در شهرهای گرم و خشک مانند تهران،‌ استفاده از کولر آبی بسیار رایج است؛ البته این مدل کولر، نیاز به سرویس، تعمیر و نگهداری صحیح دارد تا بتواند در گرمای بالای ۳۰ درجه، محل زندگی و کار شما را به بهترین شکل خنک کند.

اگر کولر شما سرویس نشود نمی‌تواند فضای خانه را به خوبی خنک کند و ممکن است برق و آب زیادی مصرف کند.

 

طرز کار کولر آبی

کولر آبی از یک جعبه فلزی یا پلاستیکی بزرگ، موتور، فن، پمپ، شناور و پوشال تشکیل شده است. وقتی دستگاه را روشن می‌کنید، کولر پر آب می‌شود. وقتی دکمه برق پمپ را فشار می‌دهید، آب از طریق توربین به سمت لوله پخش آب حرکت می‌‌کند و زمانی‌که دکمه موتور را فشار می‌دهید، دینام کولر روشن می‌شود و می‌چرخد. با چرخش دینام، هوای خنک به سمت داخل حرکت می‌کند.

 

اقدامات مهم قبل از روشن کردن کولر آبی

 

پیش از اینکه اقدام به راه اندازی و استفاده از کولر آبی خود نمایید، لازم است اقدامات زیر را انجام دهید:

 

• قبل از روشن کردن کولر آبی مطمئن شوید که بدنه دستگاه برق ندارد.

• پیش از نصب و راه اندازی کولر باید کلید و فیوز را قطع کنید.

• برای عملکرد بهتر کولر آبی و بالا بردن راندمان دستگاه و همچنین جلوگیری از تابش نور مستقیم به بدنه و سقف کولر، از یک سایبان استفاده کنید.

• پایه های کولر را از نظر لقی چک کنید و در صورت لق بودن آن ها را محکم کنید.

• ایزوگام زیر کولر و پایه ها را بررسی کنید که آسیب ندیده باشند.

• از پوشال های با کیفیت و نو برای افزایش خنکی باد کولر استفاده کنید.

• همه شلنگ هایی که وظیفه آبرسانی به پوشال ها دارند را از نظر پارگی بررسی کنید.

• میزان سفتی تسمه را نیز بررسی کنید. تسمه نباید خیلی سفت یا خیلی شل باشد.

• عملکرد شناور را بررسی کنید تا دستگاه مشکلی نداشته باشد.

• کف کولر را با دقت چک کنید که هیچ پوسیدگی و سوراخی در آن وجود نداشته باشد. در صورت نیاز با عایق مناسب باید سوراخ های کف کولر را بپوشانید.

• برای حفظ زیبایی ظاهری و همچنین جلوگیری از خرابی کولر آبی سعی کنید قبل از راه اندازی آن در شروع فصل گرما، بدنه و کف را از هرگونه رسوب و جرم تمیز کنید.

• وجود آب مانده در مخزن کولر علاوه بر ایجاد بوی بد، باعث انتشار باکتری و کپک خواهد شد. بنابراین باید پس از تخلیه آب قدیمی کف کولر را تمیز کنید و پس از بستن واشر، درون کولر آب تمیز بریزید.

• اگر در دهانه کولر برای هدایت باد برزنت به کار رفته است، بهتر است قبل از روشن کردن دستگاه از سلامت آن مطمئن شوید.

 

۵ نکته مهم در راه اندازی کولر آب

۱. بررسی اتصالات کولر

یکی دیگر از نکات مهم قبل از راه اندازی کولر آبی این است که اتصالات کولر را با دقت بررسی کنید زیرا وجود اشکال در پیچ و اتصالات کولر موجب ‌ایجاد صداهای آزاردهنده می‌شود.

 

۲. بررسی تمیز بودن کولر

از آنجایی که کولر در فضای باز قرار دارد معمولا گرد و غبار به داخل آن نفوذ می‌کند. وجود گرد و غبار در قسمت داخل کولر باعث می‌شود که کولر نتواند به خوبی کار کند. به همین منظور هنگام راه اندازی کولر حتما تمیزی داخل آن را بررسی کنید.

یکی از نکات مهم در نحوه سرویس کولر آبی، شست‌وشوی منظم دستگاه است. قبل از اینکه کولر را روشن کنید، پیچ‌ و مهره‌های آن را بررسی کرده و از محکم‌بودن آن‌ها اطمینان حاصل کنید. پس از این مرحله، کف کولر را تمیز کنید. توجه داشته باشید که برای این کار از فرچه پلاستیکی استفاده کنید؛ زیرا فرچه‌های زبر، رنگ کولر را خراب می‌کنند.

