کد مطلب: 359722
نگاهی به وضعیت زنان در جامعه مدرن
زنان با فمینیسم مظلوم‌تر می‌شوند
دکتر حسن خجسته*/ 17خرداد95
تاریخ انتشار : دوشنبه ۱۷ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۵۵
درباره فمینیسم و کارکرد اجتماعی آن، سخن بسیار است، برخی احساس غبن دارند و البته بعضی به آن می‌بالند و در آن کمال زنان یا خلاصی از مشکلات را می‌جویند اما چون حقیقت وجودی زن درک نشده، راه طی شده با فمینیسم موجب افزایش سوءاستفاده از زنان و هتک بیشتر حرمت آنان شده است. گزاره‌های زیر را در این باره آورده‌ام.
۱. در دورهای سخت، مشغول مطالعه شیوه‌ها و عناصر هویت‌جویی جنسیتی زنان و صد البته غرق در موضوعات و مباحث فمینیستی بودم. این موضوع را در آثار گوناگون مترجمان و محققان و گاهی در مقالات و بحث‌های دیگران، اعم از سایت‌ها و حتی وبلاگ‌ها جست‌وجو می‌کردم.
حرف‌وحدیث در این باره زیاد و گاهی واقعاً شنیدنی است. در طی کار، به مقاله‌ای یا بهتر بگویم نوشته‌ای با عنوان? Why English women convert to Islam مواجه شدم. خانم نویسنده فردی محقق و تحصیل‌کرده اما نسبتاً جوان بود. او در این نوشته از وضعیت و احساس هویتی زنانه‌اش چنین می‌گفت: «زنی آزاد که خود همه‌چیز را انتخاب می‌کند، دیسکو می‌رود، سیگار می‌کشد و دوستانی برای این کار دارد.» اما نوشته بود به‌رغم این آزادی‌ها در ذهنش خلجانی نسبت به جایگاه زن در جامعه داشته اما در هیاهوی رقص و گاهی مشروب گم می‌شده تا اینکه در پروژه‌ای تحقیقاتی، ناچار به مطالعه درباره زنان در ادیان مختلف شده است. وی می‌نویسد: «نتایج خوش‌آیند نبود و تا حدی سرخورده‌ام کرد، درزمانی که نوبت مطالعه اسلام بود با احساس نفرت و انزجار به‌سوی مطالعه این دین شهوانی رفتم اما به‌تدریج در مطالعه متوجه تفاوت‌های بنیادی میان هستی زن در این دین با آنچه داشتم و راضی بودم، شدم و حریم و حرمت زن را در آن به‌وضوح دیدم، احساس کردم آن دغدغه ذهنی‌ام پاک شد. چون به چشمه رسیدم و این است دلیل مسلمان شدن زنان انگلیس!»
۲. ا گر در اینترنت واژه new women Muslim را جستجو کنید، درحالی‌که تبلیغ شدیدی علیه اسلام از جهت جایگاه زن وجود دارد اما حدود ۶۷ تا ۷۰ درصد تازه‌مسلمانان اروپا و آمریکا را زنان تشکیل می‌دهند. برخی از چهره‌ها و ستارگان مد و سینما یا دانشگاهیان از تازه مسلمانان‌اند. یک مؤسسه دینی نیز از ا کثر این زنان کلیپی حدود ۵ دقیقه‌ای ساخته که واقعاً دیدنی است؛ چون دلایل مسلمان شدن و تفاوت دو زندگی را بسیار مشهود بازگو می‌کنند. به‌طور مثال در کلیپی، یکی از ستارگان بسیار جوان هالیوود می‌گوید: «قبل از اسلام نه زن خوبی بودم و نه مادر شایسته‌ای اما امروز احساس رضایت زیادی دارم!» در این کلیپ‌ها چند عکس یا ثانیه‌هایی از گذشته آنها نشان داده می‌شود. این زن با دستش عکس‌هایش را پنهان می‌کرد! یا دختر یکی از بزرگ‌ترین مؤسسات مد و نمایش لباس که خود مدل لباس بود، تشریح ویژه‌ای از امروز و دیروزش داشت چرا این زنان مسلمان می‌شوند؟ سؤال مهم‌تر اینکه چرا حتی امروزه برخی از آنان به گروه‌های تکفیری می‌پیوندند؟
۳. در اولین آجلاس حکمت مطهر، این‌جانب در ا نشست علمی( پانل)با موضوع زن، همراه دو خانم از کانادا و ترکیه و آقایی از یکی از کشورهای آسیایی با حضور جمعیتی حدود ۰۰ 8نفر شرکت داشتم. در این جلسه یکی از شرکت‌کنندگان، سؤال نسبتاً تلخی از پانلیستها درباره جایگاه زنان و اهمیت تفکر فمینیستی مطرح کرد؛ اتفاقاً قبل از طرح سؤال، مسئول نشست از من خواسته بود که به این آخرین پرسش جواب دهم. در پاسخ، دلیل پیدایش فمینیسم را مبتنی بر یک فلسفه اجتماعی مطرح کردم که حاکی از نگاه گرگ‌صفتانه انسان‌ها به یکدیگر بود آن چنانکه هابز در فلسفه می‌گوید و ماکیاولی در سیاست پی می‌گیرد.
