آیا پشتون‌ها در پاکستان،‌ خطری برای اسلام‌آباد هستند؟  

  4030101026

کارشناس مسائل افغانستان با تشریح چرایی تنش میان پاکستان و افغانستان اظهار داشت: پس از روی کار آمدن طالبان در افغانستان، به نظر می‌رسد پشتون پاکستان طی این جریانات و تحولات تقویت شده‌اند و مسائلی ایجاد می‌کنند که برای پاکستان چندان مطلوب نیست و موجب ناراحتی مقامات اسلام آباد است.

به گزارش ایسنا، اولین بار نیست که از زمان روی کار آمدن طالبان در افغانستان شاهد تنش میان کابل و اسلام آباد هستیم و به نظر می‌رسد این تنش و درگیری‌ها ادامه دار هم باشد، یکی از مهم‌ترین دلایل چالش میان افغانستان و پاکستان گروه‌های تروریستی مانند تحریک طالبان پاکستان هستند که به ادعای مقامات پاکستان این گروه‌ها در خاک افغانستان مستقر هستند. 

با این حال اخیرا نیز حمله جنگنده‌های پاکستانی به مناطقی در شرق افغانستان منجر به تشدید تنش میان دو کشور همسایه شد که این اتفاق واکنش مقامات دولت افغانستان را در پی داشت و ذبیح الله مجاهد، سخنگوی ارشد طالبان در بیانیه‌ای اعلام کرد که این حملات هوایی پس از آن انجام شد که یک بمب گذار انتحاری کامیون حامل مواد منفجره خود را به یک پست نظامی در شمال غرب پاکستان کوبید و هفت سرباز را کشت. 

این مقام طالبان با محکومیت این اقدام خطاب به پاکستان گفت که «چنین حملاتی نقض حریم افغانستان است و عواقب بدی در پی خواهد داشت که مهار آن در توان این کشور نخواهد بود و در عین حال ابراز داشت که دولتش اجازه نمی‌دهد که خاک افغانستان بر ضد دیگر کشورها از جمله پاکستان مورد استفاده قرار گیرد. 

مجاهد همچنین گفت: «حضور گروه‌های خودسر خارجی در افغانستان را رد می‌کنیم آنها اجازه فعالیت در خاک افغانستان ندارند. در این راستا ما تلاش‌های نهایی خود را کرده‌ایم و هنوز هم می‌کنیم؛ ولی یک چیز را ما باید بپذیریم که افغانستان با پاکستان یک خط مشترک بسیار طولانی دارد.

گفته شد  مسئولیت این حملات را یک گروه شبه نظامی تازه تاسیس به نام جیش الفرسان محمد بر عهده گرفت. این در حالی است که مقامات امنیتی پاکستان معتقدند که این گروه عمدتا از اعضای تحریک طالبان پاکستان هستند که اغلب سربازان و پلیس پاکستان را هدف قرار می‌دهند. 

تنش میان کابل و اسلام آباد به همین جا ختم نشد، وزارت دفاع دولت طالبان در افغانستان نیز در واکنش به این حملات هوایی، مراکز نظامی پاکستان در نقاط مرزی را مورد هدف قرار داد. 

وزارت دفاع دولت سرپرست افغانستان حمله پاکستان را یک اقدام «تجاوزکارانه» به خاک افغانستان خوانده و گفت: «نیروهای دفاعی کشور آماده پاسخ به هر گونه اقدام‌های تجاوزکارانه بوده و در هر حالت از تمامیت ارضی شان دفاع خواهند کرد».

علی رستمی کارشناس مسائل افغانستان در گفت‌وگو با ایسنا در تحلیل خود از تنش و درگیری اخیر میان پاکستان و افغانستان اظهار داشت: در نظر داشته باشیم پشتون‌ها در دو بخش یکی در افغانستان و عمده آن‌ها در پاکستان ساکن هستند، در واقع در پاکستان حیاط خلوتی برای خود دارند، اما زمانی که طالبان سر کار  آمد کسی تصور نمی‌کرد بخش پشتونی که در پاکستان مستقر هستند چنین تحرک و فعالیتی در پرتو وجود طالبان در افغانستان از خود نشان دهند، به همین دلیل شاهد یکسری تحرکات در مرزهای پاکستان به ویژه مناطق پشتون‌نشین هستیم.

