کرفس از خانواده سبزیجات است و طبع آن گرم و خشک است. گیاه کرفس با توجه به کم کالری بودن برای قرارگیری در رژیم غذایی افرادی که به دنبال کاهش وزن هستند بسیار مناسب است. از مهمترین خواص کرفس میتوان به تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش خطر ابتلا به سرطان، بهبود قوای جنسی، تسکین درد میگرن، درمان یبوست، کمک به هیدراته شدن بدن، موثر در درمان آکنه و جوش، جلوگیری از پیری زودرس پوست و کاهش علائم یائسگی اشاره کرد.
کرفس یکی از گیاهانی است که از نظر سلامتی و مغذی بودن، جایگاه ویژهای دارد. این گیاه با ریشههای پر طراوت و ساقههای بلندش، به عنوان یکی از مهمترین منابع ترکیبات مغذی برای سلامتی شناخته میشود. به علاوه، از خواص سلامتی کرفس میتوان به تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش التهابات و حفظ سلامتی قلب اشاره کرد. مصرف منظم این گیاه میتواند به بهبود وضعیت سلامتی کمک کرده و روند پیشرفت بیماریها را کاهش دهد.
از نظر تاریخی، کرفس به دوران باستان بازمیگردد و در اوایل بوداییان، یونانیان و رومیان برای خواص دارویی و آشپزی مورد استفاده قرار میگرفت. این گیاه از خانواده گلخانهای و دارای ویژگیهای منحصر به فردی است که آن را از سایر گیاهان متمایز میکند.
کرفس حاوی ویتامینهای A، C و K، فولات، مواد معدنی ضروری و بیش از دهها آنتی اکسیدان دیگر است. همچنین کرفس نسبت به سایر سبزیجات سبز کالری بسیار کمتری دارد.
کرفس ممکن است ریسک ابتلا به سرطان را کاهش دهد
کرفس یک سبزی پر خاصیت است که سرشار از آنتیاکسیدانها، فلاونوئیدها و سایر ترکیبات مفید است که میتوانند به محافظت از بدن در برابر آسیبهای سلولی و بیماریهای مزمن مانند سرطان کمک کنند. آنتیاکسیدانهای موجود در کرفس میتوانند به مبارزه و با رادیکالهای آزاد کمک کنند. رادیکالهای آزاد مولکولهای ناپایداری هستند که میتوانند به DNA آسیب برسانند و منجر به سرطان شوند.
آنتیاکسیدانها با خنثی کردن رادیکالهای آزاد از این آسیب جلوگیری میکنند. کرفس همچنین حاوی دو فلاونوئید زیست فعال به نام آپیژنین و لوتئولین است که هر دو دارای خواص ضد سرطانی هستند.
آپیژنین: آپیژنین یک عامل پیشگیریکننده از سرطان است که میتواند به از بین بردن سلولهای سرطانی کمک کند. این ماده با از بین بردن رادیکالهای آزاد، مهار رشد سلولهای سرطانی و افزایش اتوفاژی (فرایندی که بدن از طریق آن سلولهای ناکارآمد را از بین میبرد) عمل میکند.
لوتئولین: لوتئولین نیز دارای خواص ضد سرطانی است. این ماده با مهار رشد سلولهای سرطانی و القای آپوپتوز (مرگ برنامه ریزی شده سلولها) عمل میکند.
علاوه بر آنتیاکسیدانها و فلاونوئیدها، کرفس حاوی پلی استیلنهای زیست فعال و کاسپاز نیز است که ممکن است به کاهش خطر سرطان کمک کنند. پلی استیلنهای زیست فعال ترکیباتی هستند که میتوانند از تشکیلات سرطانی متعدد جلوگیری کنند. کاسپاز یک پروتئین است که ممکن است به کشتن سلولهای سرطان سینه کمک کند.
تقویت سیستم ایمنی بدن
اگر میخواهید بدنی سالم و مقاوم در برابر ویروسها داشته باشید توصیه میشود در سبد غذایی خود گیاه کرفس را قرار دهید. زیرا کرفس دارای مقدار زیادی ویتامین ث است که بسیار موثر در تقویت سیستم ایمنی بدن و دفاع در برابر ویروسها است. وجود ویتامین ث در کرفس باعث افزایش مولکولهای ایمونوگلوبولین است که تقویت سیستم ایمنی بدن را بر عهده دارند.