۴. دو سال بعد پروفسور گوستافسون( Andrew Gustafson )استاد فلسفه دانشگاه کریتون ایالت اوماها که در آن جلسه حضور داشت، به ایران آمده بود و مصر بود، در فرصت محدودی که دارد با من ملاقات کند. احساس کردم او می‌خواهد دلیل و مبنای نظری که در پانل درباره فمینیسم مطرح کردم جویا شود؛ زیرا خوب به یادداشتم در آن جلسه خیره نگاه می‌کرد و متعجبانه سر می‌جنباند. ایشان را همراه خانم مترجمی که برای کمک به من آمده بود، ملاقات کردم. به‌محض ملاقات، فوری گفت: «در دانشگاه وقتی به اساتید یا دانشجویان می‌گفتم در ایران زنان برای کار، تحصیل و ... آزادند هیچ‌کس باور نمی‌کرد» و در پاسخ چرای من گفت: «به خاطر حجاب!» مجبور شدم شرحی، هرچند پرا کنده از منزلت زن در قرآن و روایات و احادیث، سیره و سنت معصومین (علیهم‌السلام)بدهم. به من گفت: «آنچه شما میگویید ا گر در جامعه آمریکا نصف آن را انجام دهیم، مشکلات ریزودرشت اجتماعی ما حل می‌شوند.» گفتم: «فکر نکن که در ایران همه و مخصوصاً زنان با آنچه گفتم آشنا هستند و توانسته‌ایم در نظام اجتماعی بر این اساس بنیاد جدیدی درست کنیم، ما هم مشکلاتی شبیه شما را در ابعاد دیگر داریم.» بسیار متعجبانه از خانم مترجم پرسید که نظر ایشان درباره آنچه درباره زن گفته شد چیست؟ آن خانم هم با احساسی بسیار گرم گفت: «از حالا به زن بودنم افتخار می‌کنم!» بعداً، گوستافسون این گفت‌وگو را در سایت دانشگاهش منتشر کرد.
۵. در نخستین بزرگداشت «بیدل» شاعر با عنوان «عرس بیدل» یکی از بیدل‌شناسان شرکت‌کننده، فردی پاکستانی سا کن لندن بود. خانمی در جلسه، به دلیلی که در خاطر ندارم، مقایسه‌ای بین جوامع غربی با ایران کرد، چون از موضوعات ناموجه و تکراری بود، کسی وقت نگذاشت و موضوع دیگری وارد بحث شد که نا گهان مرد پاکستانی با هیجان از جا برخاست و خطاب به آن خانم گفت: «با بیش از سی سال زندگی در لندن، میگویم هیچ زنی در شب تنها بیرون از خانه امنیت ندارد، لندن را من می‌شناسم و نه آنکه از اینجا نگاه می‌کند.»
۶. پروفسور فیسک، استاد ارتباطات اجتماعی، بحث مبسوطی از منظر نمادشناسی و نشانه‌شناسی پوشش زنان دارد و مثال‌هایی از این نوع که چرا زنان کفش پاشنه‌بلند می‌پوشند یا از لباس جین استفاده می‌کنند. او بر اساس این نشانه معتقد است، زنان غربی در «مردسالارترین» جامعه بشری زندگی می‌کنند و مطابق ایدئولوژی مردان که برهنگی زنان را دوست دارد، در جامعه حضور دارند. در یک بررسی دیگر، اکثر زنان در جامعه مدرن تحت تأثیر همین ایدئولوژی، ورزش‌های مردانه را انجام می‌دهند اما چون فیزیک بدنی آنان از مردان در این ورزش‌ها از توان و قدرت و حتی سرعت کمتری برخوردار است، بنابراین همیشه در ساختار نظام اجتماعی «جنس دوم» محسوب می‌شوند.
