آزیتا نبی‌زاده در گفت‌گو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم به مناسبت نخستین روز از هفته آگاه‌سازی مقاومت آنتی‌بیوتیکی اظهار کرد: مقاومت میکروبی به حالتی گفته می‌شود که داروها برای درمان عفونت‌های ناشی از قارچ‌ها، ویروس‌ها و انگل‌ها دیگر اثرگذاری لازم را نداشته باشند. در واقع، میکروب‌ها به اثرات دارویی مقاوم می‌شوند و به همین دلیل درمان عفونت‌ها بسیار دشوارتر شده و خطر گسترش بیماری افزایش می‌یابد. مقاومت میکروبی یکی از مهم‌ترین تهدیدها برای سلامت عمومی است و سالانه جان میلیون‌ها نفر در سراسر جهان به دلیل این پدیده از دست می‌رود.

خطرات مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها

وی افزود: این پدیده مشکلات زیادی را برای فرد و جامعه به وجود می‌آورد که از جمله آن می‌توان به افزایش طول مدت بیماری، افزایش هزینه‌های درمان، نیاز به داروهای گران‌تر و شیوع بیماری‌های میکروبی پیچیده اشاره کرد. در واقع، مقاومت میکروبی موجب می‌شود بیماری‌هایی که در حال حاضر به راحتی درمان می‌شوند، به بیماری‌های غیرقابل درمان تبدیل شوند.

به زودی عفونت‌های جزئی ممکن است منجر به مرگ انسان‌ها شود

نبی زاده ادامه داد: آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضد میکروبی‌ که برای درمان بیماری‌ها استفاده می‌شوند، در اثر مصرف بیش از حد و نادرست، اثر خود را از دست می‌دهند. از سوی دیگر، تولید داروهای جدید ضد میکروبی بسیار هزینه‌بر بوده و با سرعت کمی صورت می‌گیرد بنابراین، اگر ما به نحوه مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها توجه نکنیم و این داروها را به طور غیرهوشمندانه و بیش از حد لازم مصرف کنیم، به زودی به جایی خواهیم رسید که حتی عفونت‌های جزئی یا جراحت‌های کوچک نیز می‌توانند باعث مرگ انسان‌ها شوند.

دلایل مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک در ایران

سرپرست گروه ارزیابی فناوری سلامت و مطالعات مدیریتی و اقتصادی سازمان غذا و دارو درباره علل مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها در کشور بیان کرد: درخصوص دلایل مصرف زیاد آنتی‌بیوتیک‌ها، اولین عامل ممکن است مراجعه دیرهنگام بیماران به پزشک باشد. عامل دوم، باورهای غلط مردم است. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که برای درمان بیماری‌های خود، به خصوص بیماری‌های ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفلوآنزا، باید آنتی‌بیوتیک مصرف کنند، در حالی که این نوع بیماری‌ها نیازی به درمان با آنتی‌بیوتیک ندارند. این موضوع مهم‌ترین عامل در مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها به شمار می‌رود. استراحت، افزایش مصرف مایعات و میوه‌های طبیعی بهترین درمان‌ها برای چنین بیماری‌هایی هستند.

36 درصد نسخ پزشکان حاوی آنتی بیوتیک است

وی بالا بودن میزان تجویز آنتی‌بیوتیک در کشور را عاملی دیگر برای مقاومت میکروبی دانست و تصریح کرد: طبق آمار موجود، حدود 36 درصد از نسخه‌های پزشکان در ایران حاوی آنتی‌بیوتیک است، در حالی که میانگین جهانی این رقم کمتر از 30 درصد است. در چند سال اخیر، با تلاش‌های سازمان غذا و دارو و برنامه‌های آموزشی، این میزان از 55 درصد به 36 درصد کاهش یافته است، اما همچنان برای رسیدن به استانداردهای جهانی نیاز به تلاش‌های بیشتر است.

توصیه‌هایی برای مصرف صحیح آنتی‌بیوتیک‌ها

سرپرست گروه ارزیابی فناوری سلامت و مطالعات مدیریتی و اقتصادی سازمان غذا و دارو تأکید کرد: مردم باید آگاه شوند که تنها زمانی باید آنتی‌بیوتیک مصرف کنند که پزشک برایشان تجویز کرده باشد و باید دوره درمان، دوز دارو و فاصله زمانی بین مصرف دارو را به دقت رعایت کنند. متاسفانه بسیاری از افراد به محض مشاهده علائم بهبودی، مصرف دارو را قطع کرده و باقی‌مانده آنتی‌بیوتیک‌ها را به اعضای خانواده یا دوستان خود می‌دهند. این اقدام نه تنها نادرست است، بلکه به شدت به افزایش مقاومت میکروبی کمک می‌کند.