به کاهش التهاب کمک میکند
مطالعهای که توسط دانشگاه هاربین در چین انجام شد، نشان داد که کرفس منبع مهمی از فلاونولها است. فلاونولها که یکی آنتیاکسیدانهای موجود در کرفس هستند که نقش مهمی در خواص ضدالتهابی این سبزی ایفا میکنند. کرفس همچنین حاوی ترکیبی به نام لوتئولین است که میتواند از التهاب در سلولهای مغز جلوگیری کند. علاوه بر این، کرفس میتواند از رشد هلیکوباکتر پیلوری که باعث گاستریت (التهاب مخاط معده) میشود، جلوگیری کند.
بهبود قوای جنسی
کسانی که دچار ناتوانی جنسی هستند می توانند از کرفس در روند درمان خود استفاده کنند. قسمت ساقه کرفس سرشار از دو مادهی آندروستنولون و اندرواستنون است که باعث تحریک و افزایش میل جنسی در افراد میشود، تحقیقات نشان میدهند که مصرف کرفس تعداد اسپرم در مردان را نیز افزایش میدهد.
ممکن است به کاهش فشار خون کمک کند
کرفس حاوی یک ماده شیمیایی گیاهی به نام فتالید است که دیواره سرخرگها را شل کرده و جریان خون را افزایش میدهد. این امر به کاهش فشار خون کمک میکند. علاوه بر فتالید، کرفس سرشار از نیترات نیز بوده که ممکن است با تولید اکسید نیتریک به کاهش فشار خون کمک کند. اکسید نیتریک یک ماده شیمیایی است که میتواند دیواره سرخرگها را شل کرده و جریان خون را افزایش دهد.
تسکین درد میگرن
علاوه بر خواصی که برای کرفس بیان شد میتوان از تخم کرفس هم استفاده کرد، مصرف تخم کرفس بخاطر دارا بودن منیزیم بسیار موثر در کاهش سردردهای شدید است و سردردهای شدید ناشی از میگرن را کنترل کند، یکی از دلایل مهم که افراد دچار میگرن میشوند از دست دادن آب بدن است کرفس گیاه پر آبی است که مفید برای سلامت بدن و موثر در کاهش درد میگرن است.
سلامت قلب و عروق را بهبود میبخشد
کرفس از دیرباز در طب سنتی برای درمان بیماریهای مختلف از جمله فشار خون بالا استفاده میشده است. تحقیقات جدید نشان میدهد که کرفس میتواند به بهبود سلامت قلب و عروق نیز کمک کند. کرفس سرشار از پلی فنول است. پلی فنولها میتوانند به کاهش التهاب که یکی از عوامل اصلی بیماریهای قلبی عروقی است، کمک کنند.
همچنین، پلی فنولها میتوانند به کاهش آسیب به دیواره رگهای خونی کمک کنند. با این حال، تحقیقات بیشتری برای درک کامل فواید کرفس برای سلامت قلب و عروق مورد نیاز است.
درمان یبوست
وجود فیبر بالا در کرفس بسیار موثر در درمان یبوست است که مصرف آن باعث ایجاد تحرک در روده میشود و این عمل باعث میشود دفع مناسبی صورت بگیرد.
ممکن است به بهبود هضم غذا کمک کند
فیبر موجود در کرفس آن را به یک ماده غذایی مهم برای بهبود هضم غذا و سلامت گوارش تبدیل میکند. فیبر موجود در کرفس به دو نوع محلول و نامحلول تقسیم میشود. فیبر محلول در کرفس توسط باکتریهای روده بزرگ تخمیر میشود.
فرایند تخمیر، اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه تولید میکند که یکی از آنها بوتیرات نام داشته و برای سلامت دستگاه گوارش بسیار مهم است. فیبر نامحلول در کرفس نیز به تقویت حرکات روده کمک میکند.
غنی از ویتامین و مواد معدنی با شاخص گلیسمی پایین است.
هنگامی که کرفس میخورید از ویتامینهایی همچون A، K و C و مواد معدنی مانند پتاسیم و فولات بهره مند میشوید. کرفس، سدیم کمی دارد. از آنجایی که کرفس شاخص گلیسمی پایینی دارد؛ میزان قند خون را به تدریج افزایش میدهد.
کرفس خاصیت قلیایی دارد
کرفس به دلیل وجود مواد معدنی مانند منیزیم، آهن و سدیم میتواند اثرات خنثی کنندهای روی غذاهای اسیدی داشته باشد- لازم به ذکر است که این مواد معدنی برای عملکردهای حیاتی بدن ضروری هستند.
