مالیات کجا مصرف شود؟؛ مردم تصمیم می گیرند

گروه اقتصادی الف،   4030814017 ۳۱ نظر، ۷ در صف انتشار و ۱۴ تکراری یا غیرقابل انتشار

طرح نشان‌دار کردن مالیات‌ها، به عنوان یکی از اقدامات نوآورانه، این امکان را فراهم کرده که مردم بتوانند تصمیم‌ بگیرند که مالیاتشان در چه پروژه‌هایی هزینه شود.

به گزارش الف مالیات همواره یکی از ابزارهای کلیدی در تأمین منابع مالی دولت‌ها برای توسعه زیرساخت‌ها و ارائه خدمات عمومی بوده است. شفافیت در نحوه هزینه‌کرد این منابع و دخالت مستقیم مردم در تعیین محل مصرف آن، به شکل قابل‌توجهی می‌تواند به افزایش اعتماد عمومی و بهبود تمکین مالیاتی کمک کند.

طرح نشان‌دار کردن مالیات‌ها، این امکان را فراهم کرده که مردم بتوانند به‌طور مستقیم تصمیم‌ بگیرند مالیاتشان در چه پروژه‌هایی هزینه شود، از جمله پروژه‌های زیرساختی، بهداشت، حمل‌ونقل و آموزش.

نتایج این طرح تاکنون بسیار امیدوارکننده بوده است. بر اساس آمارهای موجود، در سال جاری بیش از ۱۲ هزار میلیارد تومان از منابع مالیاتی به ۱۹۱۵ پروژه اختصاص یافته است. از این میان، ۱۳۲۳ پروژه در حوزه‌های حیاتی نظیر حمل‌ونقل، بهداشت و درمان، آموزش و پرورش، و آبرسانی به‌طور کامل تأمین مالی شده‌اند. این رویکرد توانسته است به توزیع عادلانه منابع کمک کند؛ به طوری که ۹۰ درصد از ظرفیت مالیاتی استان تهران به ۱۶ استان محروم کشور اختصاص یافته است، که این خود گامی بزرگ در جهت کاهش نابرابری‌های منطقه‌ای محسوب می‌شود.

علاوه بر این، تمرکز ویژه بر پروژه‌هایی با پیشرفت فیزیکی بالا، این اطمینان را ایجاد کرده که مردم خیلی زود نتایج ملموس این طرح را مشاهده خواهند کرد. تخصیص منابع به این شیوه، نه تنها باعث افزایش رضایت مردم از نحوه هزینه‌کرد مالیات‌ها شده، بلکه میزان تمکین مالیاتی را نیز افزایش داده است، زیرا مردم احساس می‌کنند که در توسعه کشور نقشی فعال دارند و منابع مالیاتی آن‌ها به بهترین شکل ممکن به کار گرفته می‌شود.

محمدصالح جوکار، رئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شوراهای مجلس در گفت‌وگو با الف  بیان کرد: مردم می‌دانند مالیاتشان نه تنها صرف مسائل عمومی کشور می‌شود، بلکه خودشان هم در تعیین محل خرج آن دخیل هستند. و طرح نشان‌دار کردن مالیات‌ها،   نقش مهمی در ایجاد حس تعلق اجتماعی و مشارکت فعال در امور کشور دارد.

به گفته وی این اقدام گامی بسیار مثبت بوده . اینکه مردم بتوانند مستقیماً تعیین کنند که مالیات‌هایشان در چه پروژه‌هایی هزینه شود، تحولی ارزشمند است که شفافیت و افزایش اعتماد عمومی را می‌تواند به دنبال داشته باشد. 

وی تأکید کرد: آغاز این طرح بسیار خوب است، اما برای اینکه به تحولی اساسی در نظام مالیاتی کشور برسیم، نیاز است که سهم بیشتری از مالیات‌ها نشان‌دار شوند. این اقدام، علاوه بر افزایش شفافیت و کاهش نابرابری‌ها، حس مالکیت و مشارکت مردم در توسعه کشور را به‌طور چشمگیری تقویت می‌کند. با توسعه این طرح، شاهد نظام مالیاتی کارآمدتر و مردمی‌تر خواهیم بود.

این نماینده مجلس گفت: این رویکرد را کاملاً مثبت می‌بینم و اعتقاد دارم که یکی از مهم‌ترین نقاط قوت آن این است که مردم خودشان می‌توانند ببینند مالیات‌هایی که پرداخت می‌کنند، در کجا و برای چه پروژه‌هایی خرج می‌شود. این شفافیت نه تنها باعث افزایش رضایت عمومی می‌شود، بلکه حس اعتماد و مشارکت مردم را در توسعه کشور تقویت می‌کند. 

جوکار ادامه داد: مردم وقتی می‌بینند که مالیات‌هایشان به‌طور مستقیم در پروژه‌های حمل‌ونقل، بهداشت، آموزش یا زیرساخت‌های دیگر خرج شده و نتایج آن ملموس است، اشتیاق بیشتری به پرداخت مالیات پیدا می‌کنند. این موضوع به معنای واقعی کلمه، مردمی‌سازی نظام مالیاتی است.

وی ادامه داد: یکی از دستاوردهای این طرح، امکان تخصیص عادلانه مالیات‌ها به استان‌های محروم و مناطق کمتر برخوردار بوده است. در واقع، بخشی از منابع مالیاتی استان تهران که همواره بیشترین سهم مالیات را دارد، به استان‌های محروم کشور اختصاص یافته و باعث شده تا این مناطق نیز بتوانند از امکانات و زیرساخت‌های مناسب‌تری برخوردار شوند. این توزیع عادلانه منابع، یکی از ارکان اصلی توسعه پایدار است و به نوعی باعث کاهش نابرابری‌های منطقه‌ای می‌شود. مردم در این مناطق وقتی مشاهده می‌کنند که مالیات‌های جمع‌آوری‌شده به بهبود زندگی‌شان کمک کرده، این احساس را خواهند داشت که نظام مالیاتی کشور به نفع آن‌ها عمل می‌کند.

نماینده مجلس دوازدهم خاطرنشان می‌کند: با وجود تمام مزایای این طرح، باید توجه داشت که ما هنوز در آغاز راه هستیم. این شیوه هنوز به طور گسترده در کشور اجرا نشده و میزان مشارکت مردمی در تصمیم‌گیری‌های مالیاتی محدود است. لازم است که این روند گسترش پیدا کند تا مردم به طور موثرتری در جریان مصرف مالیات‌ها قرار بگیرند و بتوانند نقش فعالی در تعیین محل هزینه‌کرد آن‌ها ایفا کنند.

وی تاکید کرد: هدف اصلی باید این باشد که این رویکرد به شکل گسترده‌تری در سطح کشور پیاده‌سازی شود. با گسترش این شیوه، مردم نه تنها در تعیین مصارف مالیاتی خود نقش بیشتری خواهند داشت، بلکه احساس مشارکت در توسعه و پیشرفت کشور نیز تقویت می‌شود. این فرآیند علاوه بر افزایش شفافیت، اعتماد عمومی را نیز افزایش می‌دهد و به مردم این اطمینان را می‌دهد که مالیات‌هایشان به‌درستی و در جهت منافع همگانی به کار گرفته می‌شود.