کد مطلب: 70261
نگاهی بر وضعیت رباتیک در ایران
تاریخ انتشار : شنبه ۱۱ ارديبهشت ۱۳۸۹ ساعت ۱۳:۱۷
مقدمه
در این نوشتار ما به بررسی مسابقات رباتیک و وضعیت رشته ی مهندسی رباتیک در دانشگاه های کشور می پردازیم و از هر گونه نقد ، تحلیل و تفسیر می پرهیزیم و آن را به مخاطب می سپاریم . به امید آن که این نوشتار جرقه ای برای بهبود وضعیت صنعت رباتیک ایران باشد .
مسابقات رباتیک
هر ساله مسابقات رباتیک بسیاری در سطح کشور برگزار می گردد . به طوری که می توان گفت هرماه دو مسابقه برگزار می شود . سه مرکز مهم ، ادعای مسئولیت برگزاری این مسابقات را در سطح کشور دارند :
1- مرکز پژوهش های علمی وصنعتی وزارت صنایع ( جشنواره خوارزمی)
2- کمیته ملی روبوکاپ ایران زیر نظر دانشگاه آزاد اسلامی واحد قزوین ( ربوکاپ ایران اپن)
3- معاونت پژوهشی وزارت علوم و فناوری (مسابقات دانشگاه سمنان)
علاوه بر این سه مورد ، کانون های پژوهشی بسیج دانشجویی و انجمن های علمی دانشجویی دانشگاه ها نیز اقدام به برگزاری مسابقات رباتیک می نمایند . روز چهارشنبه هشت اردیبهشت ، معاونت پژوهشی وزارت علوم مبلغ 15 میلیارد ریال برای برگزاری 15 مسابقه ی کشوری رباتیک تصویب نمود . با یک حساب سر انگشتی می توان پی برد که سالانه تقریبا 3000 تیم یا 10,000 نفر مشغول به ساخت ربات های مسابقه ای در کشور می باشند . این افراد سرمایه و وقت خود را در این راه صرف می نمایند . اگر کمی با این مسابقات آشنا باشیم مشاهده می نماییم که این مسابقات اکثرا در هفت رشته ی مسیریاب ، مین یاب ، آتشنشان ، جنگجو ، فوتبالیست سایر کوچک و شبیه سازی فوتبال برگزار می گردد .
که هیچ کدام از این مسابقات خروجی صنعتی ندارند. براستی چرا باید وقت دانشجویان فعال کشور را با این مسابقات هدر داد ؟ آیا دانشجویی که در حال ساخت ربات قوتبالیست است می داند صنعت کشور به چه رباتی نیاز دارد ؟ در پاسخ از مسئولین به این پرسش که چرا با این وجود شما علاقه مند به برگزاری این مسابقات هستید ، خواهیم شنید " رباتیک مهم ترین شاخه ی علوم مهندسی و تکنولوژی است و ما با برگزاری این مسابقات می خواهیم از دستاورد های این مسابقات در صنعت کشور استفاده نماییم و دانشحویان را با آخرین تکنولوژی های روز آشنا سازیم." .
رشته ی مهندسی رباتیک در دانشگاه های کشور
رشته ی مهندسی رباتیک در سال 1381 برای اولین بار در کشور و در دانشگاه صنعتی شاهرود با هدف کمک به صنعت کشور و بومی کردن صنعت رباتیک و عقب نیافتادن از کشور های صنعتی دنیا ، در مقطع کارشناسی تاسیس شد و تا سال 1387 که دانشگاه صنعتی همدان نیز این رشته را به رشته های خود افزود تنها دانشگاه ارائه دهنده ی رشته ی مهندسی رباتیک ، دانشگاه صنعی شاهرود بود . متاسفانه اکنون که هشت سال از عمر این رشته در کشور می گذرد ، تنها پنج دانشگاه کشور در مقطع کارشناسی در این رشته دانشجو می پذیرند و در مقطع کارشناسی ارشد و بالاتر ، هیچ خبری از این رشته وجود ندارد . هنوز هیچ یک از 10 دانشکاه مادر کشور ، این رشته را ندارند .خیلی از کسانی که در کنکور شرکت می نمایند و به این رشته بسیارعلاقه دارند ولی به علت این که دانشگاه های برتر این رشته را ندارند و نمی خواهند از مزایای این دانشگاه ها محروم شوند به ناچار به رشته ای که بدان علاقه ندارند می روند .
