به گزارش ایسنا، مینا میرزایی سرور، دانشجوی ارشد صنایع دستی، و هنرمند فعال در رشته سراجی عنوان کرد: سَرّاجی یا چرم‌سازی سنتی یکی از قدیمی‌ترین هنرهای ایرانی است. سراجی در واقع هنر استفاده از چرم طبیعی در تزیین و ساخت محصولات چرمی با استفاده از شیوه‌های سنتی است. صنایع‌دستی چرمی به دلیل قابلیت تطبیق‌پذیری با سلیقه‌ها و خواسته‌های متفاوت، بسیار محبوب و پرطرفدار بوده و هست.
میرزایی سرور بیان کرد: قدمت تولید محصولات چرمی به ۵۵۰ سال پیش بر می‌گردد؛ اما صنعت چرم مدرن ایران در دهه ۱۹۳۰ آغاز شد. اولین کارخانه چرم صنعتی در سال ۱۹۳۳ در همدان و کارخانه دوم در سال ۱۹۳۵ در تبریز تاسیس شد. در آن زمان، ایران فقط کارخانه های چرم سازی سنتی را برای تولید چرم وضع کرد.
وی ادامه داد: در سال‌های اخیر، صنعت داخلی شاهد ظهور شرکت‌هایی بوده است که محصولات چرمی با کیفیت بالا تولید می کنند و موفق به ایجاد مارک های محبوب شده اند، که بسیاری از آنها در کنار همتایان مجرب خود که چندین دهه در بازار فعال بوده‌اند در نمایشگاه‌ها شرکت کرده‌اند. در همین حال، فضای زیادی برای رشد در صنعت چرم ایران وجود دارد.
میرزایی سرور یادآور شد: افراد زیادی در این صنعت وارد شده‌اند که موفق عمل کرده‌اند؛ از جمله بانوانی که این حرفه را پیشه خود قرار دادند و توانسته اند در این حرفه رشد کنند و حرفی برای گفتن داشته باشند.
این هنرمند تاکید کرد: می‌توان دلیل اهمیت فرآورده‌های چرمی در صنایع‌دستی را خصوصیات فیزیکی چرم دانست. چرم مانند پارچه قابل دوختن و مانند چوب نقش‌پذیر است، قابلیت کشش دارد و رنگ‌پذیری و شکل‌پذیری آن هم بالاست؛ در نتیجه این ویژگی‌ها سبب شده تا چرم در دست‌های یک ذهن خلاق و هنرمند به شکل‌های متفاوتی در آید و کاربردهای فراوانی پیدا کند، از جمله کیف، کفش، کلاه، دستکش، پالتو، ... و نیز می‌توان این محصولات را با چوب، فلز، نقاشی و غیره تلفیق کرد وآثار نو و بدیعی را خلق کرد.
میرزایی سرور در ادامه داد: شاخه‌های مختلف این هنر شامل کیف دوزی، پستایی ساز، دوزنده دستکش و کلاه، حکاک و نقاش روی چرم، سوخت روی چرم، زیر انداز چرم، معرق چرم و زیورآلات چرمی است.
این هنرمند با بیان اینکه چرم به سه گروه سبک، نیمه سنگین و سنگین تقسیم می‌شود، تصریح کرد: چرم سبک از پوست حیواناتی مانند گوسفند، بره، بزغاله و بز به دست می‌آید. چرم سبک نسبت به انواع دیگر چرم‌ها ضخامت کمتری دارد و به همین دلیل به این نام شناخته می‌شود. چرم سبک به دلیل راحتی و سبکی ذاتی خود بیشتر برای تولید دستکش، کلاه و لباس استفاده می‌شود.
میرزایی سرور بیان کرد: چرم نیمه سنگین از پوست حیواناتی مانند کروکودیل و شترمرغ به دست می‌آید و نسبت به بقیه چرم ها از قیمت بالاتری نیز برخوردار است. کمیاب بودن، کیفیت و قیمت بالای چرم نیمه سنگین موجب شده تا این نوع چرم بیشتر در ساخت کالاهای لوکس مورد استفاده قرار گیرد.
وی تاکید کرد: چرم سنگین بهترین و باکیفیت ترین چرم طبیعی موجود در بازار است. این چرم از پوست گاو، گوساله یا شتر به دست می‌آید و دوام زیادی دارد. نکته جالب در مورد این نوع چرم این است که با گذشت زمان ظاهر زیباتری را به خود می‌گیرد.
میرزایی سرور در خصوص ابزار و مواد اولیه سراجی اضافه کرد: انواع چرم، انواع سنبه (اریب زن، ساده، تکی یا چند سر)، مشته، کاتر، خط کش فلزی، سوزن، نخ موم زده یا ابریشمی، دستگاه پانچ، دکمه زن، پرچ زن، تخته پلاستیکی، موم، گزن، چاقوی لویس، انواع رنگ، لبه ابزار و مواد اولیه سراجی است.
وی اظهار کرد: این هنر نیازمند علاقه و تکرار و تمرین هست، هر چه بیشتر کارشود مهارت سازنده و دوزنده بالاتر می رود، در این هنر خلاقیت هنرمند نیز نقش عمده‌ای دارد که بتواند آثار متفاوتی خلق کند.
این هنرمند یادآور شد: خوشبختانه این هنر از دیرباز تاکنون مورد توجه بوده و اکنون نیز مورد اقبال عمومی است و مشتریان زیادی دارد؛ اما با توجه به قیمت تمام شده مواد، متریال و اجرت کار جزو کالاهای لوکس است.
میرزایی سرور گفت: صنعت چرم دوزی چه به روش صنعتی (دوخت با چرخ) و چه با روش سنتی (دوخت با دست) در دنیای مد ولباس مورد توجه بوده است؛ هنرمندان زیادی در سرتاسر ایران در این رشته فعال هستند که موفق عمل کرده‌اند و به عنوان شغل توانستند از این هنر کسب درآمد کنند.
وی تهیه متریال با قیمت بالا، بی ثباتی بازار و قیمت ابزار و مواد اولیه، دسترسی سخت به بازارهای خارجی برای توسعه و صادرات از جمله مشکلات فعالین در این حوزه است.
میرزایی سرور تاکید کرد: یک هنرمند برای خلق اثری خاص در این حرفه باید با حرفه های دیگر هم آشنایی داشته باشد تا بتواند آثار خاص و منحصر به فرد تولید کند. در قم این رشته مورد استقبال بوده و کلاس‌های آموزشی مختلفی چه در ارگان‌های دولتی (فنی وحرفه‌ای، آموزش و پرورش، کمیته امداد، بهزیستی) و چه در آموزشگاه‌های آزاد و خصوصی و یا در هنرکده‌ها وجود دارد.
