واکنش پزشکیان به انتقادات از کابینه
رئیس‌جمهور از منتقدان کابینه پیشنهادی دولت چهاردهم خواست پس از شروع به کار، کابینه را از روی عملکرد آن مورد نقد قرار دهند.
مسعود پزشکیان، رئیس جمهور در واکنش به برخی انتقادات از ترکیب کابینه پیشنهادی در توییتی نوشت: «مردم عزیز سرمایه بزرگ دولت شمایید، توجه و حساسیت شما در انتخاب اعضای کابینه ارزشمند است.
بی‌تفاوتی به رفتار سیاستمداران جای خود را به انتقاد داده است. این یعنی ما یک گام به جلو رفته‌ایم. در مرحله انتخاب و بررسی کابینه از صاحبنظران متعددی مشورت گرفتیم و تلاش کردیم با رویکرد وفاق و همدلی، بهترین وضعیت ممکن را با ظرفیت‌های موجود رقم بزنیم.
صبر کنید کابینه کار کند و آن‌را از روی عملکردش نقد کنید.»
واکنش محمد شریعتمداری به انتقادات از کابینه پزشکیان
به گزارش ایسنا، محمد شریعتمداری از وزرای دولت دوازدهم در واکنش به برخی اظهار نظرها درباره مسعود پزشکیان رئیس‌جمهوری در پی ارائه فهرست وزرای پیشنهادی به مجلس شورای اسلامی، با صدور پیامی خاطرنشان کرد: دولت پزشکیان با «مشی اعتدالی اجماع ساز و ائتلاف حول محور منافع ملی» به راهش ادامه میدهد و توجه به منافع مردم را وجهه همت خود قرار خواهد داد.
در بخشی از این پیام آمده است: «هیچکس منکر نقص و ایراد در کل این فرآیند نیست، نتیجه بدست آمده تاکنون «نه ایده‌آل ترین بلکه ممکن‌ترین نتیجه مطلوب بود»
ما امیدوار به رفتار روامدارانه مجلس محترم با دولت رئیس جمهور پزشکیان هستیم اما حتی اینکه هیچ اختلافی در این باره با مجلس نباشد، خواسته‌ای حداکثری است. سازوکارهای طبیعی اینکار طبق معمول پیش خواهد رفت، مردم شاهد و ناظر صحنه هستند.
جهان به آخر نرسیده است!
دولت رئیس‌جمهور پزشکیان با همان «مشی اعتدالی اجماع ساز، ائتلاف حول محور منافع ملی» به راهی که در پیش گرفته با استحکام ادامه میدهد و توجه به منافع مردم را وجهه همت خود قرار خواهد داد و در جهت منافع ملی ایران گامهای بلندی بیاری خدا و حمایت مردم برخواهد داشت. شک ندارم که حتی آن پنجاه درصد مردم عزیز ایران که رای ندادند هم ، در اقدامات آتی دولت دکتر پزشکیان تحقق برخی از خواسته های خود را خواهند دید.
نگران نباشیم و به آینده دولت رئیس جمهور پزشکیان و جمهوری اسلامی امیدوارانه بنگریم. خوب فکر کنید، خوب فکر کنید، اگر رقیب پزشکیان پیروز میشد امروز چه حالی داشتید؟»
کابینه پیشنهادی، دولت وفاق ملی را محقق می‌کند
ایران نوشت: «انتقاد، حق هر شهروندی است و دولت‌ها، از جمله دولت چهاردهم موظف به شنیدن انتقادها هستند. نکته این است که فضای چالش‌برانگیز ایجاد شده پس از دو رویداد معرفی وزرا و استعفای ظریف، شرایط ویژه‌ای را برای دولت مسعود پزشکیان، آن هم در ابتدای راه ایجاد کرده است. این فضا که میتواند در ادامه راه برای دولت مخاطره‌آمیز هم باشد، نشان‌دهنده راه دشواری است که پزشکیان در پیش دارد، زیرا مطابق وعده‌ها و رویکردهای خود، پزشکیان از ابتدا نیز به دنبال تشکیل دولتی مبتنی بر وفاق ملی بوده است.
وفاق ملی به این معنی است که سهم‌خواهی و قرض دادن صندلی به جریان‌ها یا بازیگران غیرمتعهد و غیرمعتقد اقتصادی و سیاسی را مهار کرده و در عین حال، دولتی تشکیل شود که چه به لحاظ مدیریتی و چه سیاسی، بازیگران مسئولیت‌پذیر حاضر در صحنه سیاسی و اجتماعی ایران را نمایندگی کند.
