موج سواری سیاسی یا سلامت روان دانشجویان؟

حسین علی زاده، گروه اجتماعی الف،   4030813021 ۵۴ نظر، ۲ در صف انتشار و ۲۴ تکراری یا غیرقابل انتشار

با روشن شدن ماجرای دانشجوی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد معلوم شد این مساله علیرغم میل برخی مخالفان جمهوری اسلامی که از هر وسیله ای برای برافروختن جدال سیاسی استفاده می کنند چندان هم به علایق آنان ربطی نداشته هر چند که در همان ساعات اولیه انتشار این خبر به سرعت نمایشی تازه ترتیب دادند تا مثل همیشه بر موج های سیاسی آن سوار شوند.

اینجا نمی خواهیم در نقد این رویکرد رسوای برخی اپوزیسیون صاحب رسانه بپردازیم. آنچه بعد از روشن شدن ابعاد این ماجرا باید گفت و شایسته عنوان نقد است مساله کم توجهی به سلامت روان شهروندان در جامعه ماست. در جامعه ما سلامت روان چندان مورد توجه عمومی قرار ندارد. معمولا اختلال در سلامت روان برابر با دیوانگی دانسته می شود و همین امر مراجعه به پزشک و درمانگر را با مقاومت روبرو می کند. در حالی که روان آدمیزاد هم مانند جسمش ممکن است دچار بیماری شود و مراجعه به پزشک متخصص این امر ضرورت داشته باشد . 

آنچه مشخصا به بهانه ماجرای دانشجوی دانشگاه آزاد می توان گفت این است که ظاهرا در دانشگاه های ما هم به تبع فرهنگ عمومی در این زمینه کم توجهی صورت می گیرد. عمده اقدامات دانشگاه های ما در این زمینه به تشکیل پرونده پزشکی سلامت جسم و روان به هنگام ورود دانشجویان به دانشگاه محدود می شود و پس از آن پایش روانی یا مراجعات لازم دانشجویان چندان جدی گرفته نمی شود مگر آنکه مشکلات روان به مرحله ای برسد که نشانه های کاملا آشکار و مخربی پیدا کند. 

درباره دانشجوی دانشگاه آزاد نیز می توان پرسید چرا با توجه به بروز نشانه هایی که برخی از همکلاسی های دانشجوی یاد شده به آن اشاره کرده اند و با توجه به شرایط دشوار زندگی که حالا معلوم شده این دانشجو با آنها دست به گریبان بوده توجهی به این موضوع جلب شده نشده و این دانشجو بدون رسیدگی لازم به حال خود رها شده است؟ مساله سلامت روان دانشجویان در برخی رشته ها اهمیت دوچندانی می یابد. مثلا بنابر اعلام معاون وقت فرهنگی و دانشجویی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی در یک تست غربالگری سراسری از وضعیت سلامت روان دانشجویان علوم پزشكی كشور که در سال ۹۴ بر روی  ۲۰۰ هزار نفر انجام شد معلوم شد كه حدود دو درصد دانشجویان علوم پزشكی از نظر سلامت روان دچار آسیبهای جدی هستند، ۱۸ درصد در معرض آسیبهای روانی و رفتاری هستند و حدود ۴۰ درصد دیگر دانشجویان، به لحاظ سلامت روان نیازمند مشاوره هستند و موارد مشكوكی در بین آنها وجود داشته كه باید با مصاحبه حضوری، بررسی شود  و این به معنای ان است که حدود ۶۰ درصد از دانشجویان یاد شده مجموعا یا دچار آسیب جدی روانی هستند یا در معرض این آسیب ها هستند و یا نیازمند مشاوره اند .

نتایج مشابهی نیز احتمالا و کم و بیش درباره وضعیت سایر دانشجویان وجود دارد که اگر مساله مصرف دخانیات، مواد مخدر و به خصوص مواد روانگردان یا الكل را هم به آسیب های نیازمند مشاوره روانی بیفزاییم ماجرا جدی تر خواهد شد. براساس آماری که در سال ۹۴ دبیركل انجمن جهانی مبارزه با سل و بیماری های ریوی كه رئیس جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات در ایران نیز هست، ارائه شده،  حدود ۳۰ درصد دانشجویان دختر دانشگاه‌های كشور تجربه مصرف قلیان دارند و حدود ۱۰درصد دانشجویان دختر به مرور زمان به مصرف این ماده كه مملو از انواع مواد شیمیایی، سموم و فلزات سنگین سرطان زاست، معتاد می‌شوند.  

در مجموع به نظر می رسد مساله سلامت روان در جامعه و به خصوص دانشگاه های کشور نیازمند توجهی جدی و موثر است.