میثم ظهوریان ابوترابی، نماینده مردم خراسان رضوی (مشهد، کلات) با انتقاد از روند بررسی و محتوای لایحه تجارت گفت: «یکی از نقدهای جدی من این است که این لایحه صرفاً در کمیسیون قضایی بررسی شده و نظرات کارشناسان اقتصادی در آن لحاظ نشده است. از همان ابتدا مسیر اشتباهی را طی کرده است. این لایحه یا باید از نظرات اقتصادی بهرهمند میشد یا نهایتاً در یک کمیسیون مشترک مورد بررسی قرار میگرفت.
متن این لایحه که در دوره قبل تصویب شده، با ایرادات متعددی همراه است. شورای نگهبان نیز به آن انتقاداتی وارد کرده است، از جمله اینکه نگاه در آن کاملاً حقوقی بوده و ملاحظات اقتصادی و بهرهوری اقتصادی نادیده گرفته شده است. متن لایحه بسیار سنگین و پر از اصطلاحات خاص حقوقی است که برای تجار و فعالان اقتصادی قابلفهم نیست.»
نادیده گرفتن کمیسیون اقتصادی؛ یک اشتباه استراتژیک
وی با انتقاد از عدم دخالت کمیسیون اقتصادی در بررسی لایحه تجارت گفت: «این لایحه که باید بر مبنای اصول اقتصادی تنظیم شود، حتی به کمیسیون اقتصادی ارجاع داده نشده است. در حالی که هدف اصلی قانون تجارت تسهیل فعالیتهای اقتصادی و شفافیت در قراردادهاست، نگاه صرفاً حقوقی به آن باعث شده از مأموریت اصلی خود فاصله بگیرد. ورود کمیسیون اقتصادی به اصلاحات لایحه تجارت میتواند بسیاری از مشکلات کنونی را برطرف کند و مسیر درستی را برای قانونگذاری در حوزه تجارت فراهم سازد.»
ابهامات و عدم شفافیت در لایحه تجارت
این نماینده مجلس با تأکید بر اهمیت شفافیت در قانون تجارت تصریح کرد: «یکی از مشکلات اساسی این لایحه این است که به شفافیت فرآیندها توجهی نشده است. عمده تجار نمیدانند حقوق و تکالیفشان چیست و در قراردادها، دست قاضی برای تفسیر باز گذاشته شده است. این مسئله باعث شده که متن لایحه، مبهم و بهشدت قابلتفسیر باشد. لایحه تجارت بیشتر به جنبههای قضایی پرداخته و بعد اقتصادی آن بسیار کمرنگ است، هدف قانون تجارت این است که فرآیندها شفاف باشد تا از رسیدگیهای قضایی جلوگیری شود. اما این لایحه حتی در موارد قضایی نیز دچار ابهام است و مراجع قضایی نمیتوانند بهدرستی از آن استفاده کنند.»
پیشنهاد برای بازنگری در لایحه تجارت
میثم ظهوریان در پایان پیشنهاد داد: «یکی از مسائل مهم در قانون تجارت این است که هزینه مبادله کاهش یابد. افراد باید از ابتدای قرارداد بدانند حقوقشان چیست و اگر طرف مقابل تعهدات خود را ایفا نکرد، چه مشکلاتی ایجاد خواهد شد. اما در این لایحه، نهتنها این موارد رعایت نشده، بلکه عدم شفافیت باعث افزایش ابهامات نیز شده است. اصلاحات لازم برای لایحه تجارت باید با ورود کمیسیون اقتصادی انجام شود تا نگاه اقتصادی و عملیاتی در آن لحاظ گردد و بتواند پاسخگوی نیازهای فعالان اقتصادی باشد.»