اگر رنگ کف کولر از بین رفته است، یک ظرف قیر ایزوله از رنگ‌فروشی بخرید و با قلم‌مو روی کف کولر بکشید. برای اینکه کولر به خوبی کار کند، باید همه گوشه‌های آن را تمیز کنید و گرد و خاک را بگیرید. اگر گرد و غبار داخل کولر باشد، از طریق دریچه وارد خانه می‌شود و به ریه‌های شما آسیب می‌زند

 

۳. بررسی پمپ آب

پمپ آب کولر وظیفه انتقال آب داخل سینی را به شلنگ‌های متصل به پوشال‌ها را دارد. این قطعه معمولا جزو قطعاتی بوده که خیلی زود خراب می‌شود و خراب شدن آن روی سایر بخش‌ها کولر هم تاثیر می‌گذارد و‌حتی باعث سوختن کولر می‌شود. در نتیجه قبل از راه انداختن کولر حتما پمپ آب آن را بررسی نمایید و از سلامت آن مطمئن شوید.

 

۴. بررسی تسمه کولر

تسمه وظیفه انتقال نیروی محرکه را از موتور به بخش دورانی کولر را به عهده دارد. خراب بودن تسمه موجب آسیب دیدن موتور می‌شود پس قبل از راه اندازی کولر در تابستان حتما وضعیت تسمه آن را با دقت بررسی کنید و‌ اگر تسمه دچار پارگی یا پوسیدگی است حتما یک تسمه جدید و‌مناسب تهیه کنید.

 

۵. بررسی موتور کولر

موتور کولر در واقع قلب کولر آبی محسوب می‌شود یعنی کولر آبی بدون موتور تنها یک قطعه فلزی به شمار می‌رود و هیچ کارایی ندارد. در نتیجه پیش از راه اندازی کولر حتما سلامت موتور آن را بررسی نمایید و‌ در صورت خراب بودن آن را به یک تعمیرکار حرفه‌ای بسپارید یا یک موتور جدید خریداری نمایید.

 

۶. روغن زدن به یاتاقان‌ها، چرخ تسمه و دینام

یاتاقان‌ها، چرخ تسمه و دینام یا همان بخش‌های دورانی کولر اگر خشک باشند به خوبی نمی‌توانند حرکت کنند. معمولا در طول فصل پاییز و زمستان که‌ کولر بلا استفاده است، بخش‌های دورانی آن کاملا خشک می‌شوند. به همین دلیل حتما با دقت آن‌ها را روغن‌کاری کنید تا به خوبی بچرخند.

 

مراحل راه اندازی کولر آبی در تابستان

مرحله اول: شستن داخل کولر

شستن قسمت داخلی کولر اولین کاری است که هنگام راه انداختن کولر باید انجام دهید. این مرحله خود شامل چند گام مختلف است که عبارتند از:

۱.۱ قطع کردن برق و باز کردن درب‌ها

ابتدا برق ورودی کولر را قطع نمایید و درب‌های کنار کولر را باز کنید. برای باز کردن درب‌ها فقط کافی است که دست خود را زیر دستگیره‌ها قرار دهید و درب را به طرف بالا حرکت دهید تا از بدنه جدا شود. پس از آن درب را به سمت عقب بکشید.

۱.۲ باز کردن شیر تخلیه کولر

پس از برداشتن درب‌ها، شیر تخلیه کولر را باز کنید تا آب‌های انباشته شده در کف کولر تخلیه شود. برای باز کردن شیر، یک دست خود را روی قسمت بالایی شیر که درون کفی قرار دارد، بگذارید و دست دیگر خود را زیر کولر ببرید و به آرامی شیر را بپیچانید.

۱.۳ تمیز کردن پمپ کولر

بعد از تخلیه آب کف کولر، پمپ کولر را بردارید و رسوباتی که روی بدنه و کف آن انباشته شده را تمیز کنید و‌ کمی به آن روغن بزنید. برداشتن پمپ بسیار ساده بوده و‌ فقط کافی است خارهای پشت پمپ را با دست بگیرید و‌ به سمت عقب بکشید و پمپ را از شلنگ جدا نمایید.

۱.۴ تمیز کردن سبد پمپ

پمپ معمولا داخل بک سبد قرار دارد که تمیز و سالم بودن آن روی عملکرد پمپ تاثیر می‌کذارد، در نتیجه حتما سبد پمپ را تمیز کنید یا اگر قابل استفاده نیست یک سبد جدید خریداری نمایید.

