الف - درباره پیشنهاد جمع آوری کارت های سوخت و حذف آن‌ها از فرآیند سوخت رسانی کشور

درباره پیشنهاد جمع آوری کارت های سوخت و حذف آن‌ها از فرآیند سوخت رسانی کشور

بعد از تک نرخی شدن بنزین در کشور از اول خردادماه ۹۴، برخی افراد و رسانه ها پیشنهاد جمع آوری کارت های سوخت و حذف آن‌ها از فرآیند سوخت رسانی کشور را مطرح کرده اند، به عنوان مثال:

• بیژن حاج محمدرضا، رئیس انجمن جایگاه‌داران سوخت سراسر کشور: تاکنون بیش از ۵۰ میلیون کارت سوخت صادر شده است و با تک نرخی شدن بنزین دیگر این کارت ها فایده ای ندارد. (خبرگزاری میزان، ۴/۳/۹۴)

• بیژن حاج محمدرضا، رئیس انجمن جایگاهداران سوخت سراسر کشور: با تک‌نرخی شدن قیمت بنزین، وجود کارت سوخت دیگر توجیهی ندارد و بهتر است جمع آوری شود. (خبرگزاری دانشجو، ۶/۳/۹۴)

• با تك نرخي شدن قيمت سوخت، اين پرسش در افكار عمومي ايجاد شده كه پاسخگوي هزينه‌هاي ميلياردي طراحي و صدور كارت‌هاي هوشمند سوخت و تجهيزات جانبي آن كه اندك اندك بلااستفاده باقي مي مانند، چه كسي خواهد بود؟ (سایت نکونیوز، ۶/۳/۹۴)

این اظهارات در حالی بیان می شود که کارت هوشمند سوخت به عنوان یکی از زیرساخت های اطلاعاتی کشور در زمینه حمل و نقل و سوخت، نقش مهمی را در کنترل و کاهش مصرف بنزین در سال های اخیر ایفا کرده است. ایجاد سامانه کارت هوشمند سوخت، در شرایطی که کشورهای غربی در پی تحریم بنزین و ایجاد اختلال جدی در حمل و نقل کشور و زندگی مردم بودند، موجب بی اثر سازی این تهدید و همچنین انصراف و تاخیر طرف غربی در اجرای این تصمیم شد. با اختصاص سهمیه بنزین در کارت های هوشمند سوخت از اوایل تیرماه ۸۶، مصرف کنندگان به رعایت محدوده مجاز مصرف ترغیب شدند و روند مصرف این حامل راهبردی انرژی که تا سال ۸۶ افزایشی بود، کنترل و حتی در برخی از سال ها، کاهشی شد. به علاوه کارت هوشمند سوخت شفافیت را در بازار عرضه و تقاضای این فرآورده افزایش داد و مانع مهمی بر سر راه قاچاق بنزین ایجاد کرد و موجب کاهش آن شد.

افزایش شفافیت اطلاعات در حوزه حمل و نقل کشور با ایجاد بانک به روزی از اطلاعات خودروها و موتور سیکلت ها و مالکین آن‌ها و میزان مصرف هر یک به تفکیک، از دیگر دستاوردهای استفاده از این زیر ساخت اطلاعاتی مهم کشور است. همچنین استفاده از کارت سوخت موجب شد برای اولین بار آمار و اطلاعات مناسبی درباره میزان و نحوه مصرف بنزین خودروهای شخصی و عمومی در اختیار متولیان امر قرار گیرد. به عنوان مثال، شفاف سازی اطلاعات مصرف بالای بنزین وانت بارها از این جمله است.

در صورت تداوم شرایط فعلی، این زیرساخت مهم اطلاعاتی به تدریج به حاشیه می رود زیرا این امکان برای مردم فراهم است تا با مراجعه به جایگاه های عرضه سوخت با استفاده از کارت سوخت جایگاه داران سوخت گیری کنند. در این حالت، مردم انگیزه ای برای استفاده از کارت سوخت خودروی خود نخواهند داشت و به تدریج استفاده از کارت سوخت در میان آن‌ها کاهش می یابد. در نتیجه، برای جلوگیری از خسارت های ناشی از بین رفتن این سامانه، پیشنهادهای زیر ارائه می شود:

پیشنهاد ۱: در شرایطی که دولت برای استفاده از گازوئیل در موارد اضطراری یعنی برای کسانی که بدون همراه داشتن کارت سوخت خودروی خود، اقدام به سوخت گیری با استفاده از کارت سوخت جایگاهداران می کنند، قیمت دومی را مشخص کرده است. پیشنهاد می‌شود برای استفاده از بنزین با کارت سوخت جایگاه‌داران قیمت هر لیتر ۱۴۰۰ تومان تعیین شود تا استفاده از کارت سوخت جایگاه‌داران صرفه اقتصادی نداشته باشد و مردم کماکان از کارت سوخت خودروی خود برای سوخت گیری استفاده نمایند.

پیشنهاد ۲: در شرایط فعلی، هر مصرف کننده می تواند به هر میزان سوخت را با قیمت ۱۰۰۰ تومان دریافت کند که نسبت به قیمت فوب خلیج فارس و کشورهای همسایه، یارانه ای محسوب می شود و این امر می تواند انگیزه اقتصادی برای قاچاق بنزین را افزایش دهد. بنابراین ضروری است که سقف ماهیانه برای سوخت گیری با استفاده از کارت سوخت هر خودرو به میزان حداکثر ۶۰۰ لیتر تعیین شود تا بتواند جلوی عرضه خارج از شبکه و قاچاق بنزین را بگیرد./ ۹/۳/۹۴