آتشی که فراستی روی آنتن روشن کرد/ ماجراهای دنباله‌دار یک برنامه‌ی سینمایی
رضا رستمی، 12 خرداد 95
12 خرداد 1395 ساعت 21:10
بهروز افخمی کارگردان و مجری برنامه‌ی هفت هم دست‌به‌قلم شد و خطاب به کمال تبریزی نامه نوشت تا معلوم شود آتشی که مسعود فراستی در برنامه‌ی هفت روشن کرد هنوز زبانه می‌کشد.
آتشی که مسعود فراستی در برنامه‌ی هفت روشن کرد هنوز زبانه می‌کشد. او که از زمان پخش سری اول برنامه‌ی «هفت» با اجرای فریدون جیرانی بارها به خاطر ادبیات خاصش حاشیه آفریده، این بار از ترکیب «دیاثت فرهنگی» برای توصیف فیلم «دونده‌ی زمین» به کارگردانی کمال تبریزی استفاده کرد.
ترکیبی که استفاده از آن تابه‌حال در نقدهای هنری ایران رواج نداشته و هیچ منتقدی هیچ کارگردانی را به دلیل ضعف یا مشکل فیلم‌هایش به «دیاثت فرهنگی» متهم نکرده است.
فراستی در برنامه‌ی جمعه‌شب هفت گفت که «فیلم تبریزی به‌شدت بی‌غیرت است. همان بی‌غیرتی که اخیراً آقای جوادی آملی به آن اشاره کردند که فروش خانه و مملکت به بیگانه مصداق کامل بی‌غیرتی است. ما دیاثت فرهنگی و هنری هم داریم که متأسفانه در این فیلم، چنین دیاثت و فروش غیرتی هست.»
فیلم «دونده‌ی زمین» را کمال تبریزی سال ۱۳۸۹ ساخت،اما این فیلم اردیبهشت امسال در گروه «هنر و تجربه» روی پرده رفت.
فراستی در برنامه‌ی «هفت» گفته بود که به‌تنهایی در یک سالن خالی این فیلم را دیده و برخلاف کارگردان و تهیه‌کننده‌ی «دونده‌ی زمین»، معتقد است که این فیلم علیه مردم است.
گویا پیش‌ازاین کمال تبریزی کارگردان و علیرضا شجاع نوری تهیه‌کننده‌ی فیلم گفته بودند که «دونده‌ی زمین» نقدی بر وضعیت دولت قبل (محمد احمدی‌نژاد) است.
تبریزی در این فیلم به سراغ روایت ماجراهای یک هنرپیشه مشهور ژاپنی است می‌رود که نذر کرده در سن ۶۰ سالگی دور دنیا را بدود. او پس از یک سال و اندی آمریکا و اروپا را دویده و در کشور ترکیه متوجه می‌شود که به سرطان لنفاوی مبتلا است، اما به راهش ادامه می‌دهد و وارد ایران می‌شود.
حرف‌های فراستی در برنامه‌ی «هفت» تمام نشده بود که این عبارت (دیاثت فرهنگی) بحث‌های زیادی را در شبکه‌های اجتماعی (خصوصاً توییتر) راه انداخت.
فراستی اما یک روز بعد با نسیم آنلاین،گفت‌وگو کرد و درباره‌ی این عبارت و دلیل به کار بردن آن توضیح داد.
او گفت که «چیزی که من در هفت گفتم به‌دقت بر مبنای صحبت آقای جوادی آملی که از دیاثت سیاسی و اقتصادی حرف زده بودند و آن جمله‌ی فوق‌العاده‌شان که گفته بودند اصطلاح دیاثت در مورد کسانی است که راه نفوذ بیگانگان را درفضای اقتصادی و یا سیاسی به روی کشور می‌گشایند گفته شد.»
