به گزارش ایسنا، یکی از موضوعاتی که این روزها انتقاداتی از سوی فعالان حوزه لوازم خانگی به دنبال داشته، پدیده بنگاه‌داری بانک‌­هاست. بر این اساس بانک­‌ها به جای ارائه تسهیلات به بخش تولید و کمک به تولیدکننده برای تهیه مواد اولیه و یا در اختیار مردم قرار دادن تسهیلات، اقدام به تشکیل اعتبار و فروش اقساطی کالای نهایی لوازم­ خانگی با سودهای هنگفت به مردم کرده­‌اند که این موضوع خصوصا به بخش توزیع خرد ضربه وارد کرده است.

این در حالی است که تولیدکنندگان لوازم خانگی بارها مطرح کرده‌اند که به دلیل سیاست­‌های نادرست بانک­ مرکزی برای ارائه تسهیلات تهیه مواد اولیه و تخصیص ارز با مشکل عدم نقدینگی و رکود مواجه شده‌اند و برای تهیه ارزی مواد اولیه بیش از سه ماه در صف تخصیص ارز قرار گرفته‌اند.

در این رابطه احمد سلطانی - کارشناس یکی از شرکت‌های تولیدی لوازم خانگی - با تاکید بر اینکه کاهش نقدینگی، تولیدکنندگان صنعت لوازم­ خانگی را وارد سیکل معیوب کرده، گفت: بنگاه­‌های اقتصادی کشور و بانک‌­ها در تامین مالی مجموعه­‌های صنعتی دچار مشکل هستند، چرا که سیاست‌های انقباضی اعتباری را پیشه کرده‌­اند.

به گفته وی لوازم­ خانگی صنعتی پیشرو و اشتغال آفرین است، اما با شرایط فعلی و رکود حاکم بر بازار این صنعت با ابهام و تاب‌­آوری محدود مواجه شده است. مشکلاتی مانند کاهش قدرت خرید مردم و افزایش قیمت مواد اولیه که منجر به رشد قیمت محصول نهایی شده رکود را افزایش داده و در نتیجه صنعت لوازم­ خانگی دچار بحران نقدینگی شده که این امر اثرات مخربی بر آینده این صنعت دارد و موجب محدود شدن سرمایه در گردش بنگاه­‌های تولیدی می­‌شود.

وی افزود: محدود شدن سرمایه در­ گردش صنعت لوازم خانگی موجب محدودیت در روند جایگزینی و سرمایه­‌گذاری مجدد در خرید ماشین آلات پیشرفته شده و در نتیجه بهره­‌وری این صنعت کاهش پیدا می‌کند و صنعتی که در سال­‌های اخیر با سرعت قابل توجهی در حال رشد و شکوفایی بود آرام ارام دچار عقب ماندگی می‌شود.

بانک ها تعامل درستی با تولید کننده ندارند

عباس هاشمی - دبیر انجمن صنایع انجمن لوازم خانگی ایران - نیز در این باره تصریح کرد: بانک‌ها تعامل درستی با تولیدکننده ندارند و  سیاست آن‌ها در اعطای تسهیلات به بخش تولید انقباضی است. در سال اخیر گلایه‌های زیادی از سوی تولیدکنندگان در خصوص تامین مالی و نقدینگی داشتیم که تاکید می‌کنند در این شرایط بانک‌ها از دادن تسهیلات خودداری می‌کنند.

هاشمی با اشاره به اینکه در حال حاضر تمرکز بانک‌ها معطوف به بخش فروش شده، گفت: در صنعت لوازم­ خانگی تسهیلات بانک‌ها به جای هدایت به سمت تولید و تامین مواد اولیه، با تبلیغات فراوان به سمت فروش این لوازم از طریق برخی سراها و فروشگاه‌های خاص هدایت می‌شود. گفته می­‌شود میزان این تسهیلات در حد چند هزار میلیارد تومان است.