هرچند نه به طور مطلق، اما می‌توان گفت که مسعود پزشکیان به طور نسبی در این کار موفق بوده است. ضمن اینکه برخی از وزرای پیشنهادی، به لحاظ کارآمدی، توان علمی و تخصص در حوزه‌های مربوطه، جزو سرامدان امروز کشور نیز محسوب می‌شوند.
افراطی‌ها در دوگانه عارف-ظریف می‌دمند
همشهری نوشت: «واقعیت این است که لیست آقای رئیس‌جمهور خیلی‌ها را غافلگیر کرد. درنهایت آقای ظریف استعفا و علت استعفا را کسری در اثرگذاری بر روند تصمیمات دولت اعلام کرد؛ همین نیز بهانه جدیدی بود تا عده‌ای به‌ظاهر طرفدار رئیس‌جمهور، دوگانه عارف-ظریف را راه‌اندازی کنند و در آتش این دوگانه بدمند...
کسانی که در آتش دوگانه عارف-ظریف می‌دمند عملا تندروی و افراط را پشت نقاب این دوگانه پنهان کرده‌اند؛ اتفاقا از ظریف هم نماد ساخته‌اند. ظریف هم با همه نقدهایی که ممکن است به او و عملکرد و جهت‌گیری بینشی‌اش وارد باشد، عامل و زمینه تندروی و افراط این جریان نخواهد شد؛ اما این جریان از سر ناچاری از ظریف نماد افراط ساخته‌اند...
راه‌اندازی دوگانه عارف-ظریف با توجه به استعفای ظریف و تخریب بی‌امان عارف، نشان میدهد که عده‌ای عبور زودهنگام از این دولت را کلید زده‌اند. این اتفاق قابل پیش‌بینی بود، اما نه به این سرعت.»
پاسخ زیدآبادی به انتقادات اصلاح‌طلبان از کابینه
احمد زیدآبادی در هم‌میهن نوشت: «در اینجا روی سخن با رهبران و بزرگان طیف‌های مختلف اصلاح‌طلب است که یا با حملات حامیان خود به دولت پزشکیان همسو شده و یا در برابر آنان سکوت کرده‌اند...
مگر غیر از این است که خودش بارها و بارها تکرار کرد که اهل دعوا نیست و کار با دعوا پیش نمی‌رود؟ مگر سوای این است که پزشکیان به کرات تأکید کرد که خواهان اجرای سیاست‌های کلی نظام است؟ مگر جز این است که شخص پزشکیان بارها و بارها بر لزوم آشتی و همکاری و همراهی تمام جناح‌های داخلی ایران اصرار ورزید؟
با این حساب، اگر واقعاً تحلیلی وجود دارد که سطح انتظارات بالا از کابینۀ پزشکیان را موجه نشان میدهد آن تحلیل بر پایۀ کدام‌یک از نظرات و دیدگاه‌های آقای پزشکیان بنا شده است؟ و اگر تحلیلی وجود ندارد، کنش و واکنش بدون تحلیل قرار است چه ثمری داشته باشد و به کدام نقطه ختم شود؟ در واقع، بسیاری از رأی‌دهندگان بر مبنای دو تحلیل وارد صحنۀ انتخابات شدند. یک عده، صِرف تأیید صلاحیت پزشکیان را نشانۀ انعطاف نظام برای انجام پاره‌ای اصلاحات با روش اجماعی قلمداد کردند و رأی به او را موجه دانستند.
جمعی دیگر نیز صرفاً از ترس به قدرت رسیدن طیف حامی سعید جلیلی، حضور در انتخابات و رأی به پزشکیان را به عنوان امری بازدارنده از بلایی آنی توجیه کردند. این دو دسته گرچه هر دو نسبت به برخی اعضای کابینه نقد جدی دارند اما منطقاً نمی‌توانند تا نفی کلیت کابینه و اظهار نومیدی و پشیمانی پیش بروند چراکه برای دستۀ اول اگر فرض انعطاف نظام همچنان پابرجا باشد، ترکیب کابینه خللی در آن تحلیل وارد نمی‌کند و برای دستۀ دوم نیز همین‌که یاران آقای جلیلی در کابینۀ پیشنهادی وجود ندارند، انتظار و توقع‌شان برآورده شده است.