پیش‌ازاین آیت‌الله جوادی آملی یکی از مراجع تقلید ساکن قم و استاد فلسفه و عرفان در دیدار با محمدرضا عارف نماینده‌ی مردم تهران، گفته بودند: «کسانی که راه نفوذ بیگانگان را در فضای اقتصادی و یا سیاسی به روی کشور می‌گشایند از غیرت اقتصادی و یا سیاسی برخوردار نبوده و دیوث هستند.»
پس از انتشار این جملات در فضای رسانه‌ای، دفتر ایشان توضیحی را منتشر و تأکید کرد که «فقیهان شیعه، در ابواب قضاء، حدود و شهادات، بر اساس روایات معتبر امامان معصوم (علیهم‌السلام) احکام متعددی برای «دیوث» و «دیاثت» مطرح کرده‌اند. همان‌طور که در کتاب شریف مجمع البحرین آمده در اصطلاح ایشان، «دیوث» به مرد بى‌غیرتی گفته می‌شود که مردان بیگانه را بر همسرش وارد مى‌کند. دیاثت از گناهان کبیره است به‌گونه‌ای که در روایتی از وجود مقدس رسول اکرم (صلی‌الله علیه و آله و سلم) آمده است که دیوث بوى بهشت را استشمام نمى‌کند. امام صادق (علیه‌السلام) نیز مى‌فرماید: «بهشت بر دیوث حرام است». ازاین‌رو شهادت دیوث نیز در محاکم شرعی پذیرفته نیست.»
در توضیح دفتر آیت‌الله جوادی پس‌ازاین مقدمه اشاره‌شده بود که «در فرهنگ قرآنی غیرت را معرفت هویت و غیر زدایی تشکیل می‌دهد و غیر زدایی هم به این معنا است که اولاً اجازه ندهیم بیگانه به حریم ما نفوذ کند و ثانیاً خودمان هم در کار دیگران تجسس نکنیم. بیگانه را در حریم خود راه دادن و وارد حریم غیر شدن باغیرت سازگار نیست. بر اساس چنین معنای فقهی و اخلاقی معظم له بابیان اینکه کشور ما، کشوری غنی و برخوردار از نعمات و مواهب الهی است، اظهار داشتند: باوجود این‌همه منابع غنی در داخل کشور، واردات برخی کالاها که در کشور امکان تولید آن وجود دارد، دلیلی جزء سوء مدیریت و در برخی موارد بی‌غیرتی ندارد.»
فراستی به نسیم آنلاین گفته بود که «دونده‌ی زمین» مردم را تبدیل می‌کند به یک آلت دست که همه منفعل و خواب‌آلودند و دارند برفک می‌بینند در تلویزیون؛ حالا یک ژاپنی منجی این مردم می‌شود. فیلم متأسفانه این مسئله را به‌کل مردم هم تعمیم می‌دهد. نکته جالب بعدی اینکه یک ژاپنی که اساساً در دنیا معروفند به اینکه خندیدن بلد نیستند به مردم ایران خندیدن یاد می‌دهد و آن‌ها کم‌کم به زندگی نرمال خود بازمی‌گردند و آدم می‌شوند.
حرف‌های فراستی اما به حدی کمال تبریزی را عصبانی کرد که او در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا اعلام کرد که «گروه سازنده [این سریال] پس از حوصله و تأمل چندروزه و ادامه رفتار مدیران تلویزیون، تصمیم به تعطیلی پروژه «سرزمین کهن» گرفت تا در اسرع وقت معلوم شود که بین سریالی با موضوع انقلاب اسلامی و برنامه‌ای موهن![هفت] کدام‌یک ازنظر سازمان باید بماند و کدام‌یک برود.»
تبریزی می‌گوید که «ساخت سریال «سرزمین کهن» با توجه به اجرای پرزحمت و سنگین آن، به حمایت و پشتیبانی معنوی و روحیه‌بخش از سوی مدیران تلویزیون نیاز دارد؛ این در حالی است که یک برنامه سخیف تلویزیونی به خود اجازه توهین به من را داده است و مسئولان محترم سازمان صداوسیما هم بی‌هیچ عکس‌العملی در این خصوص سکوت کامل اختیار کرده‌اند.»