وی خاطرنشان کرد: این اولین بار نیست که وضعیت مرزها میان پاکستان و افغانستان دچار درگیری و تنش می‌شود و طی این مدت چندین بار نیز اتفاق افتاده بود اما اتفاقات اخیر به نظر آغاز و شروع گسترده‌تر فعالیت آنان است و در چنین شرایطی پاکستان مجبور است با مسائلی که در بخش پشتون نشین کشورش است برخورد مناسب‌تری داشته باشد.

این کارشناس مسائل افغانستان همچنین بیان کرد: قاعدتا باید این مساله را مدنظر داشت که پشتون پاکستان طی این جریانات و تحولات تقویت شده‌اند و مسائلی ایجاد می‌کنند که برای پاکستان چندان مطلوب نیست و موجب ناراحتی مقامات اسلام آباد است.

رستمی ابراز عقیده کرد: تصور می‌کنم این مساله نه تنها تداوم پیدا می‌کند بلکه از سوی افغانستان تشدید شده و مورد حمایت قرار می گیرد و به شکل تروریستی خود را نشان می‌دهد که برای پاکستان خطرناک خواهد بود.

وی درباره تاثیر شرایط داخلی پاکستان بر این تحولات نیز ابراز کرد: دیدیم نخست وزیر کنار گذاشته شده پاکستان و حامیان او در انتخابات رأی زیادی می‌آورند و این مساله نشان می‌دهد که جریانی قصد دارند نخست وزیر سابق را که در زندان بود، دوباره به قدرت برگردانند، ضمن این‌که در انتخابات اخیر پاکستان هیچ حزبی نتوانست قدرت را در دست بگیرد  و دولت ائتلافی شکل گرفت.

این کارشناس مسائل افغانستان درباره این‌که آیا همسایگان می‌توانند برای جلوگیری از تنش در منطقه نقش داشته باشند؟ اظهار داشت: هنوز مشکلاتی برای امارت اسلامی وجود دارد مانند این که در سازمان ملل و یا سایر جوامع بین‌المللی به رسمیت شناخته نشده است، در مقابل پاکستان عضو سازمان ملل است و طبیعتا در این مسائل دست بالاتر را خواهد داشت. اما کشورهای همسایه مانند ایران یا چین که با افغانستان روابط دوستانه‌ای دارند می‌توانند در این موضوعات ورود کرده و نقش ایفا کنند. 

در پی این درگیری‌ها رسانه‌های پاکستان به نقل از نماینده ویژه نوشته‌اند که «پاکستان در جریان گفت‌وگوها به دولت موقت کابل گفته است که باید تحریک طالبان پاکستان را خلع سلاح کند و رهبری آن را بازداشت کند. طالبان خط قرمز پاکستان است، اسلام‌آباد شواهدی در دست دارد که نشان می‌دهد تحریک طالبان پاکستان از طریق همکاران افغان از هند پول می‌گیرد و در حدود پنج تا شش هزار تحریک طالبان پاکستان در افغانستان حضور دارند».

در عین حال وزارت خارجه طالبان کاردار سفارت پاکستان را در ارتباط با این مسائل احضار و تاکید کرد که « امارت اسلامی به اسلام‌آباد گوش‌زد می‌کند که هیچ‌گونه تجاوزی به خاک افغانستان قابل تحمل نیست». با این وجود اسلام‌آباد هم معتقد است «گروه‌های تروریستی از جمله تی‌تی‌پی در افغانستان، همواره از خاک این کشور برای انجام حمله در پاکستان استفاده کرده‌اند».

همچنین وزارت خارجه پاکستان تاکید کرده اسلام‌آباد به حاکمیت و تمامیت ارضی افغانستان اهمیت می‌دهد و همواره گفت‌وگو و همکاری را برای مبارزه با تهدیدهای تروریستی در اولویت قرار داده است.