۱.۵ شستن فن و کفی کولر

بدون شک پس از چند ماه که به سراغ کولر آبی خود بروید مشاهده می‌کنید که فن کولر مملو از گرد و غبار است. این گرد و غبار قطعا پس از روشن کردن کولر آبی، به داخل منزل یا محل کار شما ورود پیدا می‌کنند. پس با نهایت احتیاط و دقت فن کولر را شستشو دهید. فقط توجه کنید که آب روی موتور نریزد. سپس با یک فرچه روی قسمت کفی کولر بکشید تا رسوبات و خرده پوشال‌ها تمیز شود. اگر قسمت کفی پوسیده و غیر قابل مصرف است حتما آن را تعویض نمایید.

 

مرحله دوم: روغن کاری قطعات مکانیکی داخل کولر

در طول مدتی که از کولر استفاده نمی‌شود، گرد و غبار روی قطعات داخلی آن می‌نشیند. این گرد و غبار مانع عملکرد صحیح تجهیزات و سوختن کولر می‌شود. در نتیجه یکی از مراحل مهم در راه اندازی کولر آبی، روغن‌کاری یاتاقان و موتور کولر است. برای روغن زدن به یاتاقان‌ها، روی لبه یاتاقان یک سوراخ کوچک با درپوش وجود دارد که باید درپوش را بردارید و چند قطره روغن داخل سوراخ‌ها بریزید. روغن زدن موتور هم بسیار ساده بوده و‌باید به محور اصلی موتور روغن بزنید.

 

مرحله سوم: بررسی سلامت تسمه پروانه و تعویض آن در صورت نیاز

در مرحله سوم کشسانی و سلامت تسمه پروانه کولر را بررسی کنید و اگر پوسیدگی یا پارگی روی تسمه وجود دارد یا حالت کشسانی آن از بین رفته است باید یک تسمه جدید روی کولر ببندید. چون خراب بودن تسمه کولر باعث آسیب دیدن موتور کولر و ایجاد صداهای آزاردهنده می‌شود.

در رابطه با خرید تسمه برای کولر یک نکته مهم وجود دارد که هنگام خرید باید به آن توجه کنید آن هم این است که سایز تسمه کولر به مدل و اندازه کولر بستگی دارد. پس حتما هنگام خرید تسمه به فروشنده سایز و مدل کولر خود را بگویید یا سایز تسمه قبلی را یادداشت کنید و یک تسمه با همان سایز تهیه نمایید.

 

مرحله چهارم: عوض کردن پوشال‌ها

تمیز و نو بودن بودن پوشال‌های کولر آبی باعث عملکرد بهتر کولر می‌شود. در نتیجه بهتر است که پوشال‌ها زود به زود عوض شوند. تعویض پوشال‌ها، فرآیند پیچیده و‌دشواری نیست و فقط باید اقدامات زیر را انجام دهید.

یکی از مهم‌ترین نکات در راه‌‌اندازی مجدد کولر آبی، عوض‌کردن پوشال‌ها است. پوشال‌های کولر محل مناسبی برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها هستند. این باکتری‌ها بافت پوشال را از بین می‌برند. اگر پوشال در اثر رشد قارچ و باکتری آسیب ببیند، بوی ناخوشایندی از خود ساطع می‌کند.

پوشال کولر آبی، که به نام پوشش سلولزی نیز شناخته می‌شود، وظیفه دارد تا هوای عبوری از کولر را با جذب رطوبت خنک کند و به این ترتیب به افزایش کارایی کولر کمک کند. پوشال‌ها با جذب آب و عبور هوای گرم از خود، باعث تبادل حرارت و تولید هوای خنک می‌شوند. نشانه‌های خرابی پوشال کولر آبی شامل کاهش عملکرد کولر، خشک شدن یا ترک خوردن پوشال و همچنین مشاهده گرد‌وغبار یا کثیفی زیاد در پوشال است. این مشکلات خبر می‌دهد که به تعویض پوشال و بررسی وضعیت کلی کولر نیاز است. علت خرابی پوشال کولر آبی معمولا به دلیل فرسودگی طبیعی، تجمع گرد‌وغبار و رسوبات و همچنین عدم تعویض به موقع پوشال‌ها رخ می‌دهد. همچنین، استفاده از آب آلوده و عدم سرویس منظم نیز می‌تواند به خرابی پوشال‌ها منجر شود.

پوشال کولر آبی در قسمت‌های کناری کولر و درون محفظه‌های مخصوص قرار دارد. برای بررسی وضعیت پوشال، ابتدا باید پوشال‌ها را از کولر خارج کرده و بررسی کنید که آیا خشک، ترک خورده، یا کثیف شده‌اند. همچنین، بررسی کنید که آیا پوشال به درستی در محل خود قرار دارد و نشت آب وجود ندارد.

