الف - درس نظام قضایی کره جنوبی به ایران

توضیح بخش تحلیلی الف:

یادداشت زیر در آبان ماه 1385 در الف منتشر شده است. از آنجا که بحث ازتباط امنیت سرمایه گذاری و مبارزه با مفاسد اقتصادی اخیرا در کشور ما مجددا مطرح شده، در آستانه نهمین سال صدور فرمان مبارزه با فساد بازخوانی این یادداشت حاوی شرح برخورد دستگاه قضایی کره جنوبی با تخلف مالی یک سرمایه گذار خصوصی و بین المللی فوق العاده موفق آن کشور می تواند مفید باشد.

همه کسانی که کتاب «سنگفرش هر خیابان از طلاست» را خوانده اند، "کیم ووجونگ" بنیانگذار شرکت DAEWOO را می شناسند. مدیر و کارآفرینی بسیار موفق که در نیمه اول دهه 90 مظهر صنعت پیشتاز کره محسوب می شد.

کیم ووجونگ در سال 1936 در شهر دائگو در مرکز کره جنوبی فعلی و در خانواده ای اهل سیاست به دنیا آمد.

کودکی و جوانی او مصادف با سالهای جنگ و فقر و بدبختی مردم کره گذشت به طوری که کیم جوان تا 30 سالگی ناچار بود برای سیر کردن شکم خانواده اش به سختی کار کند .

در سال 1967 و در زمانی که اقتصاد کره برای جهش معجزه آسای خود آماده می شد، کیم با 5 هزار دلار پس انداز خود یک شرکت کوچک نساجی تاسیس کرد و ظرف 30 سال چنان آنرا گسترش داد که در سال 1997، در 110 کشور جهان نمایندگی و بیش از 320 هزار کارمند داشت.

شهرت کیم ووچونگ به عنوان یکی از بزرگترین کارآفرینان قرن بیستم و پدر تولید و صادرات کره جنوبی چنان زیاد شد که کتاب خاطرات او تحت عنوان"every street is paved with gold " به 20 زبان دنیا ترجمه و میلیونها نسخه از آن در کشورهای مختلف به فروش رسید .

سال 1997 بر اثر بحران اقتصادی ـ مالی شرق آسیا، شرکت DAEWOO نیز دچار بحران نقدینگی و فروش شد و در این زمان کیم بزرگترین اشتباه عمرش را انجام داد و بجای این که در مقابله با این بحران سیاست تعدیل نیرو و کاهش دامنه فعالیت های شرکت (Down Sizing) روی بیاورد، به مدیران دوو دستور داد تا دارایی و سودهای شرکت را زیاد جلوه دهند تا شرکت بتواند وام بیشتری از بانک ها بگیرد .دوو این پنهان کاری و حساب سازی را فقط 2 سال توانست ادامه دهد .در سال 1999 دوو اعلام ورشکستگی کرد و کیم که برای شرکت در یک گردهم آیی تجاری به چین رفته بود، از بازگشت به کره خودداری کرد .دادستان کره در مقابل بهت و حیرت مردم "کیم ووچونگ "را به جرم حساب سازی، اختلاس و مفاسد اقتصادی تحت تعقیب بین المللی قرار داد و از اینترپل خواست تا هر جای دنیا او را دستگیر و به سئول باز گرداند.

سر انجام کیم ووچونگ در سال 2005 پس از شش سال زندگی مخفی و تعقیب و گریز در آلمان، فرانسه، سودان و ویتنام، خود را تسلیم کرد و داوطلبانه به کشورش بازگشت . ماموران پلیس کره جنوبی در مقابل چشم میلیونها کره ای که با حیرت این صحنه را به طور زنده تماشا می کردند، در همان پای پلکان هواپیما بر دستان کیم ووچونگ دستبند زدند و او را روانه زندان کردند .

دادگاه بدوی در خردادماه 1385 کیم ووچونگ را به جرم حساب سازی و اختلاس به ده سال حبس و پرداخت 10 میلیون وون جریمه نقدی محکوم کرد .برخی از محافل اقتصادی و مردمی کره حکم صادره را بسیار سنگین ارزیابی کردند و معتقد بودند به دلیل خدمات کیم ووچونگ به رشد صنعتی کره و با توجه به این که موفقیت اقتصادی کره جنوبی مدیون زحمات شبانه روزی اوست، حکم صادره باید در مرحله استیناف مورد تخفیف و بخشش قرار بگیرد.

"کیم ووچونگ" 4 ماه فرصت داشت برای تجدید نظر در حکم و تبرئه خود کاری انجام دهد . در نظام سیاسی ـ اقتصادی کره جنوبی، مانند دیگر نظام های سرمایه داری کیم به عنوان یک سرمایه دار بزرگ، دوستان زیادی در دولت، مجلس و قوه قضائیه کره دارد، اما هیچ کدام برای آزادی او کمک موثری نکردند .سرانجام هفته گذشته دادگاه تجدید نظر، کیم ووچونگ را در حالی که بروی صندلی چرخ دار نشسته و به دست او سرم وصل بود، احضار کرد تا حکم نهایی را به او تفهیم کند : 5/8 سال حبس و 10 میلیون وون جریمه نقدی بخاطر مفاسد اقتصادی، حساب سازی و فریب کاری .

اقتصاد کره جنوبی به دلیل شرایط بسیار سهل برای تولید و کارآفرینی، یکی از بهترین نقاط جهان برای سرمایه گذاری محسوب می شود . با وجودی که « امنیت سرمایه گذاران و کارآفرینان» برای نظام سیاسی ـ اقتصادی کره جنوبی حیاتی تلقی می شود، اما مسوولان این نظام، بنیانگذار دوو و افتخار صنعت و کارآفرینی کشورشان را مستحق عفو ندانستند . آنها ترجیح دادند یکی از بهترین کارآفرینان کشورشان را فدا کنند تا سلامت اقتصادی کره، همچنان در نزد مردم کره، کارآفرینان آینده و سرمایه گذاران خارجی، در بالاترین حد ممکن شناخته شود .