حفظ سلامت استخوانها
ویتامین K و مواد معدنی مانند فسفر که در کرفس وجود دارند، میتوانند به بهبود سلامت استخوانها و پیشگیری از بیماریهای مرتبط با استخوانها کمک کنند.
اثرگذاری در کاهش وزن از خواص کرفس است
یکی از مهمترین خواص کرفس، کمک به کاهش وزن و چربیسوزی است. کرفس کالری کمی دارد و حاوی فیبر است و به همین علت باعث میشود برای مدت زمان طولانیتری احساس سیری کنید. فیبر نامحلول موجود در کرفس میتواند احساس سیری را افزایش دهد و به کاهش وزن کمک کند.
آب زیاد کرفس هم ممکن است در لاغری مفید باشد. این سبزی همچنین متابولیسم چربی (لیپید) را تنظیم میکند. میتوانید کرفس را با سبزیجات دیگر که کالری بیشتری دارند میل کنید. شواهد عنوان میکنند که کرفس چون سرشار از آب است، شاید میزان کالری مواد غذایی دیگری که به همراه آن خورده میشوند را کاهش دهد. این موضوع ممکن است در لاغری اثرگذار باشد.
ممکن است به درمان آسم کمک کند
درباره خواص کرفس در درمان آسم تحقیقات زیادی وجود ندارد؛ با این حال گفته میشود که تخم کرفس خواص ضدقارچی و ضدباکتریایی دارد و به همین دلیل میتواند در درمان آسم مفید باشد. به تحقیقات بیشتری دربارهی این خاصیت کرفس نیاز است.
کمک به درمان دیابت از خواص کرفس است
کرفس حاوی آنتیاکسیدانهایی به نام فلانول است که نقش آنها در کاهش سطح قند خون مورد مطالعه قرار گرفته است. بعضی از محققان باور دارند که ویتامین K کرفس ممکن است خواص ضددیابتی داشته باشد. این سبزی ممکن است التهاب و مقاومت به انسولین را کاهش دهد که این موضوع منجر به بهبود متابولیسم گلوکز میشود.
هرچند هیچ مدرک علمی در این زمینه وجود ندارد. شواهد نشان میدهند که مصرف کرفس ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهد. دیابت ممکن است توسط باکتری ایجادکنندهی مشکلات گوارشی تحریک شود. از آنجایی که کرفس به مبارزه با این باکتری کمک میکند، ممکن است در کاهش احتمال ابتلا به دیابت اثرگذار باشد.
هرچند برای تأیید این خاصیت کرفس لازم است مطالعات بیشتری انجام شوند. مطالعه انجام شده روی موشهای صحرایی در ایران به این نتیجه رسید که عصاره تخم کرفس میتواند دیابت را کنترل کند. به مطالعات انسانی برای تأیید این فایده کرفس نیاز است.
تسکین علائم یائسگی را میتوان از خواص های کرفس در نظر گرفت
بعضی از ترکیبات گیاهی موجود در کرفس به نام فیتواستروژنها ممکن است به متعادل کردن سطح هورمونها کمک کنند. مواد غذایی غنی از فیتواستروژنها میتوانند در تسکین علائم یائسگی مفید باشند. کرفس حاوی فیتواستروژن است و به همین دلیل میتواند برای زنان یائسه مفید باشد. هرچند باید تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شود.
عوارض جانبی کرفس چیست؟
مصرف کرفس ممکن است در بعضی از افراد منجر به عوارض جانبی از جمله واکنشهای آلرژیک، خونریزی و منقبض شدن رحم در زنان باردار و تداخل با داروهای دیگر شود. مصرف زیاد کرفس ممکن است گاز را به دنبال داشته باشد. با این حال توجه داشته باشید که تحقیقات محدودی دربارهی عوارض جانبی کرفس انجام شده است.
خانمهای باردار، کرفس نخورند!
شاید بعضی افراد تصور می کنند هیچ یک از سبزیجات در دوران بارداری نمیتوانند مضر باشند. در حالی که این تصور اشتباه است. گیاه مفیدی مثل کرفس با وجود خواص شگفت انگیز، در دوران حاملگی برای خانمها ممنوع است؛ چرا که ممکن است خوردن آن باعث سقط جنین یا به وجود آمدن نقص عضو شود. این در حالی است که افراد مبتلا به بیماری سنگ کلیه نباید از خوردن کرفس غافل شوند؛ زیرا این گیاه، سموم بدن را از بین می برد، به علاوه برای کلیه های شما به عنوان یک سنگشکن طبیعی به حساب میآید.