در پرسش از دانشگاه ها که چرا اقدام به تدریس رشته ی مهندسی رباتیک نمی نمایید ، جواب های زیر را خواهیم شنید .
1- صنعت ایران هنوز آن قدر پیشرفت نکرده است که به فارغ التحصیلان رباتیک نیاز داشته باشد ! و ما برای این که مسئول اشتغال دانشجویان خود هستیم ! ، این رشته را تدریس نخواهیم کرد.
2- بازار کار این رشته محدود است و نمی خواهیم به دانشجویان را در تنگنا قرار دهیم .
3- رشته ی رباتیک همان مهندسی برق (مکانیک) است که چند واحد اختیاری دروس مکاتیک (برق) دارد . پس نیاز به تعریف این رشته نداریم .
4- چون دانشجوی مقطع کارشناسی از نظر امتیاز برای اساتید ارزشی ندارد ، استادی راضی نیست در این رشته تدریس نماید .
5- مهندسی رباتیک در سطح کارشناسی معنا ندارد و فقط در سطح دکترا تعریف می گردد که ما استادی در این سطح برای این رشته نداریم .
نتایج
اگر مسئولان در این هشت سال به جای صرف هزینه های بسیار گسترده در مسابقات رباتیک ؛ به زیر ساخت های این رشته ، تاسیس این رشته در دانشگاه ها ، تاسیس پژوهشکده های رباتیک و ... می پرداخت ، امروزه ایران یکی از قطب های صنعت رباتیک در جهان بود. با توجه به سند چشم انداز 20 ساله کشور ، نیازمند تغییر جهتگیری مسئولان در این زمینه هستند.
محسن جعفرزاده
اردیبهشت 1389
سید محسن
۱۳۸۹-۰۲-۱۲ ۱۶:۰۶:۱۴
سلام
مشکل اینه که کار به دست متخصص سپرده نمیشه چون تشخیص میزان تخصص در این زمینه برای عموم که چه ارز کنم حتی خواص هم بسیار مشکل شده
همون مسابقاتی که در موردش صحبت شد هم باید توجه کردچه کسانی و با چه امکانات و شرایطی برگزار می کنند .
مثلا هیچ بخشنامه یا قانونی در مورد شرایط تدریس رباتیک نداریم و اگه هم باشند عموما محدود کننده اند تا تشویق کننده یا شفاف کننده .
رشته رباتیک در دانشگاه هایی که رشته رباتیک آورده اند ، حداقل صنعتی شاهرود (محل تحصیل خودم )فاجعه است
ما اصلا تعریفی از رباتیک نداریم حتی در سطح دانشگاه که مسئولیت این موضوع اول با رسانه هاست ، حمایتی که رسانه های ما از نانو کردند بسیار خوب بود البته به لطف ستاد نانو ولی در زمینه رباتیک نه ، همین طور تشخیص متخصصان رباتیک بسیار مشکل شده به نحوی که دیگر ملاک خوبی برای این موضوع نمی توان یافت ، مدرک و تحصیل هم کاملا غیر مرتبط با این موضوع هستند لذا مدرک گرایی هم پاسخگوی وضعیت ما نیست
صنعت به کارشناسان رباتیک اعتماد ندارد و 100 درصد هم حق دارد چون این فارغ التحصیلان نیاز های صنعت را رفع نمی کنند
همین شما که در مورد سیاست گذاری های رباتیک کشور صحبت می کنید مسابقات سطح پایین کشوری شاهرود رو بدون داشتن هیچ تجربه ای حتی ساخت یک ربات تعقیب خط برگزار کردی
و هیچ مرکز یا ارگانی از هیچ کس در این مورد بازخواست نکرد
و از آن جالب تر این که چه طور مسئولیت یک مسابقه کشوری به یک دانشجوی جدید الورود بدون سابقه هم در زمینه مدیریتی و هم در زمینه علمی واگذار میشه تا بدون حمایت اساتید و حتی دانشجویان رشته با دانشجویان تربیت بدنی آن هم به عنوان داور اقدام به برگزاری مسابقه کنه ؟ (309077)
مشکل اینه که کار به دست متخصص سپرده نمیشه چون تشخیص میزان تخصص در این زمینه برای عموم که چه ارز کنم حتی خواص هم بسیار مشکل شده
همون مسابقاتی که در موردش صحبت شد هم باید توجه کردچه کسانی و با چه امکانات و شرایطی برگزار می کنند .
