«میراث ماندگاران»/به یاد باقر آیت الله زاده شیرازی

  4030528059

دکتر علی دارابی نوشت: در بزرگداشت هفدهمین سالگرد درگذشت دکتر باقر آیت الله زاده شیرازی، چهره ماندگار میراث فرهنگی که میراثی ماندگار از خود بجای گذارده است.

تحولات سده اخیر ایران در حوزه میراث فرهنگی، چندین نقطه عطف دارد. بعضی از این نقاط عطف، حاصل فرآیندها و تحولات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی اند و بعضی از آنها  قائم به فرد و افرادند.

بررسی تحولات دهه اول پس از دوران انقلاب اسلامی در حوزه میراث فرهنگی نشان می دهد که این دوره را باید دوره گذار از *«پراکندگی و ایجاد تمرکز تشکیلاتی»* و آغاز *«شکل گیری بنیان های فکری و مواجه علمی و نوین در مرمت و حفاطت آثار»* دانست.  

شکل گیری این دوران، علاوه بر تاثیرپذیری از ویژگی های فرهنگی و سیاسی زمینه ای در جامعه، مرهون نامداران و گمنامانی است که سهم بنیادی در شکل گیری بنیان های فکری جدید، تحولات ساختاری و تغییر رویه های عملی داشته اند.
مابین نامداران، نقش زنده یاد باقر آیت الله شیرازی به گونه ای دیگر جلوه گری می کند. 

دکتر باقر آیت الله زاده شیرازی، با شخصیتی ذو وجهین، توامان در قامت حکمرانی فرهنگی، در  ایجاد تمرکز ساختاری و شکل گیری سازمان میراث فرهنگی وقت؛ نقشی سیاسی، اجتماعی و تشکیلاتی در بستر اقتضائات دوره خود ایفا کرده است و در عرصه محتوایی و مواجه عملی؛ با اتخاذ رویکرد علمی، نقشی موثر در شکل گیری بنیان های علمی و نوین حفاظت و مرمت پس از انقلاب اسلامی داشته است.  دورانی که وابستگی علمی و عملی ایران به مرمت گران خارجی به حداقل رسیده و توانمندی جامعه حفاطت و مرمت ایران قوام و بروز یافته است. 
زمینه سازی برای قوام و بروز توانمندی جامعه حرفه ای مرمت ایران، کاهش وابستگی ها، نقش آفرینی در عرصه آموزشی، ایجاد و توسعه رشته های دانشگاهی و تلاش برای ایجاد توامان تخصص و تعهد؛ از مهمترین وجوه تاثیرگذاری ایشان بوده است. 

ماندگاری نامشان و سرآمدی ایشان در مابین «چهره های ماندگار میراث فرهنگی» از این روست که در حفظ «میراث ماندگار»، نهضتی ماندگار را رقم زده اند و از خود به عنوان میراثی ارزشمند به جای گذارده اند. 
۲۸ مرداد ۱۴۰۳، هفدهمین سالگرد درگذشت ایشان است. در تداوم راهشان و با تاسی به میراث برجای ماند ایشان، یادآوری شوم: 

-  حفاظت و صیانت از میراث فرهنگی، نیازمند رویکردی در قامت حکمرانی فرهنگی است.

-  میراث فرهنگی، پیوندی جاری و ساری با زندگی مردم دارد و در مراتب حفظ و صیانت آن، این پیوند باید مورد توجه قرار گرفته و مستحکم تر بشود.

-  تشکیلات دولتی میراث فرهنگی نیازمند تحول در تبیین جایگاه و سطح نقش آفرینی است. 

- بدون افزایش آگاهی و سواد میراثی جامعه و با تکیه صرف بر آگاهی، دانش و توانمندی های دستگاهی نمی توان پهنه فرهنگی به وسعت ایران را حفاظت کرد.