وی ادامه داد: بانک متوجه شده سود تسهیلات در این بخش برای آنها بیشتر است و به نوعی در حال حاضر بانک‌ها در حال بنگاه‌داری هستند. این در حالی است که تسهیلات باید به تولید واگذار شود تا اقتصاد کشور شکوفا شود. با این تصمیم بانک‌ها، تولیدکننده زیان هنگفتی را متقبل می‌شود. بنابراین حاکمیت باید به این قبیل موارد ورود جدی‌تر داشته باشد و روش‌های تامین مالی را افزایش دهد تا چرخه تولید بیش از این آسیب نبیند. دولت مدتی به وسیله انتشار اوراق بهادار از تولید حمایت کرد و حالا صنعتگران کشور انتظار دارند این اوراق بهادار مجددا به آنها کمک کند.

اکبر پازوکی -  رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان لوازم خانگی تهران -  هم در این باره گفت: بنگاه‌داری بانک‌ها در حوزه لوازم خانگی به توزیع‌کنندگان خرد در سطح عرضه، لطمه زده است در حالی که بانک‌ها باید پولشان را در اختیار تولیدکنندگان برای خرید مواد اولیه و غیره قرار دهند تا با حمایت از تولید بقیه بخش‌ها از جمله عرضه کنندگان و مردم نیز منفعت ببرند.

پازوکی تاکید کرد: امروز بانک‌ها خرید دین می‌کنند و اعتباری را به یک تشکل می‌دهند که آن تشکل، کالا را به صورت نقد یا اقساط می‌فروشد و با توجه به گرانی، گرایش مردم نیز به خرید اقساطی بیشتر است و بنابراین مردم به سمت خرید اقساطی می‌روند و سایر توزیع‌کنندگان به دلیل اینکه امکان عرضه اقساطی را ندارند دچار مشکل شده‌اند. در حالی است که اعتبار بانک‌ها باید در اختیار تولیدکنندگان باشد و یا به صورت تسهیلات در اختیار مردم قرار گیرد تا مردم بتوانند به صورت اقساطی از همه فروشگاه‌ها خرید کنند.

وی افزود: الان مردم کالای قسطی را می‌خرند و دوباره می‌فروشند تا از پول آن استفاده دیگری کنند.

تسهیلات بانک‌­­ها به شرکت‌های خاص و دست خالیِ تولیدکننده واقعی

نصرالله پژمانفر - رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی -  نیز گفت: اقتصاد کشور مبتلا به تصدی­‌گری بانک‌ها و بنگاه‌­داری آنها شده است که این موضوع باعث شده نقدینگی در مسیر تولید قرار نگیرد.

پژمانفر افزود: بانک‌های دولتی و خصوصی در کشور اعداد قابل توجهی را در قالب تسهیلات به بخش‌های مختلف پرداخت می‌کنند، اما عمده آن در جای مناسب هزینه نمی‌شود، این موضوع از سال ۱۴۰۰ در اولویت کمیسیون اصل ۹۰ مجلس قرار گرفت و با بهره گیری از اهرم‌های نظارتی تلاش شده تا بانک‌ها تسهیلات کلان (تسهیلات بیش از ۱۰۰ میلیارد تومان) خود را رو کنند، اما بانک‌ها تا آبانماه پارسال تمکین نکردند، در نهایت برخی از آنها گزارش‌هایی ارائه دادند.

وی با بیان اینکه بیش از ۵۰ درصد تسهیلات بانک‌ها مربوط به تسهیلات کلان است، افزود: بررسی‌ها نشان داد که برخی بانک‌ها تسهیلات را به شرکت‌های دسته اول و دسته دوم زیرمجموعه خودشان پرداخت کرده‌اند، فقط ۳۰۰ میلیارد تسهیلات با کارمزد ۱۸ درصد به خود بانک و شرکت‌های زیرمجموعه‌اش پرداخت و مجددا با سود ۲۴ درصد سپرده گذاری شده است، این در حالی است که سود بانکی مشمول پرداخت مالیات نمی‌شود.

پژمانفر اظهار کرد: در شرایطی که بانک‌ها هزار همت (هزار میلیارد تومان) به خودشان تسهیلات داده‌اند، یک واحد تولیدی را برای تامین سرمایه در گردش به زمین و زمان می‌زنند، گام دوم پس از گزارش گیری از بانک‌ها در خصوص تسهیلات، بررسی حساب‌های شرکت‌هایی است که این تسهیلات را دریافت کرده‌اند که این تسهیلات چگونه هزینه شده است.