مثلا هیچ بخشنامه یا قانونی در مورد شرایط تدریس رباتیک نداریم و اگه هم باشند عموما محدود کننده اند تا تشویق کننده یا شفاف کننده .
رشته رباتیک در دانشگاه هایی که رشته رباتیک آورده اند ، حداقل صنعتی شاهرود (محل تحصیل خودم )فاجعه است
ما اصلا تعریفی از رباتیک نداریم حتی در سطح دانشگاه که مسئولیت این موضوع اول با رسانه هاست ، حمایتی که رسانه های ما از نانو کردند بسیار خوب بود البته به لطف ستاد نانو ولی در زمینه رباتیک نه ، همین طور تشخیص متخصصان رباتیک بسیار مشکل شده به نحوی که دیگر ملاک خوبی برای این موضوع نمی توان یافت ، مدرک و تحصیل هم کاملا غیر مرتبط با این موضوع هستند لذا مدرک گرایی هم پاسخگوی وضعیت ما نیست
صنعت به کارشناسان رباتیک اعتماد ندارد و 100 درصد هم حق دارد چون این فارغ التحصیلان نیاز های صنعت را رفع نمی کنند
همین شما که در مورد سیاست گذاری های رباتیک کشور صحبت می کنید مسابقات سطح پایین کشوری شاهرود رو بدون داشتن هیچ تجربه ای حتی ساخت یک ربات تعقیب خط برگزار کردی
و هیچ مرکز یا ارگانی از هیچ کس در این مورد بازخواست نکرد
و از آن جالب تر این که چه طور مسئولیت یک مسابقه کشوری به یک دانشجوی جدید الورود بدون سابقه هم در زمینه مدیریتی و هم در زمینه علمی واگذار میشه تا بدون حمایت اساتید و حتی دانشجویان رشته با دانشجویان تربیت بدنی آن هم به عنوان داور اقدام به برگزاری مسابقه کنه ؟ (309077)
مرتضی
۱۳۸۹-۰۲-۱۲ ۱۹:۳۰:۵۷
ما اصلا تعریفی از رباتیک نداریم حتی در سطح دانشگاه که مسئولیت این موضوع اول با رسانه هاست
شما چطور می گویید تعریف یک علم با رسانه ها است ؟!!!!
و از آن جالب تر این که چه طور مسئولیت یک مسابقه کشوری به یک دانشجوی جدید الورود بدون سابقه هم در زمینه مدیریتی و هم در زمینه علمی واگذار میشه تا بدون حمایت اساتید و حتی دانشجویان رشته با دانشجویان تربیت بدنی آن هم به عنوان داور اقدام به برگزاری مسابقه کنه ؟
فکر کنم منظور نویسنده را متوجع نشدی ، متن را یک بار دیگر بخوان (309125)
شما چطور می گویید تعریف یک علم با رسانه ها است ؟!!!!