۷. طبق گزارش سازمان‌های بین‌المللی، ده کشور پر تجاوز جنسی در جهان عبارت‌اند از؛ آفریقای جنوبی، سوئد، آمریکا، انگلیس، هند، نیوزیلند، کانادا، استرالیا، زیمبابوه، دانمارک و فن‌اند. به‌طور مثال در سوئد که از پیشاهنگان جنبش فمینیسم است، طبق گزارش پلیس از هر چهار زن، یک زن مورد تجاوز قرار می‌گیرد. طبق گزارش سال ۲۰۱۴ پلیس سوئد، این کشور بالاترین آمار تجاوز جنسی را در اروپا دارد. البته بد نیست بدانید تا میانه‌های دهه هفتاد میلادی شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی این کشورها به پخش اخبار این حوادث می‌پرداختند اما با افزایش احساس منفی مردم نسبت به امنیت فردی و اجتماعی، به‌تدریج این اخبار، از شبکه‌ها حذف شد. مگر اینکه حادثه خاص و ویژه‌ای باشد، درحالی‌که ا کنون این‌گونه حوادث را گاهی فقط رسانه‌های محلی منعکس می‌کنند و نه شبکه‌های سرا سری.
۸. اخیراً هفده سیاستمدار زن سابق فرانسه در یک اقدام هماهنگ اعلام ام کردند دیگر در برابر پدیده آزار جنسی، در عرصه سیاست سکوت نخواهند کرد. در میان این سیاستمداران نام «کریستین لا گارد» رییس فعلی صندوق بین‌المللی پول، «روزلین باشلو» وزیر سابق بهداشت و «سیسیل دوقلو» وزیر سابق مسکن فرانسه به چشم می‌خورد. آنان در بیانیه‌ای اعلام کردند وضع اخلاقی در عرصه سیاست فرانسه به حدی تأسف‌آور است که زنان با ورود به این عرصه یا باید تن به خواسته‌های غیراخلاقی مردان بدهند یا باید در برابر این فرهنگ ل نهادینه شده، مبارزه کنند. با گسترش اعتراضات، «مونیک پلتیر ۸۹» ساله از مقامات ارشد سابق قضایی فرانسه، اعلام ام کرد ۳۷ سال قبل از سوی یک سیاستمدار فرانسوی مورد آزار جنسی قرارگرفته و از اینکه در تمام مدت سکوت کرده احساس شرم دارد. اینها فقط نمونه‌ای از انبوه مصائب زنان در امور جنسی‌اند. واقعاً، زنان با فمینیسم مظلوم‌ترند و بیشتر در معرض آسیب‌های جنسی قرار دارند.
منبع :صبح نو
*عضو هیات علمی دانشگاه صدا و سیما
۱. در دورهای سخت، مشغول مطالعه شیوه‌ها و عناصر هویت‌جویی جنسیتی زنان و صد البته غرق در موضوعات و مباحث فمینیستی بودم. این موضوع را در آثار گوناگون مترجمان و محققان و گاهی در مقالات و بحث‌های دیگران، اعم از سایت‌ها و حتی وبلاگ‌ها جست‌وجو می‌کردم.
حرف‌وحدیث در این باره زیاد و گاهی واقعاً شنیدنی است. در طی کار، به مقاله‌ای یا بهتر بگویم نوشته‌ای با عنوان? Why English women convert to Islam مواجه شدم. خانم نویسنده فردی محقق و تحصیل‌کرده اما نسبتاً جوان بود. او در این نوشته از وضعیت و احساس هویتی زنانه‌اش چنین می‌گفت: «زنی آزاد که خود همه‌چیز را انتخاب می‌کند، دیسکو می‌رود، سیگار می‌کشد و دوستانی برای این کار دارد.» اما نوشته بود به‌رغم این آزادی‌ها در ذهنش خلجانی نسبت به جایگاه زن در جامعه داشته اما در هیاهوی رقص و گاهی مشروب گم می‌شده تا اینکه در پروژه‌ای تحقیقاتی، ناچار به مطالعه درباره زنان در ادیان مختلف شده است. وی می‌نویسد: «نتایج خوش‌آیند نبود و تا حدی سرخورده‌ام کرد، درزمانی که نوبت مطالعه اسلام بود با احساس نفرت و انزجار به‌سوی مطالعه این دین شهوانی رفتم اما به‌تدریج در مطالعه متوجه تفاوت‌های بنیادی میان هستی زن در این دین با آنچه داشتم و راضی بودم، شدم و حریم و حرمت زن را در آن به‌وضوح دیدم، احساس کردم آن دغدغه ذهنی‌ام پاک شد. چون به چشمه رسیدم و این است دلیل مسلمان شدن زنان انگلیس!»