پوشال‌ محیطی مناسب برای رشد باکتری‌ها و قارچ‌هاست که در طول زمستان بین تار و پود پوشال‌ رشد می‌کنند. وقتی که کولر شروع به کار می‌کند و آب روی پوشال‌ها جاری می‌شود، این باکتری‌ها فعال شده و باعث می‌شوند هوایی نامطبوع و بدبو وارد خانه شود. اما این باکتری‌ها می‌توانند باعث ایجاد بیماری‌های تنفسی برای ساکنین خانه شوند. به همین دلیل هر سال باید به وضعیت‌شان رسیدگی کنید.

اگر بعد از بررسی مشاهده کردید که پوشال هنوز نو است و می‌تواند یک سال دیگر هم کار کند، خوب آن را بشویید. در غیر این صورت، حتما آن را تعویض کنید. قیمت پوشال هم چندان زیاد نیست و تعویض آن هزینه‌ زیادی روی دستتان نمی‌گذارد. هیچ‌وقت از یک پوشال بیش از دو سال استفاده نکنید.

هنگام خرید پوشال جدید حتما ظرفیت کولر را مدنظر قرار دهید. اگر پوشال کولرهای کم‌ظرفیت را روی کولرهای با ظرفیت بالاتر ببندید، منافذ به خوبی پوشیده نمی‌شود و این موضوع، باعث افزایش مصرف انرژی می‌شود. حال اگر عکس این کار را انجام دهید؛ یعنی پوشال کولرهای با ظرفیت بالا را روی کولرهای با ظرفیت پایین ببندید، هوا به خوبی در کولر گردش پیدا نمی‌کند که باز هم منجر به افزایش مصرف انرژی می‌شود.

برای تعویض پوشال باید ابتدا درب‌های کولر را باز کنید. سپس میله‌های فلزی نگهدارنده پوشال را با پیچ‌گوشتی خارج کنید. حال درب‌های کولر را خوب بشویید (ترجیحا با یک جسم فلزی مانند سیخ یا پیچ‌گوشتی کانال‌های عبور آب را بشویید تا رسوب‌ها به خوبی جدا شوند). حال پوشال جدید را جایگزین کنید (اگر اندازه پوشال از درب کولر شما بزرگ‌تر است، می‌توانید گوشه‌های آن را کمی تا کنید تا به خوبی در داخل درب قرار گیرد). حال دوباره میله‌ها را روی پوشال‌ها ببندید. درب‌های کولر را جا بیندازید و تمام! شما پوشال‌ها را با موفقیت تعویض کرده‌اید.

• با یک انبردست، خارهای نگهدارنده روی درب مولر را باز کنید و‌ پو‌شال‌های قبلی را بردارید.

• بعد از برداشتن پوشال‌ها، درب کولر را به خوبی بشویید تا رسوبات انباشته شده روی درب تمیز شود. در واقع تمیز بودن درب‌ها باعث جریان هوای بهتر خواهد شد.

• در آخر هم پوشال‌های جدید را روی درب قرار دهید و بست‌های تعبیه شده روی درب را ببندید.

مرحله پنجم: تنظیم کردن شناور

در این مرحله آب ورودی کولر را باز کنید و عملکرد شناور را بررسی نمایید. اگر شناور سالم باشد به محض پر شدن کفی کولر، بازوی شناور به سمت بالا حرکت می‌کند تا جریان آب قطع گردد و آب سرازیر نشود. اما اگر پس از پر شدن کف کولر، جلوی ورود آب را نگرفت یعنی تنظیم نیست و باید پیچ روی آن را بپیچانید تا تنظیم شود.

مرحله ششم: اطمینان از سیستم لوله کشی آب کولر

سیستم لوله کشی آب کولر شامل پمپ آب، شیر ورودی، شیلنگ آب، شیلنگ آب پخش کن و‌چند راهه توزیع کننده آب می‌شود. مسدود بودن یا حتی سوراخ بودن هر کدام از تجهیزات موجب اختلال در عملکرد کولر یا نشت آب می‌شود. پس حتما وضعیت سیستم لوله کشی آب کولر را با دقت بررسی نمایید و اگر ایرادی روی هر کدام از قطعات سیستم لوله کشی آب کولر وجود دارد، قطعه مورد‌نظر را تعویض نمایید.

 

مرحله هفتم: درست کردن سایه‌بان و‌ یک‌سری اقدامات دیگر

در آخر یک سایه‌بان مناسب روی کولر نصب کنید زیرا نور آفتاب روی عملکرد کولر تاثیر می‌گذارد. پس از نصب سایه‌بان هم لازم است که اقدامات زیر را انجام دهید:

• تراز بودن پایه‌های کولر را بررسی نمایید.

• عملکرد کلیدها ی کولر را چک‌ کنید.

• دریچه‌های کولر را باز کنید.