و از آن جالب تر این که چه طور مسئولیت یک مسابقه کشوری به یک دانشجوی جدید الورود بدون سابقه هم در زمینه مدیریتی و هم در زمینه علمی واگذار میشه تا بدون حمایت اساتید و حتی دانشجویان رشته با دانشجویان تربیت بدنی آن هم به عنوان داور اقدام به برگزاری مسابقه کنه ؟
فکر کنم منظور نویسنده را متوجع نشدی ، متن را یک بار دیگر بخوان (309125)
امیر
۱۳۸۹-۰۲-۱۴ ۱۷:۲۱:۵۳
تشکر از آقای جعفر زاده که این بحث باز کردند.
اول بگم که رباتیک در صنعت با رباتیک در هر جای دیگر در ایران متفاوت است. دلیل هم در رابطه با ساختار متفاوت ربات ها به کار رفته نیست بلکه در زمینه ی فرد یا نهادی است که از آن ربات استفاده می کند. در صنعت عموما افراد تصمیم گیر بیش از آنکه مهندس باشند مدیر هستند و گاها با رویکردی سنتی، ریسک ناپذیر و حتی ترس (چرا که عمرشان در عرصه ی مدیریت کوتاه است. در مورد صنعت های مادر که عموما دولتی هستند و می توانند بودجه ی لازم را تامین کنند.) با شیوه های تولید روبه رو می شوند. اما در عرصه های فضایی، پزشکی و ... کاربر ربات کاملا عالم است اما توانایی مالی ندارد. این موضوع در مورد واحد های کوچک صنعتی هم صادق است.
نتیجه ی بحثم اینه که حتی اگر مسابقات خروجی صنعتی داشته باشد صنعت ما توانایی بهره برداری آن را ندارد. اینجاست که باید از برنامه ریزان پرسید آیا هدفی از برگزاری مسابقات در دراز مدت دارید یا خیر؟ اگر هدف صنعتی دارید (که بعید می دانم) به ترکستان می روید. صنعت ما خیلی عرضه داشته باشد مصرف کننده ی ربات های خارجی میشود. فعلا نیاز به تولید نیست. اما اگر هدفتان صنعتی نیست بهتر است آنرا مشخص کنید.
دوم بگم من برخلاف دوستم آقای جعفر زاده احساس نیازی به خروجی \"صنعتی\" از مسابقات نمی کنم گرچه اگر باشد بد نیست، اما توبیخ برگزار کنندگان به این دلیل، در شرایط فعلی صنعت خیلی موجه نیست. مسابقات باید خروجی داشته باشد اما نه در این عرصه. شاید بهتر است \"الف\" به بحث ما کمک کند و از برگزار کنندگان این خروجی ها را بپرسد. اما به شخصه بسیار بعید می دانم مسابقات ایران خروجی داشته باشد.
سوم بگم بحث تحصیلات بسیار مهم است و آنچه آقای جعفر زاده در مورد دانشگاه های برتر و عدم تدریس میگوید صحیح است اما هدف رباتیک در دانشگاه ها، مخصوصا صنعتی شاهرود که اصلی ترین کانون مهندسی رباتیک است و تاکنون بیش از 100 مهندس به جامعه داده و تا 2 سال آینده تنها خروجی مهندسی رباتیک در ایران است، کاملا با آنچه در مسابقات دنبال می شود متفاوت است. پس قیاس ایندو آنچنان درست نیست.
چهارم بگم که سید محسن هم در مورد ارتباط صنعت و دانشگاه درست می گه و اینکه فارق التحصیل دانشگاه به درد صنعت نمی خورد بحثی قابل توجه است اما اینکه ایشون نقد آقای جعفر زاده رو با یادآوری مسابقات کشوری پارسال که جعفرزاده مسئول برگزاریش بود و بسیج متصدی آن به بیراهه می رود چرا که یک: گرچه مسابقات خیلی بد از آب درامد و صرفا پایگاهی برای تبلیغ عقاید بسیج (نمونه ها بسیار بود) اما دانشجوها متصدی آن بودند نه مسئولین، که من گرچه از بسیج به هیچ عنوان به خاطر آن کارناوال سیاسی دل خوشی ندارم اما از آنها به خاطر تلاششان تشکر می کنم. دو: آقای جعفرزاده تجربه ی برگزاری یک مسابقات کشوری گرچه بد را دارد و نقدش از موضعی قابل توجه است. از درون نقد می کند و این برای من با ارزش است. و سه: حتی اگر حرف سید محسن درست باشد این شیوه ی بحث بی اخلاقی است که حضرت علی فرمود به \"به گفته بنگرید نه به گوینده\" گذشته را به قصد بی اعتبار کردن حرف یادآوری کردن شیوه ی کیهانی هاست و محکوم به شکست.