۲. ا گر در اینترنت واژه new women Muslim را جستجو کنید، درحالی‌که تبلیغ شدیدی علیه اسلام از جهت جایگاه زن وجود دارد اما حدود ۶۷ تا ۷۰ درصد تازه‌مسلمانان اروپا و آمریکا را زنان تشکیل می‌دهند. برخی از چهره‌ها و ستارگان مد و سینما یا دانشگاهیان از تازه مسلمانان‌اند. یک مؤسسه دینی نیز از ا کثر این زنان کلیپی حدود ۵ دقیقه‌ای ساخته که واقعاً دیدنی است؛ چون دلایل مسلمان شدن و تفاوت دو زندگی را بسیار مشهود بازگو می‌کنند. به‌طور مثال در کلیپی، یکی از ستارگان بسیار جوان هالیوود می‌گوید: «قبل از اسلام نه زن خوبی بودم و نه مادر شایسته‌ای اما امروز احساس رضایت زیادی دارم!» در این کلیپ‌ها چند عکس یا ثانیه‌هایی از گذشته آنها نشان داده می‌شود. این زن با دستش عکس‌هایش را پنهان می‌کرد! یا دختر یکی از بزرگ‌ترین مؤسسات مد و نمایش لباس که خود مدل لباس بود، تشریح ویژه‌ای از امروز و دیروزش داشت چرا این زنان مسلمان می‌شوند؟ سؤال مهم‌تر اینکه چرا حتی امروزه برخی از آنان به گروه‌های تکفیری می‌پیوندند؟
۳. در اولین آجلاس حکمت مطهر، این‌جانب در ا نشست علمی( پانل)با موضوع زن، همراه دو خانم از کانادا و ترکیه و آقایی از یکی از کشورهای آسیایی با حضور جمعیتی حدود ۰۰ 8نفر شرکت داشتم. در این جلسه یکی از شرکت‌کنندگان، سؤال نسبتاً تلخی از پانلیستها درباره جایگاه زنان و اهمیت تفکر فمینیستی مطرح کرد؛ اتفاقاً قبل از طرح سؤال، مسئول نشست از من خواسته بود که به این آخرین پرسش جواب دهم. در پاسخ، دلیل پیدایش فمینیسم را مبتنی بر یک فلسفه اجتماعی مطرح کردم که حاکی از نگاه گرگ‌صفتانه انسان‌ها به یکدیگر بود آن چنانکه هابز در فلسفه می‌گوید و ماکیاولی در سیاست پی می‌گیرد.
۴. دو سال بعد پروفسور گوستافسون( Andrew Gustafson )استاد فلسفه دانشگاه کریتون ایالت اوماها که در آن جلسه حضور داشت، به ایران آمده بود و مصر بود، در فرصت محدودی که دارد با من ملاقات کند. احساس کردم او می‌خواهد دلیل و مبنای نظری که در پانل درباره فمینیسم مطرح کردم جویا شود؛ زیرا خوب به یادداشتم در آن جلسه خیره نگاه می‌کرد و متعجبانه سر می‌جنباند. ایشان را همراه خانم مترجمی که برای کمک به من آمده بود، ملاقات کردم. به‌محض ملاقات، فوری گفت: «در دانشگاه وقتی به اساتید یا دانشجویان می‌گفتم در ایران زنان برای کار، تحصیل و ... آزادند هیچ‌کس باور نمی‌کرد» و در پاسخ چرای من گفت: «به خاطر حجاب!» مجبور شدم شرحی، هرچند پرا کنده از منزلت زن در قرآن و روایات و احادیث، سیره و سنت معصومین (علیهم‌السلام)بدهم. به من گفت: «آنچه شما میگویید ا گر در جامعه آمریکا نصف آن را انجام دهیم، مشکلات ریزودرشت اجتماعی ما حل می‌شوند.» گفتم: «فکر نکن که در ایران همه و مخصوصاً زنان با آنچه گفتم آشنا هستند و توانسته‌ایم در نظام اجتماعی بر این اساس بنیاد جدیدی درست کنیم، ما هم مشکلاتی شبیه شما را در ابعاد دیگر داریم.» بسیار متعجبانه از خانم مترجم پرسید که نظر ایشان درباره آنچه درباره زن گفته شد چیست؟ آن خانم هم با احساسی بسیار گرم گفت: «از حالا به زن بودنم افتخار می‌کنم!» بعداً، گوستافسون این گفت‌وگو را در سایت دانشگاهش منتشر کرد.
