کودتای نافرجام بولیوی در یک نگاه

  4030407061

تلاش گروهی از نیروهای نظامی ارتش در بولیوی برای انجام کودتا با بازداشت و تغییر یک ژنرال ارشد که رهبری این عملیات را بر عهده داشت، شکست خورد.

به گزارش ایسنا، بامداد پنجشنبه به وقت تهران شماری از خودروهای زرهی ارتش بولیوی به دستور ژنرال «خوان خوزه زونیگا» فرمانده نیروهای مسلح بولیوی که وعده «بازگشت دموکراسی به کشور» را داده بود، به سمت درهای کاخ دولتی هجوم بردند. در عرض چند ساعت کشور ۱۲ میلیون نفری بولیوی شاهد عملیاتی بود که به نظر می‌رسید یک کودتای نظامی برای به‌دست‌ گرفتن کنترل دولت به شمار می‌رود.

زونیگا بازداشت شد و فرمانده جدیدی که «لوئیس آرسه» رئیس‌جمهور بولیوی بلافاصله تعیین کرد؛ به نیروهای نظامی دستور توقف عملیات را داد و همه سربازان به همراه صفی از خودروهای ارتشی عقب‌نشینی کردند و پس از تنها سه ساعت، به شورش پایان دادند.

آسوشیتدپرس در گزارشی از این کودتای شکست‌خورده آورده است: صدها نفر از هواداران آرسه با پرچم‌ بولیوی و خواندن سرود ملی در میدان مقابل کاخ ریاست‌جمهوری تجمع کردند.

علاوه بر زونیگا، «خوان آرنز سالوادور» معاون سابق فرمانده نیروی دریایی نیز بازداشت شده است. وزیر دفاع بولیوی نیز در حالی که همراه با فرمانده جدید منصوب شده توسط آرسه مقابل دوربین خبرنگاران حاضر شده بود، اعلام کرد «همه چیز تحت کنترل است» و بولیوی از یک «کودتای شکست‌خورده» جان سالم به‌در برد.

«اوو مورالس» رئیس جمهور پیشین بولیوی نیز در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس حرکت سربازان ارتش در میدان مقابل کاخ دولت را «کودتای در حال ساخت» خواند و آن را محکوم کرد.

آسوشیتدپرس نوشت آرسه و مورالس ماه‌هاست با هم اختلاف دارند. مورالس می‌خواهد دوباره در سال ۲۰۲۵ نامزد ریاست جمهوری شود. آرسه احساس می‌کند حق دارد برای انتخاب مجدد نامزد شود و نمی‌خواهد به خاطر مورالس کنار بکشد. این ۲ بر سر سیاست اقتصادی، ائتلاف‌های قانونگذاری، انتخابات قضایی و بسیاری از موضوعات دیگر با هم اختلاف نظر دارند.

هفته گذشته، ژنرال زونیگا فرمانده گفت مورالس نباید اجازه داشته باشد دوباره نامزد شود و اگر او بخواهد دوباره در سال ۲۰۲۵ رئیس‌جمهور شود، ارتش مورالس متوقف خواهد شد.

آرسه اما زونیگا را به خاطر نظراتش اخراج کرد و گفت فرماندهان نظامی نباید در مورد سیاست اظهار نظر کنند و قطعاً نباید نیروی نظامی را تهدید به دخالت در روند دموکراتیک انتخاب رئیس‌جمهور بعدی کنند. 

سران کشورها و دولت‌های منطقه آمریکای لاتین نیز با محکوم کردن عملیات سربازان، به این واقعه واکنش نشان دادند.

رئیس‌جمهور هندوراس گفت: «نیروهای مسلح بار دیگر کودتایی جنایتکارانه انجام دادند.» سازمان کشورهای آمریکایی (OEA) نیز این واقعه را محکوم کرد. رئیس‌جمهور مکزیک این عملیات را «حمله‌ای علیه دموکراسی» خواند و رئیس‌جمهور شیلی نیز اعلام کرد، کشورش از «دولت قانونی» بولیوی به رهبری آرسه حمایت می‌کند.

«پدرو سانچز» نخست‌وزیر اسپانیا نیز گفت این کشور «اقدامات نظامی در بولیوی را به شدت محکوم می‌کند». او با اشاره به همبستگی و "حمایت از دولت بولیوی افزود: «مادرید خواستار احترام به دموکراسی و حاکمیت قانون است».

«اورزولا فون درلاین» رئیس کمیسیون اروپا نیز در واکنش به وقایع بولیوی با انتشار پیامی در ایکس اعلام کرد: «اتحادیه اروپا در کنار دموکراسی‌ها می‌ایستد. ما حمایت قاطع خود را از نظم قانون اساسی و حاکمیت قانون در بولیوی اعلام می‌کنیم.»

«جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز گفت اتحادیه اروپا «هرگونه تلاش برای تضعیف نظم قانون اساسی در بولیوی و سرنگونی دولت‌های منتخب بر اساس اصول دموکراتیک» را محکوم و با مردم و دولت بولیوی اعلام همبستگی می‌کند.

«ناصر کنعانی» سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز روز پنج‌شنبه «کودتا علیه بنیان‌های دموکراسی و تعرض به نهادهای دموکراتیک و دولت قانونی» در بولیوی را محکوم کرد و گفت جمهوری اسلامی «بر اعاده نظم و قانون و بازگشت قدرت به دولت قانونی این کشور تأکید دارد.»