الف - آیا دولت امنیت ملی را به اهداف جناحی آلوده است؟

آیا دولت امنیت ملی را به اهداف جناحی آلوده است؟

همچنانی که مقامات دولتی و بطور خاص وزارت خارجه ترجیح داده اند در قبال سخنان جنجالی مشاور ارشد روحانی سکوت کنند و همچنانی که شورای عالی امنیت ملی دیگر اصلاً نگران روابط ایران با همسایگانش نیست، روز چهارشنبه رییس دادگاه انقلاب خبر داد که علی یونسی به دادگاه ویژه ی روحانیت احضار و اتهام «اظهارات علیه امنیت ملی» به او تفهیم شده است. خبر احضار یونسی روز سه شنبه در برخی رسانه ها منتشر و با تکذیب معاون وی روبرو شد، اما سرانجام رییس دادگاه انقلاب آن را تایید کرد.

این سکوت دولتی البته چندان آمیخته به مصلحت نمی تواند باشد؛ چه آنکه جمهوری اسلامی پس از این سخنان مورد اعتراض مقامات کشور (به تعبیر رهبری برادر) عراق قرار گرفت و این سیاست صامت دولت نشان خوبی از چگونگی تعامل با همسایگان به شمار نمی رود. از سویی منطقه ی غرب آسیا ماه های سخت تر و پر تنش تری از همه ی سال های گذشته را می گذراند و ایران در این ازدحام و سرعت حوادث منطقه ای کوشیده تا کنترلی مو به مو بر اوضاع داشته باشد؛ ایرانی که مذاکرات پرونده ی هسته ای اش هم جلسه به جلسه در صدر اخبار رسانه هاست و به موازات این مذاکرات سال هاست کوشیده تا ثابت کند فعالیت های هسته ای یا پیشرفت های تسلیحاتی اش تهدیدی برای هیچ کشوری نیست و البته طرف مقابل هم کوشیده تا با گره زدن فعالیت های هسته ای ایران با تلاش برای دست یابی به بمب اتمی، هدف خود برای ایران هراسی و تهدید نشان دادن ایران برای منطقه یا حتی کل جهان را پیش ببرد. موضعی که همواره با واکنش های تکذیبی جمهوری اسلامی همراه شده و مقامات ایرانی بارها و بارها تاکید کرده اند نه قصدی برای دخالت در امور کشوری را دارند و نه فعالیت های هسته ای شان تهدیدی برای کسی هست.

عراق حساس تر هم هست؛ ایران در همه ی این سال ها کنار عراق بوده، اما این همراهی برای برچیدن دست های بعثی و آمریکایی و انگلیسی از عراق و پررنگ تر کردن نقش مردم عراق در سرنوشت خویش بوده و نه کشورگشایی و بسط قدرت خویش در عراق. ایران حتی در ماه های اخیر که حضور نظامی در منطقه دارد، این حضور را مستشاری تعریف کرده و نقش اصلی را به مردم آن کشور می دهد؛ چنانچه در مورد عراق تاکید رهبر معظم انقلاب بر نقش ملت عراق بوده است: «ما معتقدیم ملت و دولت عراق و به خصوص جوانان این کشور توانایی فائق آمدن بر تروریست ها و برقراری امنیت را دارند و نیازی به حضور بیگانگان نیست... ما همان‌گونه که قبلاً اعلام کرده‌ایم، معتقدیم مردم و دولت عراق برای فائق آمدن بر مشکلات امنیتی، نیازی به بیگانگان و کشورهای دیگر ندارند.» که مهرماه ۹۳ در دیدار با نخست وزیر جدید عراق فرمودند و یا «مسئله ی عراق در حقیقت فتنه است و إن شاءالله به توفیق الهی مردم مومن عراق خواهند توانست این فتنه را خاموش کنند.» که مربوط به تیرماه سال جاری است.

در میانه همه ی این نبرد سرد و دیپلماتیک، ناگاه یک نفر در قامت مشاور ارشد رئیس جمهور ایران می آید و با جملاتی زیر میز بازی می زند و از داخل و خارج موج اعتراض ها و نیز تخریب های معاندین منطقه ای جمهوری اسلامی آغاز می شود. دولت اما ساکت به نظاره ایستاده و وزارت خارجه هم در مقام حل و فصل ماجرا برنمی آید؛ سکوت می کند و می گذرد! از سویی شورای عالی امنیت ملی هم که تیتر یک روزنامه ی مخالف دولت را که به هیچ نهاد جمهوری اسلامی وابسته نیست، آسیب زننده به روابط ایران و عربستان می دانست، اکنون هیچ واکنشی در برابر سخنان مشاور ارشد رئیس جمهور ندارد و این تغافل نشان می دهد چارچوب موضوعات امنیت ملی و حتی روابط خارجی جمهوری اسلامی آلوده به تمایلات جناحی شده است. وقتی دولت در قبال خرابکاری یک مقام رسمی اش که خیلی راحت می تواند زحمات قاسم سلیمانی و نیروهایش در عراق را تخطئه کند، هیچ واکنشی ندارد، اتهام برخورد جناحی با مسائل ملی چندان گزاف نخواهد بود. فقط کافی ست واکنش مقامات عراقی را ببینیم و بازخورد آن در افکارعمومی منطقه را حدس بزنیم تا بدانیم دولت در برابر چه اتفاقی سکوت کرده است: وزیر خارجه عراق در واکنش به سخنان یونسی گفته که «عراق دارای حاکمیت کامل است و به هیچ طرفی چه ایران و چه غیر از آن اجازه نداده و نخواهد داد که این حاکمیت را نقض یا در امور داخلی این کشور دخالت کند». همچنین وزارت خارجه عراق با انتشار بیانیه‌ای ضمن ابراز انزجار از این سخنان غیرمسئولانه آورده که «وزارت خارجه عراق تعجب خود را از سخنان منسوب به شیخ علی یونسی، مشاور رئیس‌جمهوری ایران در امور اقلیت‌ها اعلام می‌کند. کشور عراق حاکمیتی دارد که فرزندان آن از آن برخوردارند و روابط مثبت با همسایگان از جمله ایران دارد و عراق اجازه نخواهد داد که در امور داخلی آن دخالت یا حاکمیت ملی‌اش خدشه‌دار شود.»