با این حساب، این همه غوغا و قیل و قال بر سر کابینه‌ای که هنوز امتحان خود را پس نداده است برای چیست؟»
***
گمانه‌زنی درباره علل استعفای ظریف
دنیای اقتصاد نوشت: «پیاده شدن زودهنگام ظریف از قطار دولت چهاردهم، دو روایت دارد. نخست اختلافات پشت‌پرده در مورد انتخاب وزرا در شورای راهبری و دیگری فشارها به مسعود پزشکیان برای کنار گذاشتن ظریف از دولت. راویان هر دو داستان به فکت‌های خود استناد می‌کنند...
آن‌طور که برخی سیاسیون روایت کرده‌اند، ظریف(شنبه شب) برای برخی گزینه‌های پیشنهادی جنگید و توفیقی نیافت و در نهایت از کابینه خداحافظی کرد تا مسوولیت انتخاب‌هایی که به او و کمیته‌ها ارتباطی نداشت بر دوشش نباشد. از این دست روایت‌ها در مورد بالا گرفتن اختلاف‌ها برسر انتخاب وزرا در دولت، میان ظریف و برخی اعضای دیگر زیاد است...
اما استعفای ظریف از دولت روایت دومی هم دارد. براساس این روایت حضور ظریف در کنار پزشکیان از همان روزهایی که رقابت انتخاباتی درجریان بود مورد خشم جناح رقیب بود. این خشم پس از انتخاب ظریف به عنوان رئیس شورای راهبری انتخاب وزرای دولت و حضور او در صداوسیما بیشتر هم شد. در ادامه اعطای پست رسمی به او در دولت چهاردهم، ضربه نهایی را زد و فشارها را به رئیس‌جمهور و ظریف بیشتر کرد. ازهمین‌رو ظریف برای آنکه فشار بیشتری به دولت وارد نشود پس از انتخاب نهایی وزرا تن به استعفا داد.»
فرهیختگان نوشت: «گفته میشد علت استعفای ظریف، ردشدن صلاحیت او در استعلام‌ها به‌خاطر تولد فرزندش در خارج از ایران بوده است. ظریف البته در پیامی که روز گذشته بعد از انتشار پیام استعفای خود منتشر کرد، این موضوع را رد کرد و نوشت: «به‌رغم تولد برخی از فرزندانم حدود 40 سال قبل و در دوران تحصیل در آمریکا و قوانین خاک محور آمریکا، برای تابعیت قهری... هیچ نهاد نظارتی، مخالفتی با معاونت بنده اعلام نکرده است.»
او البته به این موضوع هم اشاره کرد که برای جلوگیری از هرگونه شائبه یا بهانه برای کارشکنی، هفته گذشته از معاونت راهبردی استعفا داده بود. اگرچه ظریف نظر منفی استعلام به‌خاطر تولد فرزندانش در آمریکا را رد کرد اما نکته مهمی که در این رابطه وجود دارد این است که برمبنای ماده 2 قانون نحوه انتصاب اشخاص در مشاغل حساس، انتصاب افرادی مثل کسانی که خود، فرزندان یا همسرشان تابعیت مضاعف دارند، در مشاغل حساس ممنوع است.
همچنین انتصاب دانشجویان، سفیران و ماموران دولتی و کارآفرینانی که در برخی کشورهای خارجی صاحب فرزند شده‌اند، ممنوع است. نکته مهمی که باید به آن توجه کرد این است که اجرای این قانون، انتخاب دستگاه‌ها را محدود می‌کنند و البته برای افرادی که به ناچار و برای ماموریت در این کشورها حضور داشتند و صاحب فرزند شدند نیز محدودیت‌های زیادی ایجاد می‌کند و اساسا به‌جای اینکه به نفع مدیریت کشور تمام شود به ضد خود تبدیل میشود.
امری که لزوم اصلاح این قانون برای امکان بهره‌برداری از نخبگان بیشتر در مسئولیت‌های مهم را فراهم می‌کند...
موضوع اصلی اختلاف و چالش در چینش کابینه، بر انتخاب وزرای پیشنهادی کشور یعنی اسکندر مومنی و وزیر پیشنهادی ورزش احمد دنیامالی بوده و ظریف مخالفت جدی با انتصاب این افراد داشته است.»