فراستی اما به خبر توقف سریال «سرزمین کهن» هم واکنش نشان داد. او به خبرگزاری بسیج گفت: «نسبت به اقدام او [کمال تبریزی] برای توقف تصویربرداری سریالش فقط می‌توانم بگویم به خاطر تعطیلی سریال سرزمین کهن باید اعلام عزای عمومی کنیم. حرف‌های من را با یکی از همین شکلک‌های مجازی منتشر کنید و بنویسید هاهاها.»
پیش از رد و بدل شدن این حرف‌ها بین فراستی و تبریزی در رسانه‌ها، اصغر فرهادی هم وارد ماجرا شد. او درست در شبی که هم صنفانش دورهم جمع شده بودند تا از او برای افتخارآفرینی در جشنواره‌ی شصت و نهم فیلم کن تقدیر کند، گریزی هم به این ماجراها زد.
او از مسائلی که برای کمال تبریزی پیش آمد (توهین فراستی به تبریزی) به‌شدت انتقاد کرد و از واکنش نشان ندادن خانه سینما و سایر کارشناسان به این مسئله گلایه کرد. او گفت این واکنش نشان ندادن باعث جری شدن آن اقلیت می‌شود.
فرهادی تأکید کرد که باید حرمت آقای تبریزی نگه‌داشته شود.
بهروز افخمی که تا اینجای کار ساکت بود و در سکوت ماجراها را دنبال می‌کرد، پس از اعلام خبر توقف ساخت سریال «سرزمین کهن» تصمیم گرفت که بنشیند و با همان لحن همیشگی‌اش، نامه‌ای به کمال تبریزی بنویسد.
او این نامه را با دو بیت از یک ترانه (شنیده‌ام عزم سفر کردی) آغاز کرد و بعد کمال تبریزی را به خاطر این تصمیم سرزنش کرد: «فرموده‌ای که سریال «سرزمین کهن» را نیمه‌کاره وِل می‌کنی مگر اینکه برنامه «هفت» تعطیل شود و ما را از تلویزیون اخراج کنند. چرا عزیزم؟ مگر ما چه کرده‌ایم که می‌خواهی به هر قیمت که باشد خفقان بگیریم؟ تو اگر رئیس‌جمهور می‌شدی چه بلایی سرمان می‌آوردی؟ لابد دستور صادر می‌کردی که ما را بگیرند و به زندان بیندازند و اگر رئیس قوه قضاییه می‌گفت نمی‌توانی چنین دستوری بدهی و قانون اجازه نمی‌دهد، کار مملکت را ول می‌کردی و قهر می‌کردی و توی خانه بست می‌نشستی.»
این اما پایان ماجرا نبود. سید رضا میرکریمی به‌عنوان مدیرعامل خانه‌ی سینما وارد میدان شد و از برنامه‌ی هفت و رفتار فراستی در قبال کمال تبریزی انتقاد کرد.
میرکریمی به ایسنا گفت که «کمال تبریزی کارنامه پرافتخار و روشنی دارد و چهره‌ی شناخته‌شده و محبوبی در میان مردم است و نیاز به دفاع ندارد. آنچه باعث تأسف و شرم ساری است، شیوع روزافزون ادبیات سخیف و بی‌ادبانه در رسانه‌های رسمی کشور است.»
این کارگردان بابیان این مطلب که نقد علمی و کارشناسانه نیازی به واژه‌های توهین‌آمیز و تخریب شخصیت افراد ندارد، گفت: «فراموش نکنیم که قرار بود صداوسیما دانشگاه باشد.»
حالا باید منتظر ماند و دید که این جنجال کی و چگونه تمام می‌شود.
کد مطلب: 358588
آدرس مطلب: http://alef.ir/vdcevv8xvjh8nni.b9bj.html?358588