عبدالباری عطوان، نویسنده مشهور جهان عرب در این زمینه اظهار داشت: «یونسی تصویر ایران قهرمان را خراب کرد. این اظهارات یونسی که با لحنی متکبرانه ایراد شده، این ادعا را که تهدید ایران علیه منطقه کمتر از تهدید اسرائیل نیست و این کشور در تلاش برای سیطره کامل بر جهان عرب است، تقویت می‌کند. وقتی چنین اظهاراتی توسط یک مقام دولت اصلاح‌طلب و میانه‌رو بیان می‌شود، در واقع باعث می‌شود ادعای انگیزه‌های سلطه‌طلبانه از سوی ایران در منطقه تقویت شود. در حالی‌که بیشتر ملت‌های عربی، ایران را قهرمانی در برابر اشغالگری‌های اسرائیل و توطئه‌های تجزیه‌طلبانه آمریکا قلمداد می‌کنند ولی اظهارات یونسی در زمانی‌که مستشاران نظامی ایران در عراق حضور دارند، تصور خوب این ملت‌ها از ایران قهرمان را تخریب کرد.»

عبدالباری عطوان در ادامه موضعی بسیار تند اتخاذ کرده و می نویسد: «ما می‌گوییم هیچ فرقی بین البغدادی، سرکرده داعش با یونسی وجود ندارد. اگر دولت ایران می‌خواهد خود را از مواضع اینچنینی تبرئه کند، باید یونسی را از سمتش برکنار کند چرا که ادامه فعالیت یونسی در سمتش به معنای همراهی دولت متبوعش با این مواضع است.»

روزنامه ی الشرق الاوسط در پایگاه اینترنتی خود در مقاله‌ای با عنوان «بغداد و یمن» به قلم سمیر عطا الله نویسنده و روزنامه نگار لبنانی نوشت: «پس از سقوط شاه ساده لوحانی مانند من تصور کردند که روابط ایران و کشورهای عربی وارد مرحله جدیدی مبتنی بر آشتی میان تمدن‌ها خواهد شد اما متأسفانه باید بگویم ایران به شدت به کشورهای دیگر اهانت می‌کند. سخن چند روز پیش یکی از مسؤولان ایران احتمالاً درمورد گذشته درست باشد اما درمورد حال به شدت اهانت آمیز است. ما نیاز نداشتیم مشاور روحانی رئیس جمهور ایران به ما بگوید بغداد پایتخت امپراطوری جدید فارس است. دکتر طه حسین نود سال پیش نوشت فارس‌ها دو موضوع را هیچ وقت فراموش نخواهند کرد: اول این که بغداد پایتخت شان بود و دوم این که حبشه را از یمن بیرون کردند. تأمل در عملکرد حوثی‌ها در صنعا نوشته‌های طه حسین را برای ما تداعی می‌کند. مشکل این است که تهران می‌خواهد سلطه داشته باشد و مرزهای منطقه را دوباره ترسیم کند.» و بسیاری واکنش های دیگر که ذکر آن در این مجال نمی گنجد.

این موج علیه ایران به راه افتاده و دولت اگر نظر دلسوزان نظام مبنی بر برکناری یونسی را عملی نکند، یعنی آبروی دولت برآمده از آرای ملت را به قربانگاه اهداف جناحی برده؛ یعنی همان کاری که احمدی نژاد با دولت های نهم و دهم و امثال مشایی کرد و هزینه ی آن را با از دست دادن حمایت مردم و رهبری پرداخت کرد. یونسی قبل تر هم از اسلام ایرانی گفته بود؛ از حمایت از نماد شیر و خورشید؛ از همراهی نسل جدید حکومت بنی اسرائیل و نسل جوان ایران! آیا دولت روحانی نیز آماده پرداخت هزینه برای دفاع غیرمعقولانه و سکوت عاری از مصلحت خود در برابر مقامات جنجالی اش خواهد بود؟