با تشکر (309844)
اول بگم که رباتیک در صنعت با رباتیک در هر جای دیگر در ایران متفاوت است. دلیل هم در رابطه با ساختار متفاوت ربات ها به کار رفته نیست بلکه در زمینه ی فرد یا نهادی است که از آن ربات استفاده می کند. در صنعت عموما افراد تصمیم گیر بیش از آنکه مهندس باشند مدیر هستند و گاها با رویکردی سنتی، ریسک ناپذیر و حتی ترس (چرا که عمرشان در عرصه ی مدیریت کوتاه است. در مورد صنعت های مادر که عموما دولتی هستند و می توانند بودجه ی لازم را تامین کنند.) با شیوه های تولید روبه رو می شوند. اما در عرصه های فضایی، پزشکی و ... کاربر ربات کاملا عالم است اما توانایی مالی ندارد. این موضوع در مورد واحد های کوچک صنعتی هم صادق است.
نتیجه ی بحثم اینه که حتی اگر مسابقات خروجی صنعتی داشته باشد صنعت ما توانایی بهره برداری آن را ندارد. اینجاست که باید از برنامه ریزان پرسید آیا هدفی از برگزاری مسابقات در دراز مدت دارید یا خیر؟ اگر هدف صنعتی دارید (که بعید می دانم) به ترکستان می روید. صنعت ما خیلی عرضه داشته باشد مصرف کننده ی ربات های خارجی میشود. فعلا نیاز به تولید نیست. اما اگر هدفتان صنعتی نیست بهتر است آنرا مشخص کنید.
دوم بگم من برخلاف دوستم آقای جعفر زاده احساس نیازی به خروجی \"صنعتی\" از مسابقات نمی کنم گرچه اگر باشد بد نیست، اما توبیخ برگزار کنندگان به این دلیل، در شرایط فعلی صنعت خیلی موجه نیست. مسابقات باید خروجی داشته باشد اما نه در این عرصه. شاید بهتر است \"الف\" به بحث ما کمک کند و از برگزار کنندگان این خروجی ها را بپرسد. اما به شخصه بسیار بعید می دانم مسابقات ایران خروجی داشته باشد.
سوم بگم بحث تحصیلات بسیار مهم است و آنچه آقای جعفر زاده در مورد دانشگاه های برتر و عدم تدریس میگوید صحیح است اما هدف رباتیک در دانشگاه ها، مخصوصا صنعتی شاهرود که اصلی ترین کانون مهندسی رباتیک است و تاکنون بیش از 100 مهندس به جامعه داده و تا 2 سال آینده تنها خروجی مهندسی رباتیک در ایران است، کاملا با آنچه در مسابقات دنبال می شود متفاوت است. پس قیاس ایندو آنچنان درست نیست.
چهارم بگم که سید محسن هم در مورد ارتباط صنعت و دانشگاه درست می گه و اینکه فارق التحصیل دانشگاه به درد صنعت نمی خورد بحثی قابل توجه است اما اینکه ایشون نقد آقای جعفر زاده رو با یادآوری مسابقات کشوری پارسال که جعفرزاده مسئول برگزاریش بود و بسیج متصدی آن به بیراهه می رود چرا که یک: گرچه مسابقات خیلی بد از آب درامد و صرفا پایگاهی برای تبلیغ عقاید بسیج (نمونه ها بسیار بود) اما دانشجوها متصدی آن بودند نه مسئولین، که من گرچه از بسیج به هیچ عنوان به خاطر آن کارناوال سیاسی دل خوشی ندارم اما از آنها به خاطر تلاششان تشکر می کنم. دو: آقای جعفرزاده تجربه ی برگزاری یک مسابقات کشوری گرچه بد را دارد و نقدش از موضعی قابل توجه است. از درون نقد می کند و این برای من با ارزش است. و سه: حتی اگر حرف سید محسن درست باشد این شیوه ی بحث بی اخلاقی است که حضرت علی فرمود به \"به گفته بنگرید نه به گوینده\" گذشته را به قصد بی اعتبار کردن حرف یادآوری کردن شیوه ی کیهانی هاست و محکوم به شکست.