***
تاثیر استعفای ظریف بر دولت پزشکیان
فرهیختگان نوشت: «ظریف می‌توانست با برخی انتخاب‌های پزشکیان مخالف باشد ولی این اختلاف را به صحنه سیاسی نیاورد. او می‌توانست در کنار رئیس‌جمهوری که همین چند هفته قبل او را بهترین گزینه می‌دانست بماند و اشکالات را تا حد ممکن رفع کند ولی دعوا و آتش انداختن به دامان دولت را انتخاب کرد. نتیجه این اقدام ظریف قطعا فشار به دولت چهاردهم از سوی هم‌کیشان سیاسی و بدنه اجتماعی است.
رئیس‌جمهوری که از هفته‌های ابتدایی کارش اینچنین تحت فشار دوستان قرار بگیرد، کار راحتی نخواهد داشت. در همین دیدارهای اخیر رهبر انقلاب به‌خصوص با نمایندگان مجلس، به برخی نیروهای سیاسی که تفاوت ارگانیک با دولت جدید دارند توصیه علنی شد موفقیت دولت را موفقیت همه بدانید. چقدر عجیب و حیرت‌آور است که دوستان رئیس‌جمهور این موضع عقلانی را قبول ندارند و زیر میز دولت زدند...
اصلاح‌طلبان باید خیلی زود اقدام غیرمدبرانه ظریف را جبران کنند. نتیجه این ضربه عاطفی به پزشکیان دورتر شدن آنها از دولتی خواهد بود که هنوز کارش را شروع نکرده است. این فاصله‌گذاری زودهنگام بدون اثر اجتماعی خواهد بود و فقط معیاری برای برخورد ناجوانمردانه با دولت میشود. علاوه‌بر آن تصویر قهری این استعفا بن‌بست خودساخته‌ای است که یک نیروی سیاسی برای یک مجموعه بزرگ می‌سازد. چنانکه این سوال تاریخی برای همیشه بدون جواب باقی خواهد ماند: تضمین اینکه شما تا آخر یک مسیر با ما خواهید بود، چیست؟»
***
احتمال پس‌گرفتن معرفی یک وزیر
تابناک نوشت: «نام احمد دنیامالی به عنوان وزیر پیشنهادی ورزش و جوانان در دولت چهاردهم از سوی مسعود پزشکیان به مجلس شورای اسلامی داده شده است. با این حال از لحظه انتشار نام او به عنوان وزیر پیشنهادی، حواشی نیز آغاز شد. از جمله اینکه دنیامالی با انتشار برگه رأی خود در شبکه‌های اجتماعی نوشته بود «نه به دولت مرعوب، نه به دولت مسدود» و به همین دلیل بسیاری حتی مسئله وفاق ملی که پزشکیان آن را مطرح کرده بود را نقد کردند.
با این حال حواشی مربوط به معرفی دنیامالی به عنوان وزیر پیشنهادی ورزش فقط به همینجا ختم نمی‌شود که این مسئله هم بیشتر در فضای مجازی داغ شد. موضوع از این قرار است که انتخاب دنیامالی لحظه آخری بوده و او حتی برنامه‌ای برای این وزارتخانه نداشته و جدای از این مسئله هم شرایط احراز برخی وزرا نیز به دلیل انتخاب لحظه آخری آنها بررسی نشده است.
در خصوص دنیامالی زمزمه‌هایی شنیده شده است که گویا فرزند او تابیعت کشور دیگری را دارد و به همین دلیل او نمی‌تواند طبق قانون به وزارتخانه ورزش و جوانان برسد. در قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۱۳۸۶/۷/۸ و در بند الف ذیل ماده ۲ که انتصاب اشخاص در مشاغل و پست‌های حساس را ممنوع کرده، آمده است که «کسانی که خود، فرزندان یا همسر ایشان تابعیت مضاعف دارند.»
از همین‌رو گفته میشود که این موضوع در حال بررسی است و در صورتی که دنیامالی شرایط احراز نداشته باشد و موضوع تابعیت فرزند او در کشوری دیگر قطعی باشد، نام او از مجلس شورای اسلامی پس گرفته خواهد شد و وزیر پیشنهادی دیگری برای وزارتخانه ورزش و جوانان به لیست وزاری پیشنهادی اضافه میشود»
***
چه کسی مومنی را برای وزارت کشور به پزشکیان معرفی کرد؟
ابراهیم رضایی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با تسنیم، در تشریح نشست این کمیسیون که با حضور گزینه پیشنهادی دولت برای وزارت کشور برگزار شد، گفت: آقای مؤمنی برنامه‌ها و دستورکارهای خود را در حضور اعضای کمیسیون امنیت ملی تشریح و تأکید کرد که وزارت کشور یک وزارتخانه بین‌بخشی در قالب شوراهای مختلف و تقسیم‌کننده و هماهنگ‌کننده سایر دستگاه‌ها است تا سیاست‌های کشور را به پیش ببرند.
