به گزارش الف، در چند هفته اخیر روایت‌های مختلفی از آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران در کشورهای مختلف ازجمله کره جنوبی و عراق منتشرشده است. البته هنوز مقامات ایران به‌صورت رسمی درباره این‌که پول‌های ایران به‌صورت قطعی آزادشده موضع‌گیری نداشته‌اند.

حسن روحانی، رئیس‌جمهور نیز روز شنبه 16 اسفندماه در تماس تلفنی با مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق با اشاره به اینکه میلیاردها دلار ارز متعلق به ایران در بانک‌های عراق برخلاف قانون بلوکه‌شده و به‌رغم قول‌های مکرر مسئولین عراق هنوز منابع متعلق به ایران آزاد نشده است، بر ضرورت آزادسازی فوری منابع ارزی ایران در عراق تأکید کرده بود.

البته سید حمید حسینی، دبیر کل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق در گفت‌وگو با ایلنا در تاریخ 16 اسفندماه درباره آزادسازی پول‌های ایران در عراق گفت: بالاخره عراقی‌ها مجوز پرداخت بخشی از مطالبات ایران را اخذ کردند و این وجوه برای خرید اقلام غذایی و دارویی موردنیاز کشور استفاده خواهد شد.

حسینی ادامه داد: در آخرین سفر وزیر خارجه عراق به ایران قول‌هایی داده‌شده بود اما در عمل و اجرا با عراق به مشکل برمی‌خوردیم و اتفاقی نمی‌افتاد.

دبیر کل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق درباره تغییر دولت امریکا و تأثیر آن بر بازگشت پول ایران بیان داشته بود که نسبت به زمان دونالد ترامپ سخت‌گیری‌ها و فشارهای دولت جدید آمریکا بر روابط ایران و عراق کمتر است و به نظر می‌رسد ارتباطات طرفین تسهیل شود اما عراقی‌ها «منتظرند تا مسائل کلی ایران و امریکا حل شود. نمی‌توان انتظار داشت که موردی یک مسئله در عراق حل شود، باید یکجا مسائل یکجا حل شود. پرداخت موردی به مسائل نه سیاست ما است و نه منافعی دارد».

در حال حاضر دقیقاً مشخص نیست که آیا پول‌های بلوکه‌شده ایران آزادشده یا خیر. مسئله بعدی این است که آزادسازی چگونه و به چه شیوه‌ای رخ‌داده است. قبل‌تر حمید حسینی از آزادسازی 3 میلیارد دلار از منابع ایران خبر داده بود.

بحث آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی نیز دقیقاً مشخص نیست به کجا انجامیده است. دراین‌باره سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه روز دوشنبه 18 اسفندماه در نشست هفتگی خود با اصحاب رسانه درباره پول‌های بلوکه‌شده ایران در عراق گفت: «دولت عراق سعی کرده پول‌های بلوکه‌شده ایران را بپردازد بااین‌حال تحریم‌های غیرقانونی و یک‌جانبه آمریکا مانع این امر بوده است. برای پرداخت این دیون از چند ماه قبل رایزنی شده بود و برخی عملیاتی شده است و در مسیر و کانال خود در حال جلو رفتن است. پیشرفت‌های خوبی هم داشته است».

تقریباً بعد از پایان سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای به تهران و تحلیل‌هایی که دراین‌باره منتشر شد خبر مهم دیگری نیز انتشار یافت که عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی روز 4 اسفندماه در دیدار با سفیر کره جنوبی در ایران درباره آزادسازی بخشی از پول‌های بلوکه‌شده ایران در سئول به توافق رسیده‌اند. اگرچه برخی رسانه‌های داخلی مجموع پول‌های مسدود شده ایران در کره جنوبی را بالغ‌بر 9 میلیارد و 200 میلیون دلار برآورد کرده‌اند اما عبدالناصر همتی میزان پول‌های بانک مرکزی را 7 میلیارد دلار معرفی کرده بود.

سعید خطیب‌زاده روز دوشنبه نیز در پاسخ به سؤالی که «آیا آزاد شدن سه میلیارد دلار از پول‌های بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی، عراق و عمان را تائید می‌کنید» پاسخ داد: هنوز اقدام عملی از منابع ایران در کره جنوبی شاهد نبودیم و منتظر اقدام کره هستیم.

خبرگزاری فارس روز سه‌شنبه 19 اسفندماه دراین‌باره عنوان داشت «طبق آخرین توافق‌ها قرار شد پول بلوکه‌شده ایران در کره‌ به‌صورت حواله واردات کالاهای اساسی آزاد شود اما تا این لحظه طرف کره‌ای اقدامی در جهت اجرای توافق انجام نداده است».

کاهش تشدید فشارها و انتشار خبرهایی در این درباره به‌منزله چراغ سبز آمریکا به کشورهای میزبان پول‌های بلوکه‌شده ایران تفسیر شده است اما از آنجا ‌که تاکنون اتفاق ویژه‌ای در آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران رخ نداده چنین مسئله‌ای به‌صورت موردی هرگز به معنای از بین رفتن موانع و محدودیت‌های آمریکا درباره تجارت ایران با کشورهای دیگر نیست.

خبرگزاری ایرنا روز 9 اسفندماه در گزارشی با عنوان «آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی در گام آخر» بیان داشته بود سئول قرار است 16.25 میلیون دلار از پول ایران را به‌عنوان حق عضویت تهران در سازمان ملل متحد پرداخت کند. بخش بزرگ‌تری از وجوه بلوکه‌شده نیز از طریق کانالی به نام «توافق‌نامه تجارت بشردوستانه سوئیس» صورت خواهد گرفت که در زمان دونالد ترامپ ایجادشده است.

 با توجه به چنین شرایطی باید گفت آزادسازی‌های قطره‌چکانی پول‌های ایران هرگز با روایت‌هایی که بعضاً از این اتفاق به‌عنوان ایجاد شکاف در دیوار تحریم‌ها بیان می‌شود همخوانی و سازگاری ندارد و به نظر می رسد جدا از بهره برداری هایی که در فضای سیاست از آن می شود مصداق «شیرین شدن دهان با حلوا حلوا گفتن» باشد!