با تشکر (309844)
سجاد
۱۳۸۹-۰۷-۰۴ ۲۱:۰۷:۳۲
بهنظر شما رباتیک را باید در کدام کشور خواند (359698)
الهه
۱۳۹۴-۰۴-۲۶ ۱۸:۴۳:۳۵
المان
من دانشجوی رباتیک هستم و کارآموزی ام را در شرکت ایران خودرو گزراندم و دیدم که فاصله ی دانشگاه با صنعت در رشته رباتیک از زمین است تا آسمان و واحدهای درسی برای نزدیک شدن به صنعت خیلی چیزها نیاز دارد. وارد صنعت شدن خیلی هم سخت نیست . من اون جا مهندسینی رو دیدم که مکانیک یا برق بودن حتی یک نفز مهندسی شیمی خونده بود ولی براثر تجربه و سروکله زدن با ربات های صنعتی از من مهندس رباتیک خیلی چیزا بلد یود به نظرم ما هم تحصیلات دانشگاهی این رشته را داریم می تونیم در زمان کتری در صورت کار کردن با اون ربات ها خودممون رو به سطحشون برسونیم.
به نظر در مسابقات رباتیک باید یک رشته به نام ربات های صنعتی باشه تا قدم به قدم بهشون نزدیک بشیم.
ربات های صنعتی برای یک نفر مثل یک غول می مونه ولی اگر یک مجموعه باشیم خیلی راحتر قابل حل می شن.
ما مراکز نانو داریم ولی حتی یک مرکز دولتی یا مردمی رباتیک هم داریم جایی که چندتا دانشجوی رباتیک درستش کرده باشن چرا؟؟ چون ما خودمون هم به خودمون و علمون ایمان و اعتقاد نداریم . ولی درصورتی که فهمیدن خیلی از مسائل رباتیک برای ماها آسون تره (3050772) (alef-11)
من دانشجوی رباتیک هستم و کارآموزی ام را در شرکت ایران خودرو گزراندم و دیدم که فاصله ی دانشگاه با صنعت در رشته رباتیک از زمین است تا آسمان و واحدهای درسی برای نزدیک شدن به صنعت خیلی چیزها نیاز دارد. وارد صنعت شدن خیلی هم سخت نیست . من اون جا مهندسینی رو دیدم که مکانیک یا برق بودن حتی یک نفز مهندسی شیمی خونده بود ولی براثر تجربه و سروکله زدن با ربات های صنعتی از من مهندس رباتیک خیلی چیزا بلد یود به نظرم ما هم تحصیلات دانشگاهی این رشته را داریم می تونیم در زمان کتری در صورت کار کردن با اون ربات ها خودممون رو به سطحشون برسونیم.
به نظر در مسابقات رباتیک باید یک رشته به نام ربات های صنعتی باشه تا قدم به قدم بهشون نزدیک بشیم.
ربات های صنعتی برای یک نفر مثل یک غول می مونه ولی اگر یک مجموعه باشیم خیلی راحتر قابل حل می شن.
ما مراکز نانو داریم ولی حتی یک مرکز دولتی یا مردمی رباتیک هم داریم جایی که چندتا دانشجوی رباتیک درستش کرده باشن چرا؟؟ چون ما خودمون هم به خودمون و علمون ایمان و اعتقاد نداریم . ولی درصورتی که فهمیدن خیلی از مسائل رباتیک برای ماها آسون تره (3050772) (alef-11)
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
