الف - اقتدارگرایی رسانه ملی در طراحی مناظره های انتخاباتی

اقتدارگرایی رسانه ملی در طراحی مناظره های انتخاباتی

نوآوری در هر کار با مقاومت عده ای روبرو می شود، اولین اجرای یک ایده نوآورانه نیز غالبا با مشکلاتی روبرو است. اما این نباید باعث ترس از تغییر و ایجاد فضا و تجربه های تازه باشد. کار صدا و سیما از این جهت ستودنی است؛ از جهت دامن زدن به یک تجربه تازه، و صد البته قابل ستایش.

اما ادعای مجری برنامه با این مضمون که: « طراحی این سبک جدید، حاصل صدها ساعت کار کارشناسان خبره ی رسانه ملی بوده است»، انتظار ما را از کیفیت آن بالاتر می برد و اهمیت بررسی موشکافانه ی این طرح جدید را دوچندان می سازد. بر این اساس، در تحلیل آنچه مشاهده شد و قریب به چهار ساعت از وقت رسانه ملی را در موضوعی با اهمیت گرفت چه باید گفت؟

این برنامه از زوایای گوناگون قابل تحلیل است. از جهت تبلیغاتی که پیش از آن توسط رئیس رسانه ملی درباره آن نمود. از جهت پیش فرض هایی که در پس طراحی آن مفروض قرار گرفته بود و از جهت اجرا و موارد دیگر. من از این میان تنها به بررسی پیش فرض اقتداگرایانه رسانه ملی در ترتیب و مهندسی این برنامه می پردازم و این برنامه را از این جهت مورد نقد قرار می دهم.

به نظر من روش ترتیب این برنامه اقتدارگرایانه بود بدین معنا که برای روش و منش و سطح و موضوع گفتگوهای کاندیداها بیش از وظیفه یک نهاد مجری و اطلاع رسان، تعیین تکلیف شده بود. شان صدا و سیما برگزاری آزمون هوش هیجانی – آنچنان که برخی تحلیلی گران اشاره کرده اند- از کاندیدا ها نیست. شان صدا و سیما تنها مجری گری در رعایت یک نظم زمانی و ساختاری در گفتگوها آن هم با مشورت خواهی و کسب تکلیف از خود کاندیداهاست.

نفس اینکه رسانه ملی با افتخار اعلام کند که درباره سبک برگزاری برنامه و نوع پرسشها بینی و بین الله هیچ کس جز رئیس رسانه و دو سه نفر دیگر اطلاع ندارند و قرار است امروز در یک حرکت غافلگیر کننده روش و منش جدیدی جایگزین روش مناظره های دو به دو بشود، از نظر من موید این ادعاست که سیمای ملی درباره وظیفه خود دچار توهم مسئولیت و اقتدار گرایی شده و از موضع فرماندهی و بالادستی در موضوع « دانستنی های ملت ایران از زبان کاندیداها» می نگرد.

این اتفاق در برنامه های دیگری نیز سابقه دارد. برای نمونه، شان رسانه ملی تعیین و انتخاب چهره های ماندگار نیست. انتخاب چهره های ماندگار باید توسط نهادهای مسئولی همچون وزارت علوم و فناوری، بنیاد ملی نخبگان و ... تعیین شود و در این میان رسانه ملی می تواند با بهره گیری از تیم های هنری و فکری به معرفی بهتر این چهره ها به مردم ایفای نقش کند. شان رسانه ملی تعیین پیر غلامان امام حسین(ع) نیست. شان صدا و سیما پخش آن دسته از مداحی ها و برنامه های مذهبی است که در مراکز مسئول کارشناسی شده و صحت و وثاقت آنها مورد تایید واقع شده است.

نقطه توجه فعالیت حرفه ای و علمی رسانه ملی باید متوجه جنبه فنی و هنری کار خود باشد، ورود در محتواهای مختلف و ایجاد نوعی مرجعیت برای رای و نظر رسانه ملی، در تعیین درستی و نادرستی امور آسیب شناسی گسترده ای دارد.