در صدر اسلام پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم مسجد را به مهمترین پایگاه حکمرانی خود تبدیل فرموده بودند، امروزه همین اماکن مقدس میتوانند با توجه به نیازهای روز جامعه و مردم، در فرآیندهای خود اصلاحات و بهبود جدی داده و جایگاه بسیار پراهمیتی در فضای حکمرانی نوین کشور در تمدنسازی اسلامی ایفا نمایند.
جوانان و افراد فرهیخته بسیاری در شهرها و روستاهای کشور عزیزمان وجود دارند که دارای ایدههای نو، انگیزه و انرژی فراوان برای ایفای نقش و کنشگری فعالانه در مساجد و امور گوناگون هستند و دیده نمیشوند؛ اما چرا این حضور پررنگ نیست و معمولاً افرادی خاص و ثابت، امور مساجد را به دست دارند و در اکثریت غالب، تمایلی به تغییر و بازنگری جدی در کارها و اقدامات نیست؟ ضروری است ائمه محترم جماعت در مساجد کل کشور و نیز هیات امناهای مسجدها، تغییراتی جدی در نوع نگاه خود به کارکرد مساجد در جامعه امروزی داشته که خود بحثی مفصل را میطلبد و نیازمند گفتگو و اشتراک فکر و اندیشه است.
اگر ظرفیت ها و جوانان شهر را به مسجد نکشانیم، یا دشمنان این سرزمین آنها را در گوشیها و فیلمها و ماهوارهها جذب میکنند و یا طبقهی نخبگانی به جای مسجد، تمایل به فضاهای دیگر دارد و این اتفاق پسندیدهای نیست. اگر مسجد جاذبهای برای جذب حداکثری و دفع حداقلی نداشته باشد، عکس قضیه اتفاق میافتد که اغلب جامعه یا از مسجد گریزانند و یا وقت و حوصله آن را ندارند. به عنوان مثال، اگر فردی یک شب یا یک بعد از ظهر نیاز به خلوتی به هر علتی دارد، بدون شک مسجد بهترین گزینه برای پناه بردن این شخص از دغدغههای خود(ولو به صورت موقت) نیست؟
پیشنهادات و ایدههایی در این حوزه قابل ارائه به هر یک از ائمهی جماعت محترم مساجد در کشور عزیزمان و نیز هیات امنای محترم این اماکن مقدس قابل ارائه است؛ اگر عزم و درخواستی جدی و رسمی برای شنیدن و بررسی این ایدهها و دغدغهها باشد.