۵. در نخستین بزرگداشت «بیدل» شاعر با عنوان «عرس بیدل» یکی از بیدل‌شناسان شرکت‌کننده، فردی پاکستانی سا کن لندن بود. خانمی در جلسه، به دلیلی که در خاطر ندارم، مقایسه‌ای بین جوامع غربی با ایران کرد، چون از موضوعات ناموجه و تکراری بود، کسی وقت نگذاشت و موضوع دیگری وارد بحث شد که نا گهان مرد پاکستانی با هیجان از جا برخاست و خطاب به آن خانم گفت: «با بیش از سی سال زندگی در لندن، میگویم هیچ زنی در شب تنها بیرون از خانه امنیت ندارد، لندن را من می‌شناسم و نه آنکه از اینجا نگاه می‌کند.»
۶. پروفسور فیسک، استاد ارتباطات اجتماعی، بحث مبسوطی از منظر نمادشناسی و نشانه‌شناسی پوشش زنان دارد و مثال‌هایی از این نوع که چرا زنان کفش پاشنه‌بلند می‌پوشند یا از لباس جین استفاده می‌کنند. او بر اساس این نشانه معتقد است، زنان غربی در «مردسالارترین» جامعه بشری زندگی می‌کنند و مطابق ایدئولوژی مردان که برهنگی زنان را دوست دارد، در جامعه حضور دارند. در یک بررسی دیگر، اکثر زنان در جامعه مدرن تحت تأثیر همین ایدئولوژی، ورزش‌های مردانه را انجام می‌دهند اما چون فیزیک بدنی آنان از مردان در این ورزش‌ها از توان و قدرت و حتی سرعت کمتری برخوردار است، بنابراین همیشه در ساختار نظام اجتماعی «جنس دوم» محسوب می‌شوند.
۷. طبق گزارش سازمان‌های بین‌المللی، ده کشور پر تجاوز جنسی در جهان عبارت‌اند از؛ آفریقای جنوبی، سوئد، آمریکا، انگلیس، هند، نیوزیلند، کانادا، استرالیا، زیمبابوه، دانمارک و فن‌اند. به‌طور مثال در سوئد که از پیشاهنگان جنبش فمینیسم است، طبق گزارش پلیس از هر چهار زن، یک زن مورد تجاوز قرار می‌گیرد. طبق گزارش سال ۲۰۱۴ پلیس سوئد، این کشور بالاترین آمار تجاوز جنسی را در اروپا دارد. البته بد نیست بدانید تا میانه‌های دهه هفتاد میلادی شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی این کشورها به پخش اخبار این حوادث می‌پرداختند اما با افزایش احساس منفی مردم نسبت به امنیت فردی و اجتماعی، به‌تدریج این اخبار، از شبکه‌ها حذف شد. مگر اینکه حادثه خاص و ویژه‌ای باشد، درحالی‌که ا کنون این‌گونه حوادث را گاهی فقط رسانه‌های محلی منعکس می‌کنند و نه شبکه‌های سرا سری.
۸. اخیراً هفده سیاستمدار زن سابق فرانسه در یک اقدام هماهنگ اعلام ام کردند دیگر در برابر پدیده آزار جنسی، در عرصه سیاست سکوت نخواهند کرد. در میان این سیاستمداران نام «کریستین لا گارد» رییس فعلی صندوق بین‌المللی پول، «روزلین باشلو» وزیر سابق بهداشت و «سیسیل دوقلو» وزیر سابق مسکن فرانسه به چشم می‌خورد. آنان در بیانیه‌ای اعلام کردند وضع اخلاقی در عرصه سیاست فرانسه به حدی تأسف‌آور است که زنان با ورود به این عرصه یا باید تن به خواسته‌های غیراخلاقی مردان بدهند یا باید در برابر این فرهنگ ل نهادینه شده، مبارزه کنند. با گسترش اعتراضات، «مونیک پلتیر ۸۹» ساله از مقامات ارشد سابق قضایی فرانسه، اعلام ام کرد ۳۷ سال قبل از سوی یک سیاستمدار فرانسوی مورد آزار جنسی قرارگرفته و از اینکه در تمام مدت سکوت کرده احساس شرم دارد. اینها فقط نمونه‌ای از انبوه مصائب زنان در امور جنسی‌اند. واقعاً، زنان با فمینیسم مظلوم‌ترند و بیشتر در معرض آسیب‌های جنسی قرار دارند.
منبع :صبح نو
*عضو هیات علمی دانشگاه صدا و سیما
کلمات کلیدی : فمینیسم
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