رضایی ادامه داد: محور دیگر برنامه‌های آقای مؤمنی درباره اتباع خارجی حاضر در کشور بود که تأکید داشتند که در گام اول ابتدا باید در ورود اتباع خارجی به کشور محدودیت ایجاد شود و سپس ساماندهی در حوزه اتباع داخل کشور صورت گیرد.
وی درباره نحوه معرفی اسکندر مؤمنی به‌عنوان وزیر پیشنهادی کشور بیان کرد: آقای مؤمنی در این رابطه تأکید داشت که؛ "هیچکس بنده را به آقای پزشکیان معرفی نکرد بلکه آشنایی بنده با آقای پزشکیان به زمان گذشته و در دانشگاه تبریز بازمی‌گردد، ازاین‌رو آقای پزشکیان بنده را برای سمت وزارت کشور در نظر گرفت".
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی گفت: آقای مؤمنی در رابطه با انتخاب استانداران و فرمانداران تصریح داشت که؛ "رئیس‌جمهور معیارها و شاخص‌هایی را به بنده اعلام کردند و تأکید داشتند که اگر فردی چنین شاخصه‌هایی را داشت به‌عنوان گزینه استانداری یا فرمانداری معرفی شود و افراد فعلی نیز اگر دارای مشخصه مذکور بودند در جایگاه خود ابقاء شوند".
حمایت روزنامه اصلاح‌طلب از مومنی
اعتماد نوشت: «يكی از مسائلی كه مومنی با آن مواجه است، عدم شناخت عمومی نسبت به وی است . برخلاف تصويری كه جريان‌های سياسی مخالف، منتقدان و شبكه‌های مجازی در خصوص گزينه وزير كشور با حجم بالا ارايه می كنند، سابقه و عملكرد گذشته مومنی در مناصب و موقعيت‌های مديريتی كه قرار داشته، با كمترين حاشيه و چالش مواجه بوده است.
جداي از حضور مستمر و موثر در جنگ تحميلي، عملكرد قابل دفاعي در زمان فرماندهي انتظامي و امنيتي شرق كشور برجاي گذاشته و در عين حال در طراحي و اجراي طرح‌هاي نوآورانه و خلاقانه چه در نيروي انتظامي از جمله سامانه 110 و همچنين پليس راهور مشاركت فعال داشته است .
حضور در دولت دوازدهم به عنوان دبير ستاد مبارزه با قاچاق مواد مخدر با حكم حسن روحاني رييس‌جمهور وقت هم تجربه و سابقه فعاليت اجتماعی او را تكميل كرده است . از مومنی به عنوان چهره محافظه‌كار، كم حرف نام برده میشود . شخصيت فردی و اجتماعي مومنی به لحاظ كم حاشيه بودن و ضعف ارتباط رسانه‌ای در ايجاد چنين تصويری، تاثيرگذار بوده است .
اما واقعيت اين است كه با توجه به چالش‌هايي كه كشور در حوزه اجتماعی و سياسي در سال‌های اخير با آن مواجه است خصوصا در حوزه حجاب و عفاف، مهاجرين، ناامنی و ناهنجاري‌ها و چالش‌هاي احتمالي در حوزه آب و محيط زيست، اسكندر مومني از جمله افرادي است كه با توجه به تجربه كاری در حوزه انتظامي و نظامی، برخوردار از دانش آكادميك و دانشگاهی و همچنين آشنايي خوب با شرايط اجتماعی و سياسی كشور، بهتر میتواند به دولت پزشكيان در امور محوله با بهره‌گيری از ظرفيت‌های ديگر اركان قدرت و حاكميت كمك كند .
بنابراين شايد مومنی با لحاظ همه شرايط گزينه‌ای ايده‌آل براي دولت پزشكيان نباشد، اما گزينه‌ای واقعي و موثر برای اين دولت می تواند باشد.»